KOÇBER - GÖÇ

sivîl yên bêsûc di pevçûn û sergirtina gundan de hatin
birîndarkirin û kuştin. Gundiyên ku cerdevaniyê qebûl
nekirin ji aliyê dewletê û cerdevanan ve, yên cerdevaniyê
qebûl kirin jî ji aliyê PKK’ê ve hatin tacîzkirinê
û neçar man ku koç bikin. Herwiha yên cerdevaniyê
qebûl kirin, bi piştgiriya dewletê ve li derdora xwe li
gorî dilê xwe tevgeriyan, ew bi xwe bûn qanûn, destdirêjiya
mal û namûsê kirin û bûn nêçîrvanên însanan.
Di vê pêvajoyê de dewlet li metrepolan jî pirr kêm
kesa re fersenda bi cîbûnê da. Piraniya kesên din mal
û milkê xwe li pey xwe hiştin û li kevî û derdorên bajaran
di gettoyan de bi cî bûn û dest bi jiyaneke nû
kirin. Ev kesên ku ji debara xwe ya heta hingê dikirin
bûn, li bajaran li gorî polîtîkayên neolîberal ve, bûn
xwarker û kesên xeratekê. Ev kes ji alîkariya dewleta
sosyal bêpar man û her wiha ji aliyên bajarvaniyê jî
hatine dûrxistin. Di encamê de kesên koçber di dorpêçkirina
xizanî û bi pirsgirêkên psîkolojîk, tendurîstî
û perwerdehî de di nava hemwelatiya duwemîn de perçiqîn.
Piştî 15-20 salan, di sala 2004 an de qanûna ‘tanzîmê’
(bi gelekî kêmasî û bi hin tiştên derveyî aqîlane)
derket. Vegera gundan (ku li gorî lêkolînan pirraniya
koçberan naxwazin careke din vegerin cî û warên xwe)
û tanzîma zerar û ziyanê hate rojevê. Ji xwe ev dema
dîrêj ya ji bo tenzîmê jî dide xuyakirin ku ev pirsgrêk
çawa bûye girêkeke tund û derbasî nifşên nû bûye.
Ev pêşeroja ku min ji bo koçberiya bi zorê ya li Rojhilatê
başûr , di heman demê de ji bo kesên LGBT’ê
yên Kurd jî di heman wateyê de .
Koçberiya bi zorê ji bo jenerasyona LGBT’ê di aliyê
meyla cinsî û cudatiya nasnameya cinsî de, hîn zêdetir
giran dibe, hîn zêdetir trajediyekê pêş dixîne. Kesên
LGBT’ê di nav pirsgirêkên cudatiyê de, xizanî, bêkarî,
bi karneanîna mafên hemwalatiyê ku hemû mexdûrên
koça bi zorê tê de dijîn, di ser re kesên LGBT’eyî vê
carê ji aliyê vê civakê ve têne bi dûrxistin, dest bi koçeke
duyemîn dikin. Koçeke bê kontrol ber bi bajaran
ve hatiye û ev yek di aliyê demografîyê û civakê de
xerabûnekê derxistiye holê;li van bajaran nasîna kesên
LGBT ê bi çanda jêrdest yên kesên LGBT yên li van
bajaran re çê dibe. Di vê çanda jêrdestî de tişta pere
dike kedkariya seksê ye. Ji bo kesên ku nasnameya
xwe ya cinsî keşif kirine lê hê bi temamî nexistine şiklekî,
kedkeriya seksê ji bo debarê, tiştekî cazîp . Ji bo
kesên LGBT ê yên ku nasnameya xwe keşif kirine û
dixwazin bi vê nasnameya xwe bi rehetî bijîn, ev koç
di aliyekî de mifteya rizgarbûnê ye û di aliyekî de jî
gava yekemîne ji bo jiyaneke bi xeter û teşqele.
Lê pirsgirêk li vir naqedin. Di dorê de Kurdofobî ( tirsa
ji Kurdan) heye. .
Gelek mexdûrên koçber ku piştî koça bi zorê berê xwe
dane rojava, gelo dizanibûn dê kesek kar nede wan û
wê gelek pirsgirêk bên derxistin heta ku zarûkê xwe li
mektebekê qeyd bikin.
Ecêb e, ji bo hin kesên LGBT ê jî ku ji aliyê civakê ve
weke nexweşiyekê an jî çewtiyeke ku divê bê cezakirinê
tê dîtin, ji bo hevaltiya LGBT ê bi xala herî lawaz
yanî Kurdofobîyê ferqûmêleke din derdixîne holê. Bi
harbûna modernîzmê û nîjadperestiyê, kesên LGBT ê
yên Kurd ku ew jî mexdûrên koça bi zorê ne, hîn zêde
tenêtiyê dijîn.
Li gorî van hemû xelekan, giringiya rêxistinên LGBT
ê yên li dorhêlê hîn zêde derdikeve holê.
Di vê rewşê de tevgera koalîsyonên li dorhêlê ji aliyê
Hevjînê ve girîng e; Disa danasîna hebûna LGBT ê ya
Kurd li herêmê, şikandina pêşdaraziyê bi aweyekî bi
rêkûpêk û avakirina bajarekî ku kesên LGBT’ê karibin
hilmekê bistînin girîng e.
Û herwiha em çiqasî hemcins û transeksuel bin jî, ji
bo şikandina refleksên nîjadperestiyê jî…
Wergera Kurdî: Sabriye Çiftçi
KURD1 STEMBOL
Hin kesên LGBT ê yên ku ji bo kedkariya seksê koç
dikin an rastî sektora LGBT ê yên li van bajaran (otel,
mal, bar…. ) an rastî qesabekî ku emeliyatên guherîna
cinsî dikin (kesên ku veşarî emeliyatên guherîna cinsî
dikin) dibin. Û hin caran jî rastî mirinekê tên ku nizanin
ji kîjan hêlê de hatiye.
29