Layout 1 (Page 4) - David Jennings Gramling

lam›flt›. Zuma’n›n befl kar›s› (üçüncüsü 2000 y›-l›nda b›rakt›€› notta “yirmi y›ll›k cehennem hayat›naart›k dayanamad›€›n›” yazarak intiharetmiflti) ve yirmi çocu€u var. Birçok “iyi niyetli”Bat›l›, bu Dünya Kupas›’n›n, Afrika’n›n bütünündeolmasa da, en az›ndan Güney Afrika’dakiekonomik sefaletin ortadan kald›r›lmas›nda büyükrol oynayaca€›n› iddia ediyor; turizmden,yat›r›mlardan, bu sayede geliflecek olan altyap›-dan bahsediyor. Ne zaman bu kadar büyük birspor organizasyonu geliflmekte olan bir ülkededüzenlense ayn› laflar› duyuyoruz, fakat sonuçgenellikle tam ters yönde oluyor. Hatta bugünbirçok iktisatç› 2004 Atina Olimpiyat Oyunlar›’n›nYunanistan’›n flu an içinde bulundu€ukrizle ba€lant›s›n› anlat›yor. Güney Afrika’da dadurum farkl› olmayacak ve kapitalist dünya ekonomisiayn› flekilde ifllemeye devam edecek.FIFA’ya 3.3 milyar dolar kâr getirecek olan turnuvadangeriye Güney Afrika’da hiçbir ifle yaramayacak27 tane futbol sahas› kalacak. Üstelik,baflta yine FIFA olmak üzere Bat› dünyas› kupay›Güney Afrika’da düzenlemeyi kabul ederekkendi kamuoyuna Afrika k›tas›na destek oldu€umesaj›n› verecek ve bu mesaj mutlulukla vuvuzelalar›n›üfleyen Afrikal› (hani ayn› Bat›l›lar›nbüyük ve zengin Afrika kültürü laflar›n› bir kenaraat›p çok gürültü yap›yor diye yasaklatmakistedi€i vuvuzelalar) taraftar görüntüleriyle süslendirilerekhaftalar boyunca gözümüze sokulacak.K›sacas›, 2010 Dünya Kupas›’n›n Güney Afrika’dadüzenleniyor olmas›, söylendi€i gibi,bütün Afrika k›tas› bir yana, GüneyAfrika’daki sefaletin ortadankald›r›lmas›na dair herhangi birçözüm üretmeyecek. Böyle biramaç da yok zaten, çünkü iflin özügere€i bu amaç kapitalizmin iflleyiflineayk›r›, yoksa Afrika da, GüneyAfrika da bugün bu halde olurmuydu? Ayn› zamanda, bu DünyaKupas› yine söylendi€i gibi Afrika’n›ndirilifline dair bir sembololarak da addedilemez. Olsa olsaAfrika futbolunun geliflimininsembolü olabilir.Sömürünün futbol cephesiTam da bu noktada, Afrika’y› heralanda sömürmeye devam edenkapitalizmin bu k›tadaki futbol üzerindeki etkisinegöz att›€›m›zda karfl›m›za yine tüyler ürperticibir manzara ç›k›yor. Frans›z Le Mondegazetesinde turnuvan›n bafllad›€› günlerde yay›nlananbir yaz›da bir baflka do€ru vard›: “NedenDünya Kupas›’n› bir Afrika ülkesikazanamaz? Hele de böyle bir baflar›n›n organizatörülke Güney Afrika’dan gelmesini nedenEto’o ya da Drogbaayar›nda golcüsüolsa DünyaKupas›’ndapekâla yar› finalizorlayabilecek birtak›ma sahip olanGana’daki futbolokullar› sadeceEssien tipindeoyuncu yetifltiriyor,zira Avrupa’n›nbüyük tak›mlar›Gana’ya orta sahaoyuncusu aramayageliyor.kimse beklemiyor?” Sürpriz (mesela çeyrek finaleç›kmak) yapabilece€i söylenen Afrika ülkeleriGana, Kamerun, Fildifli Sahili’yle GüneyAfrika aras›ndaki fark›n sebebinebak›ld›€›nda, bu sorunun cevab›aç›k bir flekilde görülüyor. Bilindi€igibi, kuvvetli Afrika tak›mlar›ndakioyuncular›n hemen hepsiAvrupa’n›n kalburüstü liglerindeoynuyor, zira bu ülkelerde do€rudürüst bir lig veya tak›m yok. GüneyAfrika’daysa futbol, beyazlar›nsporu olan rugby ve kriketekarfl› siyahlar›n sporu olarak geliflti€inden,rüflvet skandallar›yladolu olsa da ekonomik olarakkendisini döndüren, belli bir rekabetesahip, hatta bir dönemMuhsin Ertu€ral’›n çal›flt›rd›€› veAvrupa’da da ad› bilinen KaiserChiefs gibi tak›mlar› olan bir ligesahip. Bunun sonucu olarak, futbolcular yurtd›-fl›na pazarlanmak için de€il, kendi liglerinde oynamakiçin yetifltiriliyor. Dolay›s›yla, di€erAfrika tak›mlar›n›n aksine, Dünya Kupas› kadrosundakioyuncular›n sadece birkaç› baflka ülkelerdeoynuyor. “Büyük futbol ülkesi” olarakan›lan Gana ve Fildifli Sahili gibi Afrika ülkelerindeysesistem tamamen küresel kapitalizminB‹R+B‹R | 19 | HAZ‹RAN - TEMMUZ 2010