12.07.2015 Views

AB Nasıl Çalışır? - Delegation of the European Union to Turkey

AB Nasıl Çalışır? - Delegation of the European Union to Turkey

AB Nasıl Çalışır? - Delegation of the European Union to Turkey

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Avrupa Birliği nasıl çalışır?<strong>AB</strong> kurumları için rehberiniz


İçindekilerAvrupa Birliği’ni sunuş 3Antlaşmalar 5<strong>AB</strong> kararlarını nasıl alır? 7Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su: halkın sesi 10Avrupa Birliği Konseyi: üye devletlerin sesi 14Avrupa Komisyonu: ortak çıkarları arttırmak 20Adalet Divanı: yasalara uyma 25Avrupa Birliği Sayıştayı: paranızın karşılığını almak 28Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi: sivil <strong>to</strong>plumun sesi 30Bölgeler Komitesi: yerel yönetimlerin sesi 32Avrupa Yatırım Bankası: <strong>AB</strong> projelerinin finansmanı 34Avrupa Merkez Bankası: Euro'nun yönetimi 36Avrupa Ombudsmanı: şikayetlerinizin soruşturulması 38Avrupa Veri Koruma Denetmeni: mahremiyetiniz koruma altında 40Ajanslar 41Geleceğe bakış 50


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Üç ana karar alma kurumu aşağıdakilerdir:• Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su, <strong>AB</strong> vatandaşlarını temsil eder ve doğrudan onlartarafından seçilir;• Avrupa Birliği Konseyi, her bir üye devleti temsil eder;• Avrupa Komisyonu, bir bütün olarak Avrupa Birliği’nin çıkarlarını gözetir.Bu kurumsal üçgen <strong>AB</strong>’nin her yerinde uygulanan yasa ve politikaları oluşturur.Prensipte yeni yasaları öneren Komisyon’dur fakat bunları kanunlaştıranParlamen<strong>to</strong> ve Konsey’dir.Adalet Divanı, Avrupa Hukukunu gözetir, ve Denetim Kurulu, Birliğin faaliyetlerininfinansmanını kontrol eder.<strong>AB</strong>’nin işleyişinde anahtar roller oynayan birkaç kurum daha vardır:• Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi, sivil <strong>to</strong>plumu, işçileri ve işverenleritemsil eder;• Bölgeler Komitesi, bölgesel ve yerel yönetimleri temsil eder;• Avrupa Yatırım Bankası, <strong>AB</strong> yatırım projelerini finanse eder ve AvrupaYatırım Fonu aracılığla küçük işletmelere yardımcı olur;• Avrupa Merkez Bankası, Birliğin para politikalarından sorumludur;• Avrupa Ombudsmanı, <strong>AB</strong> kurumları ve organları hakkında kötü yönetimleilgili şikayetleri soruşturur;• Avrupa Veri Koruma Denetmeni, vatandaşların kişisel verilerinin mahremiyetinikorur.Ayrıca belli teknik, bilimsel ve yönetim görevlerini sürdürmek amacı ileuzmanlaşmış kurumlar kurulmuştur.<strong>AB</strong> kurumlarının hakimiyet ve sorumlulukları, uymak zorunda oldukları kuralve prosedürler, <strong>AB</strong>’yi oluşturan antlaşmalarda yer almaktadır. Antlaşmalarabütün <strong>AB</strong> üye ülkelerinin cumhurbaşkanları ve başbakanlarınca karar verilmekteve bu antlaşmalar ülkelerin parlamen<strong>to</strong>ları tarafından onaylanmaktadır.Kitapçığın bundan sonraki bölümleri antlaşmaları ve <strong>AB</strong> kurumlarını tanımlamakta,her kurumun ne yaptığını açıklamakta ve kurumların birbirleriyleolan ilişkilerini anlatmaktadır. En son bölüm, ajanslar ve diğer ilgili organlarhakkında kısa ve genel bir açıklama vermektedir. Amaç, Avrupa Birliği’ninişleyişinin açık bir resmini sizin için oluşturabilmektir.4


Antlaşmalar<strong>AB</strong> dört antlaşma üzerine kurulmuştur:• Avrupa Kömür ve Çelik Topluğu’nu (AKÇT) kuran antlaşma, 18 Nisan1951’de Paris’te imzalanmıştır. 23 Temmuz 1952’de yürürlüğe girmiştir ve 23Temmuz 2002’de son bulmuştur.• Avrupa Ekonomik Topluluğu’nu (AET) kuran antlaşma, 25 Mart 1957’deRoma’da imzalanmıştır ve 1 Ocak 1958’de yürürlüğe girmiştir. Bu antlaşmayaçoğu kez “Roma Antlaşması” olarak değinilmektedir.• Avrupa A<strong>to</strong>m Enerjisi Topluluğu’nu (Eura<strong>to</strong>m) kuran antlaşma, AET antlaşmasıile beraber Roma’da imzalanmıştır.• Avrupa Birliği Antlaşması (<strong>AB</strong>) 7 Şubat 1992’de Maastricht’de imzalanmıştır.1 Kasım 1993’te yürürlüğe girmiştir.Bu antlaşmalardan ilk üçü, kömürde,çelikte, nükleer güçte ve üye devletekonomilerinin diğer büyük sektörlerindeortak karar alma sistemi olan üç'Avrupa Topluluğu’nu oluşturdu. Busistemi yönetmek için kurulan <strong>to</strong>plulukkurumları, tek bir Komisyon ve tek birKonsey oluşturulacak şekilde 1967’debirleştirildiler.Maastricht antlaşması, var olan ‘Topluluk’sistemine bu hükümetler arası işbirliğiniekleyerek, ekonomik olduğu kadar politikde olan üç sütunlu yeni bir yapı oluşturdu.Bu yapı, Avrupa Birliği’dir (<strong>AB</strong>).AET, ekonomik rolüne ekolarak adım adım sosyal,çevresel ve bölgeselpolitikalar gibi genişsorumluluklar da üstlendi.AET'nin yalnızcaekonomik bir <strong>to</strong>plulukolma özelliğini yitirmesindendolayı, dördüncüantlaşma (Maastricht),kurumu basitçe ‘AvrupaTopluluğu’ (AT) olaraktekrar isimlendirdi.Üye devletlerin hükümetleri,MaastrichtAntlaşması'nda ‘dış vegüvenlik politikası’ ve‘adalet ve içişleri’ gibialanlarda da beraberçalışmaya karar verdiler.Topluluk alanı(Ortak politikaalanlarınnçoğu)AVRUPA BİRLİĞİOrtakdış ve güvenlikpolitikasıANTLAŞMALARSuça karşıpolis veyargınınişbirliğiAvrupa Birliği, antlaşmalar üzerine kurulmuştur. Bu üç ‘sütun’ farklıkarar alma sistemleri olan farklı politika alanlarını temsil eder.5


Avrupa Birliği nasıl çalışır?© ECİlk defa, 9 Mayıs 1950’de, Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman Avrupa Birliği’ne öncülük edenfikirleri ortaya koydu. Bu sebeple 9 Mayıs <strong>AB</strong>’nin doğum günü olarak kutlanmaktadır.Antlaşmalar, Avrupa Birliği'nin yaptığıher şeyin temelidir. Antlaşmalar, her yeniüye katıldığında değiştirilmiştir. Zamanzaman, Avrupa Birliği’nin kurumlarınıreforme etmek ve yeni sorumluluk alanlarıoluşturmak için de antlaşmalardadeğişiklikler yapılmıştır. Bu, <strong>AB</strong> ulusalhükümetlerinin özel bir konferansı(hükümetler arası konferans) tarafındanyapılır. Bu konferanslardan son yirmiyılda üç tane yapılmıştır.• Avrupa Tek Senedi Şubat 1986’daimzalanmıştır ve 1 Temmuz 1987’deyürürlüğe girmiştir. AET sözleşmesiniyenilemiştir ve tek pazarı tamamlamanınyolunu açmıştır.• Amsterdam Anlaşması 2 Ekim1997’de imzalanmıştır ve 1 Mayıs1999’da yürürlüğe girmiştir. <strong>AB</strong>Antlaşma maddelerine harfler yerinenumaralar vererek <strong>AB</strong> ve AT antlaşmalarınıyeniledi.• Nice Anlaşması 26 Şubat 2001’deimzalanmıştır. 1 Şubat 2003’te yürürlüğegirmiştir. Bu antlaşma, <strong>AB</strong>’ninkarar alma mekanizmasının 2004’teyeni üye devletlerin katılmasındansonra verimli çalışabilmesi için mevcutantlaşmaları tekrar değiştirmiştir.Birçok anlaşmanın varlığı AvrupaBirliği’ni karışık ve anlaşılması güçbir hale getirmektedir. İşte bu yüzdenHaziran 2004’te, <strong>AB</strong> üye ülkelerinin cumhurbaşkanlarıve başbakanları bütün varolan antlaşmaların yerini alacak tekbir Anayasa üzerinde karara vardılar.Anayasa, Birliğin tam olarak ne olduğunu,ne şekilde kararlar aldığını ve kiminnelerden sorumlu olduğunu belirlemektedir.Fakat, anayasanın yürürlüğe girmesiancak yirmibeş üye ülkenin ulusalparlamen<strong>to</strong>su tarafından onaylanmasıylagerçekleşecektir. Bazı ülkelerde deanayasanın referandum ile onaylanmasıgerekmektedir.Anayasa hakkında daha fazla bilgiyeeuropa.eu.int/constitution adresindenulaşabilirsiniz.6


<strong>AB</strong> kararlarını nasıl alır?Avrupa Birliği düzeyinde kararların alınmasıçeşitli Avrupa kurumlarını içerir;• Avrupa Komisyonu,• Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su (AP),• Avrupa Birliği Konseyi.Genel olarak, Avrupa Komisyonuyeni mevzuat önerisinde bulunur,fakat bunları kabul eden Konsey veParlamen<strong>to</strong>’dur. Diğer kurumlar da belirlialanlarda rol oynar.<strong>AB</strong> karar alma mekanizmasındaki kuralve prosedürler antlaşmalarda ortayakonmuştur. Her Avrupa yasası için yapılanteklif belli bir antlaşma maddesinedayanmalıdır. Bu maddeye teklifinkanuni dayanağı denir. Bu dayanakhangi yasal prosedürünün izlenilmesigerektiğini belirlemektedir. "Danışma","onay verme", "ortak karar alma", üç anaprosedürü oluşturmaktadır.1. DanışmaDanışma prosedürü altında Konsey,Parlamen<strong>to</strong>’ya, Avrupa Ekonomikve Sosyal Komitesi’ne ve BölgelerKomitesi’ne danışır.Üç "Konsey": hangisi, hangisidir?Avrupa Birliği'nde kurumları karıştırmak çok kolaydır. Özellikle, çok farklı kurumlarınçok benzer isimleri olunca. Aşağıdaki üç "konsey" gibi.Avrupa KonseyiBu kurum, <strong>AB</strong> ülkelerinin hükümet ya da devlet başkanlarından (başkanlar ve/veyabaşbakanlar) ve Avrupa Komisyonu Başkanından oluşur. Avrupa Konseyi prensipteyılda dört kere bütün <strong>AB</strong> politikalarını tartışmak ve gelişmeleri gözden geçirmekiçin <strong>to</strong>planır. Avrupa Konseyi Avrupa Birliği’nin en yüksek seviyeli siyasi kurumudurve bu yüzden bu <strong>to</strong>plantılar yaygın şekilde ‘zirve’ olarak adlandırılır.Avrupa Birliği KonseyiDaha önce Bakanlar Konseyi olarak bilinen bu kurum, tüm <strong>AB</strong> ülkelerinin bakanlarındanoluşur. Konsey detaylı kararları almak ve Avrupa yasalarını onaylamak içindüzenli olarak <strong>to</strong>planır. Bu kurumun işleyişi hakkında daha detaylı bilgiler bu kitapçığındiğer bölümlerinde verilmiştir.Avrupa KonseyiBu, bir <strong>AB</strong> Kurumu değildir. Avrupa Konseyi, başka konuların yanı sıra insan haklarınıkorumak, Avrupa’nın kültürel çeşitliliğini arttırmak ve ırklar konusunda önyargılarve hoşgörüsüzlük gibi sosyal problemlerle savaşmayı hedefleyen hükümetler arasıbir organizasyondur. Avrupa Konseyi, 1949’da kurulmuştur ve önemli başarılarındanbiri Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini hazırlamak olmuştur. Mağdur vatandaşlarınbu konvansiyon altında haklarını kullanabilmesi için Avrupa İnsan HaklarıMahkemesini de kurmuştur. Avrupa Konseyi, içinde 25 Avrupa Birliği ülkesinin debulunduğu 46 üyeye sahiptir ve merkezi Fransa’nın Strazburg şehrinde Palais deI’Europe binasındadır.7


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Parlamen<strong>to</strong>:• Komisyon’un teklifini onaylayabilir,• reddedebilir,• veya değişiklik yapılmasını isteyebilir.Eğer Parlamen<strong>to</strong> değişiklik için taleptebulunursa Komisyon, Parlamen<strong>to</strong>'nunteklif ettiği bütün değişiklikleri göz önündebulundurur. Eğer bu tekliflerin herhangibirini kabul ederse Konsey’edeğiştirilmiş bir teklif gönderir.Konsey değiştirilmiş teklifi inceler, vesonunda ya kabul eder ya da başkadeğişikliklere başvurur. Diğerlerindeolduğu gibi bu prosedürde de Konsey,Komisyon’un bir teklifinde değişiklikyaparsa bunu oybirliğiyle yapmakzorundadır.2. Onay vermeOnay verme prosedürü, Konsey’in belirliçok önemli kararları almadan önceAvrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nun onayını almakzorunda olması anlamına gelir.Bu prosedür danışma ile aynı şekildeişler ancak Parlamen<strong>to</strong> teklifte herhangibir değişiklik yapamaz; ya kabul edebilirya da reddedebilir. Kabul ("onay") içintam bir oy çoğunluğu gerekmektedir.3. Ortak karar almaBu prosedür şu anda <strong>AB</strong> kanunuyapılmasında en sık kullanılan yöntemdir.Ortak karar alma prosedüründeParlamen<strong>to</strong> sadece fikrini vermez,Konsey ile yasama gücünü eşit şekildepaylaşır.Eğer Konsey ve Parlamen<strong>to</strong> önerilenbir yasa konusunda anlaşamazlarsa buöneri eşit sayıda Konsey ve Parlamen<strong>to</strong>üyesinden oluşan bir ‘DeğerlendirmeKomitesi’ tarafından ele alınır. BuKomite bir anlaşmaya varınca üzerindeanlaşılan metin kanunlaştırılmak üzeretekrar Parlamen<strong>to</strong> ve Konsey’e gönderilir.Sayfa dokuzdaki diyagram prosedürüdaha detaylı olarak açıklamaktadır.Daha geniş bilgiye www.europa.eu.int/institutions/index_en.htm adresindenulaşabilirsiniz.<strong>AB</strong> kurumlarında kimler çalışmaktadır?<strong>AB</strong> kurumları için çalışan memurlar üye ülkelerden ve <strong>AB</strong> dışından gelmektedirler.Bu kişiler politika üreticileri, işletmeciler, ekonomistler, avukatlar, dil bilimcileri,sekreterler ve teknik destek elemanları gibi farklı beceri yelpazesinden olupgeniş faaliyet alanını kapsarlar. Bu kişiler ana vatanlarından uzakta, çok kültürlüve çok dilli bir ortamda çalışmak için istekli olmalıdırlar.<strong>AB</strong> memuru olabilmek için, zor ve rekabetin çok olduğu bir sınav aşamasındangeçilmelidir. Ocak 2003’ten beri bu sınavlar Avrupa Personel Seçme Ofisi(EPSO) tarafından merkezi olarak organize edilmektedir.Daha geniş bilgi için: www.europa.eu.int/epso


Ortak karar prosedürü


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su:halkın sesiTemel bilgilerGörevi:Gelecek Seçim: Haziran 2009Toplantılar:<strong>AB</strong>’nin doğrudan seçilmiş yasamaorganıAylık genel kurullar Strazburg’da,komite <strong>to</strong>plantıları ve ek kurullarBrüksel’deAdres: Plateau du Kirchberg, B.P. 1601L-2929 LüksemburgTel: (352) 43 00-1İnternet: www.europarl.europa.euAvrupa Parlamen<strong>to</strong>su (AP), Avrupa Birliği vatandaşları tarafından çıkarlarını temsiletmek için seçilir. Tarihi 1950’lere ve kurucu antlaşmalara dayanan AP’nin üyeleri1979’dan beri temsil ettikleri kişiler tarafından doğrudan seçilmektedir.Seçimler her beş senede bir yapılmaktadır ve seçmen olarak kayıtlı her <strong>AB</strong> vatandaşıseçme hakkına sahiptir. Bu şekilde Parlamen<strong>to</strong>, Birliğin 455 milyondan fazla vatandaşınındemokratik isteklerini ifade etmekte ve diğer kurumlarla olan görüşmelerdeonların çıkarlarını temsil etmektedir. Haziran 2004’te seçilmiş olan ve şu an görevdeolan Parlamen<strong>to</strong>’nun 25 üye ülkeden seçilmiş 732 üyesi bulunmaktadır. Bunların üçtebirini bayan üyeler oluşturmaktadır.Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su üyeleri, ulusal gruplar halinde değil, Avrupa genelinde varolan yedi politik grup halinde çalışmaktadırlar. Bu yelpazede parlamenterler, federalistyapıyı savunanlardan, Avrupa Kuşkucularına (Eurosceptics) kadar Avrupaentegrasyonu ile ilgili tüm görüşleri temsil etmektedirler.© <strong>European</strong> Parliament10<strong>AB</strong> vatandaşlarının doğrudanseçtiği temsilciler, herkesietkileyen Avrupa çapındayasaları tartışmak ve oylamakiçin Strazburg’ta buluşurlar.


Ülke başına koltuk sayısı(Kendi dillerine göre alfabetik sıradaülke isimleri)Belçika 24Çek Cumhuriyeti 24Danimarka 14Almanya 99Es<strong>to</strong>nya 6Yunanistan 24İspanya 54Fransa 78İrlanda 13İtalya 78Kıbrıs 6Le<strong>to</strong>nya 9Litvanya 13Lüksemburg 6Macaristan 24Malta 5Hollanda 27Avusturya 18Polonya 54Portekiz 24Slovenya 7Slovakya 14Finlandiya 14İsveç 19Birleşik Krallık 78Toplam 732Parlamen<strong>to</strong> nerede çalışır?Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nun üç çalışmayeri vardır: Brüksel (Belçika),Lüksemburg ve Strazburg (Fransa).Lüksemburg idari <strong>of</strong>islere (GenelSekreterlik) ev sahipliği yapar. “GenelOturum” olarak bilinen bütün parlamenterlerinkatıldığı <strong>to</strong>plantılar Strazburg’dave bazen Brüksel’de yapılmaktadır.Komite <strong>to</strong>plantıları da Brüksel’de yapılır.Parlamen<strong>to</strong> ne yapar?Parlamen<strong>to</strong>nun üç ana rolü vardır:1. Birçok politika alanında Konsey ileberaber Avrupa yasalarını onaylamak.AP’nin vatandaşlar tarafındandoğrudan seçilmesi Avrupa yasalarınındemokratik meşruluğunu garantietmeye yardım eder.2. Parlamen<strong>to</strong> diğer <strong>AB</strong> kurumları üzerinde,özellikle de Komisyon üzerindedemokratik gözetim uygular.Parlamen<strong>to</strong>, Komisyon adaylarınıreddetme veya onaylama yetkisinesahiptir ve bir bütün olarakKomisyon'u onaylamama hakkınada sahiptir.2 Haziran 2005 itibariyle politik grup başına düşen sandalye sayısı11


Avrupa Birliği nasıl çalışır?3. Paranın kuvveti – Parlamen<strong>to</strong>,Konseyle beraber <strong>AB</strong> bütçesi üzerindeyetkiye sahiptir ve böylece <strong>AB</strong>harcamalarına etki edebilir. Bu prosedürünsonunda bütün olarak bütçeyikabul edebilir veya reddedebilir.Bu üç ana rol aşağıda daha detaylıtanımlanmıştır.1. Avrupa yasalarını onaylamak<strong>AB</strong> yasalarının kabul edilmesinde (onaylanması)en çok kullanılan prosedür‘ortak karar alma’dır (bakınız s.7: <strong>AB</strong>kararlarını nasıl alır?). Bu prosedür,Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nu ve Konsey’ieşit bir düzeye getirir ve birçok alandakiyasalara uygulanır.Bazı alanlarda (örnek olarak tarım,ekonomi politikası, vizeler ve göç)Konsey tek başına yasa yapar fakatParlamen<strong>to</strong>’ya danışmak zorundadır.Ayrıca, <strong>AB</strong>’ye yeni ülkelerin katılması gibibazı önemli konularda Parlamen<strong>to</strong>’nunonayı gerekmektedir.Parlamen<strong>to</strong> ayrıca Komisyon’un yıllıkprogramını inceleyerek, hangi yeni yasalarınuygun olacağını değerlendirerek veKomisyon’dan teklifler önermesini isteyerekyasama sürecine hız kazandırır.2. Demokratik gözetimParlamen<strong>to</strong> diğer Avrupa kurumları üzerindedemokratik gözetim uygular. Bunubir kaç yolla yapar.Yeni bir Komisyon göreve başladığında,üyeler <strong>AB</strong> üye ülkeleri tarafından adaygösterilir fakat adaylar Parlamen<strong>to</strong>’nunonayı olmadan atanamaz. Parlamen<strong>to</strong>,Komisyon Başkan adayı dahil olmaküzere her adayla tek tek görüşme yaparve Komisyon’un tümünü kapsayarakoylama yapar.Görev süresi boyunca Komisyon, <strong>to</strong>pluistifa çağrısı olan bir gensoru önergesiverebilen Parlamen<strong>to</strong>'ya karşı siyasi olaraksorumludur.Daha genel olarak Parlamen<strong>to</strong>,Komisyon tarafından gönderilen raporları(genel raporlar, bütçe uygulamaraporları, v.b) düzenli olarak inceleyerekkontrol altında tutar. Dahası Parlamen<strong>to</strong>üyeleri, Komisyon üyelerinin cevap vermekleyükümlü oldukları soruları düzenliolarak Komisyon’a yöneltirler.Parlamen<strong>to</strong>, Konsey’in de çalışmasınıdenetler; Parlamen<strong>to</strong> üyeleri düzenli olarakKonsey’e sorular sorar ve KonseyBaşkanı düzenli olarak Parlamen<strong>to</strong>’nungenel oturumlarına katılır ve önemli tartışmalardayer alır.Parlamen<strong>to</strong> ayrıca vatandaşlarındangelen dilekçeleri inceleyerek ve soruşturmakomiteleri kurarak da demokratikkontrol uygular.Son olarak, Parlamen<strong>to</strong> her <strong>AB</strong> zirvesine(Avrupa Konseyi Toplantıları) katkısağlar. Her bir zirvenin açılışına AvrupaKonseyi’nin gündemindeki maddeve konular hakkında Parlamen<strong>to</strong>’nungörüş ve fikirlerini açıklaması amacıylaParlamen<strong>to</strong> Başkanı davet edilir.3. Paranın kuvveti<strong>AB</strong>’nin yıllık bütçesi Parlamen<strong>to</strong> veKonsey tarafından ortaklaşa kararlaştırılır.Parlamen<strong>to</strong> bütçeyi ardı ardına ikioturumda tartışır ve bütçe, Parlamen<strong>to</strong>Başkanı tarafından imzalanmadıkçayürürlüğe girmez.Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su Bütçe KontrolüKomitesi (COCOBU) bütçenin nasılharcandığını kontrol eder ve her yılParlamen<strong>to</strong>, bir önceki finansal yıl içinKomisyon'un bütçe idaresini onaylayıponaylamayacağına karar verir. Bu onayişlemi teknik olarak ‘ibra etmek’ diyebilinir.12


Josep Borrell Fontelles, 2004 yılındaAvrupa Parlamen<strong>to</strong>su Başkanı seçilmişti.© <strong>European</strong> ParliamentParlamen<strong>to</strong>’nun çalışmalarınasıl düzenlenir?Parlamen<strong>to</strong>nun işleri iki ana başlığabölünmüştür:• Genel Kurul için hazırlık. Buhazırlık, <strong>AB</strong> aktivitelerinin belirlialanlarında uzmanlaşmış değişikParlamen<strong>to</strong> Komitelerindeki AvrupaParlamen<strong>to</strong>su üyeleri tarafındanyapılır. Tartışma konuları ayrıca politikgruplarda da görüşülür.• Genel Kurul. Genel kurul <strong>to</strong>plantılarınormal olarak Strazburg’da(ayda bir hafta) bazen de Brüksel’de(sadece 2 gün) yapılır. Bu kurullardaParlamen<strong>to</strong> sunulan yasayı incelerve bir bütün olarak karara varmadanönce değişiklikler oylanır.Gündemdeki diğer konular Konsey,Komisyon tebliğleri, Avrupa Birliği'ndeveya dünyada neler olduğu hakkındasorular olabilir.13


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Birliği Konseyi:üye devletlerin sesiTemel bilgilerGörevi: Üye devletleri temsil eder; <strong>AB</strong>’nin yasamakoludur (bazı alanlarda da yürütme koludur)Üyeleri: Her bir <strong>AB</strong> ülkesinden bir bakandan oluşurBaşkanlık: Her altı ayda bir dönüşümlüdürToplantı: Nisan, Haziran ve Ekim aylarıLüksemburg’da, diğer tüm zamanlardaBrüksel’deAdres: Rue de la Loi/Wetstraat 175, B-1048 BrükselTel: (32-2) 285 61 11Internet: ue.eu.int/cms3_fo/index.htmKonsey, Avrupa Birliği’nin anakarar-alma mekanizmasıdır. AvrupaParlamen<strong>to</strong>su gibi Konsey de kurucuantlaşmalar ile 1950’lerde kurulmuştur.Konsey, üye devletleri temsil eder ve<strong>to</strong>plantılarına her Avrupa Birliği üyesiulusal hükümetten bir bakan katılır.Hangi bakanın hangi <strong>to</strong>plantıda hazırbulunacağı gündemdeki konulara bağlıdır.Örneğin Konsey çevre konularınıtartışıyorsa <strong>to</strong>plantı her bir <strong>AB</strong> ülkesininçevre bakanlarının katılımı ile yapılır ve‘Çevre Konseyi’ olarak adlandırılır.<strong>AB</strong>’nin dünyanın geri kalanı ile ilişkileri‘Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi’tarafından yürütülür. Ancak bu Konseykonfigürasyonu genel politika konularındada geniş sorumluluklara sahiptir. Buyüzden <strong>to</strong>plantılarına her bir hükümetinseçtiği bir bakan sekreteri katılır.Toplam dokuz farklı Konsey konfigürasyonuvardır:• Genel İşler ve Dış İlişkiler• Ekonomik ve Finansal İlişkiler(Ec<strong>of</strong>in)• Adalet ve İçişleri (JHA)• İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık veTüketici Hakları• Rekabetçilik• Telekomünikasyon, Ulaşım ve Enerji• Tarım ve Balıkçılık• Çevre• Eğitim, Gençlik ve KültürKonsey’deki her bir bakan hükümetiadına yetkilidir; başka bir deyişle bubakanların imzası bütün hükümetinimzası demektir. Dahası Konsey’dekiher bir bakan ulusal parlamen<strong>to</strong>sunakarşı ve parlamen<strong>to</strong>sunun temsil ettiğivatandaşlarına karşı sorumludur. Bu,Konsey’in kararlarının demokratik meşruluğunusağlar.Bir sene içinde dört seferden fazla olmamaküzere, üye devletlerin cumhurbaşkanlarıve/veya başbakanları AvrupaKomisyonu Başkanı ile birlikte AvrupaKonseyi adı altında bir araya gelirler.Bu zirve <strong>to</strong>plantıları, kapsayıcı şekilde<strong>AB</strong> politikalarını belirler ve daha düşükseviyede (örneğin normal Konsey <strong>to</strong>plantılarındabakanlar tarafından) çözümlenemeyenkonuları çözümler. AvrupaKonseyi'ndeki tartışmaların önemindendolayı <strong>to</strong>plantılar pek çok kez geceningeç saatlerine kadar devam eder vemedyadan yoğun ilgi görür.14


Konsey ne yapar?Konseyin altı ana sorumluluğu vardır:1. Avrupa yasalarını onaylamak birçokpolitika alanında AvrupaParlamen<strong>to</strong>su'yla beraber çalışır.2. Üye devletlerin genel ekonomik vesosyal politikalarını koordine etmek.3. <strong>AB</strong> ve diğer ülkeler veya uluslararasıorganizasyonlar arasında uluslararasıanlaşmalar yapmak.4. Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’yla beraber <strong>AB</strong>bütçesini onaylamak.5. Avrupa Konseyi tarafından temellerikonmuş olan <strong>AB</strong>’nin ortak dışve güvenlik politikasını geliştirmek(bakınız s.16).6. Cezai konularda ulusal mahkemelerve polis güçleri arasında iş birliğinikoordine etmek (bakınız "Özgürlük,güvenlik ve adalet bölümü").Yukarıdaki sorumlulukların çoğu‘Topluluk’ alanıyla ilgilidir. Topluluk alanı,üye devletlerin egemenliklerini birleştirmekararı aldığı ve <strong>AB</strong> kurumlarına kararalma yetkisi verdiği alanlardan oluşur.Bu alan Avrupa Birliği'nin ‘ilk sütunu’ dur(bakınız s.5).Bununla beraber yukarıdaki son ikisorumluluk, üye devletlerin güçlerinidelege etmediği ama sadece beraberçalışılan alanlarla ilgilidir. Bu, ‘hükümetlerarası iş birliği’ diye adlandırılır ve<strong>AB</strong>’nin ikinci ve üçüncü sütunlarını kapsar.Konseyin işleyişi aşağıda daha detaylıanlatılmıştır.1. Yasama<strong>AB</strong> yasalarının çoğu Konsey veParlamen<strong>to</strong> tarafından ortak yapılmıştır(bakınız s.7 <strong>AB</strong> kararlarını nasıl alır?).Kural olarak Konsey sadeceKomisyon’dan gelen bir teklif üzerineharekete geçer. Ayrıca Komisyon’un,kabul edilmiş <strong>AB</strong> yasalarının doğruuygulandığını temin etme sorumluluğuvardır.© The Council <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>European</strong> <strong>Union</strong>Bütün <strong>AB</strong> ülkelerininbakanları,<strong>AB</strong> politikaları vemevzuatı hakkındaortak karar almakiçin Konsey’de biraraya gelirler.15


Avrupa Birliği nasıl çalışır?2. Üye devletlerin politikalarınıkoordine etme<strong>AB</strong> ülkeleri, ulusal ekonomik politikalarınınsıkı koordinasyonuna dayanangenel bir ekonomik politika istediklerinekarar vermişlerdir. Bu koordinasyon,Ekonomik ve Finansal İlişkiler Konseyi’ni(Ec<strong>of</strong>in) oluşturan ekonomi ve maliyebakanları tarafından yürütülür.<strong>AB</strong> ülkeleri, daha fazla iş olanağı yaratmakve eğitim, sağlık ve sosyal korumasistemlerini de geliştirmek istemektedirler.Her ne kadar her <strong>AB</strong> ülkesi bu alanlardakendi politikasından sorumlu olsada, ortak hedefler belirleyip en iyi neyinişleyeceği konusunda birbirlerinden bilgialabilirler. Bu süreç “Açık KoordinasyonMe<strong>to</strong>du" olarak adlandırılır ve Konsey’deuygulanır.3. Uluslararası anlaşmalar yapmakHer yıl Konsey, <strong>AB</strong> ile <strong>AB</strong> dışı ülkelerarasında olduğu kadar <strong>AB</strong> ile uluslararasıorganizasyonlar arasında da birdizi anlaşmayı <strong>AB</strong> adına imzalayarakyapar. Bu anlaşmalar, ticaret, işbirliği vekalkınma gibi geniş alanları kapsayabilirveya tekstil, balıkçılık, bilim ve teknoloji,ulaşım gibi belirli konularda olabilir.Ayrıca Konsey, <strong>AB</strong> üye devletleri arasındavergilendirme, şirket hukuku veyakonsolosluk korunması gibi alanlardaanlaşmalar yapabilir. Anlaşmalar, özgürlük,güvenlik ve adalet konularında işbirliğiile de ilgili olabilir (bakınız s.17).4. <strong>AB</strong> bütçesini onaylama<strong>AB</strong>’nin yıllık bütçesi Konsey ve AvrupaParlamen<strong>to</strong>su tarafından beraber kararlaştırılır.5. Ortak dış ve güvenlik politikasıÜye devletler, ortak bir dış ve güvenlikpolitikası (CFSP) geliştirmek için çalışıyorlar.Fakat dış politika, güvenlik vesavunma her ulusal hükümetin bağımsızolarak yetki kullandığı konulardır.Bu alanlardaki ulusal egemenlikler biraraya <strong>to</strong>planmadığından Parlamen<strong>to</strong> veAvrupa Komisyonu bu alanlarda sadecesınırlı bir rol oynamaktadır. Bununlaberaber <strong>AB</strong> ülkeleri bu konularda beraberçalışarak çok şey kazanabilirler.Konsey bu ‘hükümetler arası işbirliği’nin yürütüldüğü ana forumdur.Avrupa Birliği, uluslararası krizlerde dahaetkin olabilmek için bir ‘Acil MüdahaleGücü’ yarattı. Bu bir ‘Avrupa ordusu’değildir: Personel kendi ulusal silahlıgüçlerine bağlı ve ulusal komutalarıaltında kalmakta olup bu gücün çalışmasınırları insani, kurtarma, barış amaçlıve diğer kriz yönetimi görevleri olarakbelirlenmiştir. Örnek olarak, <strong>AB</strong> 2003’teDemokratik Kongo Cumhuriyeti’ndebir askeri operasyon (kod adı Artemis)düzenledi. 2004’te de Bosna Hersek’te(kod adı Al<strong>the</strong>a) bir barışı koruma operasyonubaşlattı.Bu tarz operasyonlarda Konsey’e yardımeden kurumlar:• Politik ve Güvenlik Komitesi (PSC);• Avrupa Birliği Askeri Komitesi(EUMC);• Avrupa Birliği Askeri Personeli(EUMS), üye ülkeler tarafındanKonsey Sekreterliği hizmetine geçiciolarak atanmış askeri uzmanlardanoluşmaktadır.16


© Ed Bock/Corbis/Van Parys MediaÇocuk velayeti uyuşmazlıkları aileleri parçalamamalıdır. <strong>AB</strong>, bir üye ülkede alınan mahkeme kararınadiğer ülkelerde de uyulmasına önem vermektedir.6. Özgürlük, güvenlik ve adalet<strong>AB</strong> vatandaşları kendi seçtikleri herhangibir <strong>AB</strong> ülkesinde yaşamakta veçalışmakta özgürdürler. Dolayısı ile tümvatandaşlar <strong>AB</strong>’nin her yerinde sivil adaleteeşit şekilde erişim hakkına sahipolmalıdır. Ulusal mahkemeler, örneğinbir <strong>AB</strong> ülkesinde boşanma veya çocukvelayeti konusundaki bir dava kararınındiğer <strong>AB</strong> ülkelerinde de tanınmasınısağlayabilmek için beraber çalışmalılar.<strong>AB</strong>’de serbest dolaşım hakkı yasalarasaygılı vatandaşlar için büyük yararsağlar fakat bu hak aynı zamanda uluslararasısuçlular ve teröristler tarafındanistismar edilmektedir. Sınırlar ötesisuçun üstesinden gelmek için bütün <strong>AB</strong>ülkelerindeki ulusal mahkemelerin, polisgüçlerinin, gümrük memurlarının vegöçmen konuları üzerine çalışan birimlerinsınır ötesi işbirliği yapması gerekir.Bu birimlerin başarması gerekenler,örneğin:• <strong>AB</strong>’nin dış sınırlarının etkin olarakgüvenliğinin sağlanması;• Şüpheli uyuşturucu tacirleri ve insankaçakçılarının hareketleri hakkındagümrük memurları ve polis arasındabilgi alışverişinin sağlanması;• Sığınma hakkı arayan kişilerin <strong>AB</strong>’ninher yerinde aynı şekilde değerlendirilmesive aynı muameleye tabitutulması sağlanmalıdır. Böylece aynıkişilerin farklı ülkelere birden fazlabaşvuru yapması engellenebilir.Bu tarz konular Adalet ve İçişleri Konseyiyani Adalet ve İçişleri bakanları tarafındanele alınmaktadır. Amaç, <strong>AB</strong> sınırlarıiçinde tek bir “özgürlük, güvenlik veadalet alanı” yaratmaktır.17


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Konseyin çalışması nasıldüzenlenir?Daimi Temsilciler Meclisi (Coreper)Her <strong>AB</strong> üyesi devlet, kendisini <strong>AB</strong> seviyesindetemsil edecek ve ulusal çıkarlarınıkoruyacak daimi bir grubu (‘temsilcilik’)Brüksel’de bulundurur. Her temsilciliğinbaşı temsilci ülkenin <strong>AB</strong> büyükelçisidir.Bu büyükelçiler (‘Daimi temsilci’ler)Daimi Temsilciler Meclisi (Coreper) olarakher hafta <strong>to</strong>planırlar. Bu meclisin rolüÖzel Tarım Komitesi’nin ilgilendiği tarımsalkonular hariç Konsey’in çalışmalarınıhazırlamaktır. Coreper ulusal yönetimlerdengelen memurların oluşturduğuçalışma grupları tarafından desteklenir.Konsey BaşkanlığıKonsey Başkanlığı her altı ayda bir değişir.Başka bir deyişle her <strong>AB</strong> ülkesi sıraylaaltı ay boyunca Konsey gündeminibelirleyerek ve bütün <strong>to</strong>plantılara başkanlıkederek yasal ve politik kararlarıön plana çıkarır ve üye devletler arasındakiuzlaşmalara aracı olur.Örneğin Çevre Konseyi 2006 yılının ikinciyarısında <strong>to</strong>plantı yaparsa, FinlandiyaKonsey Başkanlığını bu dönemde elindetuttuğu için bu <strong>to</strong>plantı Finli ÇevreBakanı'nın başkanlığında yapılacaktır.© Council <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>European</strong> <strong>Union</strong>Javier Solana (solda), <strong>AB</strong>’nin dış ilişkiler sorumlusu olarak Avrupa için dünya çapında görev yapmaktadır.18


Genel SekreterlikKonsey Başkanlığı, bütün seviyelerdeKonseyin çalışmalarını hazırlayan vesorunsuz işlemesini sağlayan genelsekreterlik tarafından desteklenir.2004’te Javier Solana Konsey GenelSekreterliği'ne tekrar atandı. Kendisi,ayrıca Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’nın(CFSP) Yüksek Temsilcisi olup, busıfatla <strong>AB</strong>’nin dünya sahnesindeki faaliyetinikoordine eder. Yeni AnayasaAntlaşması’na göre Yüksek Temsilci, <strong>AB</strong>Dışişleri Bakanı ile ikame edilecektir.Genel Sekreter, Genel Sekreterliği yönetmeyetkisine sahip bir Genel SekreterYardımcısı tarafından desteklenir.Her ülkeye kaç oy düşüyor?Konseyde kararlar oylama ile alınır.Daha büyük ülkelerin daha çok oyu vardır.Fakat oyların ağırlığı nüfusu az olanülkelerin lehine olacak şekilde düzenlenmiştir.Almanya, Fransa, İtalya veBirleşik Krallık 29Oylamada Nitelikli ÇoğunlukAranmasıOrtak Dış ve Güvenlik Politikası, vergilendirme,sığınma ve göç politikalarıgibi hassas alanlarda Konsey kararlarıoybirliği ile olmalıdır. Başka bir deyişleher üye devletin bu alanlarda ve<strong>to</strong> hakkıvardır.Çoğu alanda Konsey, kararlarını “NitelikliÇoğunluk Oylaması” ile alır.Nitelikli çoğunluğa aşağıdakilerle ulaşılmışolur:• eğer üye devletlerin çoğunluğu (bazıhallerde 2/3 oranında bir çoğunluk)onaylarsa, ve• eğer <strong>to</strong>plamın %72.3’ü olan asgari232 oy kullanılırsa.Ayrıca herhangi bir üye devlet, lehte kullanılanoyların Birliğin <strong>to</strong>plam nüfusununen az %62’sini temsil ettiğinin teyidinitalep edebilir. Eğer bu oran bulunamazsakarar kabul edilmeyecektir.İspanya ve Polonya 27Hollanda 13Belçika, Çek Cumhuriyeti,Yunanistan, Macaristan, Portekiz 12Avusturya ve İsveç 10Danimarka, İrlanda, Litvanya,Slovakya ve Finlandiya 7Kıbrıs, Es<strong>to</strong>nya, Le<strong>to</strong>nya,Lüksemburg ve Slovenya 4Malta 3Toplam 32119


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Komisyonu:ortak çıkarları arttırmakTemel bilgilerGörevi: <strong>AB</strong>’nin yürütme kolu veyasama tekliflerinin çıkış noktasıÜyeleri 25: her üye ülkeden bir kişiGörev Süresi: Beş yıl (2004 - 09)Adres: Rue de la Loi/Wetstraat 200,B-1049 BrükselTel: (32-2) 299 11 11İnternet: ec.europa.euKomisyon, ulusal hükümetlerden bağımsızdır.Görevi, bir bütün olarak <strong>AB</strong>’ninçıkarlarını temsil etmek ve desteklemektir.Yeni <strong>AB</strong> yasaları için öneriler tasarlarve bunları Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’na veKonsey’e sunar.Komisyon, aynı zamanda <strong>AB</strong>’nin yürütmekoludur yani Parlamen<strong>to</strong>’nun veKonsey’in kararlarının uygulanmasındansorumludur. Bu, politikaların uygulanması,programların yürütülmesi ve fonlarınharcanması gibi günlük işlerin idaresidemektir.Parlamen<strong>to</strong> ve Konsey gibi AvrupaKomisyonu da <strong>AB</strong> kurucu antlaşmalarıile 1950’lerde kurulmuştur.Komisyon nedir?‘Komisyon’ terimi iki anlamda kullanılır.Birincisi, kadın ve erkeklerden (her<strong>AB</strong> ülkesinden bir üye olmak üzere)oluşan, kurumun işleyişini sağlayan vekararlarını alan bir takımdır. İkinci olarak‘Komisyon’ terimi, kurumun kendisini veçalışanlarını ifade eder.Gayriresmi olarak, Komisyon Üyeleri‘Komisyonerler’ olarak bilinirler. Herbiri kendi ülkelerinde siyasi görevlerdebulunmuş, birçoğu bakanlık yapmıştır.Ancak Komisyon Üyeleri olarak Birliğinortak çıkarları için çalışmayı taahhütederler ve kendi hükümetlerinden talimatalmazlar.Her beş yılda bir, Avrupa Parlamen<strong>to</strong>suseçimlerinden sonra altı ay içinde olmaküzere yeni bir Komisyon atanır. Prosedüraşağıdaki gibidir:• Üye devlet hükümetleri yeniKomisyon Başkanı olarak kimin adaygösterileceği üzerinde uzlaşmayavarırlar.• Komisyon Başkanı adayı, daha sonraParlamen<strong>to</strong> tarafından onaylanır.• Komisyon Başkanı adayı, üye devletlerinhükümetleri ile görüşerekKomisyon’un diğer üyelerini seçer.• Yeni Parlamen<strong>to</strong> daha sonra her üyeile görüşür ve bütün takım hakkındafikrini verir. Onaylama işlemi tamamlandıktansonra yeni Komisyon resmiolarak çalışmaya başlayabilir.20


Şu anki Komisyon’un çalışma dönemi31 Ekim 2009’a kadardır. Başkanı isePortekiz’den José Manuel Barroso’dur.Komisyon, Parlamen<strong>to</strong>’ya karşı siyasisorumluluk taşır. Parlamen<strong>to</strong>, gensoruönergesi vererek bütün Komisyon’uazledebilir. Komisyon üyeleri, Başkan’ınisteği durumunda diğer komisyonerlerinde onaylaması kaydı ile istifa etmekzorundadır.Komisyon, politikalarını açıklamak vesavunmak için Parlamen<strong>to</strong>’nun bütün<strong>to</strong>plantılarına katılır. Ayrıca, Parlamen<strong>to</strong>üyeleri tarafından yazılı ve sözlü olarakyöneltilen sorulara da cevap verir.Komisyon’un günlük işleri, idari memurlar,uzmanlar, tercümanlar, mütercimler,ve sekreterya personeli tarafından yürütülür.Avrupalı memurların sayısı yaklaşık olarak25 000’dir. Bu sayı size çok gelebilirfakat bu sayı Avrupa’daki orta ölçeklişehir meclislerinde çalışan personelsayısından daha azdır.Komisyon nerede kurulmuştur?Komisyon’un merkezi Brüksel’dedir.(Belçika) Ancak Lüksemburg’da da <strong>of</strong>islerive bütün <strong>AB</strong> ülkelerinde temsilcilikleriile dünyanın pek çok başkentinde dedelegasyonları vardır.Komisyon ne yapar?Avrupa Komisyonu'nun dört ana görevivardır:1. Parlamen<strong>to</strong>’ya ve Konsey’e yasa teklifindebulunmak;2. <strong>AB</strong> politikalarının ve bütçesinin idaresive uygulanması;3. Avrupa yasalarını yürürlüğe koymak(Adalet Divanı ile beraber);4. Uluslararası sahada <strong>AB</strong>’yi temsiletmek, örneğin <strong>AB</strong> ve diğer ülkelerarasındaki anlaşmaları müzakereetmek.© ECAvrupa Komisyonu’nda her <strong>AB</strong> ülkesinden bir üye bulunmaktadır, fakat üyeler kendi ulusal hükümetlerindenbağımsız çalışmaktadırlar. Komisyon, <strong>AB</strong> politikalarını tartışmak ve yeni <strong>AB</strong> yasaları önermek için her Çarşamba<strong>to</strong>planır.21


Avrupa Birliği nasıl çalışır?1. Yeni yasama teklifinde bulunmaKomisyonun "inisiyatif hakkı" (sürecibaşlatma) vardır. Başka bir deyişleKomisyon, Parlamen<strong>to</strong>’ya ve Konsey’esunmak üzere yeni Avrupa yasalarıteklifleri hazırlamakla sorumludur. Buteklifler, belli ülkelerin ve endüstrilerindeğil Birliğin ve vatandaşların çıkarlarınısavunmayı hedeflemelidir.Teklifler oluşturulmadan önce Komisyon,Avrupa’da süregelen yeni durumların veproblemlerin farkında olmalıdır ve <strong>AB</strong>mevzuatının bunlarla başa çıkmak içinen iyi yol olup olmadığını değerlendirmelidir.Bu yüzden Komisyon, geniş biryelpazedeki çıkar grupları ve iki danışmaorganı olan Avrupa Ekonomik veSosyal Komitesi ve Bölgeler Komitesiile devamlı temas halindedir. Komisyon,ulusal parlamen<strong>to</strong> ve hükümetlerin degörüşünü alır.Komisyon, bir problemin ulusal, bölgeselve yerel eylemlerle verimli bir şekildeçözülemediği durumlarda <strong>AB</strong> seviyesindebir hareket teklif edecektir. Bu şekildekonuların mümkün olan en düşük seviyedeele alınması prensibi ‘Yetki İkamesiİlkesi’ diye adlandırılır.Bununla beraber Komisyon Avrupamevzuatına ihtiyaç olduğu kararına vardığıtakdirde, probleme en etkili şekildemüdahale edebileceğine ve mümkünolduğu kadar çok çıkarı koruyacağınainandığı bir teklif tasarlar. Teknik detaylarıdoğru bir şekilde dahil edebilmek içinKomisyon, çeşitli komiteleri ve gruplarıaracılığıyla uzmanlara danışır.2. <strong>AB</strong> politikalarını ve bütçeyiuygulamaAvrupa Birliği’nin yürütme organı olarakKomisyon, <strong>AB</strong> bütçesini yönetmek veuygulamakla sorumludur. Fiilen harcamalarınçoğu ulusal ve yerel yetkililertarafından yapılır ama Komisyon bunlarıAvrupa Sayıştayı’nın denetimi altındagözetmek ile sorumludur. Her iki kurumda iyi bir finansal yönetim sağlamayıhedeflemektedir. Parlamen<strong>to</strong>, ancakAvrupa Sayıştayı’nın senelik raporunutatmin edici bulursa bütçeyi uyguladığıiçin Komisyon’un sorumluluktan affınıkabul eder.Komisyon aynı zamanda Parlamen<strong>to</strong> veKonsey tarafından kabul edilen ortaktarım politikası gibi politikaları da idareeder. Bir başka örnek ise Komisyon’unşirketlerin birleşmesine izin verme veyayasaklama yetkisi olan rekabet politikasıdır.Komisyon, <strong>AB</strong> ülkelerinin rekabetezarar verecek şekilde endüstrilerinisübvanse etmemelerini de temin etmekzorundadır.Komisyon tarafından idare edilen <strong>AB</strong>programları, ‘Interreg’ ve ‘URBAN’ (bölgelerarasında sınır ötesi ortaklık yaratanve kötüye giden kentsel alanları yenidencanlandıran) programlardan, Erasmusadlı Avrupa çapında öğrenci değişimiprogramına kadar geniş bir yelpazeoluşturur.3. Avrupa yasalarını yürürlüğekoymaKomisyon, ‘anlaşmaların koruyucusu’olarak faaliyet gösterir. Bu, Komisyon’unAdalet Divanı ile beraber, bütün üyedevletlerde <strong>AB</strong> yasalarının gerektiği gibiuygulanmasından sorumlu olduğu anlamınagelir.Eğer bir <strong>AB</strong> ülkesinin herhangi bir <strong>AB</strong>yasasını uygulamadığını ve böyleceyasal yükümlülüklerini yerine getirmediğinitespit ederse, Komisyon durumudüzeltmek için gerekli adımları atar.İlk önce ‘ihlal prosedürü’ adında yasalbir süreç başlatır. Söz konusu hükümete,Komisyon’un bu ülkeyi neden <strong>AB</strong>yasalarını ihlal eder olarak değerlendirdiğinianlatan ve Komisyon’a detaylı bircevap verilmesi için son günü belirtenyasal bir mektup gönderilir.Eğer bu prosedür durumu düzeltmektebaşarısız olursa Komisyon, konuyu cezaverme yetkisine sahip Adalet Divanı’nagötürmelidir. Divan’ın kararları, üye devletlerive <strong>AB</strong> kurumlarını bağlayıcıdır.22


© ECJosé Manuel Barroso 2004’te Avrupa Komisyonu Başkanı seçilmişti.4. Uluslararası sahada <strong>AB</strong>’yi temsiletmeAvrupa Komisyonu, uluslararası sahada<strong>AB</strong>’nin önemli bir sözcüsüdür. DünyaTicaret Organizasyonu gibi uluslararasıforumlarda üye devletlerin ‘tek ağızdan’konuşmasını mümkün kılar.Komisyon, uluslararası anlaşmalarda<strong>AB</strong> adına görüşme yapma sorumluluğunada sahiptir. Buna örnek olarak <strong>AB</strong>ile Pasifik, Karayip ve Afrika’daki gelişenülkeler arasındaki yardım ve ticari ortaklıkkonulu Co<strong>to</strong>nou Antlaşması gösterilebilir.Komisyonun çalışması nasıldüzenlenir?Hangi Komisyonerin hangi politikaalanlarından sorumlu olacağı veKomisyon’un çalışma dönemi boyuncabu sorumlulukların yeniden düzenlenmesi(eğer gerekli ise) KomisyonBaşkanı’nın yetkisindedir.Komisyon haftada bir defa geneldeÇarşambaları olmak üzere Brüksel’de<strong>to</strong>planır. Gündemdeki her konu o politikaalanından sorumlu Komisyoner tarafındansunulur ve bütün takım bu konudaortak bir karara varır.Komisyon çalışanları ‘Genel Müdürlük’(DGs) ve ‘servisler’ (Yasal Servis gibi)olarak bilinen departmanlara ayrılmıştır.23


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Her genel müdürlük (DGs) belli bir politikaalanından sorumludur ve bir komisyonerekarşı sorumlu bir Genel Müdürtarafından yönetilir. Genel koordinasyon,haftalık Komisyon <strong>to</strong>plantılarını dadüzenleyen Genel Sekreterya tarafındanyapılır. Bu sekreteryanın başı, doğrudanKomisyon Başkanı’na karşı sorumluolan Genel Sekreter’dir.Komisyon’un yasama tekliflerini planlayanve taslaklarını hazırlayan GenelMüdürlüklerdir. Bu teklifler ancak haftalık<strong>to</strong>plantılarda Komisyon tarafından 'onaylandığı'zaman resmi olurlar. Prosedüryaklaşık olarak aşağıdaki gibidir.Mesela Komisyon'un Avrupa nehirlerindekikirlenmeyi önleme amacı ile <strong>AB</strong>mevzuatında bir düzenlemeye gerekgördüğünü farz edin. Çevreden sorumluGenel Müdürlük, Avrupa endüstrisi veçiftçiler, üye ülkelerin çevre bakanlarıve çevre organizasyonlarına danışarakkapsamlı bir teklif tasarlayacaktır. Teklifayrıca diğer Komisyon departmanlarıile tartışılacak ve Yasal Servis ve GenelSekreter tarafından kontrol edilecektir.Teklif tam olarak hazır olduğunda birsonraki Komisyon <strong>to</strong>plantısının gündeminekonulacaktır. Eğer 25 komisyonerden13’ü teklifi onaylarsa, Komisyon teklifi'onaylar' ve teklif bütün takımın koşulsuzdesteğini alır. Dosya daha sonraKonsey’e ve Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nadeğerlendirmeleri için gönderilecektir.Komisyonun üye sayısının sınırlanmasıÇok fazla üyeli bir Komisyon gerektiğigibi çalışamaz. Şu anda her <strong>AB</strong>üyesi ülkeden bir Komisyoner vardır.Bulgaristan ve Romanya AvrupaBirliği’ne katılınca üye ülke sayısı 27 olacak.Bu noktada Konsey, azami komisyonersayısını oybirliği ile belirleyecektir.Belirlenecek sayı 27’den az olacaktır vehangi uluslardan oldukları, tüm ülkeleriçin tamamen adil olan bir rotasyon ilebelirlenecektir.© EC/EchoECHO, <strong>AB</strong>’nin insani yardım <strong>of</strong>isi, dünyanın heryerindeki felaket kurbanlarına ilk yardım sağlar.Bu hizmet Avrupa Komisyonu tarafından idareedilmektedir.24


Adalet Divanı:yasalara uymaTemel bilgilerGörevi: Gelen dava dosyalarına yasalhükümler vermekAdalet Divanı: Her bir <strong>AB</strong> ülkesinden bir yargıç;sekiz kanun sözcüsüBirinci DereceMahkemesi: Her <strong>AB</strong> ülkesinden en az bir yargıçGörev Dönemi: Her iki divanın üyeleri yenilenebiliraltı yıllık dönemler için atanırlarAdres:Boulevard Konrad Adenauer,L-2925 LüksemburgTel: (352) 4303–1Internet: curia.europa.euAvrupa Toplulukları Adalet Divanı (kısaca‘Divan’ denir) 1952’de AKÇT antlaşmasıile kurulmuştur. Divan, Lüksemburg’dabulunmaktadır.Adalet Divanı’nın görevi, <strong>AB</strong> mevzuatınınher üye devlette aynı şekilde yorumlanmasınıve uygulanmasını sağlamaktır.Böylece kanunlar herkes için eşit olacaktır.Örneğin, ulusal mahkemelerinaynı konu üzerinde farklı kararlar vermemelerinisağlar.Divan, aynı zamanda <strong>AB</strong> üye devletlerininve kurumlarının yasaların gerektirdikleriniyapmalarını da sağlar. <strong>AB</strong> üyedevletleri, kurumları, şirketler ve bireylerarasındaki yasal sorunları çözme yetkiside Divan’a aittir.Divan üye devlet başına bir hakimdenoluşur. Böylece <strong>AB</strong>’nin 25 ulusal yasalsistemi de temsil edilmiş olur. Verimliliksağlayabilmek için Divan nadiren bütünheyet olarak bir araya gelir. Çoğu zamanyalnız 13 hakimden oluşan ‘BüyükHeyet’ (Grand Chamber) olarak ya dabeş ya da üç hakimden oluşan bir heye<strong>to</strong>larak <strong>to</strong>planırlar.25Divan sekiz 'kanun sözcüsü' tarafındandesteklenir. Rolleri, Divan’a getirilmişolan davalarda gerekçeli fikirleri temsiletmektir. Kanun sözcüleri bu görevlerinikamuya açık ve tarafsız olarak yerinegetirmek zorundadırlar.Hakimler ve kanun sözcülerinin tarafsızlıklarışüphe götürmez bir gerçektir.Kendi ülkelerinde en yüksek hukukipozisyona atanacak özellikleri ve yeteneklerivardır. Adalet Divanı’na <strong>AB</strong> hükümetlerininortak kararıyla atanırlar. Hepsiyenilenebilir altı senelik bir dönem içinatanırlar.Binlerce dosya ile Adalet Divanı’nın başaçıkmasına yardım etmek ve vatandaşlaradaha iyi bir yasal koruma sunmak için1989’da Avrupa Toplulukları İlk DereceMahkemesi kurulmuştur. Bu mahkeme,(Adalet Divanı’na bağlı) özellikle gerçekkişiler, şirketler ve bazı kurumlar tarafındangetirilen ve rekabet hukuku ile ilgilibelli tip davalarda karar verme sorumluluğunasahiptir.


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Adalet Divanı ve Avrupa Toplulukları İlkDerece Mahkemesi’nin yenilenebilir üçyıllık bir dönem hizmet için meslektaşhakimleri tarafından seçilmiş birer başkanlarıvardır. Yunanlı Vassilios Skouris,2003’te Adalet Divanı Başkanlığınaseçilmiştir. Danimarkalı Bo Vesterdorfda Avrupa Toplulukları İlk DereceMahkemesi başkanıdır.Avrupa Birliği ve memurları arasındakianlaşmazlıklar için Avrupa Sivil ServisMahkemesi adlı yeni bir yargı kurumukurulmuştur. Bu kurum yedi yargıçtanoluşur ve Avrupa Toplulukları İlk DereceMahkemesi’ne bağlıdır.Divan ne yapar?Divan, kendisine gelen davalarda hukukikararlar verir. Yaygın dört tip davaşunlardır:1. ön hukuki karar için başvuru;2. bir zorunluluğu yerine getirmemekleilgili eylemsizlik davaları;3. fesih davaları;4. eylemsizlik davaları.Aşağıda her biri daha detaylı olaraktanımlanmıştır.1. Ön hukuki kararHer bir <strong>AB</strong> ülkesindeki ulusal mahkemeler,bu ülkelerde <strong>AB</strong> mevzuatlarınıngerektiği gibi uygulanmasını sağlamaklasorumludurlar. Fakat farklı ülkelerdekibu mahkemelerin <strong>AB</strong> mevzuatını değişikşekillerde yorumlamaları riski vardır.Bunun olmasını önlemek için bir ‘önhukuki karar prosedürü’ vardır. Eğer birulusal mahkeme bir <strong>AB</strong> yasasının yorumuveya geçerliliği hakkında herhangibir şüpheye sahip ise Adalet Divanı’ndanbilgi isteyebilir ve bazı durumlarda istemekzorundadır. Bu bilgi, ‘hukuki önkarar’ olarak verilir.2. Bir zorunluluğu yerine getirmemekleilgili eylemsizlik davalarıKomisyon, bir üye devletin <strong>AB</strong> yasalarıaltındaki mecburiyetlerini yerine getirmediğinisebeplerle tespit ediyorsa, busüreci başlatabilir. Bu süreç, başka birüye devlet tarafından da başlatılabilir.Her iki durumda da Divan iddialarısoruşturur ve kararını verir. Söz konusuüye devlet gerçekten suçlu bulunursabu hatalarını hemen düzeltmelidir.Eğer mahkeme, üye ülkenin kararınauymadığını tesbit ederse bu ülkeye cezauygulayabilir.3. Fesih DavalarıEğer herhangi bir üye devlet, Konsey,Komisyon veya (belli şartlarda)Parlamen<strong>to</strong> bir <strong>AB</strong> yasasının kanun dışıolduğuna inanıyorsa Divan'a fesih içinbaşvurabilir. Bu ‘fesih davaları’, kendilerinidirekt ve aleyhte etkileyen yasalarıniptali için gerçek kişiler tarafından daaçılabilir.Eğer Divan ilgili yasanın anlaşmalarauygun olmadığını veya gerektiği gibionaylanmadığını tespit ederse yasanınhükümsüz olduğunu açıklayabilir.4. Eylemsizlik DavalarıAntlaşma, Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nun,Konsey’in ve Komisyon’un belli durumlardagerekli kararları vermelerini gerektirir.Eğer bu gerek yerine getirilmezseüye devletler, diğer Topluluk kurumlarıve (belli şartlarda) bireyler veya şirketlerbu ihlali resmen kayda geçirmek içinDivan’a şikâyette bulunabilirler.26


Divan’ın çalışmaları nasıldüzenlenir?Dava dosyaları kayıt birimine sunulurve her davaya özel bir yargıç ve avukatatanır.Takip eden prosedür iki aşama halindedir;önce yazılı ve sonra sözlü safha.İlk aşamada, ilgili bütün taraflar yazılıbeyanlar sunarlar ve davaya atananhakim bu beyanların bir özetini ve davanınhukuki bağlamını içeren bir raporhazırlar.2003’ten beri kanun sözcülerinin birdava hakkındaki düşüncelerini açıklamaları,yalnız Divan'ın, bu davanınhukukta yeni bir noktaya temas ettiğinidüşünmesiyle talep edilmektedir. Divan,kanun sözcüsünün fikrini izlemek zorundada değildir.Divan’ın kararları oy çoğunluğu ile verilirve bir genel duruşmada açıklanır.Muhalif fikirler açıklanmaz. Kararlar, alındığıgün açıklanır.Daha sonra ikinci aşama gelir; açıkduruşma. Davanın önemine ve zorluğunagöre duruşma üç, beş ya daonüç hakimden oluşan bir heyetin ya dabütün Divan’ın önünde gerçekleşebilir.Duruşmada tarafların avukatları savunmalarınıhakime ve onları sorgulamahakkına sahip kanun sözcüsüne sunarlar.Daha sonra kanun sözcüsü konuylailgili fikrini açıklar ve sonra hakimlerkendi kararlarını verirler.© Digital vision/ Getty ImagesAdalet divanı herkesin<strong>AB</strong> hukuku altında eşitmuamele görmesinigaranti eder. Örnekolarak, kadınların veerkeklerin aynı iş içinaynı maaşı alması verilebilir.Her <strong>AB</strong> ülkesindenbir hakim bulunur.27


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Birliği Sayıştayı:paranızın karşılığını almakTemel bilgilerGörevi:Üyeler:Görev Dönemi:Adres:Tel: (352) 43 98–1Internet: www.eca.eu.int<strong>AB</strong> fonlarının kullanımını denetlemekHer <strong>AB</strong> ülkesinden bir üyeÜyeler yenilenebilir altı yıllık dönemleriçin atanırlar2 rue Alcide de Gasperi,L-1615 LüksemburgSayıştay 1975’te kurulmuştur. Lüksemburg'dabulunmaktadır. Sayıştay’ıngörevi, vergi mükelleflerinden gelen <strong>AB</strong>fonlarının doğru <strong>to</strong>plandığını ve hedeflenenamaç için kanunlara uygun veekonomik olarak harcandığını kontroletmektir. Sayıştay, <strong>AB</strong> fonlarını idareeden herhangi bir kişi ya da kuruluşudenetleme hakkına sahiptir.Sayıştay her <strong>AB</strong> ülkesinden bir üyeyesahiptir. Bu üyeler, 6 yıllık yenilenebilirbir dönem için Konsey tarafından atanırlar.Üyeler aralarından bir kişiyi üçsenelik yenilenebilir bir dönem için başkanolarak seçerler. Avusturyalı HubertWeber, Ocak 2005’te Başkan olarakseçilmiştir.Sayıştay ne yapar?Sayıştay’ın ana rolü <strong>AB</strong> bütçesinin doğruuygulandığını kontrol etmektir. Başka birdeyişle, <strong>AB</strong>’nin gelir ve giderlerinin yasalve artı bakiyede olup olmadığını kontroletmek ve finansal idarenin doğruluğunusağlamaktır. Böylece Sayıştay’ın çalışmaları,<strong>AB</strong> sisteminin verimli ve şeffafişlemesine yardım eder.Görevlerini yerine getirmek için Sayıştay,<strong>AB</strong> gelir veya giderleri ile ilgili çalışanherhangi bir organizasyonun ya dakişinin çalışmalarını soruşturur. Çoğuzaman yerinde kontroller de yapar.Sayıştay’ın bulguları, raporlar halinegetirilir ve böylece herhangi bir problemKomisyon’un ve <strong>AB</strong> üye hükümetlerinindikkatine sunulmuş olur.Verimli çalışabilmek için Sayıştay’ındiğer kurumlardan tamamen bağımsızfakat aynı zamanda da onlarla yakınilişki içinde olması gereklidir.Sayıştay’ın ana fonksiyonlarından biri, birönceki yılın denetleme raporlarını her yıldüzenli olarak Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su’nave Konseyi’ne sunarak onlara yardımetmektir. Parlamen<strong>to</strong>, Komisyon’unbütçeyi idare edişini onaylayıp onaylamayacağınaSayıştay’ın raporunudetaylı olarak inceledikten sonra kararverir. Sayıştay uygulamayı tatmin edicibulduysa Konsey’e ve Parlamen<strong>to</strong>’yaAvrupa vergi mükelleflerinin paralarınıngereğince kullanıldığını bildiren birbeyan gönderir.Son olarak Sayıştay, <strong>AB</strong> finansal mevzuatıve <strong>AB</strong>’nin yolsuzlukla mücadeleeylemleri konularındaki teklifler hakkındafikrini sunar.28


© ECHem sağlıklı gıda üretilen hem de hayvanlara iyi muamele yapılan çevre dostu çiftçilik, <strong>AB</strong>’ninbütçesinde destek gören önemli bir konudur. Denetmenler bu paranın doğru olarak kullanıldığınıkontrol ederler.Sayıştay’ın çalışmaları nasıldüzenlenir?Sayıştay’ın, tercümanlar, idareciler vedenetmenlerden oluşan yaklaşık 800personeli vardır. Denetmenler, ‘denetlemegruplarına’ ayrılır ve bu gruplarSayıştay’ın haklarında kararlar aldığıtaslak raporları hazırlar.Denetmenler, <strong>AB</strong> kurumlarına, üye devletlereve <strong>AB</strong>’den yardım alan ülkeleresık sık teftiş ziyaretleri yapar. Herne kadar Sayıştay’ın işi Komisyon’unsorumlu olduğu parayla ilgili olsa da,pratikte bu gelir ve giderlerin %90’ı ulusalmerciler tarafından idare edilir.Sayıştay'ın kendi başına yasal gücüyoktur. Eğer denetmenler bir yolsuzlukveya düzensizlik tespit ederlerse AvrupaSahterkarlıkla Mücadele Bürosu OLAF'ıhaberdar ederler.29


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi: sivil <strong>to</strong>plumun sesiTemel bilgilerGörevi: Organize sivil <strong>to</strong>plumu temsil ederÜyeler: 317Görev Dönemi: Dört yılToplantılar: Brüksel’de, aylık yapılır.Adres:Rue Relliard 99, B-1040 BrükselTel: (32-2) 546 90 11Internet: eesc.europa.eu1957’de Roma Antlaşması ile kurulanAvrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi(EESC), ‘organize sivil <strong>to</strong>plumu' oluşturanişverenleri, sendikaları, çiftçileri,tüketicileri ve diğer çıkar gruplarınıbirlikte temsil eden bir danışmaorganıdır. Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi, bu grupların görüşlerini temsileder ve Komisyon, Konsey ve AvrupaParlamen<strong>to</strong>su ile politik tartışmalardaonların çıkarlarını savunur.Böylece Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi, Birlik ve vatandaşları arasındadaha katılımcı, daha kapsayıcı ve dahademokratik bir <strong>to</strong>plum oluşturmaktaköprü vazifesi görür.Avrupa’daki işverenler <strong>AB</strong> politikalarından etkilenirler. İşverenler ve mesleki birlikler, AvrupaEkonomik ve Sosyal Komitesi sayesinde bu politikaları şekillendirmekte söz sahibidir.© EC30


Komite, <strong>AB</strong>’nin karar alma mekanizmasınınayrılmaz bir parçasıdır: ekonomikve sosyal politikalar konusunda kararalınmadan önce bu kuruma danışmakzorunludur. Komite, kendi inisiyatifi yada diğer <strong>AB</strong> kurumlarının talebi üzerinebaşka konularda da fikir verebilir.Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi'nin317 üyesi vardır, her <strong>AB</strong> ülkesinden olanüye sayısı, nüfusu kabaca yansıtmaktadır.Ülke başına üye sayısı aşağıdakigibidir:Almanya, Fransa,İtalya ve Birleşik Krallık 24Polonya ve İspanya 21Belçika, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan,Macaristan, Hollanda, Avusturya,Portekiz ve İsveç 12Danimarka, İrlanda, Litvanya,Slovakya ve Finlandiya 9Es<strong>to</strong>nya, Le<strong>to</strong>nya, veSlovenya 7Kıbrıs ve Lüksemburg 6Malta 5Toplam 317Bulgaristan ve Romanya, Birliğe katıldıktansonra Komite’nin 344 üyesi olacaktır.Üyeler <strong>AB</strong> hükümetleri tarafından adaygösterilirler ama tam bir siyasi bağımsızlıkiçinde çalışırlar. Üyeler 4 yıllığınaatanırlar ve tekrar atanabilirler.Komite, genel kurul şeklinde <strong>to</strong>planırve tartışmaları her biri belli bir politikalanla ilgili olan ve ‘bölüm’ olarak bilinenaltı alt komite tarafından hazırlanır.Başkan ve iki Başkan Yardımcısı ikiyıllık bir dönem için seçimle belirlenir.Avusturyalı Anne-Marie Sigmund Ekim2004’te Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi'nin Başkanı olmuştur.Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi ne yapar?Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi'ninüç ana görevi vardır:• Konsey’e, Komisyon’a ve AvrupaParlamen<strong>to</strong>su’na onların takdiri üzerineveya Komite’nin kendi inisiyatifiile tavsiyede bulunmak;• sivil <strong>to</strong>plumu, <strong>AB</strong> politikalarını oluşturmadadaha aktif olması için desteklemek;• <strong>AB</strong> dışı ülkelerde sivil <strong>to</strong>plumun rolünüdesteklemek ve danışma kurumlarıoluşturulmasına yardım etmek.Avrupa Ekonomik ve SosyalKomitesi üyeleri kimlerdir?Genellikle kendi ülkelerinde çalışankomite üyeleri, işverenleri, işçileri vedeğişik ekonomik ve sosyal çıkarlarıtemsil eden üç gruptan oluşur.İşveren grubu; özel ve kamu endüstrisektörleri, küçük ve orta ölçekli işletmeler,ticaret odaları, perakende ve <strong>to</strong>ptanticaret, bankacılık ve sigortacılık, ulaşımve tarım çevrelerinden gelen üyelerdenoluşur.İşçi grubu, el işçilerinden idari kadrolarakadar bütün yelpazedeki çalışanlarıtemsil eder. Üyeleri ulusal sendikal birlikorganizasyonlardan gelir.Üçüncü grup çok geniş bir yelpazedekiçıkar gruplarını temsil eder: Sivil ToplumKuruluşlar (STK), çiftçi organizasyonları,küçük işletmeler, zanaatkarlar ve serbestmeslek sahipleri, kooperatifler vekamu yararına çalışan dernekler, tüketicive çevre organizasyonları, bilimselve akademik <strong>to</strong>pluluklar, aileyi, kadını,özürlüleri temsil eden dernekler, vb.31


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Bölgeler Komitesi:yerel yönetimlerin sesiTemel bilgilerGörevi: Yerel ve bölgesel mercileri temsil ederÜyeler: 317Görev Dönemi: Dört yılToplantılar: Brüksel’de, senede beş kere genel kurulşeklinde olurAdres: Rue Belliard 101, B-1040 BrükselTel: (32-2) 282 22 11Internet: www.cor.eu.int1994’te Avrupa Birliği Antlaşması(Maastricht) ile kurulmuş BölgelerKomitesi (CoR), Avrupa Birliği’nin bölgeselve yerel mercilerinin temsilcilerindenoluşan bir danışma organıdır. Bölgeselpolitikalar, çevre, eğitim ve ulaşım alanıgibi yerel ve bölgesel hükümetleri ilgilendirenkonularda <strong>AB</strong> çapında kararalınmadan önce Bölgeler Komitesi’nedanışılması zorunludur.Komite’nin 317 üyesi vardır. Her üyedevletten gelenlerin sayısı, söz konusuülkenin nüfusunu takriben yansıtır.Almanya, Fransa,İtalya ve Birleşik Krallık 24Polonya ve İspanya 21Belçika, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan,Macaristan, Hollanda, Avusturya,Portekiz ve İsveç 12Danimarka, İrlanda, Litvanya,Slovakya ve Finlandiya 9Es<strong>to</strong>nya, Le<strong>to</strong>nya, veSlovenya 7Kıbrıs ve Lüksemburg 6Malta 5Toplam 317Bulgaristan ve Romanya üye olduktansonra Komite’nin 344 üyesi olacaktır.Komite üyeleri, bölgesel veya belediyeyönetimlerine seçilmiş politikacılarolup pek çoğu belediye başkanı veyayerel yönetimin lideridir. Üyeler, <strong>AB</strong>hükümetleri tarafından aday gösterilirlerfakat tamamen siyasi bağımsızlık içindeçalışırlar. <strong>AB</strong> Konseyi Komite üyelerinidört yıl için atar ve tekrar atanabilirler.Üyeler, temsil ettikleri mercilerden deyetki almalı veya onlara karşı siyasi olaraksorumlu olmalıdırlar.Bölgeler Komitesi üyeleri arasından ikisenelik bir dönem için bir başkan seçilir.Alman Peter Straub, Şubat 2004’te başkanolarak seçilmiştir.Bölgeler Komitesi ne yapar?Bölgeler Komitesi’nin rolü, <strong>AB</strong> mevzuatıkonusunda yerel ve bölgeselbakış açılarını ortaya koymaktır. Bunu,Komisyon’un teklifleri hakkında görüşlerinioluşturarak yapar.Komisyon ve Konsey, yerel ve bölgeselmercilerle doğrudan ilgili konulardaBölgeler Komitesi’ne danışmak32


zorundadır. Ancak istedikleri zamanda Komite’ye danışabilirler. Komite degörüş kabul edebilir ve bunları kendiinisiyatifi ile Komisyon'a, Konsey’e veParlamen<strong>to</strong>’ya sunabilir.Komitenin çalışmaları nasıldüzenlenir?Bölgeler Komitesi, her yıl genel politikalarıntanımlandığı ve görüşlerin kabuledildiği beş genel kurul <strong>to</strong>plantısı yapar.Komite üyeleri, işleri genel kurullarıhazırlamak olan uzman 'komisyonlar'aatanırlar. Altı tane komisyon vardır:• Bölgesel Birlik Politikaları Komisyonu(COTER);• Ekonomik ve Sosyal PolitikalarKomisyonu (ECOS);• Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu(DEVE);• Eğitim ve Kültür Komisyonu(EDUC);• Anayasal İlişkiler ve Avrupa’nınYönetimi Komisyonu (CONST);• Dış İlişkiler Komisyonu (RELEX).© Van Parys Media / CorbisBölgeler Komitesi sayesinde belediye başkanlarıve belediye meclis üyeleri, iletişim ağlarınıgeliştirme gibi bölgeleri etkileyen projelerhakkındaki <strong>AB</strong> kararlarında söz sahibidir.33


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Yatırım Bankası:<strong>AB</strong> projelerinin finansmanıTemel bilgilerGörevi:Üyeler:Adres:<strong>AB</strong> projelerini finanse ederÜye devletlerDirektörler Kurulu 26Yönetim Komitesi 9100, Boulevard Konrad Adenauer,L-2950 LüksemburgTel: (352) 43 79-1Internet: www.eib.eu.intAvrupa Yatırım Bankası (EIB) 1958’deRoma Antlaşması ile kurulmuştur.Görevi, özellikle refah düzeyi düşükbölgelerde, aday ülkelerde ve gelişmekteolan ülkelerde Avrupa’yı ilgilendirenprojelere (demiryolu ve karayolu bağlantıları,havaalanları veya çevre projelerigibi) kredi vermektir. Ayrıca, küçükişletmeler tarafından yapılan yatırımlarada kredi sağlar.1 Ocak 2000’de Belçikalı PhilippeMaystadt Avrupa Yatırım Bankası’nınbaşkanı olmuştur.Banka ne yapar?Avrupa Yatırım Bankası kar amacı gütmez,mevduat veya cari hesaplar yoluylakaynak edinmez. EIB, <strong>AB</strong> bütçesindende para kullanmaz. Bunun yerineAvrupa Yatırım Bankası, finansal piyasalardanve bankanın hisse sahiplerinden(<strong>AB</strong> üye devletleri) ödünç alınarakfinanse edilir. Bankanın sermayesi, herbir ülkenin Birlik’teki ekonomik ağırlığınıyansıtan katılımı ile ortaklaşa oluşturulur.Üye ülkeler tarafından sağlanan bu destekAvrupa Yatırım Bankası’nın para piyasalarındamümkün olan en yüksek kredinotunu (AAA) almasını sağlar. BöyleceBanka, büyük miktarlarda parayı çokiyi şartlarla <strong>to</strong>playabilir. Bu noktadanhareketle de EIB, aksi hallerde kaynakbulamayacak veya çok pahalı şartlardakredi bulabilecek kamu yararına projelereyatırım yapma imkanı bulur.Bankanın yatırım yaptığı projeler aşağıdakikriterlere göre dikkatle seçilir:• projeler, Avrupa endüstrilerini veküçük işletmeleri daha rekabetçiyapmak; Avrupa çapında ağlar oluşturmak(ulaşım, telekomünikasyonve enerji); enformasyon teknolojilerisektörünü geliştirmek; doğayı vekentsel çevreleri korumak; sağlık veeğitim hizmetlerini geliştirmek gibi<strong>AB</strong> hedeflerini gerçekleştirmeye yardımcıolmalılar;• en dezavantajlı bölgelere fayda sağlamalılar;• başka fon kaynaklarını çekmeye yardımcıolmalılar.34


Avrupa Yatırım Bankası, Akdeniz ülkeleri,Afrika, Karayipler’de sürdürülebilirkalkınmayı ve Latin Amerika ve Asya’dada projeleri desteklemektedir.Son olarak EIB, beraber ‘EIB Grubu'nu’oluşturdukları Avrupa Yatırım Fonu’nunen büyük hisse sahibidir. Avrupa YatırımFonu, 1994’te küçük ve orta ölçekliişletmelerin (KOBİ’ler) girişim yatırımlarınıfinanse etmek için kurulmuştur.İşletmelere doğrudan borç vermez veyaherhangi bir firmaya doğrudan yatırımyapmaz. Bunun yerine, bankalar vediğer finansal aracılar ile çalışır ve onlaraküçük işletmelere verdikleri borçlarıkapsayacak teminatlar verir.Bu fon, <strong>AB</strong> üye ülkeleri, Bulgaristan,Romanya, Türkiye ve üç EFTA üyesiülkede (İzlanda, Norveç, Liechtenstein)etkinlik göstermektedir.Avrupa Yatırım Bankası’nınçalışmaları nasıl düzenlenir?EIB özerk bir kurumdur. Her bir projeninözelliklerine göre ve finansal piyasalardakifırsatlara göre ödünç alma ve krediverme kararlarını kendisi alır. EIB, hersene bütün aktivitelerini içeren bir raporyayınlar.EIB, <strong>AB</strong> kurumları ile işbirliği yapar.Örneğin Bankanın temsilcileri AvrupaParlamen<strong>to</strong>su komitelerinde yer alabilirveya EIB Başkanı Konsey’in <strong>to</strong>plantılarındahazır bulunabilir.Banka’nın kararları aşağıdaki organlartarafından alınır:• Banka Üst Yönetim Kurulu bütünüye devletlerin bakanlarından (genelliklemaliye bakanları) oluşur. Bukurul, bankanın genel kredi politikasınıbelirler, bilanço ve yıllık raporlarınıonaylar, <strong>AB</strong> dışındaki projelerekaynak sağlamak için bankaya yetkiverir ve sermaye artışlarına kararverir.• Yönetim Kurulu borç verme ve almaişlemlerini onaylar ve EIB’nin doğruyönetilmesini temin eder. Her <strong>AB</strong> üyedevletince aday gösterilmiş birer üyeve Avrupa Komisyonu’nun bir adayıolmak üzere 26 direktörden oluşur.• Yönetim Komitesi bankanın tamzamanlı yöneticisidir. EIB’nin günlükişlerini idare eder ve dokuz üyesivardır.© Van Parys Media / CorbisEIB çok geniş yelpazede projeleri finanse eder, Avrupa’nın ulaşım ağını geliştirmek için yapılan yeniyollar ve demiryolu ağları bunlara dahildir.35


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Merkez Bankası:Euro'nun yönetimiTemel bilgilerGörevi:Euro'yu ve <strong>AB</strong>’nin para politikalarını yönetmekÜyeler: Yönetim Kurulu 18,Genel Konsey 27, İcra Kurulu 6Adres: Kaiserstrasse 29, D–60311Frankfurt am MainTel: (49) 691 34 40Internet: www.ecb.int/home/html/index.en.htmlAvrupa Merkez Bankası (ECB), AvrupaBirliği Antlaşması ile 1998’de kurulmuşturve yeri Frakfurt’tadır (Almanya).Görevi, <strong>AB</strong>’nin ortak para birimi olanEuro'yu yönetmektir. Avrupa MerkezBankası ayrıca <strong>AB</strong>’nin ekonomi ve parapolitikalarını da düzenlemek ve yürütmeklesorumludur.Avrupa Merkez Bankası bu görevleriyerine getirmek için 25 <strong>AB</strong> ülkesinikapsayan ‘Avrupa Merkez BankalarıSistemi’ (ESCB) ile çalışır. Fakat şimdiyekadar bu ülkelerin sadece onikisiEuro'yu kabul etmiştir. Bu onikiülke ''Euro Alanı''nı, merkez bankalarıda Avrupa Merkez Bankası ile beraber''Euro sistem’i'' oluşturur.Avrupa Merkez Bankası tamamenbağımsız çalışır. Ne Avrupa MerkezBankası, Eurosistem’deki ulusal MerkezBankaları, ne de karar alma organlarınınüyelerinden biri, herhangi birbaşka kurumdan hiçbir zaman talimatalmaz veya talimat vermez. <strong>AB</strong> kurumlarıve üye devlet hükümetleri bu prensibesaygı göstermeli ve Avrupa MerkezBankası'nı veya ulusal merkez bankalarınıetkilemeye çalışmamalıdır.Avrupa Merkez Bankası, ulusal merkezbankaları ile yakın bir çalışma içerisindeEurosistem’in karar-alma bünyeleriYönetim Kurulu, İcra Kurulu ve GenelKonsey tarafından alınan kararları hazırlarve uygular.Fransız Jean-Claude Trichet Kasım2003’te Avrupa Merkez Bankası’nın başkanıolmuştur.Banka ne yapar?Avrupa Merkez Bankası’nın temel görevlerindenbiri Euro alanında fiyatlarınistikrarını koruyarak Euro’nun satın almadeğerinin enflasyon yüzünden aşınmasınıönlemektir. Avrupa Merkez Bankasıyıldan yıla tüketici fiyatlarındaki yükselişi%2’nin altında tutmayı hedefler. Bunu,iki yolla yapar:• Birincisi, para arzını kontrol altındatutmaktır. Eğer para arzı, mal ve hizmetarzı karşılaştırıldığında fazla iseenflasyon ortaya çıkar.• İkincisi, fiyat eğilimlerini izlemekve Euro bölgesinde fiyat istikrarınayarattıkları riski değerlendirmektir.Para arzının kontrolü; Euro bölgesindebaştanbaşa faiz oranlarının belirlenmesinide içerir. Belki de bu Banka’nın eniyi bilinen görevidir.36


Banka'nın çalışmaları nasıldüzenlenir?Avrupa Merkez Bankası’nın çalışmalarıaşağıdaki karar alma organları vasıtasıile düzenlenir.İcra KuruluBu kurul, Euro bölgesi ülkelerinin başkanlarıveya başbakanlarının ortak kararlarıile atanmış Avrupa Merkez BankasıBaşkanı, Başkan Yardımcısı ve başkadört üyeden oluşur. Kurul üyeleri 8 yıllıkyenilenemez bir dönem için atanırlar.Genel KonseyGenel Konsey, Avrupa MerkezBankası’nın üçüncü karar alma organıdır.Avrupa Merkez Bankası Başkanı,Başkan Yardımcısı ve 25 üye devletinhepsinin ulusal merkez bankaları yöneticilerindenoluşur. Genel Konsey, AvrupaMerkez Bankası’nın danışmanlık vekoordinasyon çalışmalarına katkı sağlarve Euro bölgesinin gelecekteki genişlemeyehazırlanmasına yardım eder.İcra Kurulu, Yönetim Kurulu tarafındanbelirlenen para politikasını uygulamakve ulusal merkez bankalarına talimatvermekle sorumludur. Ayrıca YönetimKurulu <strong>to</strong>plantılarını hazırlar ve AvrupaMerkez Bankası’nın günlük yönetimindensorumludur.Yönetim KuruluYönetim Kurulu, Avrupa MerkezBankası’nın en yüksek karar alma organıdır.İcra kurulunun altı üyesinden veEuro bölgesindeki 12 merkez bankasınınyöneticilerinden oluşur. Avrupa MerkezBankası Başkanı, Yönetim Kurulu’nabaşkanlık eder. Yönetim Kurulu’nunöncelikli görevi, Euro bölgesinin parapolitikasını tayin etmek ve özellikle ticaribankaların merkez bankasından aldığıkrediler için faiz oranlarını belirlemektir.Euro, Avrupa’da seyahatetmeyi ve alışveriş yapmayıkolaylaştırmaktadır. Avrupa MerkezBankası Euro bölgesinde fiyatistikrarı sağlamaktadır.© De Leu37


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Ombudsmanı:şikayetlerinizin soruşturulmasıTemel bilgilerGörevi:Görev Dönemi:Adres:Kötü idare uygulamalarını açığaçıkarmak ve çözümler önermekYenilenebilir beş yıllık dönem1 Avenue du PrésidentRobert Schuman,B.P. 403 F-67001 StrazburgTel: (33) 3 88 17 23 13Internet: www.euro-ombudsman.eu.intAvrupa Ombudsmanı kurumu AvrupaBirliği Antlaşması (Maastricht, 1992) ileoluşturulmuştur. Ombudsman, <strong>AB</strong> mercilerive vatandaşları arasında bir aracıolarak görev yapar. <strong>AB</strong> vatandaşlarından,işletmelerden ve kurumlardan, vebir <strong>AB</strong> ülkesinde ikamet eden veyakayıtlı işyeri olan herkesten gelen şikâyetlerikabul etmeye ve soruşturmayayetkilidir.Ombudsman, Parlamen<strong>to</strong>’nun yasamadönemine uygun olarak 5 yıllık yenilenebilirbir dönem için Avrupa Parlamen<strong>to</strong>sutarafından seçilir. Eski Yunan UlusalOmbudsmanı Nikiforos Diamandouros,Nisan 2003’te Avrupa Ombudsmanıolmuş ve Ocak 2005’te beş senelik ikincidönem için yeniden seçilmiştir.Ombudsman ne yapar?Avrupa Birliği kurumları ve organlarındakikötü idare uygulamalarını açığaçıkarmaya yardım eder. ‘Kötü idareuygulaması’nın anlamı, zayıf veya başarısızidaredir. Başka bir deyişle, bir <strong>AB</strong>kurumunun yasalara uygun hareketetmemesi, iyi idare kurallarını göz önündebulundurmaması ya da insan haklarınıihlal etmesidir.Birkaç kötü idare örneği aşağıdakilerdir:• haksızlık,• ayrımcılık,• gücün kötüye kullanılması,• bilgi eksikliği veya bilgi verilmesininreddi,• gereksiz gecikmeler,• yanlış işlemler.Ombudsman, bir şikayet üzerine ya dakendi inisiyatifi ile soruşturmalar yürütebilir.Ombudsman, tamamen bağımsızve tarafsız olarak görevini sürdürür. Herhangi bir hükümet veya organizasyondantalimat istemez ve kabul etmez.Ombudsman’a nasıl şikayettebulunabilirim?Bir <strong>AB</strong> kurumu veya organının kötü idareuygulaması hakkında şikayet etmek istiyorsanızilk yapacağınız iş bu kurumveya organla olağan idari kanallar aracılığıile iletişim kurmak ve durumu düzeltmelerineçalışmaktır.Eğer bu gerçekleşmezse AvrupaOmbudsmanı’na şikâyette bulunabilirsiniz.38


Kötü idare uygulamasının farkına vardığınıztarihten itibaren iki yıl içindeOmbudsman’a şikâyetinizi iletmelisiniz.Şikayetinizin gizli kalmasını talep etmehakkınız olmakla beraber kim olduğunuzu,hangi kurum ya da organı vehangi sorunu şikâyet ettiğinizi açıkçabelirtmelisiniz.Şikayetiniz konusunda pratik bir rehberiçin Ombudsman’ın web sitesini ziyaretediniz: www.euro-ombudsman.eu.int© ECNasıl bir sonuç bekleyebilirim?Eğer Ombudsman şikayetinizi ele alamıyorsa(örneğin uygulama daha öncebir davaya konu olduysa) başka hangiorganın size yardımcı olabileceği konusundatavsiyede bulunmak için elindengeleni yapacaktır. Bununla beraber şikayetiniziele alabiliyorsa bunu muhakkaktakip edecektir.Sorununuzu çözmek için Ombudsman’ınsadece ilgili kurumu ya da organı haberdaretmesi yeterli olabilir. Eğer soruşturmasırasında sorun ortadan kalkmazsaOmbudsman, konuyu düzene koyacakve sizi tatmin edecek dostça bir çözümbulmaya çalışacaktır.Eğer bu işe yaramazsa Ombudsmansorunu çözmek için tavsiyelerde bulunabilir.Eğer ilgili kurum tavsiyelerinikabul etmezse, Ombudsman, gereklisiyasi kararı alması için AvrupaParlamen<strong>to</strong>su’na özel bir rapor hazırlayabilir.Ombudsman her sene, AvrupaParlamen<strong>to</strong>su’na tüm faaliyetleri ile ilgilibir rapor sunar.P. Nikiforos Diamandouros Ombudsman’lıkgörevini Nisan 2003’te aldı ve Ocak 2005’tetekrar göreve seçildi.39


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Veri Koruma Denetmeni:mahremiyetiniz koruma altındaTemel bilgilerGörevi:Görev Dönemi:Adres:Veri mahremiyetinizi korumakYenilenebilir beş senelik dönemRue Wiertz 60, B-1047 BrükselTel: (32-2) 283 19 00Internet:www.edps.eu.intAvrupa Veri Koruma Denetmeni kurumu2001 senesinde oluşturulmuştur.Sorumluluğu, bütün <strong>AB</strong> kurumlarının veorganlarının kişisel verileri işleme tabitutarken insanların mahremiyet haklarınasaygı göstermesini sağlamaktır.Avrupa Veri Koruma Denetmenine yapar?<strong>AB</strong> kurumları ya da organları teşhisedilebilir bir kişi hakkında kişisel verileriişlerken kişinin mahremiyet hakkınasaygı göstermelidir. Avrupa Veri KorumaDenetmeni bunu sağlar ve kişisel verilerinişlenmesinin tüm yönleri konusundatavsiye verir.‘Veri işleme’; bilgi <strong>to</strong>plama, kayıt, saklama,danışma için gözden geçirme,gönderme, başkalarına sağlama, blokeetme, silme veya yok etme gibi faaliyetleriiçerir.Bu faaliyetleri kapsayan katı mahremiyetkuralları vardır. Örneğin <strong>AB</strong> kurumları veorganları, ırk ya da etnik köken, politikdüşünce, dini ya da felsefi inanç, yada sendika üyeliği konularını açıklayankişisel veri işleme iznine sahip değildir.Sağlık hizmetleri amaçlanmadığı sürece,sağlığınız ve cinsel hayatınız hakkındada veri işleyemezler. Sağlık hizmetiamaçlı veri de ancak bir sağlık uzmanıya da mesleki gizlilik yemini etmiş birkişi tarafından işleme tabi tutulabilir.40Avrupa Veri Koruma Denetmeni, bütün<strong>AB</strong> kurumlarındaki ve organlarındaki verikoruma memurlarıyla beraber çalışarakbu kurumlarda veri koruma kurallarınınuygulanmasını temin eder.2004’te Peter Johan Hustinx AvrupaVeri Koruma Denetmeni, Joaquin BayoDelgado da Denetmen Yardımcısı olarakatanmıştır.Avrupa Veri Koruma Denetmenisize nasıl yardım edebilir?Eğer mahremiyet hakkınızın bir <strong>AB</strong> kurumuya da organı tarafından kişisel verinizinyanlış kullanımı sonucu ihlal edildiğineinanmak için sebepleriniz varsaAvrupa Veri Koruma Denetmeni’ne şikayettebulunmalısınız. Şikayetinizi incelediktensonra denetmen, şikayetinizhakkında lehte ya da aleyhte görüşünüen kısa zamanda iletir. Görüşü lehte isedurumun nasıl düzeltilmekte olduğunuda bildirir. Örnek olarak Avrupa VeriKoruma Denetmeni, ilgili kurumun ya daorganın sizinle ilgili kanunsuzca işlemekoyduğu kişisel veriyi düzeltmesi, blokeetmesi, silmesi veya yok etmesi talimatınıverebilir.Eğer Denetmenin kararına katılmıyorsanız,konuyu Adalet Divanı’na götürebilirsiniz.


AjanslarAjanslar, <strong>AB</strong> kurumları olmayıp belli bir <strong>AB</strong> mevzuatı ile özel görevleri yerine getirmekiçin kurulmuş organlardır. Bütün ajansların isimlerinde “ajans” kelimesi geçmez.Bunun yerine Merkez, Vakıf, Enstitü, Gözlemevi, Ofis, vb adlandırılmış olabilirler.Ajansların üçü –EDA, EUISS ve EUSC– ortak dış ve güvenlik politikası (AvrupaBirliği’nin 'ikinci sütunu') ile ilgili görevleri yerine getirir. Diğer dördü –AMOCEB,CEPOL, Europol ve Eurojust– <strong>AB</strong>’nin çevresindeki sınırların yönetimi dahil olmaküzere suç konularında ('üçüncü sütun') polis ve yargı alanlarında işbirliği sağlamayayardımcı olurlar.Tüm diğer ajanslar ‘Topluluk Alanı’ olarak bilinen <strong>AB</strong>’nin birinci sütunu ile ilgili görevleriyerine getirir.Her biri ile ilgili kısa açıklamaları aşağıda bulabilirsiniz.Topluluk Sanayi Çeşitliliği OfisiTopluluk Sanayi Çeşitliliği Ofisi (CPVO)Angers, Fransa’dadır. Bu kurum, 1994’tekurulmuştur.Topluluk Sanayi Çeşitliliği Ofisi'nin görevi,sanayi türleri hakları, yani fabrikalarlailgili bir çeşit sanayi mülkiyet haklarısistemi yönetmektir.Bu <strong>of</strong>is, İç Pazar Uyumlaştırma Ofisi gibiçalışır; yeni sanayi türleri için sanayimülkiyet koruma hakları verir. Bu haklar25 veya 30 yıl geçerlidir.Daha fazla bilgi içinwww.cpvo.eu.int adresine bakınız.EurojustEurojust 2002’de Lahey, Hollanda’dakurulmuştur. Görevi, <strong>AB</strong>’deki kovuşturmayetkililerine bilgisayar suçları, sahtekarlıkve rüşvet dosyaları, para aklamave çevre suçları dahil olmak üzeresınırlar arası ciddi suçlara karşı beraberçalışmakta yardımcı olmaktır.Örneğin, ulusal mercilerin bilgi alışverişini,karşılıklı yasal yardım temin etmelerinive sorgulama için aranan insanlarınülkesine iade edilmesini kolaylaştırarakyardımcı olur.Eurojust her bir üye devletten bir savcı,hakim veya polis memurundan oluşur.Hep birlikte ‘College’ diye adlandırılanyönetim kurulunu oluştururlar ve içlerindenbiri üç yıllık bir dönem için Başkanseçilir. College, sekreterya, <strong>AB</strong> personelimemurlar ve geçici olarak görevlendirilmişulusal uzmanlar tarafından desteklenir.41


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Görevinin kapsamında cezai suç dosyalarınımuhafaza etmek de olduğundan,dosyalarındaki kişisel verilerin gerektiğigibi korunduğunu ve yasalara göre elealdındığını temin etmek için Eurojust’ınbünyesinde de bir veri koruma yetkilisibulunur. Eurojust’ın hakkınızda bulundurduğubilgileri öğrenme ve bu bilgieksik veya yanlış ise düzeltilmesini veyabu verilerin silinmesini talep etme hakkınasahipsiniz.Daha fazla bilgi için: www.eurojust.eu.int<strong>AB</strong> Üye Ülkelerinin SınırötesiOperasyonel İşbirliğininYönetimi İçin <strong>AB</strong> AjansıBu ajansı (AMOCEB) kurma kararı Ekim2004’te alınmıştır. Merkezinin Varşova’daolmasına karar verilmiştir.Ajansın görevi, <strong>AB</strong> üye ülkelerinin çevresınırlarının kontrolü ve <strong>AB</strong> vatandaşıolmayan kişilerin ülkelerine geri gönderilmesiile ilgili <strong>AB</strong> kurallarının uygulamasınayardımcı olmaktır. Sınırlarının kontrolüpek tabii ki her üye ülkenin kendiyetkisi içindedir fakat ajans her ülkeninbu işi aynı yüksek verimlilik standardı ileyapmasına yardımcı olmaktadır.Ajans’ın ana görevleri şunlardır:• <strong>AB</strong> ülkelerinin sınır güvenlik görevlilerinieğitmelerine yardımcı olmak;• risk değerlendirme;• yeni gözetim teknolojileri için araştırmayapmak;• yasa dışı göçmenlerin ülkelerineiadesi konusunda <strong>AB</strong> üye ülkeleriarasında işbirliği koordinasyonunusağlamak.Avrupa Yeniden YapılandırmaAjansıAvrupa Yeniden Yapılandırma Ajansı(EAR) 2000’de kurulmuştur. Yönetimmerkezi Selanik, Yunanistan'dadır.Belgrad’da, Priştina, Podgorica veÜsküp’de operasyon merkezleri vardır.Bu ajansın görevi, 1990’lardaki savaşlardanetkilenmiş Balkan bölgelerinesenelik 2 milyar Euro tutarında yenidenyapılanma desteği temin eden temel <strong>AB</strong>programlarını idare etmektir.Daha fazla bilgi için: www.ear.eu.int/home/default.htmAvrupa İş Sağlığı ve GüvenliğiAjansı1994’de kurulmuş olan Avrupa İş Sağlığıve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA) İspanya,Bilbao’dadır.Avrupa’nın bugün karşı karşıya kaldığıgeniş kapsamlı mesleki güvenlik vesağlık konularıyla hiçbir ülke tek başınabaşa çıkamaz. Bu yüzden EU-OSHA,Avrupa’nın bu konulardaki özelliklede engelleyici önlemler üzerine bilgi veenformasyon birikimini bir araya getirmekiçin kurulmuştur.Güvenlik ve sağlık web sitelerinden oluşankapsamlı bir ağ geliştirmenin yanısıra ajans, uzmanlarca hazırlanmış bilgiraporlarından kampanya materyalinekadar herşeyi üreten aktif bir yayın programıyürütür.EU-OSHA, sendikaların, işveren organizasyonlarının,ulusal hükümetlerin veAvrupa Komisyonu’nun temsil edildiğibir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.Daha fazla bilgi için:www.agency.osha.eu.int/OSHA42


Avrupa Havacılık GüvenliğiAjansıAvrupa Havacılık Güvenliği Ajansı(EASA) 2002 yılında kuruldu veAlmanya’nın Köln şehrinde yer almaktadır.Bu ajansın görevi, <strong>AB</strong>’nin hava güvenliğikonularında yasa ve kurallar geliştirmesineve Komisyon’un <strong>AB</strong> kurallarınıngereğince izlenip izlenmediğinin kontrolüneyardımcı olmaktır. Ajans ayrıca sivilhavacılık güvenliği ve çevre korumadansorumlu uluslararası organizasyonlarateknik yardım da sağlayacaktır. Aynızamanda da <strong>AB</strong> dışı ülkelerdeki havacılıkmercilerine destek olacaktır.Ajans, havacılık ürünleri için tip sertifikasıvermek gibi belli kararlar almakhakkına sahiptir.Daha fazla bilgi için: www.easa.eu.int/home/index.htmlAvrupa Mesleki EğitimiGeliştirme Merkezi1975’de kurulmuş olan Avrupa MeslekiEğitimi Geliştirme Merkezi (Cedefop)Selanik, Yunanistan'dadır.Görevi, mesleki eğitim sistemleri, politikaları,araştırma ve uygulamaları üzerineanaliz yapmak ve bilgi sağlamaktır.Böylece Avrupa Birliği’ndeki uzmanlaramesleki eğitimi ve sonrasındaki eğitimlerigeliştirmek ve iyileştirmek içinyardımcı olur.Merkezin ayrıca ‘Avrupa Eğitim Köyü’adında bir web sitesi vardır:www.trainingvillage.grAvrupa Hastalık Önleme veKontrol MerkeziAvrupa Hastalık Önleme ve KontrolMerkezi’ni (ECDC) kurma kararı Mart2004’te alınmıştır. Çalışmaya S<strong>to</strong>kholm,İsveç’te 2005’te başlanması planlanmıştır.ECDC, <strong>AB</strong>’nin bulaşıcı hastalıklar vediğer ciddi sağlık tehditleri ile savaşmasınayardımcı olacaktır. Görevleri arasındalaboratuvar ağları, erken uyarıve müdahale sistemleri kurmak da olacaktır.Örneğin, bir Avrupa ülkesindeinsanlarda ortaya çıkan bilinmeyen birhastalığı araştırmak için <strong>AB</strong> uzmanlarındanoluşan bir takım gönderebilir.Daha fazla bilgi için:ec.europa.eu/health/ph_overview/strategy/ecdc/ecdc_en.htmAvrupa Savunma AjansıAvrupa Savunma Ajansı (EDA) 2004’tekurulmuştur ve Brüksel’de yer almaktadır.Görevi, üye ülkelerin Avrupa savunmave kriz yönetimi becerilerini geliştirmekve Avrupa güvenlik ve savunmapolitikasını güçlendirmektir.Bunu, silah ve savunma malzemelerininüretimi ve satın alması ile savunmaüzerine araştırma ve teknoloji geliştirmekonularında daha çok koordinasyoniçeren bir bakış açısı sağlayarak yapacaktır.Daha fazla bilgi için:www.eda.europa.euCedefop, sendikaların, işveren organizasyonlarının,ulusal hükümetlerin veAvrupa Komisyonu’nun temsil edildiğibir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.Daha fazla bilgi için:www.cedefop.europa.eu43


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Çevre AjansıAvrupa Çevre Ajansı (EEA) 1990’da kurulduve yeri Kopenhag, Danimarka'dadır.Görevi, Avrupa’da çevresel durum veeğilimler hakkında bilgi <strong>to</strong>plamak ve bubilgiyi yaymaktır. <strong>AB</strong> dışı ülkelere de açıkolup İzlanda, Liechtenstein ve Norveçbaşlangıçtan bu yana üyedirler. Ajansçevre kurumları ve uluslararası organizasyonlarlaaktif işbirliği yapar.Daha fazla bilgi için:www.eea.europa.euAvrupa Gıda Güvenliği KurumuAvrupa Gıda Güvenliği Kurumu (EFSA)2002’de çalışmaya başladı. Geçici olarakBrüksel, Belçika’da olmakla beraberdaimi yeri Parma, İtalya olacaktır.Öncelikli sorumluluğu gıda güvenliğiyleilgili tüm konularda bağımsız bilimselbilgi sağlamaktır. Kurum, besin zincirindekiriskleri değerlendirir ve Avrupa’dagıdaların güvenliğini etkileyebilecekher konuda bilimsel değerlendirmeleryapar.Kurumun çalışmaları, 'çiftlikten s<strong>of</strong>rayakadar', başka bir deyişle ilk üretimden(güvenli hayvan yemi dahil) tüketiciyesunulan gıdaya kadar bütün gıda üretimsürecini kapsar. EFSA bilimsel alandakiyeni gelişmeleri izleyerek dünyanın heryerindenbilgi <strong>to</strong>plar. Bulgularını sadeceuzman ve karar alıcılarla değil halkla dapaylaşır.Daha fazla bilgi için:www.efsa.europa.eu© EKAAvrupa Gıda Güvenliği Kurumu bütün gıda üretim sürecini – 'çiftlikten s<strong>of</strong>raya kadar' – garanti altınaalır.44


Avrupa Yaşam ve ÇalışmaKoşullarını İyileştirme Vakfı1975’de kurulmuş olan Avrupa Yaşamve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı(Eur<strong>of</strong>ound) Dublin, İrlanda'dadır.Görevleri:• sosyal politika üretenlere tavsiyedebulunmak;• yaşam ve çalışma şartlarını analizetmek ve değerlendirmek;• gelişmeleri ve eğilimleri raporlamak;• yaşam şartlarını iyileştirmeye katkıdabulunmaktır.Eur<strong>of</strong>ound, sendikaların, işveren organizasyonlarının,ulusal hükümetlerin veAvrupa Komisyonu’nun temsil edildiğibir Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.Daha fazla bilgi için:www.eur<strong>of</strong>ound.eu.intAvrupa Küresel Yön BulmaUydu Sistemi DenetleyiciO<strong>to</strong>ritesi (GNSS)Avrupa GNSS Denetleyici o<strong>to</strong>ritesi 2004yılında kurulmuştur. Ajansın merkezininnerede olacağına henüz karar verilmemiştir.Ajansın görevi, Avrupa'nın uydu navigasyonyön bulma programlarıyla ilgili olarak(GALILEO ve EGNOS) hayati kamuçıkarlarının gereğince temsil edilmesinive korunmasını garanti altına almaktır.GALILEO’nun amacı Amerikan GPSsistemine alternatif Avrupalı modern birsistem sunmaktır.Ajans, program fonlarının yönetilmesindenve denetlenmesinden sorumludur.Uydu navigasyon sistemi ile ilgili herkonuda Avrupa Komisyonu’na yardımcıolmaktadır.Avrupa Deniz Güvenliği AjansıAvrupa Deniz Güvenliği Ajansı (EMSA)2002’de kurulmuştur. Geçici olarakBrüksel, Belçika'da yer alan ajansındaimi yeri Lizbon, Portekiz olacaktır.EMSA’nın amacı deniz kazaları riskini,denizlerde insan hayatlarının kaybolmasınıve deniz kirliliğini azaltarak <strong>AB</strong>’nindeniz güvenliği sistemini geliştirmeyeyardımcı olmaktır. Ajans, deniz güvenliğive gemilerden kaynaklanan kirlilikkonularında <strong>AB</strong> mevzuatını geliştirmeyeyardımcı olmak için teknik ve bilimseltavsiyeler sunar. <strong>AB</strong> ve aday ülkelertarafından neler yapıldığını denetlemekkonusunda Komisyon görevlilerine yardımcıolur. Aday ülkelerin hükümetlerinede bilgi verir. Çeşitli görevlerinin yanısıra EMSA, deniz kazalarını soruşturmakve gemi trafiği üzerine <strong>AB</strong> çapında birbilgi sistemi kurmak için ortak bir <strong>AB</strong>me<strong>to</strong>dolojisi geliştirecektir.Daha fazla bilgi için:www.emsa.eu.intAvrupa Tıbbi Ürünler Ajansı1993’de kurulmuş olan Avrupa TıbbiÜrünler Ajansı (EMEA) Londra,İngiltere'dedir. Bu ajans, hem hayvanhem de insan kullanımı için tıbbi ürünlerideğerlendirerek Avrupa’da sağlığıkorumaya ve iyileştirmeye yardım eder.Tüm <strong>AB</strong> ülkelerinden bilimsel uzmanlıkbirikimini bir araya getirir. Biyoteknolojiile türetilen bazı tip tıbbi ürünler ajansınsıkı denetimlerinden sonra AvrupaBirliği’nde satılabilir. Eğer ajans birürünü güvenli ve iyi kalitede bulursaAvrupa Komisyonu ürünün <strong>AB</strong> ülkelerindesatışına izin verebilir. Yeni bulunmuşbaşka ilaçları pazarlamak isteyen kişilerde aynı izin için başvurabilirler. Çoğubilindik tıbbi malzemenin satışı için <strong>AB</strong>ülkeleri tarafından tek tek yetki verilir.EMEA bu ulusal kararların karşılıklıtanınma sisteminin işlemesini destekler.Daha fazla bilgi için:www.emea.eu.int45


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Uyuşturucu veUyuşturucu Bağımlılığınıİzleme Merkezi1993’de kurulmuş olan AvrupaUyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığınıİzleme Merkezi (EMCDDA) Lizbon,Portekiz'dedir.Merkezin görevi, uyuşturucu ve uyuşturucubağımlılığı hakkında objektif, güvenilirve karşılaştırılabilir bilgiler <strong>to</strong>plamakve bu bilgileri yaymaktır. BirleşmişMilletler Uluslararası UyuşturucuKontrol Programı (UNDCP), DünyaSağlık Örgütü (WHO), Avrupa KonseyiPompidou Grubu, Dünya GümrükOrganizasyonu (WCO), UluslararasıPolis Örgütü (İnterpol) ve Avrupa PolisOfisi (Europol) gibi uluslararası örgütlerleolduğu kadar <strong>AB</strong> dışı ülkelerle deişbirliği halinde çalışır.Daha fazla bilgi için:www.emcdda.europa.euAvrupa Irkçılık ve YabancıDüşmanlığını İzleme MerkeziAvrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığınıİzleme Merkezi (EUMC) Viyana,Avusturya'dadır ve 1997’de kurulmuştur.Merkezin öncelikli görevi Avrupa’dakiırkçılık, yabancı düşmanlığı ve antisemitizmkonularında objektif, güvenilirve karşılaştırılabilir verileri <strong>AB</strong> ve üyedevletlere temin etmek ve bu problemlerlebaşa çıkmak için <strong>AB</strong> çapındastratejiler oluşturmaktır. EUMC, ırkçılığınve yabancı düşmanlığının yaygınlığıve gelişimi üzerine çalışmalar yapar,sebeplerini, sonuçlarını ve etkilerini analizeder. Ayrıca göçmenleri, etnik ve dinselazınlıkları <strong>to</strong>plumla bir araya getirmekonusunda iyi örnekleri ön plana çıkarırve yayar. EUMC’nin çalışmalarınınmerkezinde Avrupa Irkçılık ve YabancıDüşmanlığı Bilgi Ağı (RAXEN) vardır. Buağ, kendi ülkelerinde ırkçılık ve yabancıdüşmanlığı hakkında bilgi <strong>to</strong>playan,organize eden ve yayınlayan ‘ulusalodak nokta’larından (her bir üye devlettenbir tane) oluşur.Daha fazla bilgi için:www.eumc.eu.int/eumc/index.phpAvrupa Ağı ve Bilgi GüvenliğiAjansıAvrupa Ağı ve Bilgi Güvenliği Ajansı(ENISA) 2004’te kurulmuştur. Geçici olarakBrüksel’de çalışan ajansın daimimerkezi Kandiye, Yunanistan (GiritAdası) olacaktır.© Van Parys Media / CorbisAvrupa Tıbbi Ürünler Ajansı kullandığımız ilaçlarıngüvenli olup olmadığını değerlendirir.ENISA’nın görevi, bilgi ağlarının ve taşıdıklarıverilerin güvenliğinin sağlanmasınayardımcı olmaktır. Bu, bütün <strong>AB</strong>’devatandaşlara, tüketicilere, işletmelere vekamu sektörü kurumlarına yarar sağlayacaktır.Ajansın çalışmaları, veri <strong>to</strong>plamak,risk analizi, bilinç kazandırmak vebu risk ile başa çıkmak için en iyi yöntemleriteşvik etmekten oluşmaktadır.Daha fazla bilgi için:www.enisa.eu.int46


Avrupa Polis KolejiAvrupa Polis Koleji (CEPOL) kıdemlive orta kademe polis memurlarınaeğitim vermek için kurulmuş bir akademidir.Hedefi, <strong>AB</strong> ulusal polis güçlerinetüm suçlarla özellikle de sınır ötesisuçla mücadelede yardımcı olmaktır.Bu kurum, 2001’den beri Avrupagüvenliği üzerine eğitimler vermektedir.CEPOL’in ana amacı, <strong>AB</strong> ülkelerindekipolis memurlarının, birbirlerinin ulusalpolis sistemleri hakkında ve Avrupa’dasınır ötesi polis işbirliği ile ilgili dahafazla bilgi edinmesini sağlamaktır. PolisKoleji, Avrupa Birliği dışındaki ulusalpolis eğitimi enstitüleri ile de işbirliğiyapabilir. Özellikle de aday ülkeler ileİzlanda ve Norveç’teki kıdemli polismemurları için olanaklarını açmaktadır.CEPOL’un daimi yeri Bramshill, İngiltereolacaktır.Daha fazla bilgi için:www.cepol.net/KIMAvrupa Polis OfisiAvrupa Polis Ofisi (Europol), 1992’deAvrupa çapında suç konusunda haberalmayı sağlamak için Lahey, Hollanda'dakurulmuştur. Çalışanları, ulusal yasauygulama teşkilatlarının (polis, gümrük,göçmen hizmetleri, vb) temsilcilerindenoluşur. Europol’ün hedefi uluslararasıorganize suçlarla savaşmada ve bunlarınönlenmesinde <strong>AB</strong> üye devletlerinindaha yakın ve verimli işbirliği yapmalarınayardımcı olmaktır. Sözkonusu uluslararasıorganize suçlar arasında özelliklevurgulananlar şunlardır:• uyuşturucu kaçakçılığı,• göçmen şebekeleri,• araç kaçakçılığı,• çocuk pornografisini de kapsayaninsan kaçakçılığı,• para ve diğer ödeme türlerindekikalpazanlıklar,• nükleer ve radyoaktif madde kaçakçılığı,• terörizm.Europol’ün görevlerinden biri de verigirişine, erişime ve veri analizine olanakveren bilgisayar temelli bir sistemoluşturmak ve sürdürmektir. Her bir üyedevletten iki veri koruma uzmanındanoluşan bir denetim organı Europol tarafındantutulan bütün kişisel bilgileriniçeriğini ve kullanımını izler.Europol, Adalet ve İçişleri Konseyi’neyani bütün <strong>AB</strong> ülkelerinin Adalet veİçişleri Bakanlarına karşı sorumludur.Europol Yönetim Kurulu her üye devlettenbir temsilciden oluşur.Daha fazla bilgi için:www.europol.eu.intAvrupa Demiryolu AjansıAvrupa Demiryolu Ajansı’nı (ERA) kurmakararı Nisan 2004’te alınmıştır. Yeri Lille/Valenciennes, Fransa olacaktır. Bu ajansıngörevi, sonunda bir ‘birleşmiş Avrupademiryolu alanı’nın kurulabilmesi içinAvrupa’daki demiryollarının güvenliğininve birlikte işlerliğinin desteklenmesineyardımcı olmaktır.Daha fazla bilgi için:www.era.europa.euAvrupa Eğitim Vakfı1990’da kurulmuş olan Avrupa EğitimVakfı (ETF) Torino, İtalya'dadır.ETF, <strong>AB</strong> dışı ülkelerde özellikle KuzeyAfrika, Orta Doğu, Balkanlar ve eskiSovyetler Birliği gibi komşu ülkelerdemesleki eğitimi geliştirmeye yardımeder.Vakıf, bu ülkelere bireylerin yeni işleriçin eğitimi ve yaşam boyu öğrenmeprogramları ile ilgili yöntem, tecrübe veteknik bilgi sağlar.Daha fazla bilgi için:www.etf.europa.eu/web.nsf?Open47


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Avrupa Birliği GüvenlikÇalışmaları EnstitüsüParis, Fransa'da yer alan Avrupa BirliğiGüvenlik Çalışmaları Enstitüsü (EUISS)2004 yılında kurulmuştur. Hedefi ortakbir Avrupa güvenlik kültürü oluşturmakve bir bütün olarak <strong>AB</strong>’nin güvenlikçıkarlarını arttırmaktır.EUISS ortak dış ve güvenlik politikasınıngeliştirilmesine aşağıdakiler aracılığıylayardımcı olur:• önemli güvenlik ve savunma konularındaaraştırma ve tartışmalar;• Konsey ve Yüksek Temsilci için geleceğeyönelik analizler;• güvenlik konuları üzerine Avrupa,Kanada ve <strong>AB</strong>D arasındaTransatlantik diyalog.Daha fazla bilgi için:www.iss-eu.orgAvrupa Birliği Uydu Merkezi2002’de kurulmuş olan Avrupa BirliğiUydu Merkezi (EUSC), İspanya’nınTorrejón de Ardoz kentindedir.İç Pazar (Marka ve Tasarım)Uyumlaştırma Ofisi1994’de kurulmuş olan İç Pazar (Markave Tasarım) Uyumlaştırma Ofisi (OHIM)Alicante, İspanya'dadır.Görevi, Topluluk marka ve tasarımlarıiçin kayıt işlemlerini yerine getirmektir.‘Topluluk Markası’ sistemi hayatı kolaylaştırırve Avrupa işletmeleri için maliyetleridüşürür. Avrupa’da kendi markasınıkorumak isteyen bir imalatçı artık aynımarkayı <strong>AB</strong> ülkelerinde tek tek tescilettirmek zorunda değildir. OHIM sayesinde,<strong>AB</strong>’nin her yerinde aynı veya benzersimgeleri kullanmayı diğer firmalarayasak eden tek ‘Topluluk’ markası içinbaşvuruda bulunulabilir.Daha fazla bilgi için:oami.europa.euEUSC, dünya gözlemleme uydularındangelen veri ve görüntüleri analiz eder vebu bilgileri <strong>AB</strong>’nin ortak dış ve güvenlikpolitikası (CFSP) kararlarına yardımcıolmak için kullanır.Merkez ayrıca araştırma ve geliştirmeprojeleri yürütür. Buna ek olarak, dijitalcoğrafi bilgi sistemleri ve görüntü analiziiçin uzman eğitimi verir.Daha fazla bilgi için:www.eusc.org48


Avrupa Birliği Organları içinÇeviri Merkezi1994’de kurulan Çeviri MerkeziLüksemburg’dadır.Kendi kendini finanse eden merkez,diğer <strong>AB</strong> ajanslarının çeviri ihtiyaçlarınıkarşılamak için kurulmuştur. İsteğebağlı işbirliği anlaşmaları ile <strong>AB</strong> kurumlarınave kendi çeviri birimleri olan diğerorganlara da hizmet verir.Daha fazla bilgi için:www.cdt.europa.euBu kitapçığın yazılımı sırasında planlamaaşamasında olan ve hazırlıklarıdevam eden diğer ajanslar şunlardır:• Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı,• Eğitim, Görsel-İşitsel ve KültürYürütme Ajansı,• Avrupa Kimyasalları Ajansı,• Cinsiyet Eşitliği için AvrupaEnstitüsü,• Avrupa Temel Haklar Ajansı,• Kamu Sağlığı Programı YürütmeAjansı,• Akıllı Enerji Yürütme Ajansı.© Bilderberg / Hollandse Hoogte<strong>AB</strong> çapında polis memurları sahte Euro basan uluslararası suçlularla mücadele etmek içinEuropol’ü kullanırlar.49


Avrupa Birliği nasıl çalışır?Geleceğe bakış<strong>AB</strong>’nin karar alma sistemi yarım yüzyılsüresince değişime uğramıştır. Bu sistembaşlangıçta sadece altı devlettenoluşan bir <strong>to</strong>pluluk için tasarlanmıştı.<strong>AB</strong>’nin şu an 25 üye ülkesi bulunmaktadırve önümüzdeki yıllarda da bu sayıartmaya devam edecektir. Bu yüzdenkarar alma mekanizmasının basitleştirilmesigerekmektedir. Duraksamalarıengellemek için çoğu kararın tüm üyeülkelerin onayı yerine ‘nitelikli çoğunluk’ile alınması gerekli olmaktadır.<strong>AB</strong>’nin geleceği hakkında üzerinde çalışılmasıgereken daha geniş konular davardır. Örneğin:• Genişlemiş Birliğin hedefleri nelerdir?(Yani üye devletler gelecektehep beraber neler başarmak istiyorlar?)• Bu hedefleri başarmak için ne gibiortak politikalar gereklidir?• Hangi kararlar <strong>AB</strong> seviyesinde alınmalıdırve hangi kararlar ulusal vebölgesel mercilere bırakılmalıdır?• <strong>AB</strong> karar alma sürecinde ulusal parlamen<strong>to</strong>larnasıl bir rol oynamalıdırlar?Kısaca neyi yapmak için, kim sorumluolmalı ve yarım milyar vatandaşlı 25veya daha fazla üyeli bir Birlik’te demokratikkararlar nasıl alınmalıdır?Avrupa Komisyonu tarafından 2004’teonaylanmış Anayasa önerisi bu sorunlarıele almaktadır. Önceki antlaşmalardançok daha açık bir şekilde AvrupaBirliği’nin ne olduğunu ve nereye gittiğiniaçıklamaktadır. Ayrıca daha basit birşekilde karar alabilmek için yeni kurallarıda ortaya koymaktadır.Anayasa, <strong>AB</strong>’yi daha açık ve demokratikbir hale getirebilmek için tasarlanmıştır.Örnek olarak, <strong>AB</strong> bakanlarının yasamagörüşmelerini kamuya açık olarakyapmalarını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca,Avrupa Komisyonu’nun yeni kanun tasarılarıönermesi için vatandaşlara dilekçeyazma hakkı vermektedir. Dahası, ulusalparlamen<strong>to</strong>lara Komisyon’un teklifleriniizlemede daha büyük bir rol deverilmiştir.Anayasa aynı zamanda, <strong>AB</strong> DışişleriBakanı pozisyonunu yaratarak ve bukişiyi Birliğin dış ilişkilerinin bütün yönlerindensorumlu yaparak Avrupa Birliği’nidünyada daha etkin bir güç haline getirmeyihedeflemektedir.Yeni Anayasa, ulusal çıkarlar ve genelAvrupa çıkarları arasında ve büyük ileküçük ülkelerin çıkarları arasında varolandengeleri muhafaza etmektedir.Anayasa, 25 ülkenin her birinin parlamen<strong>to</strong>sutarafından onaylanmadanyürürlüğe giremez. Bazı ülkelerde referandumile kabul edilmesi gerekmektedir.Anayasa hakkında daha fazla bilgi için:europa.eu.int/constitution<strong>AB</strong> vatandaşlarına hizmet etmek içinvardır. Vatandaşların bunu anlamalarıve karar alma sisteminde yer almalarıçok önemlidir. Avrupa Birliği, 21. yüzyılınzorluklarını aşabilmek için verimli,açık ve sorumlu kurumlara da ihtiyaçduymaktadır.DemokratikbirAvrupa’da<strong>AB</strong>’ningeleceğiözelliklegençinsanlarınelindedir.© EC50


Avrupa KomisyonuAvrupa Birliği nasıl çalışır?<strong>AB</strong> Kurumları için rehberinizLüksemburg: Avrupa Topluluğu Resmi Yayım Ofisi2006 – 50 sayfa . – 16.2 x 22.9 cmISBN 92-79-01711-XAvrupa Birliği (<strong>AB</strong>) ne Amerika Birleşik Devletleri gibi federal bir devlet ne deBirleşmiş Milletler gibi hükümetlerarası bir organizasyondur. Avrupa Birliği aslındabenzersizdir. Üyesi olan ülkeler bağımsız egemen milletler olarak kalmaya devametmekle beraber egemenliklerini bir araya getirerek bir arada daha çok güç ve etkinlikkazanırlar.Bu; Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su, Avrupa Komisyonu ve Konseyi gibi ortak kurumlar aracılığıylaortak kararlar almak anlamına gelmektedir. Fakat bu kurumların her biri neyapar? Nasıl bir arada çalışırlar? Hangisi neden sorumludur?Bu kitapçık, bu sorulara açık ve basit bir dilde cevap vermektedir. Ayrıca AvrupaBirliği’nin çalışmalarında yer alan ajanslar ve diğer organlar hakkında da kısa bir özetsunmaktadır. Amaç, Avrupa Birliği’nde karar alma hakkında size faydalı bir rehbersunmaktır.


Avrupa Birliği hakkında diğer bilgilerAvrupa Birliği hakkında daha fazla bilgiyi internette bütün <strong>AB</strong> resmi dillerinde bulmak mümkündür.Bunlara Europa sunucusu üzerinden ulaşabilirsiniz: europa.euTüm Avrupa’da yüzlerce yerel <strong>AB</strong> bilgi merkezi bulunmaktadır. Size en yakın merkezin adresiniec.europa.eu/comm/relays/index_en.htm internet sitesinden bulabilirsiniz.EUROPE DİRECT, Avrupa Birliği'yle ilgili sorularınıza yanıt veren bir hizmettir. Bu hizmete00 800 6 7 8 9 10 11 no'lu ücretsiz telefondan veya <strong>AB</strong> dışından +32-2-299 96 96 no'lu ödemelitelefondan ya da europa.eu.int/europedirect üzerinden elektronik posta aracılığıyla ulaşabilirsiniz.Avrupa Komisyonu Türkiye DelegasyonuUğur Mumcu Cad. No: 88 GOP, 06700 - Ankara • Tel: 00 90 312 459 87 00Faks: 00 90 312 446 67 37 • delegation-turkey@cec.eu.int • www.deltur.cec.eu.int<strong>AB</strong> Bilgi MerkeziMete Cad. Park Apt. No: 30/32 - Taksim, İstanbulTel: 00 90 212 244 89 29 • Faks: 00 90 212 244 89 20 • info@abinfoturk.netAvrupa Birliği Yerel Bilgi AğıAdana Ticaret OdasıAbidinpaşa Cad.No: 52 01010 Seyhan, AdanaTel: 00 90 322 351 39 11Faks: 00 90 322 352 32 35E-posta: eu-info@adana-<strong>to</strong>.org.trİnternet: www.adana-<strong>to</strong>.org.trEdirne Bilgi BürosuHükümet Caddesi PaşakapısıGüney Köşkü, 22020 EdirneTel: 00 90 432 216 12 77Faks: 00 90 432 216 44 88E-posta:fusunozerdem@edirne.gov.trİnternet: www.edirne.gov.trMersin Ticaret OdasıAtatürk Caddesi MTSO Hizmet BinasıKat 3, MersinTel: 00 90 324 238 95 00Faks: 00 90 324 238 98 02E-posta: abinfo@mtso.org.trİnternet: www.mtso.org.trAntalya Ticaret ve Sanayi OdasıKazım Özalp Cad. 2. Sok. No: 407040, AntalyaTel: 00 90 242 248 99 00 (605)Faks: 00 90 242 244 27 89E-posta: euinfo@atso.org.trİnternet: www.atso.org.trBursa Ticaret ve Sanayi OdasıOrganize Sanayi BölgesiMavi Cadde, 2. sok. No. 2 BursaTel: 00 90 224 241 57 65Faks: 00 90 224 241 57 66E-posta: aytacc@btso.org.trİnternet: www.btso.org.trDenizli Sanayi OdasıAtatürk Bulvarı No: 94/3 DenizliTel: 00 90 258 242 10 04Faks: 00 90 258 263 81 25E-posta: ayda@denizliso.<strong>to</strong>bb.cor.trİnternet: www.denizliso.<strong>to</strong>bb.org.trDiyarbakır Ticaret ve Sanayi OdasıAliemiri Cad. Kat. 3, DiyarbakırTel: 00 90 412 228 17 18Faks: 00 90 412 224 45 12E-posta: yalcin@diyarbakirtso.orgİnternet: www.diyarbakirtso.org.trGaziantep Ticaret Odasıİncilipınar Mah. 16 No.lu Sok.27002 Şehitkamil, GaziantepTel: 00 90 342 230 61 72Faks: 00 90 342 231 04 31E-posta: figenogut@g<strong>to</strong>.org.trİnternet: www.g<strong>to</strong>.org.trİzmir, ESIAD(Ege Sanayi ve İşadamları Derneği)Heris Tower, Şehit Fethi Bey cad.No.55, K:8, 35210 Pasaport, İzmirTel: 00 90 232 483 88 33Faks: 00 90 232 483 35 25E-posta: burcukurcan@esiad.org.trİnternet: www.esiad.org.trKayseri Ticaret OdasıTennuri Sok. No:6 KayseriTel: 00 90 352 222 45 28Faks: 00 90 352 232 84 12E-posta: elif-kay<strong>to</strong>@<strong>to</strong>bb.org.trİnternet: www.kayseri<strong>to</strong>.org.trSamsun Ticaret ve Sanayi OdasıBuğday PazarıAbbasağa Geçidi No:8 SamsunTel: 00 90 362 432 36 26 / 24Faks: 00 90 362 432 90 55E-posta: nalic@samsuntso.org.trİnternet: www.samsuntso.org.trTrabzon Ticaret ve Sanayi OdasıPazarkapı Mah. Sahil Cad. No:103TrabzonTel: 00 90 462 326 80 70Faks: 00 90 462 321 88 77E-posta: ttso@ttso.org.trİnternet: www.ttso.org.trVan Ticaret ve Sanayi OdasıCumhuriyet Caddesi Demirciler Sk.Vatso Binası, 65100 VanTel: 00 90 432 216 12 77Faks: 00 90 432 216 44 88E-posta: keremoruc@vatso.org.trİnternet: www.vatso.org.trAvrupa Birliği'nin bütün ülkelerinde Avrupa Komisyonu ve Parlamen<strong>to</strong>su <strong>of</strong>isleri ve temsilcilikleribulunmaktadır. Avrupa Komisyonu’nun dünyanın başka yerlerinde de delegasyonlarıbulunmaktadır.


TRAvrupa Birliği (<strong>AB</strong>) ne AmerikaBirleşik Devletleri gibi federal birdevlet ne de Birleşmiş Milletler gibihükümetlerarası bir organizasyondur.Avrupa Birliği aslında benzersizdir.Üyesi olan ülkeler bağımsızegemen milletler olarak kalmayadevam etmekle beraber egemenliklerinibir araya getirerek bir aradadaha çok güç ve etkinlik kazanırlar.Bu; Avrupa Parlamen<strong>to</strong>su, AvrupaKomisyonu ve Konseyi gibi ortakkurumlar aracılığıyla ortak kararlaralmak anlamına gelmektedir. Fakatbu kurumların her biri ne yapar? Nasıl bir arada çalışırlar? Hangisineden sorumludur?Bu kitapçık, bu sorulara açık ve basit bir dilde cevap vermektedir.Ayrıca Avrupa Birliği’nin çalışmalarında yer alan ajanslar ve diğerorganlar hakkında da kısa bir özet sunmaktadır. Amaç, AvrupaBirliği’nde karar alma hakkında size faydalı bir rehber sunmaktır.


Avrupa Birliği nasıl çalışır?<strong>AB</strong> kurumları için rehberinizAvrupa Birliği


Bu kitapçığa ve <strong>AB</strong> hakkındaki diğer kısa ve net açıklamalaraec.europa.eu/publications internet adresinden erişebilirsiniz.Avrupa KomisyonuBasım-Yayın ve İletişim Genel MüdürlüğüB–1049 BrükselMetin, Haziran 2005’te tamamlanmıştır.Kapak Resmi: Avrupa Parlamen<strong>to</strong>suKatalog bilgileri bu yayının sonunda bulunabilir.Lüksemburg: Avrupa Topluluğu Resmi Yayınlar Ofisi, 2006ISBN 92-79-01711-X©Avrupa Toplulukları, 2006Kopyalanabilir.Türkiye'de basılmıştır.BEYAZ, KLORİNSİZ BEYAZ KAĞIDA BASILMIŞTIR.


Avrupa BirliğiAvrupa Birliğine Üye ÜlkelerAvrupa Birliğine Aday Ülkeler

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!