You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4. Eğitimde Edebiyat Semineri, Mayıs 2012<br />
Bir kaldıraç olarak<br />
felsefe ve edebiyat<br />
Prof. Dr. Betül Çotuksöken<br />
Maltepe Üniversitesi Felsefe Bölümü Kurucusu<br />
ve Uluslararası Felsefe Kuruluşları Federasyonu<br />
yöneticilerinden Prof. Dr. Betül Çotuksöken,<br />
eğitim, edebiyat ve felsefe arasındaki köprüleri<br />
farklı açılardan ele alıyor ve öğrenim sürecinde<br />
felsefi çabanın önemini vurguluyor.<br />
Jean Paul Sartre, Edebiyat Nedir adlı<br />
kitabında, “Dil, kabuğumuz ve duyar alanımızdır;<br />
bizi başkalarına karşı korur ve<br />
onları bize tanıtır, duyularımızın uzantısıdır.<br />
Dil içinde tıpkı bedenimizdeki gibiyizdir;<br />
tıpkı ayaklarımızı ve ellerimizi hissedişimiz<br />
gibi, onu da başka erekler uğruna<br />
aşarken hissederiz. Konuşan başkası olduğu<br />
zaman, dili tıpkı başkalarının elini<br />
kolunu algıladığımız gibi duyarız,” diyor.<br />
Felsefe ve edebiyat sözcükleri varoluşsal<br />
olarak birbirlerinden etkilenen iki kavramdır.<br />
Felsefe ve edebiyatın bu bir aradalığını<br />
daha da pekiştiren ana çerçeve<br />
ise, edebiyat eğitiminde de, eğitimde<br />
edebiyatta da felsefe perspektifi; felsefe<br />
edebiyat birlikteliği perspektifidir.<br />
Okuma uğraşı<br />
Dil felsefede de, edebiyatta da kendini<br />
yücelten bir şeydir. Ama nasıl bir dil bu<br />
ve dil ortamı olarak, bu iki alanın eğitimle<br />
olan bağlantısı nasıl bir bağlantıdır Bu<br />
noktada tekrar felsefeye dönmek gerek.<br />
Felsefeyi daha belirgin kılmaya çalışırsak,<br />
dış dünya, düşünme ve dil arasındaki<br />
ilişkileri inceliyor. Felsefe, bu çerçevede<br />
edebiyata da ilgisini yöneltip, edebiyattaki<br />
gerçeklik alanlarının, düşünme ve dil<br />
arasındaki ilişkinin dış dünyada nasıl olduğunu<br />
ele almaya çalışıyor.<br />
Okuma kavramı üzerine bir deneme kaleme<br />
alan ve felsefe-okuma tartışmalarına<br />
bu denemesiyle dahil olan Simone<br />
de Beauvoir şöyle der: “Hayatımız, dış<br />
dünya nesnelerini okumaktan tutun, kâğıt<br />
üzerinde mürekkep izi olarak, yer alan<br />
metinleri okumaya kadar, bizim en önemli<br />
edimimizdir ve insan olarak en önemli<br />
faaliyetimiz okuma faaliyetidir.” Akşit<br />
Göktürk de, “Okumak, o kadar önemli bir<br />
nokta ki, bir uğraş, okuma uğraşıdır,” diyor<br />
ve ekliyor: “Okunmak için yazmayan<br />
kimse var mıdır Tüm yapıtlarını yakılmak<br />
üzere yazan Kafka da bilincindeydi<br />
bu gerçeğin. Gizli bir günce tutan, yalnız<br />
42
Change language