Temel Farmakokinetik

VI Modern Farmasötik Teknoloji
Organizmaya verilmiş olan doz ile eğri altında kalan
alan arasındaki ilişki, total klirenstir. Bu çok basit ilişki,
son derece önemli sonuçlar vermektedir
Önemli not: Sistemin en yüksek derişimi (C max ) C o
olmakta ve bu, kuramsal olarak t = 0 anında oluşmaktadır.
Bu noktadan itibaren sistemde kinetik
olarak sadece uzaklaşma olayları söz konusudur.
11.34 denkleminde t'ye serbest değişken, İn C'ye de
bağlı değişken şeklinde bakılırsa, bu denklem bir doğru
denklemine dönüşür. Bu doğrunun eğimi, -k d ve kesişimi
de İn C o olacaktır (Şekil 11.15).
Eğer elde yarı-logaritmik grafik kağıdı varsa 13 , derişimlerin
logaritmaları alınmadan da doğrudan grafiğe konabilir.
Bu verilerin normal ve yarı-logaritmik grafikleri
Şekil 11.7 ve 11.8'de sunulmuştur.
Şekil 11.7'de tipik bir birinci dereceden azalış sözkonusudur.
Aşırı sapan bir nokta görülmemektedir. Şekil
11.8'de noktalar tam bir doğru davranışı sergilemektedir.
Eğim ve kesişimi bulabilmek için bütün noktalara
en küçük kareler yöntemi uygulanınca,
Eğim - -0.400, kesişim = 3.00, r 2 - 1.00
bulunmaktadır. Buradan farmakokinetik parametrelere
geçilince,
İn c
İn C
i k
eğiırn- -k
k, = 0.400 saat 1 , C = 20.0 Mg/mL ve
500.000 ııg .
V, = = 25.000 mL = 25.0 L
d
20.0 MQ/mL
Şekil 11.15 İV yarı-logaritmik plazma profili
> t
Klirens(CI) = k d V d
= 25 0.4= 10 L/saat
= 167 mL/dakika
Bu yöntemle sistemin farmakokinetik parametreleri
bulunabilir:
Örnek 11.1
500 mg dozda bir etkin madde, parenteral bir çözelti
olarak İV enjeksiyonla verilmiş ve aşağıdaki plazma derişimleri
elde edilmiştir. Bu etkin maddeye ait farmakokinetik
parametreleri bulun.
Tablo 11.1 Örnek 11.1 plazma derişimleri
t(saat) C( ııg/m L) In C
0 20 3.00
0.5 16.4 2.80
1 13.4 2.60
2 9.0 2.20
3 6.0 1.79
4 4.0 1.39
6 1.8 0.59
8 0.8 -0.22
12 0.2 -1.61
Deneysel bulgular ilk iki kolonda yeralırken, üçüncü
kolona derişimlerin doğal logaritmaları konmuştur.
Biyolojik yarı-ömür (t J = İn 2
(11.40)
0.693
= 1.73 saat
0.400
Ortalama Yaşam Süresi (MRT, V )
1 1
k d 0.400 = 2.5 saat (11.41)
20,0
Eğri Altında Kalan Alan (AUC) = ^
o— k d 0.400
bulunmaktadır.
Farmakokinetikte bağıl zaman
= 50.0 pg saat/mL (11.42)
Eşitlik 11.35 tek kompartımanlı model İV enjeksiyon
verilişini tanımlayan temel denklemdir.
C = Ce -M (11.35)