Suudi Arabistan: Temel Ekonomik Yapı ve Dünya Enerji ... - orsam
Suudi Arabistan: Temel Ekonomik Yapı ve Dünya Enerji ... - orsam
Suudi Arabistan: Temel Ekonomik Yapı ve Dünya Enerji ... - orsam
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İnceleme<br />
Bir ekonomik yapının iyi bir yansımasını <strong>ve</strong><br />
toplam talep dengesizliğini izlemenin bir başka<br />
aracı dış ticarete ilişkin büyüklüklerdir. Tablo 6,<br />
2006-2010 dönemi için <strong>Suudi</strong> <strong>Arabistan</strong>’a ait dış<br />
ticaret <strong>ve</strong>rilerini göstermektedir. Bilindiği gibi,<br />
ihracat <strong>ve</strong> ithalat toplamı dış ticaret hacmini <strong>ve</strong>rmektedir.<br />
Dış ticaret hacminin GSYH’ya oranı<br />
ise o ekonomide üretilen <strong>ve</strong> tüketilen mal <strong>ve</strong> hizmetlerin<br />
ne ölçüde dış ticarete konu olduğunu,<br />
yani ekonomik yapının ne ölçüde dış ticarete a-<br />
çık olduğunu göstermektedir. Bu çerçe<strong>ve</strong>de <strong>Suudi</strong><br />
<strong>Arabistan</strong> ekonomisinin büyük ölçüde açık bir<br />
ekonomi olduğu ileri sürülebilir. Ancak toplam<br />
ihracatın ortalama olarak %90’nının petrol <strong>ve</strong><br />
petrol ürünleri ihracatından oluştuğu göz önüne<br />
alındığında, bu yargının doğru olmadığı görülmektedir.<br />
Dahası, imalat sanayi ihracatının toplam<br />
ihracat içerisindeki payının ortalama olarak<br />
%10’dan daha az olduğu <strong>ve</strong> ileri teknoloji ürünü<br />
ihracatının payının %1’in altında olduğu dikkate<br />
alındığında, <strong>Suudi</strong> <strong>Arabistan</strong> ekonomisinin uluslararası<br />
nitelikte mal <strong>ve</strong> hizmet üretme kapasitesine<br />
sahip olmadığı iddia edilebilir. Öte yandan<br />
<strong>Suudi</strong> <strong>Arabistan</strong> ekonomisi oldukça yüksek<br />
düzeyde cari işlemler fazlasına sahip <strong>ve</strong> yabancı<br />
sermaye çekebilen bir ekonomidir. Bu sermaye<br />
kaynakları çeşitlenmiş, uluslararası nitelikte <strong>ve</strong><br />
uluslararası piyasalarda rekabet edebilen mallar<br />
üreten çeşitlenmiş bir ekonomik yapının yaratılması<br />
için kullanılabilir.<br />
Tablo 6: Dış Ticarete İlişkin Büyüklükler<br />
Gösterge 2006 2007 2008 2009 2010<br />
İhracat (GSYH’nın Yüzdesi Olarak) 63.2 64.8 67.8 54.2 56.8<br />
İthalat (GSYH’nın Yüzdesi Olarak) 31.8 37.7 37.1 43.1 35.4<br />
Akaryakıt İhracatı (Toplam Mal İhracatının Yüzdesi Olarak) 91.0 90.1 91.2 87.6 87.5<br />
Yüksek Teknoloji Ürünü İhracatı (Toplam Mal İhracatının Yüzdesi Olarak) 0.9 0.7 0.5 0.3 0.7<br />
İmalat Sanayi Ürünü İhracatı (Toplam Mal İhracatının Yüzdesi Olarak) 8.0 8.7 6.0 8.1 11.2<br />
İmalat Sanayi Ürünü İthalatı (Toplam Mal İhracatının Yüzdesi Olarak) 80.1 80.8 35.7 35.7 76.8<br />
Cari İşlemler Hesabı Dengesi (GSYH’nın Yüzdesi Olarak) 27.8 24.3 27.8 5.6 15.4<br />
Yabancı Doğrudan Yatırımlar (GSYH’nın Yüzdesi Olarak) 5.1 6.3 8.3 9.8 5.0<br />
Kaynak: <strong>Dünya</strong> Bankası Veri Tabanından derlenmiştir: http://databank.worldbank.org<br />
Bilindiği gibi, cari işlemler dengesi yurtiçi tasarruf<br />
yatırım dengesini yansıtır. Yurtiçi tasarrufların<br />
yurtiçi yatırımlarını aşması cari işlemler dengesinin<br />
fazla <strong>ve</strong>rmesine, tersi ise açık <strong>ve</strong>rmesine<br />
neden olur. Yüksek kişi başına gelirin kaynaklık<br />
ettiği ortalama olarak %50’ye yaklaşan orandaki<br />
tasarruf oranları yukarıda sözünü ettiğimiz<br />
türden çeşitlenmiş bir ekonomik yapının oluşturulması<br />
için gerekli yurtiçi yatırımlara dönüştürülmediği<br />
için ülke yüksek oranlı cari işlemler<br />
dengesi fazlalarına sahiptir.<br />
Mayıs 2012 - Cilt: 4 - Sayı: 41<br />
79
Change language