1 - Karabük Valiliği

ARŞİV BELGELERİNDE KARABÜK1864 yılı sonlarında yapılan idarî değişiklikler çerçevesinde Viranşehir Sancağılağvedilerek müdürlüğe dönüştürülmüş, buraya bağlı kazalardan 12 tanesi Bolu’ya, 8tanesi de Kastamonu’ya bağlanmıştır.Ancak, 18 Temmuz 1865 tarihli bir belgeden anlaşıldığına göre; büyük vegelişmiş bir merkez olması, Bolu ve Kastamonu’ya uzaklığı sebebiyle ahalininmağdur olması ve asayişin temininde güçlük çekilmesinden dolayı Safranbolu tekrarkaza merkezi yapılarak 40 , Ulus, Eflâni ve Aktaş nâhiyeleri de kendisine bağlanmıştır 41 .Bu tarihe kadar Karabük köyünün bağlı olduğu kaza konumunda olan Kızılbelkazası da, yeni yapılanma ile birlikte Kastamonu sancağına bağlanmıştır 42 . Dahasonra ise Kızılbel kazası lağvedilmiş, Karabük köyü ve bu kazaya bağlı diğer köylerAktaş nahiyesine bağlanmıştır. Bu durum 1927 yılına kadar devam etmiştir.Mustafa Kemal Atatürk’ün, Cumhuriyet’in ilanı akabinde Türkiye’de ağırsanayi hamlelerine başlaması, Karabük şehrini ortaya çıkaracak girişimlerin debaşlangıç noktasını oluşturmuştur.1926 yılında Ereğli- Ankara arasında demiryolu hattının yapımına kararverilmesi 43 , ileride Karabük şehri ve demir çelik fabrikasının kurulmasında belirleyicibir rol oynamıştır. Bu hat Ereğli’den başlayarak Zonguldak, Filyos, Tefen, Karabük,Eskipazar, Çerkeş ve Çankırı üzerinden Ankara’ya ulaşacaktır.Ereğli’den başlayarak Ankara’ya kadar ulaşacak olan bu demiryolu projesi,demiryolu güzergahı üzerindeki şehir ve kasabalarda büyük bir heyecan yaratmıştır.Gelişmelerinde önemli rol oynayacak bu teşebbüsten dolayı da halkın memnuniyetve coşkuyu ifade eden teşekkür mektupları peş peşe Ankara’ya gönderilmiştir 44 .Ankara-Sivas demiryolu üzerinde bulunan Irmak İstasyonu’ndan ayrılarak,Zonguldak ve Ereğli’ye ulaşacak olan bu demiryolu projesi “Kömüre GidenDemiryolu” projesi olarak adlandırılmış olup, Irmak-Filyos ve Filyos Ereğliolmak üzere iki kısımdan oluşmuştur. 1927 yılında inşasına başlanan bu demiryoluhatlarından Irmak’tan Çankırı’ya kadar olan 102 kilometrelik kısım Nisan 1931tarihinde tamamlanarak törenlerle açılmıştır 45Filyos tarafından devam eden demiryolu yapımı 1930 yılında Balıkısıkİstasyonu’na, 1934 yılında da Eskipazar’a ulaşır. Ancak, bu hat Çankırı–Çerkeşarasındaki demiryollarımızın en uzun tüneli olan 3.444 metre uzunluğundaki Batıbel40 BOA. İ. MVL, 535/24024-2406.41 Salname-i Devlet, sene 1285, s. 182.42 BOA. İ. MVL, 535/24024-2406.43 BCA. 30.18.01.01.22.74.18 ve BCA. 30.18.01.01.18.15.7.44 BCA. 30.10.151.69.24; BCA. 30.10.151.69.17; BCA. 30.10.146.46.15.45 BCA. 30.10.152.76.10; BCA. 30.10.151.71.11; BCA. 30.10.147.48.12.27