tc süleyman dem rel ün vers tes fen bl mler enst tüsü aksaray bölges ...

Genleştirilmiş kil, şeyl veya arduvaz da, dünyada hafif agrega amaçlı olarak yaygınbiçimde kullanılan suni agrega türlerindendir. Üretim prensibi 1918’den beribilinmekle birlikte, endüstriyel üretimi 1928 yılında başlamıştır. Üretim prosesi,tesisin özelliğine göre değişim göstermektedir. Kuru prosesde öncelikle kil, çok incetoz boyutuna indirgenerek kuru partiküller elde edilir. Bu çok ince boyutlu toz, 2-4metre çapında sabit hızda dönen düz tabanlı bir kap içerisinde su ilavesi ilepelletlenir. Elde edilen pelletler, merkezkaç kuvveti etkisiyle yüksek derecedesıkışmış ve kompaktlaşmış durumdadır. Sulu prosesde ise ocaktan gelen kil,homojenize edilerek kırılır ve öğütme değirmenlerine aktarılır. Daha sonra su vegenleştirici katkılar ilave edilerek elde edilen ince ve plastik malzeme, sızdırma(extrusion) prosesi içerisinde delikli levhalar içerisinden geçirilir. Kullanılandeliklerin çapı, elde edilmek istenen agrega çapına göre belirlenir. Daha sonradeliklerden geçirilerek sızdırılmış macun durumundaki kil, istenilen uzunluklardakesilir. Elde edilen silindirik pelletler, ilk önce döner fırınlarda kurutularak yuvarlakşekil kazandırılır. Daha sonra, yine aynı fırınlar içerisinde yakma işlemi uygulanır.Yakma sıcaklığı, 1150 o C ile 1200 o C arasında gerçekleştirilir. Döner fırın çıkışındangenellikle saatte 10-50 ton arasında malzeme elde edilir. Daha sonra elde edilenagregalar elenir ve farklı tane boyu fraksiyonlarına ayrılır. Agregalar, kahverengidenkırmızıya doğru bir renk aralığına sahiptirler. Farklı tane boyu fraksiyonlarına göreyığın yoğunlukları 350-750 kg/m 3 arasında değişir (Anonim1, 2000).Perlit, %70’den fazla SiO 2 içeren volkanik, alüminyum silikatlı kayaçlardan(riyolitik) gelmektedir. Kayaç, kum şeklinde kırılır ve daha sonra 1000 o C’lik hızlıbir ısıtma işleminin ardından hafif agrega olarak elde edilir. Burada sağlanangenleşme, kayacın içerdiği bünye suyu sayesinde gerçekleşmektedir. Elde edilenmalzeme, griden beyaza doğru değişen renk aralığında ve küresel şekillidir. Katı,küresel taneciklerin tane boyu, 0.1-3 mm arasında değişmekte olup, yığın yoğunluğuise 50-100 kg/m 3 civarındadır. Perlit çoğunlukla, İtalya, Yunanistan, Macaristan,İspanya, Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda ve Türkiye’de yaygın şekildebulunmaktadır. Perlitin endüstriyel üretimine 1946 yılında başlanmıştır.13