GRUP YORUM25 YAfiINDA‹nönü stad›ndaki 25. y›l konserinden önce, Aç›khava’n›nsize art›k yetmedi€ini, 40 bin kifli bekledi€inizi söylüyordunuz.Konser çok görkemli geçti, en az 50 bin kiflinin kat›ld›€›aç›kland›. Neler hissettiniz?‹brahim Gökçek: Aylar öncesinden bafllayan bir çal›flmayd›bu. TümTürkiye’de binlerceinsan eflzamanl›olarakemek verdi bukonser için. Biranlam› vard› ‹nönükonserinin.‹nsanlar oraya sadece Grup Yorum dinlemekiçin de€il, gelece€e dair umutlar›n›hayk›rmak için de geleceklerdi.Konserde a€layanlar oldu. “Yerin yedikat dibine saklad›€›m duygular›m a盀aç›kt›” diyenleri duyduk. 40 bin kifli bekliyorduk ama, kendiaram›zda “niye 50 bin olmas›n” diye konufluyorduk.Herkesin kafas›nda flu anlamda bir netlik vard›: Ne olursaolsun o stad o gün dolacak. Kapasitesinin üstünde dolmufloldu, bu da ayr› bir mutluluk, ayr› bir gurur.‹dil Kültür Merkezi’nin duvarlar›n› eski gazete haberleriy-Stadyumhalay›Grup Yorum, y›llarsüren engellemelerera€men 25 y›l›devirdi ve 12Haziran’da ‹nönüStad›’nda adeta birgövde gösterisiyapt›. Konserinve 25 y›l›nmuhasebesinigrubun gençüyeleriyle yapt›k...Söylefli: Murat Meriç -Merve Erolle kaplam›fls›n›z. ‘90’larda Grup Yorum konserlerinin yasaklanmas›n›,üyelerinin gözalt›na al›nmas›n› aktaranhaberler vakay› adiyedendi. Sizin izledi€iniz ilk Grup Yorumkonseri hangisiydi?Gökçek: Çok iyi hat›rl›yorum, Eskiflehir’de ö€renciydim,konser kapal› spor salonundayd›. Polis yine s›k›nt› yaratm›flt›,ama çok güzel konser olmufltu. Sonra Harbiye konserinegeldim.Caner Bozkurt: fiimdi de bir çok zorluk var, sadece flekilde€iflti. Konser mahalline gitti€imizde Yorum elemanlar›gözalt›na al›nm›yor art›k, ama öncesinde konser çal›flmas›-n› yürütenler tutuklan›yor. Bu konserin çal›flmas›n›n yap›ld›€›flehirlerde de bu yafland›. Üniversite ö€rencilerininaçt›€› standlar engellendi, ö€renciler taciz edildi. Anadoluflehirlerinde en s›k karfl›laflt›€›m›z fley bu.Çeflitli sebeplerle bildiri da€›tmak, bas›n aç›klamas› yapmakhemen PKK’yla iliflkilendiriliyor ve bir linç sahnesikuruluyor. Benzer olaylar son y›llarda çok çeflitli flehirlerdegörüldü. Bu duruma Grup Yorum da maruz kald› m›?Gökçek: Bunlar bilinçli yap›l›yor. ‹nsanlar demokratik mücadeleverenlere karfl› k›flk›rt›l›yor. Sadece Grup Yorum’ade€il, toplumun, hakk›n› arayan tüm kesimlerine karfl› birlinç kampanyas› var adeta. ‹nsanlar kaderlerine raz› olsunlar,seslerini ç›karmas›nlar, en do€al haklar›n› bile aramas›nlaristeniyor. Suskun bir toplum istiyor iktidar sahipleri.Bizim konserlerimize sald›r›lar› da bu do€rultuda ele almaklâz›m.Bozkurt: 25 y›l konserinin bu kadar genifl kitlelere ulaflmas›yla,bas›nda bu kadar yer almas›yla grup art›k kabul görmüfloluyor ve devlet çok rahat bask› yapam›yor.Gazetelerde ç›kan yaz›larda “koca bir stad ayn› anda halayçekti” deniyordu…Bozkurt: Öbek öbek dalgaland› insanlar. Eller ayn› andakalk›yordu, ayn› anda iniyordu. Bu görüntü çok güzeldi.Sahne de çok kalabal›kt›, de€il mi?Gökçek: 25. y›l kutlamas›n›n sahne aç›s›ndan da zengingeçmesini istiyorduk. 2003’te Harbiye’deki konserde küçükçapl› bir senfonik orkestra kullanm›flt›k. Bu kez dahabüyük bir orkestra istedik ve de€erli hocam›z Orhan fiall›-el ile çal›flt›k. Dans gösterileri, flark›lar› destekleyen barkovizyongörüntüleri de geceye hem dinleyenler aç›s›ndanhem de çal›flanlar aç›s›ndan renk katt›. Büyük bir birlik vedayan›flma gerçekleflti. Bizimle beraber olan sanatç› dostlar›m›ziçin de anlaml›yd› bu.Bugün Grup Yorum tam olarak kaç kifli?Gökçek: fiu anda on. ‹kisi aram›zda de€il. Muharrem Cengiztutuklu ve Trabzon Kapal› Hapishanesi’nde, ‹hsan Cibelikabimiz de yurtd›fl›nda. Davalar› var, Türkiye’yegiremiyor. Ama onlar da bu konsere kat›ld›lar. ‹hsan abi kay›tgönderdi, Muharrem’le haftada bir telefonda görüflüyo-B‹R+B‹R | 42 | HAZ‹RAN - TEMMUZ 2010
Foto€raf: fiahan Nuho€luruz, görüflme s›ras›nda ses kayd›n› ald›k ve konserdeyay›nlad›k. ‹ki y›ld›r hapishanede, 2011a€ustosunda ç›kacak.Bozkurt: Biz Yorum tarihinin bugünkü temsilcileriyiz.Ama bu tarih bizimle de bitmeyecek,bunu biliyoruz.‹dil Kültür Merkezi’yle beraber düflünürsek,Grup Yorum bünyesinde atölyeler, müzikal çal›flmalaryap›yor musunuz? Mesela Kardefl Türkülergibi yan faaliyetlere aç›k m› Grup Yorum?Bozkurt: Anadolu’nun çeflitli yerlerinden Yorumdinleyicileri bizi destekliyor ve deyim yerindeysebesliyorlar geçmiflten beri. Örne€in besteyap›p gönderiyorlar, söz yaz›yorlar, buraya gelipürünlerini paylafl›yorlar. Hapishanelerden gelenürünler de var, bir k›sm› repertuara al›n›yor. Ayr›caAnadolu’da dirsek temas›nda oldu€umuzgruplar var. Anadolu’dan beste anlam›nda de€il,eleman anlam›nda da destek al›yoruz. Ben Band›rma’daüniversite ö€rencisiyken Grup Yorum’akat›ld›m mesela. Bunlar d›fl›nda bir de Grup YorumKorosu var. Koronun grubun tarihine denkdüflen bir geçmifli var, gruba oradan sürekli elemanyetifltiriliyor. fiu anki üyelerin hemen hepsibu korodan yetiflmifltir. Bu anlamda kolektif biroluflumdur Grup Yorum. fiark›lar seçilirken, bestelenirkenya da düzenlenirken bütün elemanlarçal›fl›r. Diyelim ki ‹brahim bir beste yapt›, bu bireyselbir çaba olarak kalm›yor, kolektifin dokunmas›ylason halini al›yor.Bir dönem hapishanelerden Grup Yorum’a besteakard›, siz de yapt›klar›n›z› oralara gönderipdinletirdiniz. ‹lk dönemde özellikle demolargönderilip fikir al›n›rm›fl. Bunu hâlâ yap›yormusunuz?Gökçek: Art›k yapam›yoruz, çünkü F tipi hapishanelerlebu gibi fleyleri yapmak zorlaflt›. Hapisteolup fliirini besteledi€imiz arkadafllara bile flark›-n›n son halini dinletmek mümkün olmuyor. Bazenyöre radyolar› arac›l›€›yla ulaflt›r›yoruzflark›lar›, ama bir demo göndermek gibi bir imkân›m›zsöz konusu de€il, hapishane flartlar›ndandolay›. Ama hapishanelerle Yorum’un yak›nl›€›halen sürüyor. Hâlâ besteler, fliirler, düflüncelergelmeye devam ediyor, birlikte üretmeye devamediyoruz. 1985’te Grup Yorum olufltu€unda hapishanelerdedirenifl vard›. Sonradan ölüm oruçlar›devreye girdi. ‹lk albümlerde hapishanekoflullar›nda üretilen bir sürü eser var, insanlarorada çektiklerini, iflkenceleri flark›larla anlatm›fllar,biz de bunu kitlelere aktard›k. “Güleycan”böyle bir flark›d›r mesela.“Hayata Dönüfl Operasyonu” Grup Yorum tarihindede bir ivme yaratt›. Geçti€imiz günlerde‹brahim Gökçek (bas) ve Caner Bozkurt (ba€lama), Grup Yorum’un son dönem üyelerioperasyonla ilgili aç›lan davada suçlananlar sadeceerlerdi. Nas›l yorumluyorsunuz bu durumu?Gökçek: O iflin sorumlusu erler de€il ki. Arkaplandaki sorumlular, katliama kat›lm›fl olanlar,karar› verenler, uygulatanlar ceza alm›yor. Enbaflta o dönemin hükümeti bundan sorumludur.Orada bir mücadele var ve devam ediyor. Buradakiönemli durum, sosyalizmin ölümüne savunulmas›.Bu düflünceyi tamamen yoketmeye dönük en kapsaml› hapishaneoperasyonuydu bu.Bozkurt: Operasyonun hemensonras›nda eylemlere karfl› pervas›zcabir sald›r› yap›ld›. Solcular daeylemlere karfl› cephe ald› ya dahemen geri ad›m att›. Mücadeleyidestekleyeceklerine, bas›n›n tavr›-na ortak oldular. Üstelik daha öncesindebu ac›y› yaflam›fl insanlarda vard› aralar›nda. Bizim içimizesinmeyen daha çok bu oldu.Gökçek: Emperyalistler “sosyalizmöldü” naras› atarken eylemlerin sürdürülüyorolmas› çok onurlu bir davran›fl. 2000’liy›llar›n bafl›ndan bu yana tecrite karfl› sürdürülenmücadele bir derya deniz. Ölüm oruçlar›yla ilgilikapsaml› bir albüm çal›flmas› içerisindeyiz. Butarihi bütün boyutlar›yla anlatmak gibi bir amac›m›zvar. Üstelik sadece Türkiye’yle ilgili de€ilbu, tüm dünyay› sar›p sarmalayacak bir proje.Tecrit sadece devrimciler için de€il, herkes içinGrup Yorum 25y›lda isimsiz vecisimsiz olmay›baflarm›flt›r, busürede yaratt›€› enbüyük de€er budur.Sadece biz de€il,stadda bulunanherkes sosyalizmeolan inanc›n› dilegetirdi. 25 y›l›n enbüyük hediyesi bu.bir tehdit. Bunu anlatmam›z gerekiyor. Tüm halkabir gözda€›, sesini ç›kartana gözda€› veriliyor;haks›zl›klara karfl› ç›karsan, bunun için bas›naç›klamas› yaparsan, yazarsan, çizersen, müzikyaparsan seni oralara atar›m deniyor.2000’den sonraki Grup Yorum albümlerindeölüm oruçlar›n›n büyük bir yeri var. Müzik, buanlamda, direniflin önemli sacayaklar›ndan birioldu. Ölüm oruçlar›na yönelik en yayg›n elefltirilerdenbiri de, ölümün yüceltilmesiydi. Yapt›-€›n›z flark›lar ba€lam›nda bu elefltiriye kat›l›yormusunuz?Bozkurt: F tipinin amac› belli: Dünyadan tecritedileceksin, inançlar›ndan s›yr›lacaks›n. Bunubir iflkence arac› olarak kullan›yorlar, ki bu insanl›€aayk›r›, ölümden beter bir fley. Buna karfl› insanlar›ncanlar›n› ortaya koyuyor olmas› çok fleyde€il, çünkü zaten yaflam›yorlar. Dolay›s›yla onlarda ölümle canlar›n› koruyorlar. Bu, Anadolu’nungeçmiflinde de olan bir kültür. Can›na,onuruna, yaflam›na, de€erlerinesald›r› varsa, onunla savafl›rs›n.Dört duvar aras›ndaki insan›n teksilah› kendi bedeni. D›flar›daki insangibi grev yapamaz, tafl›, sopas›,tüfe€i yok, savaflamaz. O da verebilece€itek fleyi veriyor. Bu, onurlubir fley ve örnek al›nmas›gerekiyor. Asla ölümü yüceltmekdemek de€ildir bu. ‹nsanlar ölüyor,ölümüne direniyor, ölmemekiçin, yaflatmak için, insanlar daharahat yaflas›n diye ölüyor. Bunuanlatmak, insanlar› ölüme al›flt›rmakya da ölümü yüceltmek de€il. Bizim insan›-m›z yaflamay› çok sever. Ölüm orucundakaybettiklerimiz de severdi. Ama baflka çareleriyoktu. Buna bir alternatif bulsalar, en ufak birumut bile bulsalar, inan›n ona baflvururlard›.Bilhassa “Boran F›rt›nas›”ndan sonraki albümlerdebir içe dönüfl yaflad›n›z sanki. Yorum eskidendaha genifl bir kitleyi kucaklarken bualbümle belli bir mücadelenin sözcüsü oldu gibi.Kat›l›yor musunuz?Gökçek: Tam tersine, d›fla aç›l›m var. Son albümdeen çok üzerinde düflündü€ümüz fley buydu.Bizi takip eden insanlar var ama, bilmeyenmilyonlarca insan daha var. Onlara nas›l ulafl›r›zdiye düflündük ve yeni aray›fllara girdik.Rock, hiphop gibi müzik türleriyle yak›nlaflmada bu çaban›n ürünü mü?Gökçek: Elbette. Yapt›€›m›z müzi€in d›fl›ndatürler bunlar, ama onlar›n iyi yanlar›n› al›p kullanmaktabir sak›nca yok. Kendimizi gelifltirmekistiyoruz, farkl› müzikleri dinliyoruz, ç›kanalbümleri takip ederiz. Sevdi€imiz fleyleri albümlerimizekatmak için çaba sarfediyoruz.System Of A Down, Cake, Bob Dylan gibi isimleridinliyoruz. Müzik dinamik bir fley, yerindedurmuyor. Yorum 25 y›l önceki müzi€i yapsayd›,kimse dinlemezdi. Bugünün dinamikleriniyakalamak gerekiyor. 25 y›ld›r grubun her albümündebir yenilik vard›r. Bir albümde etnikokumalar vard›r, di€erinde farkl› enstrümanlarvard›r, son albümde rock sound’u var. Ama bunlar›popüler olduklar› için kullanm›yoruz. Bak›-yoruz, rock coflkulu, biz de coflkuluyuz. OB‹R+B‹R | 43 | HAZ‹RAN - TEMMUZ 2010