Temel Farmakokinetik

218 Modern FarmasöîikTeknoloji
Merkezi kompartıman hacmi V p ise,
biyolojikyarı-ömür,
D D
V p =— = ——
C A + B
(11.172)
0.693
(11.181)
denklemiyle bulunur. Diğer taraftan,
k-n ~
Ap + Ba
(11.173)
ortalama yaşam süresi, ve
1 1
MRT
w
=- + -
p oc
(11.182)
olmaktadır. K e1 ise, 11.169 denkleminden,
denklemleriyle tanımlanmaktadır.
(11.174)
olarak tanınmaktadır. Son mikrohız değişmezi k 12 de,
11.170 denkleminden,
k 12 =a+[î-k 21 -k e (11.175)
hesaplanabilir. Eğri altında kalan alan, 11.164 denkleminin
sıfırdan sonsuza integrali ile
AUC = J jc pdt = * + §
a p
(11.176)
denkleminden bulunabilir. Diğer farmakokinetîik
denklemlere gelince:
Aiansai dağılım hacmi (V dar J, 11.13 denkleminin iki
kompartımanlı modele uyarlanmış şeklidir;
Şimdi bir örnek çözerek bu konuyu somutlaştıralım:
Örnek 11.7
Bir ilaç, İV yolla ve 75 mg dozda bir deneğe verilmiş
ve aşağıdaki plazma derişimleri elde edilmiştir. Etkin
madde, iki kompartımanlı modele uymaktadır. Bu verilişle
ilgili farmakokinetik parametreleri bulunuz.
Yanıt:
Bu veriler önce yarı-logaritmik bir grafiğe geçirilip soyulmalı,
sonra da ilgili hesapları yapılarak sonuca gidilmelidir.
Aşağıdaki tablonun ilk iki sütunu verilmiş olan
plazma derişimi-zaman değerleridir. Diğer sütunlar,
soyma yöntemi ayrıntılarıdır.
Tüm plazma verilerinin yarı-logaritmik grafiği aşağıdadır
(Şekil 11.37):
Ydarea
FF D
BAUC
(11.177)
3,00-r
Yan logaritmik grafik
Denge durumu sanal dağılım hacmi (V. ):
Ylss ~ a + p-k el
(11.178)
~ ~
^
;
,
İMmmmmm
mmımm
/.V. enjeksiyon sonrası sanal dağılım hacmi (V de J'-
V = 2 =
dext g
a-p
olmaktadır. Diğer taraftan klirens,
Cl = p. V.
k 21 "P v (11.179)
=k..V
" darea el p
(11.180)
Şekil 11.37 Örnek 11.7 verilerinin yarı-logaritmik grafiği
Bu veriler, soyma yöntemiyle soyularak sonuca gidilmiştir
(Şekil 11.37). Sondan altı nokta uzak bölge olarak
kabul edilmiştir. Geriye kalan noktalar da yakın bölgeyi
oluşturmaktadır (Okuyucunun, soyma işlemini yakından
izlemesi önerilir). Sonuçta elde edilen denklem: