17.01.2015 Views

Türkiye'de Bağımsız Muhasebe Denetim Sistemi - Siyasal Bilgiler ...

Türkiye'de Bağımsız Muhasebe Denetim Sistemi - Siyasal Bilgiler ...

Türkiye'de Bağımsız Muhasebe Denetim Sistemi - Siyasal Bilgiler ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

- TüRKİYE'DE BAÖIMSIZ MUHASEBE DENEnM SıSTEMİ 23<br />

vergilerin dogrulugunu araştınnak,.tesbit etmek ve saglamak amacıyla vergi kanunlanna<br />

göre defter ve hesap (muhasebe) tutmak, evrak ve vesikalan muhafaza ve ibraz etmek<br />

mecburiyetinde olan gerçek ve ti1ze1kişiler nezdinde yapılan inceleme (denetim) lerdir"<br />

, <strong>Denetim</strong> deyimi ise, denetim konusu olan durum, olay, işlemleri do~lulc,<br />

geçerlilik ve uygunluk yönlerinden beIirlenen kurallar ve yöntemler çerçevesinde<br />

inceleyip araştırarak gerçekleri yansıtıp yansıtmadıklan hakkında bir sonuca varmalc<br />

olarak tanımlanabilir.<br />

Bu açıklamalardan sonra muhasebe denetimi, muhasebeye dayanılarak düzenlenen<br />

maIi rapor, tablo ve bilgilerin saglıklı olup olmadıleIarını belirlelJ)ek amacıyla bir<br />

teşebbüs, işletme veya birimin muhasebesinin yetkiIi elemanlarea dayanak belgeler,<br />

maddi vakıalar, muhasebe kayıtları, raporlar, gerektiginde ilgililerden bilgi ve karşıt bilgi<br />

almak suretiyle denetim ve denetim raporlama yöntem, teknik ve standartlan çerçevesinde<br />

incelenmesi, degerlendirilmesi ve denetleme sonuçları hakkında kanaat belirlenmesi süreci<br />

olarak tanımlanabilir.<br />

Burada beIirtilmek istenen bir husus, muhasebe denetiminin yalnız teşebbüs ve<br />

işletmeler için degil, Devlet, yerel yönetimler, mesleki kamu kuruluşlan, demeleler,<br />

vakıflar v.b. için de sözkonusu oldugudur; muhasebenin mevcut oldugu her yerde<br />

muhasebe denetiminin bulunması gerekir. Bu bakımdan Sayıştayın Devlet muhasebesi,<br />

kamu müfettişierinin dernek, vakıf v.b. işletmelerin muhasebe hesap ve işlemleri<br />

üzerinde yaptıkları inceleme ve degerlendirmeler muhasebe denetimi kavramı kapsamına<br />

girer.<br />

2. <strong>Muhasebe</strong> <strong>Denetim</strong>inin Türleri<br />

<strong>Muhasebe</strong> denetimi çeşitli yönlerden sınıflandınlabiIir. Bu sınıflandırınalardan<br />

bazıları aŞa~da açıklanacaktır.<br />

a. ıÇ <strong>Denetim</strong> • Dış <strong>Denetim</strong> Ayrımı<br />

<strong>Muhasebe</strong> denetimi içinde iç denetim ve dış denetim aynmı, konumuz bakımmdatı<br />

büyük önem taşımaktadır. çünkü ba~msız muhasebe denetimi bir dış denetimdir.<br />

. ıÇ denetim, denetim konusu birimin elemanlan tarafından yapılan denetimi, dış<br />

denetim ise denetim konusu olan birimin kendi elemanı olmayan denetçiler tarafından<br />

denetlenmesini ifade eder. Dış denetimde denetçi, denetlenen birimin elemanı olmayan<br />

bagımsız muhasebe denetçileri olabilccegi gibi, bir üst kuruluşun müfettiş, murakıp veya<br />

uzmanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi adına KıT'i denetleyen Başbakanlık Yüksek<br />

Denetleme Kurulu Uzmanı, bankaları denetleyen bankalar yeminIi rnurakıbı, vergi<br />

incelemesi yapan maliye müfettişi, hesap uzmanı, gelir kontrolörü, kontrol memuru v.b.<br />

olabilir.<br />

Teşebbüslerde iç denetim, teşebbüs varlıklarının korunması, muhasebe verilerinin<br />

saglıklılıgının ve geçerliliginin saglanması, işlemlerde etkinligin gerçekleştirilmesi ve

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!