Dünya <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> ithalatında ithalatın %78’i Meksika <strong>ve</strong>Avrupa Birliği tarafından yapılmaktadır. AvrupaBirliği ür<strong>eti</strong>m <strong>ve</strong> tük<strong>eti</strong>min yanında ithalatta da 2.sırada yer almaktadır.Çizelge 2. Dünya Hindi Eti Ür<strong>eti</strong>mi (Bin Ton)Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011ABD 2.543 2.664 2.796 2.535 2.484 2.489AB-27 1.858 1.790 1.830 1.795 1.815 1.795Brezilya 353 458 465 466 485 510Kanada 163 170 180 167 165 167Rusya 19 25 37 40 45 55Meksika 14 15 15 11 13 15Diğer 13 16 12 13 14 14Toplam 4.963 5.138 5.335 5.027 5.021 5.045Kaynak: USDA (5)Çizelge 3.Dünya Hindi Eti Tük<strong>eti</strong>mi (Bin Ton)Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011ABD 2.295 2.401 2.431 2.360 2.266 2.238AB-27 1.841 1.769 1.835 1.801 1.820 1.805Brezilya 197 281 261 302 321 345Meksika 197 211 212 155 158 165Kanada 144 150 163 151 148 154Rusya 110 100 102 84 70 65Diğer 83 105 88 66 65 65Toplam 4.867 5.017 5.092 4.919 4.848 4.837Kaynak: USDA (5)Çizelge 4. Hindi Eti İhracatı İhracatı (Bin Ton)Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011ABD 248 248 307 242 247 249Brezilya 156 177 204 164 164 165AB-27 130 124 120 106 110 105Kanada 27 27 25 25 23 21Toplam 561 576 656 537 544 540Şekil 1: 2011 Dünya Hindi Eti Ür<strong>eti</strong>miŞekil 2: 2011 Dünya Hindi Eti Tük<strong>eti</strong>miŞekil 3: 2011 Dünya Hindi Eti İhracatıKaynak: USDA (5)Çizelge 5. Dünya Hindi Eti İthalatı (Bin Ton)Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011Meksika 183 196 197 144 145 150AB-27 113 103 125 112 115 115Rusya 91 75 68 41 25 10G. Afrika 34 40 31 26 26 26Çin 17 30 45 27 25 25Kanada 9 9 9 8 8 8Diğer 24 23 4 6 5 5Toplam 471 476 479 364 349 339Şekil 4: Dünya Hindi Eti İthalatıKaynak: USDA (5)Sayfa2
Çizelge 6. Dünya’da Kişi Başına Hindi Eti Tük<strong>eti</strong>mi (kg/yıl)Ülkeler 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Ülkelere göre kişi başına tük<strong>eti</strong>len <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong>Amerika 7,69 7,79 8 7,7 7,3 7,1 miktarı incelendiğinde en fazla tük<strong>eti</strong>m Amerika,Kanada 4,41 4,6 4,91 4,5 4,4 4,5 Kanada <strong>ve</strong> Avrupa Birliği’ndedir. Amerika’daAB-27 3,76 3,61 3,74 3,7 3,7 3,7 (domuz <strong>eti</strong> hariç) toplam et tük<strong>eti</strong>minin %9’u,Meksika 1,8 1,9 1,9 1,4 1,4 1,5 Kanada’da %7’si, Avrupa Birliği’nde ise %10’nuBrezilya 1,03 1,45 1,3 1,5 1,6 1,7 <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong>nden oluşmaktadır (5).G. Afrika 0,81 0,97 0,78 0,7 0,7 0,7Rusya 0,77 0,7 0,7 0,6 0,5 0,5Kaynak:USDA(5).3. Türkiye’de DurumTürkiye’de <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> y<strong>eti</strong>ştiriciliği entansif anlamda ilkkez 1960’lı yıllarda şimdiki adı Tarım İşletmeleriGenel Müdürlüğü (TİGEM) olan Devlet ÜretmeÇiftlikleri (DÜÇ) bünyesinde <strong>ve</strong> üni<strong>ve</strong>rsitelerinaraştırma çiftliklerinde başlamıştır. Türkiye’de <strong>hindi</strong><strong>eti</strong> ür<strong>eti</strong>minde özel sektöre ait ilk <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> entegretesisi 1995 yılında Bolu’da kurulmuştur.Çizelge 7. Türkiye’de Kesilen Hindi Sayısı <strong>ve</strong>Ür<strong>eti</strong>len Et MiktarıYıllar Kesilen Hayvan Et MiktarıSayısı (Adet) (ton)2005 4.417.319 42.7092006 1.746.569 17.0622007 3.620.313 31.4672008 3.453.789 35.4512009 2.981.847 30.242Kaynak: TUİK (8).Türkiye’de <strong>hindi</strong> y<strong>eti</strong>ştiriciliği, tavuky<strong>eti</strong>ştiriciliğinden elde edilen bilgi birikimi <strong>ve</strong> hazırbarınak avantajıyla hızla gelişmiştir. Bu dönemiçerisinde hali hazırda kurulu bulunan etlik piliçkümesleri bazı değişikliklerle <strong>hindi</strong> y<strong>eti</strong>ştirmek içinkullanılmıştır. Türkiye’de <strong>hindi</strong> ür<strong>eti</strong>mi Bolu, İzmir,Manisa, Eskişehir, Balıkesir, Sakarya <strong>ve</strong> İstanbulçevresinde bulunan çeşitli büyüklüklerdeki <strong>hindi</strong>kümeslerinde gerçekleştirilmektedir (6). Türkiye’de<strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> ür<strong>eti</strong>minde beş büyük firma bulunmaktadır(7).Türkiye’de <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> ür<strong>eti</strong>mi genel olarak 30-35 bin tonarasındadır. Kuş gribinin görüldüğü 2006 yılında %60oranında büyük bir düşüş yaşanarak 17 bin ton olarakgerçekleşmiştir. 2009 yılında ise 30 bin ton <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong>ür<strong>eti</strong>lmiştir.Türkiye <strong>hindi</strong> dış ticar<strong>eti</strong>nde taze, soğutulmuş, bütün<strong>ve</strong>ya parçalı <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> ihraç edilmektedir. 2010 yılında1. 036 ton <strong>hindi</strong> <strong>eti</strong> ihraç edilmiştir. Türkiye’de 2000’liyılların başlarında kurulan tek <strong>hindi</strong> damızlıkişletmesi, belli bir süre için kuluçkalık yumurtaihtiyacının bir bölümünü karşılamıştır. Ancak işletmeekonomik nedenlerle 2006 yılı sonunda kapanmıştır.Türkiye’de damızlık <strong>hindi</strong> işletmesi bulunmamakta,damızlık yumurtalar ithalat yoluyla sağlanmaktadır(6). 2010 yılında 1.065 kg damızlık civciv, 5.334 binadet kuluçkalık <strong>ve</strong> damızlık yumurta ithal edilmiştir.Çizelge 8. Türkiye Hindi Dış Ticar<strong>eti</strong>Ürün Adı 2005 2006 2007 2008 2009 2010İHRACATHindi Civcivi (Damızlık) (kg) 130 - - - 2.300 -Hindi Eti (Taze, Soğutulmuş, Dondurulmuş- 1.984.731 318.918 804.418 1.302.065 953.509 1.036.354Bütün <strong>ve</strong>ya Parçalı) (kg)Hindi Yumurtaları (Kuluçkalık, Damızlık) (kg) 1.000 - - - - -Hindi Yumurtaları6.000 - - - - -(Kuluçkalık, Damızlık Olmayan) (adet)İTHALATHindi Civcivi (Damızlık) (kg) 2.400 1.898 415 885 425 1.065Hindi Eti ( Taze, Soğutulmuş, Dondurulmuş- 20.724 - - - - -Bütün <strong>ve</strong>ya Parçalı) (kg)Hindi Yumurtaları (Kuluçkalık)6.029.120 3.351.000 5.197.800 4.801.000 3.191.800 5.334.400(Damızlık) (adet)Kaynak: TUİK (8)- BESD-BİR (9) kayıtlarından derlenmiştir.Sayfa3