You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
“<strong>Araştırma</strong> <strong>Teknikleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Bilimsel</strong> <strong>İletişimin</strong> <strong>Temelleri</strong>” Ders Notları<br />
Prof. Dr. Mevlüt DOĞAN<br />
unutulmamalıdır. Bunun yanında bir şekilde ulaşılan bilimsel yayını en iyi şekilde anlamak <strong>ve</strong><br />
değerlendirmek açısında gözlem <strong>ve</strong> okuma tekniğinin önemi iyi anlaşılmalıdır.<br />
Bu çalışmada ilk olarak araştırma literatüründe fazlaca kullanılan temel ifadeler<br />
üzerinde durulacak sonra da araştırma uygulamalarına temel teşkil edecek konulara<br />
geçilecektir.<br />
1.2. BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI<br />
Bilgi okur-yazarlığı becerilerin kazandırılmasındaki sorumluluk eğitim-öğretim<br />
kuruluşlarınındır. Temelde bilgi okuryazarlığının ne olduğu <strong>ve</strong>ya nasıl olması gerektiği<br />
üzerinde net bir birliktelik sağlanamamıştır 1 . Bu durumda aşağıda temel birkaç tanım<br />
<strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Bilgi okuryazarlığı bilgisayarların nasıl kullanılacağından bilgiye erişime, bilginin<br />
doğasına <strong>ve</strong> teknik alt yapısına, eleştirel düşünmeye, bilginin çevreyi sosyal, kültürel <strong>ve</strong><br />
felsefi olarak nasıl etkilediğini anlamaya kadar olan konuları içeren yeni bir bilim dalıdır 2 .<br />
Bilgi okuryazarlığı bilgi gereksiniminin fark edilmesi, bu bilginin elde edilmesi,<br />
değerlendirilmesi <strong>ve</strong> etkin bir biçimde kullanılması için bireylerin gereksinim duyduğu<br />
beceriler bütünüdür. Bilgi okuryazarı birey bilginin nasıl düzenlendiğini, nasıl bulunacağını<br />
<strong>ve</strong> nasıl kullanılacağını bilmesinden dolayı nasıl öğreneceğini öğrenmiş kişidir. Herhangi bir<br />
işi gerçekleştirmede ya da karsılaştığı bir sorunu çözmede gereksinim duyacağı bilgiyi daima<br />
bulabileceğinden yaşam boyu öğrenme becerisine sahiptir 3 .<br />
Bilgi okuryazarı kişi 4 ;<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Doğru <strong>ve</strong> yeterli bilginin karar <strong>ve</strong>rme için temel oluşturduğunun bilincindedir.<br />
Bilgi gereksinimini fark eder.<br />
Bilgi gereksinimine dayalı olarak soruları formüle eder.<br />
Bilginin potansiyel kaynaklarını belirler.<br />
Başarılı bir arama stratejisi geliştirir.<br />
Bilgisayar <strong>ve</strong> diğer teknolojileri kullanarak bilgi kaynaklarına erişir.<br />
Bilgiyi değerlendirir.<br />
Uygulamada kullanmak üzere bilgiyi düzenler.<br />
Mevcut bilgi yapısı içerisinde yeni bilgiyi birleştirir.<br />
Bilgiyi eleştirel düşünme <strong>ve</strong> sorun çözmede kullanır.<br />
1 Polat, Coşkun. (2005). Üni<strong>ve</strong>rsitelerde kütüphane merkezli bilgi okuryazarlığı programlarının geliştirilmesi:<br />
Hacettepe Üni<strong>ve</strong>rsitesi örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ankara: Hacettepe Üni<strong>ve</strong>rsitesi.<br />
2 Shapiro, J. J. <strong>ve</strong> S. K. Hughes. (1996). “Information literacy as a liberal art: enlightenment proposals for a new<br />
curriculum”, Educom Review, March/April: 31–35.<br />
3 American Library Association (ALA). (1989). Presidential Committee on Information Literacy.Final<br />
Report.Chicago: American Library Association,<br />
4 Doyle, Christian S. (1994). Information literacy in an information society: A concept for the information age.<br />
New York: Syracuse Uni<strong>ve</strong>rsity.<br />
5