1pbcxyEp6

unların mekanik şekilde birbirinin karşısına konması da düşünülemez. Benzer yanlar pekala bulunabilir. Ama olguyu
biçimlendiren bu benzer yanlar değildir.
Sömürgeciliğin tarihi, bir anlamda istilacı devletlerin ortaya çıkışına kadar uzanır. İlkel olarak
adlandırabileceğimiz sömürgeciliğe Yunanlılar, Fenikeliler, Romalılar da sahiptirler. Aynı şey feodalizm için de
söylenebilir. Fetih ve yağmaya dayanan Osmanlı İmparatorluğu sömürgeciydi. Sömürgeciliğin gerçek anlamına en
çok yaklaşması, merkantilist dönemdedir. Ama yine de hepsi emperyalist sömürgecilikten farklıdırlar ve bu fark
biçimle sınırlandırılamaz.
''Sömürge politikası da emperyalizm de, kapitalizmin çağdaş döneminden, hatta kapitalizmden önce de
vardı. Kölelik üstüne kurulu bulunan Roma, bir sömürge politikası izliyor ve emperyalizmi uyguluyordu. Ama
ekonomik ve toplumsal biçimler arasındaki farkı görmezden gelerek ya da arka plana iterek, emperyalizmin 'genel
düzeni' üzerine fikir yürütmek, tıpkı, 'Büyük Roma' ile 'Büyük Britanya' arasında kıyaslamalara girmek gibi birtakım
boş palavralara ve bayağılıklara düşürür kişiyi. Çünkü kapitalizmin eski evrelerindeki sömürge politikası bile, mali sermayenin
sömürge politikasından temel ayrılıklar göstermektedir.
''Bugünkü kapitalizmi belirleyen temel özellik en büyük girişimcilerce kurulmuş tekel birliklerinin
egemenliğidir.'' (LENİN, Emperyalizm, s.99)
Emperyalist dönemde sömürgeciliği biçimlendiren bizzat emperyalizm olgusudur. Emperyalizm, sermayenin
yoğunlaşması ve merkezileşmesiyle iktisadi hayata tam egemen olan tekellerin dünya egemenliği çağıdır.
Emperyalizmle birlikte dünyada gerek toprak, gerekse iktisadi bakımdan tekeller arasında paylaşım tamamlanmış ve
tek tek bağımsız ulusal ekonomilerden artık söz edilemez olmuştur. Bunlar dünya ekonomik zinciri denilen sistemin
birer halkası durumuna gelmişlerdir. Dünyanın siyasi ve ekonomik açıdan tek hakiminin tekeller olduğu çağda, bu
dev iktisadi gücün -tekelci kapitalizmin- sömürgeci politikası dışında bir sömürgecilik aramaya kalkmak, hem de
dünyanın emperyalist güçlerce tekrar tekrar paylaşılmasından sonra buna inanmak, ütopya peşinde koşmaktan öte
bir anlam taşımaz.
Kürdistan'ın ''sömürge'' olduğu tespiti yapanlar en genelde iki noktada polemik yapmaktadır. Birincisi
LENİN'in, emperyalizm öncesi dönemlerde sömürgeciliğin varlığını ortaya koyan deyişlerini çarpıtarak, onun düşünce
sistematiğini bozarak kendilerine dayanak yapmalarıdır. Yaptığımız alıntıdan da anlaşılacağı gibi, LENİN'in söyledikleri
hiç de iddia edildiği gibi yorumlanamaz. LENİN, ''emperyalist sömürgecilik dışında sömürgeciliğin olabileceği''ni
belirtirken, emperyalizm öncesi dönemlerde (serbest gelişim evresi, feodalizm ve köleci sömürgecilik) sömürgeciliğin
varlığına işaret ediyor. Çünkü LENİN, emperyalizm çağında, emperyalist sömürgecilik dışında sömürgecilik aramanın
düpedüz hayalcilik olduğunu üzerine basa basa belirtiyor.
LENİN sorunu şöyle koyar:
''Dünya sömürge politikasının sıkı sıkıya kapitalist gelişmenin en yeni aşamasına, mali sermaye aşamasına
bağlı olduğu özel bir dönem içinde bulunmaktayız'' (LENİN, Emperyalizm, s.93)
LENİN'in ifadesinden çıkan sonuç, emperyalizm çağında mali sermayenin sömürgecilik politikası dışında bir
sömürgeciliğin olamayacağıdır.
Açıktır ki, emperyalizm döneminde, emperyalist sömürgecilik dışında sömürgeciliğin (örneğin yarısömürgelerin
sömürgelerinin) olabileceğini ileri sürmek LENİN'in açıkça tahrif edilmesidir ve emperyalizm olgusundan
bihaber olmaktır. Bu teori sahiplerinin, kendilerini LENİN'e dayandırmaları boşuna bir çabadır.
Kürdistan'ın ''sömürge'' olduğunda ısrar edenlerin kendilerine dayanak yaptıkları ikinci bir nokta ise, Portekiz
ve Çarlık Rusyası'nın durumudur. Fakat bu dayanaklar da, ''emperyalist sömürgecilik dışında sömürgeciliğin olabileceği''
tezi kadar saçma ve nesnel gerçekliğe aykırıdırlar. Bu örnekleri kısaca irdelediğimizde görülecektir ki,
Portekiz ve Çarlık Rusyası'nın durumu kendilerini değil, LENİN'i doğrulamaktadır.
Öncelikle Portekiz örneğine değinelim:
Portekiz'in örnek verilmesinin nedeni, 1975 öncesi, Portekiz'in yarı-sömürge olması ve Mozambik, Angola
gibi birtakım ''sömürgelere'' sahip olmasıdır. Olguların özüne inemeyen, biçime takılıp kalan bu iddia sahiplerinin
ortaya koymaya çalıştıkları şey, ''Portekiz, yarı-sömürge olmasına karşın sömürgelere sahiptir. Bu nedenle Kürdistan
da Türkiye'nin sömürgesidir'' şeklindedir.
Fakat nesnel gerçeklik hiç de bunların iddia ettiği gibi değildir. Evet Portekiz yarı-sömürgedir, ama emperyalist
sömürge savaşında Portekiz sömürgelerini koruyamamış ve yarı-sömürgeleşmesiyle birlikte tarihsel olarak,
devraldığı ülkelerdeki varlığı biçimsel bir nitelik almıştır. Portekiz'in sömürgelere sahip olması yarı-sömürgeleşmeden
önceki evreye tekabül eder.
Halk Kitaplığı/ Haklıyız Kazanacağız