Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
samtim<br />
SUDAN MESELE DEYP, GEÇMEYN !..<br />
Turan DURSUN<br />
Ziraat Mühendisi<br />
Samsun Tarm l Müdürlüü<br />
Su; bitkisel üretimin her aamasnda gerekli<br />
bir yap tadr. Gübreleme ile topraa verilen besin<br />
maddeleri ancak suda erimi halde ve suyun yardm<br />
ile bitki bünyesine tanabilmektedir. Dolaysyla<br />
bitkilerin büyümesi ve gelimesi, suyun kök<br />
bölgesinde yeterli miktarda varlna baldr.<br />
Çiftçilerimiz bitkinin ihtiyaç duyduu<br />
miktardaki suyu salayabilecei akarsu, göl, kanal<br />
vb. su kaynaklarndan yoksun bir bölgede ise zaten<br />
ya yetersiz sulama yapacak yada hiç sulama<br />
yapamayacaktr. Yeterli verimin elde edilmesine<br />
engel olan bu surunun çözümü; uzun vadeli proje ve<br />
yatrmlarn uygulanmas ile mümkün olabilecektir.<br />
limiz çiftçileri yaygn olarak yüzey sulama<br />
yöntemlerini kullanmaktadr. Bu yöntemlerde su;<br />
kark, tava vb açk su yaplar ile tandndan yüzey<br />
ak, buharlama ve derine szma nedeniyle daha çok<br />
kayba uramaktadr. Bu kayplar; arazi tesviyesi,<br />
uygun sulama yönteminin seçilmesi, tava ve kark<br />
boyutlarnn doru hesaplanmas, drenaj sisteminin<br />
kurulmas gibi tedbirlerle en aza indirebilmek<br />
mümkündür.<br />
Masrafl olmas ve daha çok teknik ayrnt<br />
bilinmesinin gerekli olduu damla ve yamurlama<br />
yöntemi gibi basnçl sulama yöntemleri ise daha<br />
kontrollü sulamay mümkün klmaktadr. Basnçl<br />
sulama yöntemlerinde su; kaynandan pompa ile<br />
alnp, belli bir basnçta, boru içinde iletilerek,<br />
damlatclar ile damla yada yamurlama balklar ile<br />
püskürtme eklinde kök bölgesine verilmektedir.<br />
Sulama yaymcs olarak bizleri daha çok<br />
ilgilendiren ve çözümüne yardmc olmaya<br />
çalacamz sorun; snrl ölçüde su kaynandan<br />
istifade edebilen bir çok çiftçimizin gereinden fazla<br />
ve kontrolsüz sulama yapmalardr. Bu durumda su<br />
ile birlikte i gücü, enerji ve para israf edilmekte,<br />
uzun vadede ise taban suyu yükselmesi gibi bitki<br />
ölümüne neden olabilecek kalc problemler<br />
yaratlmaktadr.<br />
21<br />
Pahal olan bu yöntemleri kullanmadan önce<br />
çiftçilerimiz rasgele pompa, boru, damlatc vb<br />
malzeme almndan kaçnmaldr. Bu yöntemleri<br />
kullanmadan önce, çiftçinin sahip olduu artlara<br />
göre ekonomik olup olmayacann teknik<br />
elemanlarca etüt edilmesi ve pompa seçiminden boru,<br />
damlatc, balk seçimine kadar bir dizi hidrolik<br />
hesabn yaplmas gerekmektedir.<br />
Bakanlmzca çiftçilerimizi Sulama Teknii<br />
ve Mekanizasyonu konularnda eitmek amacyla<br />
“Sulu Tarm Alanlarnda Tarmsal Mekanizasyon<br />
Eitim Merkezi Projesi” kapsamnda il ve ilçe<br />
müdürlüklerimizde görev yapan teknik elemanlarn<br />
eitimleri salanarak, bu konudaki uzman ihtiyac<br />
giderilmitir. Sulama konusunda karlalan<br />
sorunlarla ilgili olarak çiftçilerimiz Tarm l ve lçe<br />
Müdürlüklerimize müracaat edebilecekleri gibi<br />
dergimizin önümüzdeki saylarnda anlatmaya<br />
çalacamz sulama yöntemleri konusundaki<br />
yazlardan da istifade edebilirler.<br />
Ocak-ubat 2004