Ä°slam Hukuku ve Medeni Hukuk'ta Yetkisiz Temsil ... - Portal
Ä°slam Hukuku ve Medeni Hukuk'ta Yetkisiz Temsil ... - Portal
Ä°slam Hukuku ve Medeni Hukuk'ta Yetkisiz Temsil ... - Portal
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Fırat Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 15:1 (2010)<br />
277<br />
____________________________________________________________________________<br />
<strong>Yetkisiz</strong> temsil eden malikin <strong>ve</strong>rdiği icâzetle yaptığı akdin gereklerini<br />
(bedelin ödenmesi, ya da mebi’nin teslim edilmesi gibi) yerine getirmekle<br />
yükümlü olur. Sonradan <strong>ve</strong>rilen icâzet önceden <strong>ve</strong>rilen izin gibi olduğundan<br />
yetkisiz temsil eden, malikin malında tasarruf edebilecek <strong>ve</strong>kil konumuna<br />
gelir. 69 Ancak yetkisiz temsil eden nikâh akdi yapmıĢ ise, ölümünden sonra<br />
da olsa icâzet <strong>ve</strong>rme yetkisi olan kiĢinin <strong>ve</strong>rdiği icâzet geçerlidir. Bu durumda<br />
yetkisiz temsil eden haberci durumundadır, haberi ilettikten sonra yabancı<br />
durumunda olur <strong>ve</strong> akitten doğan hak <strong>ve</strong> sorumluluklar kendisine dönmez.<br />
Bu yüzden alıĢ <strong>ve</strong>riĢte yaptığı akdi feshetmesi caiz iken nikâh akdini feshedemez.<br />
70<br />
ac. Akde Konu Olan ġeyin Mevcut Olması<br />
Ġcâzet <strong>ve</strong>rildiği zaman akde konu olan mebi’in <strong>ve</strong> bedelinin nakit para<br />
dıĢında herhangi bir eĢya olması halinde, mevcut olması gerekmektedir.<br />
Nakit para olması durumunda ise mevcut olması Ģart değildir. 71<br />
Ebu Yusuf önceki görüĢünde malikin halini bilmediği (görmediği)<br />
mebi’ye <strong>ve</strong>rdiği icâzetin geçerli olduğu kanaatinde iken, daha sonra bu görü-<br />
Ģünden vazgeçerek mebi’nin mevcut olduğunun bilinmesine kadar icâzetin<br />
sahih olmayacağı görüĢünü kabul etmiĢtir. Ona göre, Ģüpheyle icâzet olmayacağından<br />
dolayı, Ģartlarında Ģüphe olan icâzet geçerli değildir. 72<br />
ad. Akdin Yapıldığı <strong>ve</strong> Ġcâzetin Verildiği Anda Akde Ġcâzet<br />
Verecek Birinin Olması<br />
<strong>Yetkisiz</strong> temsil eden kiĢinin yapmıĢ olduğu akdin kuruluĢ anında <strong>ve</strong><br />
icâzetin <strong>ve</strong>rildiği anda, icâzet <strong>ve</strong>rmeye yetkili birinin olması gerekir. 73 Eğer<br />
icâzet <strong>ve</strong>rmeye yetkili biri olmaz ise akdin ardından icâzet de tasavvur edilemez.<br />
“Yakîn ile sabit olmayan şüphe ile sabit olmaz” kaidesi gereği akit<br />
gerçekleĢmez. GerçekleĢmeyen akde icâzet <strong>ve</strong>rilmez. Çünkü icâzet akdedilen<br />
tasarruflara <strong>ve</strong>rilir. Akdin kurulduğu anda icâzet <strong>ve</strong>recek biri olursa akit<br />
69<br />
70<br />
71<br />
72<br />
73<br />
Fetâva’l-Ankaravî, Matbaatu’l-Âmireti’s-Sultâniyye, Ġstanbul 1281, I/259; Mecelle,<br />
mad., 378; Orhan Çeker, İslâm <strong>Hukuku</strong>nda Akitler, Ġttifak Holding Yayını, Konya, 1999,<br />
s. 125; Hassân, s. 404; el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye, IX/118.<br />
Cerîde-i Adliyye, s. 34; el-Hakîm, s. 229.<br />
Ġbnu’l-Humâm, V/311-312; el-Bâbertî, V/312; el-Hakîm, s. 229; el-Hafîf, s. 294.<br />
el-Kâsânî V/151-152; el-Merğînânî, III/69; Fahruddîn Mahmud el-Üzcendî Kâdîhan, el-<br />
Fetâva’l-Hâniyye, (Fetâva’l-Hindiyye ile beraber), Matbaatu Kübra’l-Emîriyye, Bulak<br />
1310, II/144; el-Ankaravî, I/259; Ġbnu’l-Murtazâ, III/329.; el-Hakîm, s. 233;es-Senhûrî,<br />
IV/192; el-Hafîf, s. 294; Hassân, s. 403; Çeker, s. 125.<br />
el-Merğînânî, III/69; el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye, IX/118.<br />
es-Senhûrî, IV/192; Ġbn Abidin, IV/188; el-Hakîm, s. 237; Çeker, s. 119-125; el-Hafîf, s.<br />
291.