Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SAYI 7 | MAYIS 2011<br />
Yatırım fonunun kurucusu, her fon için belirli nitelikleri<br />
taşıyan en az bir denetçi atamak zorundadır. Yatırım fonları<br />
ayrıca, yapılacak bir sözleşme kapsamında 6 aylık ve<br />
yıllık olarak Bağımsız Dış Denetim şirketleri tarafından<br />
denetlenir. Yıllık denetim raporunun Sermaye Piyasası<br />
Kuruluna gönderilir. Kurul, yatırım fonlarını dilediği zaman<br />
denetleme yetkisine sahiptir.<br />
5)KİMLER YATIRIM FONU KURABİLİR?<br />
SPK tarafından belirlenmiş esaslara uyan bankalar, aracı<br />
kurumlar, sigorta şirketleri ve kanunlarında engel bulunmayan<br />
emekli ve yardım sandıkları Kurul’dan izin almak<br />
şartıyla fon kurup yönetebilirler.<br />
6)YATIRIM FONU NASIL GELİR GETİRİR?<br />
Yatırım fonu portföyünde yer alan menkul kıymetlerden<br />
elde edilen kar payı, faiz geliri, sermaye kazancı, günlük<br />
olarak fonu elinde bulunduran yatırımcılara payları oranında<br />
yansıtılmaktadır.<br />
Sermaye, birikim sahipleri, katılım belgeleri yoluyla fonlara<br />
ortak olmaktadırlar. Katılım belgeleri de bir nev’i<br />
hisse senedine benzerlik göstermekte olup, fona ortak<br />
olunan payı göstermektedir. Ancak bu katlım belgeleri<br />
fiziksel olarak elden ele dolaşmayıp, müşterilerin hesaplarında<br />
kayıtlı olurlar.<br />
Yatırım fonu yatırım sahipleri üç türde kazançlar sağlayabilmektedir.<br />
Yatırım Fonları, sahip olduğu menkul kıymetlerden kar<br />
payı, faiz olarak gelir elde ederler ve elde edilen bu gelirler,<br />
fon portföy değerine yansırlar.<br />
Fonun sahip olduğu menkul kıymetlerin fiyatlarında artışlar<br />
olabilir. Bu artışların olduğu dönem itibariyle eğer<br />
yatırım fonu fiyatı yükselen menkul kıymetleri elden çıkarabilirse<br />
sermaye kazancı elde eder. Elde edilen bu sermaye<br />
kazancı fon portföy değerine yansır.<br />
Eğer yatırım fonu, fiyatı yükselen menkul kıymeti satış<br />
meyli yerine elde tutma meyli gösteriyor ise katılma<br />
belgelerinin fiyatları artış gösterebilir. Yüksek fon toplam<br />
değeri yatırımın yüksek değerli olduğunu gösterir.<br />
Eğer bu durumda katılma belgeleri satılır ise karlı satış<br />
gerçekleştirilmiş olur. Aksi durumun varlığı fon değerinin<br />
kaybına ve dolayısıyla zararlı satışın gerçekleştirilmiş<br />
olmasına sebebiyet verir.<br />
7) YATIRIM FONLARINA HÂKİM OLAN TEMEL İL-<br />
KELER NELERDİR?<br />
Yatırım fonlarına hâkim olan temel ilkeler şunlardır:<br />
Riskin Dağıtılması İlkesi: Bu ilke sayesinde yatırım fonlarının,<br />
bireylerin kendi imkânları ile sağlayamayacakları<br />
ölçüde riski dağıtmaları mümkündür.<br />
Örneğin düşük bir birikim sahibi yatırımcı, bu para ile<br />
(Borsaya hisse senetlerinin belirli miktarların -lot- altında<br />
işlem görememesi nedeniyle) ancak bir kaç hisse senedine<br />
yatırım yapabilir ve bu durum yatırımcının riskini<br />
artırır. Böyle bir yatırımcının hisse senedini satın aldığı 2<br />
şirketin mali durumunun bozulması ve hisse senetlerinin<br />
fiyatlarının düşmesi ihtimali 15 ayrı şirkete ait hisse senedinin<br />
fiyatlarının birden düşmesi ihtimalinden çok daha<br />
yüksektir.<br />
İşte bu noktada Yatırım fonları, binlerce kişiden para toplayarak,<br />
trilyonlarca TL’lik portföyler oluşturabilir, bu sayede<br />
çok daha fazla sayıda hisse senedine ve bu arada<br />
daha başka yatırım araçlarına örneğin tahvil ve bonolara<br />
yatırım yaparak, hisse senedi fiyatlarındaki herhangi bir<br />
düşüş anında bundan en az derecede etkilenme şansına<br />
sahip olurlar.<br />
Profesyonel Yönetim: Menkul kıymet piyasaları nitelikleri<br />
itibariyle belirli bir bilgi birikimini gerektiren teknik piyasalar<br />
olup, bu piyasada oluşan gelişmelerin yakından<br />
takip edilmesi gerekir. Doğal olarak bireylerin böylesi bir<br />
takibi düzenli olarak yapmaları ve bu piyasalarda oluşan<br />
gelişmelerin menkul kıymet fiyatlarına etkilerini tahmin<br />
edip ona göre zamanında tavır alabilmeleri zordur. Yatırım<br />
fonları ise çok fazla sayıda kişiden para toplamak<br />
suretiyle yüksek miktarlarda portföyler oluşturduklarından,<br />
gerekli donanıma ve menkul kıymet piyasalarıyla<br />
ilgili yetişmiş elemanlara sahip olabilirler. Bu sayede piyasalarda<br />
gözlemlenen hareketlerin ne anlama geldiğini<br />
sürekli bir şekilde takip ederek gerekli işlemleri (alım/<br />
satım gibi) gerçekleştirirler.<br />
Menkul Kıymet Portföyü İşletmek: Yatırım fonları, bazı<br />
kısıtlamalar içerisinde nakit ve kıymetli madenlere de yatırım<br />
yapabilmekle beraber, temel amaçları menkul kıymet<br />
alıp satmak ve alım satımlar arasında oluşan olumlu<br />
fark ile bu menkul kıymetlerin kar payları ve faizlerinden<br />
gelir sağlamak olan kuruluşlardır.<br />
İnançlı Mülkiyet: Yatırım fonları inançlı mülkiyet esasına<br />
dayanır. İnançlı mülkiyet esasında fona inançlı olarak fon<br />
kurucusu sahiptir. Tasarruf sahipleri ise fonla ilgili muameleleri<br />
yapma yetkisini kurucuya verirler. Bu yetki devri<br />
• 46 •