Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet - Sabanci University Research ...

22 Ayfle Gül Alt›nay ve Yeflim Arat
flart› konusunda belediyelerle anlaflamayan Mor Çat› grubu, uygun devlet
deste¤ini 1995 y›l›nda elde ederek kendi ba¤›ms›z kad›n s›¤›na¤›n› açt›. Ancak
yine maddi zorluklar nedeniyle Mor Çat›'n›n s›¤›na¤› da 1998 y›l›nda
kapand›. 2007 y›l› itibariyle ba¤›ms›z kad›n kurulufllar› taraf›ndan iflletilen
tek s›¤›nak Mor Çat›'n›n 2006 y›l›nda Beyo¤lu Kaymakaml›¤›'n›n deste¤i ile
iflletmeye bafllatt›¤› s›¤›nakt›r.
Gerek Ankara Kad›n Dayan›flma Vakf› gerekse Mor Çat›, maddi zorluklar
nedeniyle süreklilik kazanamayan s›¤›nak deneyimlerinin ötesinde kad›-
na yönelik fliddetle mücadelede öncü roller üstlendiler. En baflta “kad›na yönelik
fliddet” kavram›n›n yayg›nlaflmas›na ve anlafl›lmas›na, bu sorunun görünür
k›l›nmas›na katk›da bulundular. Ayr›ca, Türkiye'de ilk defa s›¤›naklar›n
önemine, fliddet gören kad›nlar için olmazsa olmaz bir gereksinim oldu-
¤una dikkat çektiler. Mor Çat› gerek ‹stanbul Büyük fiehir Belediyesi, gerekse
o zamanlar ba¤l› bulundu¤u fiiflli Belediyesi ile s›¤›nak açabilmek için
yapt›¤› baflvurularda bu konuda Türkiye'de sahip olunmayan bir bilginin
aktar›m›n› gerçeklefltirdi. S›¤›na¤› kullanacak kad›nlar›n güvenli¤ini ve önceliklerini
flart koflan kad›n bak›fl aç›s› ile devlet kurumlar›n› e¤itti. Bu tart›flmalar
gazetelere yans›yarak, ülke çap›nda yank› buldu, yeni de¤erlerin ve
kad›n bak›fl aç›s›n›n yerleflmesi yolunda ad›mlar at›lm›fl oldu (Arat 1998).
Mor Çat› ve Kad›n Dayan›flma Vakf› halen k›s›tl› maddi olanaklar›yla fliddet
gören kad›nlara psikolojik ve hukuki dan›flmanl›k hizmetleri vermeye devam
etmektedirler. Verdikleri “gönüllü e¤itimi” yüzlerce kad›na ilham vermifl,
bu kad›nlar›n Türkiye'nin farkl› yörelerinde kendi dernek ve vak›flar›-
n› oluflturmalar›na katk›da bulunmufltur. ‹zmir'den Diyarbak›r'a kadar bu
alanda çal›flmaya karar veren tüm kad›nlar ve kad›n kurulufllar›, Mor Çat›
veya Kad›n Dayan›flma Vakf›'ndan birebir destek alm›fl, fliddet gören kad›nlarla
nas›l çal›fl›laca¤›n› ilk onlardan ö¤renmifllerdir.
Türkiye'de kad›na yönelik fliddetle mücadelede örgütlenme alan›nda en
önemli s›çraman›n 1997 y›l›nda Diyarbak›r'da KAMER'in (Kad›n Merkezi)
kurulmas› oldu¤unu söyleyebiliriz. Ola¤anüstü hal ve savafl koflullar›nda
fliddete u¤rayan kad›nlarla dayan›flma amac›yla kurulan KAMER, Diyarbak›r'da
küçük bir merkezken flimdi Güneydo¤u ve Do¤u Anadolu Bölgesinde
tüm illerde fi›rnak'tan Van'a, Batman'dan Elaz›¤'a, Gaziantep'ten Malatya'ya
23 flehirde örgütlenmifl, yaklafl›k 30 bin kad›n taraf›ndan örülmüfl yayg›n
bir kad›n a¤›na dönüflmüfl durumda. KAMER, bu illerin flehir merkezlerine
ek olarak 179 ilçede çal›flmalar›n› sürdürmektedir.