You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Avrupa Sosyal Piyasa Ekonomisi Modeli: Lizbon Antlaşması’nın Düşündürdükleri<br />
şekilde “koruyucu tepkiler ve politikalar”; düzenleyici<br />
yapılar ve sosyal politikalar olarak ekonomi politikası<br />
yapım süreçlerine hâkim olmuştur.<br />
B. Sosyal Piyasa Ekonomisi<br />
Sosyal piyasa ekonomisi, serbest piyasa ekonomisine<br />
yapılan eleştirileri de dikkate alan ve II. Dünya Savaşı<br />
sonrasında Kıta Avrupası ekonomik sisteminde ağırlığı<br />
ortaya çıkan modeldir. Model temel olarak rekabet<br />
ekonomisi temeline dayalı özgür girişimi, piyasa<br />
ekonomisi faaliyetleri içinde güvence altına alınan<br />
sosyal güvence ile bağdaştırmayı hedeflemektedir. Yani<br />
sistem “piyasada özgürlük” ve “sosyal eşitlik” ilkelerinin<br />
uzlaşısına dayanmaktadır.<br />
Sosyal piyasa ekonomisini kavram olarak ilk kullanan<br />
Ordo liberallerinden Alfred Müller-Armack, II.<br />
Dünya Savaşı sonrasında Almanya’nın ilk Ekonomi<br />
Bakanı Ludwig Erhard’ın danışmanı ve genel sekreteri<br />
olarak görev yapmıştır. Sosyal piyasa ekonomisi, ilk<br />
olarak sosyal güvenlik ve sigorta sisteminin 19. yüzyıl<br />
sonlarında oluşturulduğu Almanya’da uygulamaya<br />
konulmuş, Kıta Avrupası’nda yaygınlık kazanan bir<br />
model olmuştur. Zaman içinde ulusal ve küresel<br />
gelişmelere paralel olarak modele ilişkin kapsamlı<br />
reformlar yapılmıştır 9 .<br />
Sosyal piyasa ekonomisinin tanımından çıkarılabileceği<br />
gibi özgürlük, rekabet ve sosyallik üç temel unsur<br />
olarak öne çıkmaktadır. Modelin, serbest piyasa<br />
ekonomisinden büyük oranda farklılaşması sosyallik<br />
boyutun ele alma biçiminde ve devlete bakış açısında<br />
görülmektedir.<br />
9 Aktan (2002), ss.1-2.<br />
Sosyal piyasa<br />
ekonomisi,<br />
serbest piyasa<br />
ekonomisine<br />
yapılan eleştirileri<br />
de dikkate alan ve<br />
II. Dünya Savaşı<br />
sonrasında Kıta<br />
Avrupası ekonomik<br />
sisteminde ağırlığı<br />
ortaya çıkan<br />
modeldir.<br />
Uluslararası <strong>Ekonomik</strong> <strong>Sorunlar</strong><br />
Kasım 2011 • Yıl: 11 • Sayı: 43<br />
49
Change language