Hekimler için Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları ... - Kültegin Ögel

Uçucu maddeler başlığı altında uçucu, çözücü ve yapıştırıcı maddeler ele alınmaktadır. Bu maddelerarasında, yapıştırıcılar (Bally, UHU vb), tiner, yağ ve leke çıkarıcılar, elbise ve cam temizleyicisıvılar, aseton içeren kozmetik ürünler, kumaş boyası, çakmak gazı, benzin sayılabilir.Kullanış biçimi: Bu maddeler inhalasyon yoluyla burundan kullanılır. Çoğunlukla maddeler naylontorba içine konarak solunur. Kimi zaman daha çok madde koklayabilmek için baş naylon torba içinesokulabilir.Etkileri: Kısa bir süre içinde etki göstermeye başlarlar ve öfori, inhibisyonun kalkması, relaksasyon,koordinasyon bozukluğu, sersemlik, şaşkınlık, baş dönmesi, sarhoşluk hali ortaya çıkar. Canlı görsel,işitsel ve dokunsal varsanılar görülebilir.Yan etkileri: Taşikardi, senkop, ataksi, kan basıncında düşme, yaygın kas zayıflığı, kreatin fosfokinazdüzeyinde artış, EKG’de ST segmentinde çökme, ters T dalgası görülebilir. Gastrointestinal irritasyonvardır. Kalıcı beyin hasarı görülebilir.Yüksek doz: Bilinç bulanıklığı, yönelim bozukluğu, kardiyak aritmi, koma ve ölüm ortaya çıkabilir.Torbanın başa geçirilmesine bağlı boğulma sık görülür. Destekleyici tedavi yaklaşımları yeterlidir.Kullanımın kesilmesi ile belirtiler kısa zamanda düzelir.Tolerans: Hızlı gelişirBağımlılık potansiyeli: Orta-yüksekAMFETAMİN VE BENZERLERİ(Efedrin, Captagon)Ülkemizde Amfetamin ve türevlerinin kullanımı yasal değildir. Ancak yasal olmayan yollarlagetirilmektedir. ‘Speed’ olarak adlandırılır.Kullanım yolu: Bunlar genellikle kapsül ya da tablet biçiminde olur, ağız yolu ile alınırlar.Amfetaminlerin damar yolu ile kullanımı da olabilir.Etkileri: Uyarıcı, zihin açıcı, performans artırıcı, zayıflatıcı etkileri vardır.Yan etkileri: Kronik kullanımı paranoyaya, hipertansiyona, damarlarda fibroid nekroza neden olur.Yüksek doz: Saldırganlık, hezeyan, şiddet davranışı, yönelim bozukluğu, dürtü kontrol bozukluğu,deliryum. Kardiak aritmi, başağrısı, konvülsiyonlar, serebrovasküler hastalık, subaraknoid kanama,koma ve ölüm ortaya çıkabilir. Etkileri kokaine göre çok daha uzun sürer.Yoksunluk: Sıkıntı, mutsuzluk, çökkünlük, güçsüzlük, hareketsizlik, kabuslar, fazla uyuma,başağrısı, terleme, intihar girişimi. Belirtiler 2-4 gün içinde en yüksek düzeye ulaşır.Tolerans: OrtaBağımlılık potansiyeli: OrtaBENZODİAZEPİNLERÜlkemizde yeşil reçeteyle satılmaktadırlar. Bunlar içinde Diazem, Xanax, Rivotril, Ativan, Nerviumsayılabilir. Rohypnol sık kullanılan bir benzodiazepindir, ancak halen ülkemizde satışı yasaktır.Kullanıcılar arasında ‘roş’ olarak adlandırılır. Rivotril ise “Roş 2” adıyla bilinir.Hekimler İçin Alkol ve Madde Eğitim Programı21