Suç Korkusu, Cezanın CaydırıcılıÄı ve Küçük Suçlar - Gazi Ãniversitesi
Suç Korkusu, Cezanın CaydırıcılıÄı ve Küçük Suçlar - Gazi Ãniversitesi
Suç Korkusu, Cezanın CaydırıcılıÄı ve Küçük Suçlar - Gazi Ãniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ömer ÖMEROĞLU<br />
görüşe göre, komşusunun bahçesinden sarkan ağaçtan, izinsiz tek bir mey<strong>ve</strong><br />
alan kişi, ceza normu açısından tipik olan eylemi gerçekleştirdiğinden hukuka<br />
aykırı hareket etmiş olacaktır. Oysa, bir fiilin kanunda belirlenen suç kalıbına<br />
uygun olması mutlaka hukuka aykırı olduğu sonucunu doğurmamaktadır.<br />
İşlenen bu fiile ilişkin hukuka uygunluk nedenleri varsa, bu fiilin haksızlık<br />
teşkil ettiğinden <strong>ve</strong> hukuka aykırılığından bahsedilemeyecektir 122 . Hukuka<br />
aykırılığa bu bakış açısının bir formalizm olduğunu fark eden ceza<br />
hukuku genel teorisi, hukuka aykırılığın bir içeriği, özü olması gerektiği<br />
değerlendirmesine ulaşmış <strong>ve</strong> hukuka aykırılık ceza normunun koruduğu<br />
menfaatin ihlali, normun koruduğu varlık <strong>ve</strong>ya değerin zarar görmesi <strong>ve</strong>ya<br />
tehlikeye konulması olarak görülmeye başlanmıştır 123 . Modern ceza hukuku<br />
teorisi olarak adlandırılan 124 <strong>ve</strong> günümüzde genel geçerliliği kabul edilen yeni<br />
ceza hukuku genel teorisinde hukuka aykırılığın içeriği davranış normlarına<br />
aykırılık olarak kabul edilmektedir 125 . Davranış normları toplum içerisinde<br />
oluşmuş <strong>ve</strong> pozitif hukuktan önce gelen davranış kurallarıdır. Toplum bu<br />
davranış kurallarına aykırı hareket edenleri kınamakta <strong>ve</strong> davranış kuralları<br />
üzerinden bir kınama yargısı oluşturmaktadır. Toplum üyeleri suç oluşturan<br />
fiilin cezasının, o fiille orantılı olmasını arzu etmektedir. Suç fiili ile cezanın<br />
orantısızlığı toplum vicdanını rahatsız etmekte <strong>ve</strong> suç korkunu olumsuz yönde<br />
etkilemektedir. Bu nedenle yasa koyucuların ceza normlarını oluştururken <strong>ve</strong><br />
cezayı belirlerken toplumda geçerli davranış normlarını üst düzeyde dikkate<br />
almaları gerekmektedir. Bir ilimizde baklava çalan çocuklara <strong>ve</strong>rilen yüksek<br />
cezaların toplum içerisinde uzun yıllar konuşulması <strong>ve</strong> yadırganması göz<br />
önünden çıkartılmaması gereken bir örnektir. Bu olayda hırsızlık suçuna<br />
ilişkin tüm artırım sebeplerinin varlığı, yüksek cezayı tartışılır olmaktan<br />
çıkartmamıştır. Toplum, mal varlığına karşı işlenen bir suçun cezasının<br />
hangi sebeple olursa olsun, insan öldüren ya da öldürmeye teşebbüs edenle<br />
eş değer <strong>ve</strong>ya daha yüksek cezalandırılmasını kabul etmez. Aynı biçimde,<br />
122<br />
Bkz. ÖZGENÇ, s.240-241.<br />
123<br />
Bkz. TOROSLU, Ceza…Genel, s.101.<br />
124<br />
Ceza hukuku genel teorisini klasik <strong>ve</strong> modern teoriler olarak ayıran her türlü yaklaşım <strong>ve</strong><br />
değerlendirmeye katılmıyoruz. Ceza hukuku teorisi tarihsel bir sürecin sonucunda günümüzdeki<br />
halini almış, daha önceleri diğer hukuk dallarının yaptırımından ibaret sayılırken, bugün<br />
farklı bir hukuk dalı olarak kendisini kabul ettirmiştir. Bu gelişimde tarihsel süreç içindeki<br />
tüm teori <strong>ve</strong> çalışmaların, hatalı ya da eksik sayılan çabaların büyük katkısı vardır. Ceza<br />
hukuku geçmişten gelen <strong>ve</strong> ileriye doğru giden yaşayan bir devinim <strong>ve</strong> gelişmenin adıdır.<br />
Bu devinim <strong>ve</strong> gelişmenin içinde klasik <strong>ve</strong> modern ayrımının düşüncemizce haklı görülebilir<br />
yanı yoktur. Unutulmamalıdır ki, bu mantık bugün modern adı <strong>ve</strong>rilen teorinin de bir süre<br />
sonra eski <strong>ve</strong>ya klasik olarak isimlendirilmesine neden olabilir.<br />
125<br />
ÖZGENÇ, s.236.<br />
358<br />
<strong>Gazi</strong> Üni<strong>ve</strong>rsitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVI, Y. 2012, Sa. 4