300 dpi (16.9 MB) - Özgürlük için...

haberlerLise Öğrencileri İçin OLPCHer Çocuğa Bir Laptop (OLPC),dünyadaki her çocuğun modern eğitimeulaşmasını sağlamak olan ve kâr amacıgütmeyen bir organizasyon. Son olarak,Uruguay’da bulunan lise öğrencilerine90 bin XO dizüstü bilgisayar sağlamakararı verildi.Uruguay hükümeti, Plan Ceibalprogramı çerçevesinde, ülkedeki tümilköğretim öğrencilerine, Linux tabanlı380 bin XO bilgisayarın dağıtımınıtamamladı ve şimdi hayli başarılı olanbu programı, lise öğrencilerine doğrugenişletiyor. Uruguay’da 230 bin liseöğrencisi olduğu belirtiliyor.OLPC Dernek CEO’su RodrigeARBOLEDA “Şimdiye kadar, dünyaçapında XO dizüstü bilgisayarkullanan 1,5 milyon öğrenci var. XOlise sürümü yüklü dizüstü bilgisayarı,XO bilgisayarlarının ve yazılımlarınınkullanıcılarının ihtiyaçlarına nasılkolayca uyum sağlayabildiğinigösteriyor.” diyor.İkinci nesil OLPCXO lise sürümü yüklü dizüstü bilgisayarı(XO-H), XO 1.0 ile aynı endüstriyeltasarıma sahip. VIA işlemci tabanlıXO-H, XO 1.0’ın hızının iki katını,4 katı fazla Dram bellek ve 4 katıFlash bellek sunuyor. XO-H, büyükyaştaki öğrencilerin daha büyük ellerve parmaklarla daha iyi çalışabilmesiiçin geniş bir klavyeyle tasarlanmış.Sistem Linux işletim sisteminin üstündeofis verimlilik araçları sunan Gnomemasaüstü ortamı ve öğrenme odaklıSugar kullanıcı arayüzüyle birliktegelecek.Latin Amerika’daki OLPC’nin EğitimYöneticisi Claudia URREA “Sugar, tipikofis çalışanlarının masaüstü ortamınabenzemiyor ve öğrenme ortamındaöğrencilerin birbirleriyle işbirliğiyapmasına izin veriyor.” diyor veekliyor: “İlkokul sınıflarındaki XO 1.0kullanan ve büyümekte olan öğrenciler,XO lise sürümlü dizüstü bilgisayarlararahatça geçebiliyor.”XO-H bilgisayarlar, orta öğretiminihtiyacı olan, bilimsel yöntemlere dayalıeğitim yazılımlarıyla dağıtılacak.Dizüstü bilgisayarın yeni renkli kasası(açık ve koyu mavi) lise öğrencileriiçin bir seçenek olacak. Zorlu ortamlariçin tasarlanan XO, özellikle uzaktaneğitim sınıfları için ve ev okul arasındakigünlük ulaşım için çok uygun. XO, diğerdizüstü bilgisayarlara göre üçte birioranında az elektrik kullanıyor.OLPC bugüne kadar, Plan Ceibalprogramı çerçevesinde, öğrencilere380 binden fazla XO bilgisayar dağıttı.20 binden fazla öğretmen de birer XObilgisayar sahibi. Büyük bir başarıyladevam eden öğrencilere bilgisayardağıtımı hareketi, Eylül 2010’da XO-Hdağıtımıyla yeniden başlayacak.Geçtiğimiz aylarda benzer bir çalışmayıFilistin’de yapan OLPC programınınhedefi, dünya üzerinde bilgisayarsızçocuk bırakmamak.Kaynak: One Laptop per ChildMozilla HatalarınaPara Ödüyor!Mozilla Vakfı, bu ayın başındanbaşlayarak güvenlik açıklarınıbulup raporlayacak kullanıcılarını,buldukları açık başına 3.000$ile ödüllendirmeye karar verdi.2004 yılında kurulan MozillaGüvenlik Hataları ÖdüllendirmeProgramı tarafından verilen ödüllerbugüne kadar sadece 500$ ilesınırlandırılmıştı.Açıkları bildiren kullanıcılar aynızamanda artık hediye edilen birtişörte de sahip olacaklar. Uygungüvenlik açıklarının uzaktankullanılabilir (İnternet ya da yerel ağüzerinden) ve daha önce kamuyabelgelenmemişolmasıgerekmekte.KampanyaFirefox,Thunderbird,Firefox Mobileprogramlarının son versiyonuyla,bu uygulamaların kontrol altınaalabilecek Mozilla servislerinikapsamakta. Tarayıcı eklentileri gibiüçüncü parti yazılımlardaki hatalarsakabul edilmiyor.Kaynak: The H Online04

haberlerBeyin2 Beta Yayınında!Pardus 2010 Yaz Stajı kapsamında,Özgürlükİçin Yeni Fikirler arayüzü,TÜBİTAK/UEKAE stajyerlerinden EnginMANAP (Çanakkale Onsekiz MartÜniversitesi) ve Ufuk UZUN (SakaryaÜniversitesi) tarafından baştan yazıldı.Stajyerlerimiz, hem kullanıcıların hemde “Beyin” yöneticilerinin hayatınıkolaylaştıracak pek çok iyileştirmeyihayata geçirdi. Yeni Beyin arayüzümüz,esin kaynağını Ubuntu’nun PaperCutsProjesi’nden alan “Kağıt Kesiği”topluluk projesini de içeriyor.Peki, nedir bu “Kağıt Kesiği”?Bir Topluluk Projesi: Kağıt KesiğiYeni Beyin arayüzü hakkında dahafazla detay vermeden önce, çoğumuziçin yeni bir kavram olan kağıtkesiklerinden kısaca bahsetmek doğruolacak. Kağıt Kesiği, daha çokkozmetik ve son kullanıcının hayatınıkolaylaştıracak hızlı iyileştirmeleribelirlemeye yönelik bir proje.Pardus 2011 öncesinde hayatkurtaracak iyileştirme ve küçüközellikleri, toplulukla birlikte belirlemeyeve gerçekleştirmeye yönelik bir“topluluk projesi” Kağıt Kesiği...Peki, Beyin’e girilmiş bir fikrinyöneticiler tarafından “Kağıt Kesiği”olarak işaretlenmesi ne anlama geliyor?Bilirsiniz, “kağıt kesiği” küçücükolmasına rağmen feci can acıtan birşeydir. Bazı hatalar da öyle...VCD kullanırken otomatik olarakaçılan bildiricide öntanımlı oynatıcınınolmaması, USB belleği sağ tuşmenüsüyle kolayca biçimlendirememekgibi pek çok kağıt kesiğimiz var. İştebu kağıt kesiklerimizi ortaya çıkarmayaçalışacağız.Pardus 2011 öncesinde, sizleri kağıtkesiklerinizi bildirmeye çağırıyoruz.Genel kullanımı iyileştirmeyeyönelik, kozmetik ve çözümü kolaytürdeki fikirleri “Kağıt Kesiği” olarakişaretleyeceğiz. Sonrasındaysatopluluk olarak yapabildiklerimiziçözüp, çözümünü bulamadıklarımızıgeliştiricilere bildireceğiz.Kullanıcılara Yönelik YeniliklerKullanıcılar artık hem yeni fikir eklerkenhem de önceden girilmiş fikirleriincelerken daha konforlu bir ortamdahareket edecek.Yeni Fikirler öntanımlı olarak tarihegöre sıralanıyor. Buna ek olarak,kullanıcıların sıkça kullanabilecekleripopülerliğe ve alfabetik sıralamayagösterme özelliği, üst bölümesekmeler halinde eklendi. Favorilerimeeklediklerim, bu ayki popüler fikirlergibi özel vedetaylı sıralamaseçenekleriyse eskisigibi yine en sağdakisütun üzerindenulaşılabilir.Yeni Fikirler anasayfasında fikirlerinoy durumu, başlığı,fikir numarası,fikrin durumu, kimtarafından ve nezaman açıldığı,kategorisi, etiketleri,fikrin metni ve eğervarsa fikirle ilgiliresimler görünüyor.Önceki Beyin arayüzünde fikirlersadece + ve - şeklinde oylanabiliyordu.Bu da bir fikrin ne kadar ilgi çektiğihakkında yeterli bilgi sunmuyordu.Şimdi + ve -’nin yanına bir de kararsızoy seçeneği eklendi. Böylece dahasağlıklı sonuçlar görülebilecek.Artı oyların değeri +10, eksi oylarındeğeri -10 ve kararsız oyların ağırlığı+2 olarak belirlendi. Pozitif oylar yeşilrenkli yukarı ok, negatif oylar aşağıyönlü kırmızı ok, kararsız oylarsasarı renkli çizgi simgesiyle temsiledilen düğmelerle veriliyor. Fikirlerinoy durumunu gösteren renkli durumçubukları eklendi. Böylelikle fikirlereilişkin topluluğun genel yaklaşımını darenklerle görebileceksiniz :).Beyin2’de “Benzer Fikirler”Beyin2, fikir girme yönteminde depek çok yenilik geliyor. Yeni fikirlergirilirken önce başlık ve etiketlerialıyoruz. Girilen etiketler üzerinden hızlıarama gerçekleştirilerek, benzer fikirlerilisteliyoruz artık. Açılmak istenen birfikir daha önceden işlenmemişse, YeniEkle düğmesine basılarak fikir eklemesayfasına geçilecek.Fikirlerin başlığının girildiği alan birazdaha uzatılarak uzun başlıkların datamamen görüntülenmesi sağlandı.Açıklama bölümündeyse zengin metin06

haberlereditörü ile kalın, italik, altı çizili yazma,maddeleme, bağlantı verme gibi temelbiçimlendirme araçları kullanılabiliryapılarak kullanıcıların fikirlerini dahadüzenli ve kolay ifade edebilmesisağlandı.Kullanıcıları yakından ilgilindiren birbaşka yenilikse, artık fikir ekranındaekran görüntüsü ve çizimlerin deeklenebilir ve görüntülenebilir olması!Böylece bazı anlaşılması görsellerledaha kolay olabilecek durumlar rahatçailetilebilecek.Yöneticilere Yönelik YeniliklerTopluluk içinden seçilen BeyinYöneticileri için, onların hayatınıkolaylaştıracak kontrol düğmeleridoğrudan fikirler ana sayfası üzerindenulaşılabilir yapıldı. Böylece bir fikirüzerinde değişiklik yapmak için kendisayfasının açılmasına gerek olmayacak.Yöneticiler tarafından yapılandeğişiklikler, sayfayı yenilemeye gerekbile kalmıyor.Beyin yöneticilerin çok sevecekleri birbaşka iyileştirme de Fikir Tekrarı olarakişaretlemede yapıldı. Önceki sistemdebir fikir başka bir fikrin tekrarı olarakişaretlendiğinde, bir de elle forumabilgilendirme yapmak gerekiyordu.Üstelik bu yapılmadığında hem budeğişiklik anlaşılmıyordu hem dehangi yöneticinin bu kararı verdiğigörünmüyordu.Şimdi bir beyin yöneticisi fikir tekrarıolarak işaretleme yaptığında, fikirtekrarı olan fikrin başlığına otomatikbir mesaj düşecek, durumu bildirecekve o başlığı kapatacak. Asıl fikre detekrar fikir hakkında otomatik bir mesajdüşülecek.Şimdilik anlatacaklarımız bu kadar.Yeni Beyin’de irili/ufaklı pek çokiyileştirme mevcut, onları da artık sizbulun :).07

pardus’u h›zland›rmakGöktuğ KORKMAZmasterlin.animetr@gmail.comKDE HileleriKDE’nin size gerekmeyen özelliklerindenkurtularak masaüstünüze nefes aldırın.Shinigamimot (GPL)08

pardus’u h›zland›rmakPek çok kişi KDE’nin hantal olduğundan şikâyet eder. Evet, KDE sistem özelliklerizayıf bilgisayarlarda yavaşlığa yol açabiliyor. Aslında KDE’nin günümüzdekinormal seviyedeki her makinede çalışmaya göre tasarlanmış bir masaüstü ortamıolduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. KDE’yi hantallaştıran, KDE’nin bize gerekmeyenözelliklerini kullanmamızdır.Önemli bir uyarıyla yazımıza başlayalım: Bu yazıda anlatılan ayarlara nasılulaşacağınızı bilmiyorsanız, Özgürlükİçin.com sitesinin İlk Adımlar bölümündekiMasaüstünüzü Renklendirin yazısını inceleyebilirsiniz.örnek olarak Sistem İzleyici, Hava Durumu, Haber Takipçisi gibi programcıklargösterilebilir. Gerekmediği sürece bunlardan kaçınılması en doğrusu olacak.Bunlar diğer programcıklardan daha fazla sistem tüketmektedir. Gerekmediğiyerde, sırf şıklık olsun diye kullanmak, zayıf makinelerde performans kaybınaneden olabilir. Basit programcıklarda böyle bir sıkıntı yoktur.Plasma’yı hızlandırmak için izleyeceğimiz ikinci adım, bazı Plasma yeteneklerinigözden geçirmek olacaktır. Örnek olarak Eylemler özelliğini ele alabiliriz.Eylemler özelliği, fazladan bir çalışma alanı yaratacağı için bilgisayarınızdagereksiz yavaşlamalara yol açabilir. Her ne kadar KDE SC 4.4 ile birlikte buperformans kaybı azalmış olsa da, hâlâ belli bir düzeyin altındaki bilgisayarlardakasmaya neden olabiliyor. Eylemler özelliğinde birden fazla eylem kullanıpkullanmadığınızı anlamak için Cashew’a (Masaüstündeki Plasma logosu) tıklayıp“Küçült” demelisiniz. Eğer sadece bir adet çalışma alanınız varsa bu yöndensıkıntınız yoktur.Eylemler ile bütünleşik çalışan bir diğer özelliğe de dikkat edilmeli. Bu özellik,çoklu masaüstü ayarları (Sistem Ayarları > Masaüstü > Çoklu Masaüstü) ilealakalıdır. Çoklu masaüstü ayarlarında “Her masaüstü için farklı eylem” seçeneğiİşe Plasma’dan girişelimKDE’nin çoğu zaman yavaşlamasına neden olan ögesi Plasma’dır. Bununsebebi çok sayıda Plasma Programcığı açmak değildir. Plasma’nın da kendiiçerisinde gizli bir dünyası olduğunu unutmayalım. Plasma, sadece masaüstümüzüşenlendirmek için kullandığımız programcıklardan ibaret değil...Plasma’yı hızlandırmak için izlenecek yollardan ilki, kesinlikle çok fazla içerikgüncellemesi gerektiren Plasma Programcığı kullanmamak olacaktır. Peki, nedirbunlar? İnternet’ten belli aralıklarla yeni bilgi aktaran, sistem özelliklerini sürekliolarak kontrol eden ya da başka bir aktif işlem yapan programcıklar. Bunlara09

pardus’u h›zland›rmakişaretliyse bu bazen performans kaybına yol açabilir. Bu özelliğe gerçektenihtiyacınız varsa, masaüstü sayınızı minimumda tutmanız ve gereksiz yeredoldurmamanız gerekiyor.Plasma’nın performansını düşüren etkenler arasında KDE 4.4 sürümüyle birliktegelen iki yeni eylem tipi, yani “Ara ve çalıştır” ile “Gazete” eylem tiplerigeliyor. Bu iki eylem tipi henüz tam anlamda kararlı değil. Bu yüzden debunlar kullanıldığı taktirde performans düşüklüğü yaşanması normaldir. Buradabahsedilen sorun, Pardus 2011’in de temel alacağı KDE 4.5’in ikinci adaysürümünde giderilmiş. Dolayısıyla da geçici bir sorun.Duvar kağıtları da bazı durumlarda performans kaybına neden olabilir. Düşük birmakinede ya da birden fazla eylem kullanan bir masaüstündeyken Slayt gösterisi,Küre, Mondelbrot ve Virüs duvar kağıdı tipleri performans düşüklüğüne yolaçabiliyor. Mümkün oldukça bu duvar kağıdı tiplerinden kaçının.Birkaç ufak Plasma rötuşunu da eklemek isterim:l Smooth Tasks, Stasks, Daisy gibi alternatif görev yöneticileri yerine KDE’ninkendi görev yöneticisini kullanmak ya da pencere listesi kullanmak, ufak da olsaperformans kazancı sağlayabilir.l Lancelot menü, hâlâ deneysel bir menü olduğu için düşük özelliklibilgisayarlarda yavaşlamaya yol açabilir. Mümkün oldukça Kick-off ya da klasikmenü tipini kullanmanızı tavsiye ederim.l Masaüstüyle fazla işiniz olmuyorsa, eyleminizi masaüstü tipine getirip boştutmanız, ufak da olsa performans artırır. Simgelere ihtiyacınız varsa masaüstügörünümüne dizin görünümü programcığı eklemek yerine eylem tipini dizingörünümüne getirmeniz daha sağlıklıdır.Efektleri KısmayalımEfektleri kısma konusu Plasma’dan daha karmaşıktır. Efektlerin tek amacı eğlencelive şık bir arayüz değil, kullanımı kolaylaştırmaktır. Bu yüzden önce kendi kullanımalışkanlıklarınızı belirlemelisiniz. Ben çok fazla pencereyi aynı anda kullananve bunu sanal masaüstlerine yayan biri olarak, sadece geçerli masaüstündekipencereleri listeleyen bir görev yöneticisi kullanıyorum. Dolayısıyla “MasaüstüIzgarası” ve “Şimdiki Pencereler” efektleri benim için vazgeçilmez efektlerdir.Pek çok sebepten ötürü “Fare İzi” ve “Büyüt” efektini de sık kullanıyorum. Bunundışında kasmadığını bildiğim ve görsel zevkim için çalıştırdığım canlandırmaefektleri, “Şeffaflık” gibi birkaç efekt de mevcut. Ama “Kar”, “Küp”, “SallananPencereler” gibi efektlere hiçbir ihtiyacım olmadığı için de onları kullanmıyorum.Efektlerin kişinin kullanım alışkanlıklarına göre şekillenmesi gerekiyor.“Gölge” efektiyle ilgili söylenmesi gereken önemli bir şey var. Eğer penceredekorasyonu olarak “Oxygen” kullanıyorsanız Gölge efektini açmanıza gerekyok. Çünkü Oxygen dekorasyonunun içerisinde yerleşik olan bir gölge motoruvardır. Dolayısıyla ekran kartı performansınızda boşuna bir harcama ve çakışmaolmamış olur.Küçültme ya da pencere açılış/kapanış efektlerinin yanında onlarla aynı işiyapan bir efektin bulunmasının gereksiz çakışmalara ya da yavaşlamalara nedenolacağını da unutmayın. Sonuç olarak aynı görevi iki farklı şeyin aynı andayapmaya çalışması karmaşaya yol açar. Örneğin “Küçültme” efekti açıksa “SihirliLamba” efektini açmayın ya da tam tersini... Aynı işi sadece tek bir efekte bırakın.Masaüstü ya da pencere değiştirme efektleri için bu anlattığım geçersizdir. Çünküsadece bir tane öntanımlı vardır bu efektlerde ve her seferinde o devreye girer.10

pardus’u h›zland›rmakKDE SC 4.4 ile birlikte alternatif pencere değiştirme efekti seçme şansımız daoldu. Yani iki tane efekti birbiriyle çakışmadan kullanabilirsiniz. Kar efektindenmümkün olduğunca kaçının. Kararlılığı sorunlu bir efekttir. Özellikle ATI ekrankartı kullanıcıları için tam bir belaya dönüşebilir.Ufak Ayarları UnutmayınBazı KDE ayarları performans düşürebilir. Bu ayarların varlığını da unutmamaklazım. Yazının bu kısmında o ayarların bazılarından bahsedeceğim.Stil olarak “Bespin” kullanmak performansta düşüklüğe sebep olabilir. Bespin,hâlâ kararlı olmayan pek çok bileşen içeriyor ve bu bileşenler de performansıolumsuz etkileyebiliyor.“Sistem Ayarları > Görünüm > Biçim > İnce Ayarlar” altındaki ayarları size uygunbiçimde ayarlamalısınız. Bu bazı koşullarda ufak da olsa performans artışı sağlar.Hızlı arama özelliğini kullanmıyorsanız eğer, “Sistem Ayarları > Gelişmiş>Masaüstü Araması” altından Nepomuk servisini kapatabilirsiniz. Nepomuk’aihtiyacınız varsa, ama sadece dosya adıyla arıyor yani dosya içeriğiniönemsemiyorsanız, Strigi hizmetini kapatabilirsiniz. Dosya İndeksleme” sekmesialtından, sadece işinize yarayan dizinleri seçerek, gereksiz yere Nepomuk’unindeksleme yapmasını da önlemiş olursunuz. “Gelişmiş Ayarlar” altındanNepomuk’un kullanacağı bellek oranını ayarlayabilirsiniz. Bu miktarı artırmakNepomuk’un daha hızlı çalışıp taramasını, azaltmaksa Nepomuk’un sisteme dahaaz yüklenmesini sağlar. Nepomuk sisteminizi yavaşlatıyor ama yine de ihtiyacınızvarsa bellek miktarını kısabilirsiniz.Uygulama Seçimine DikkatMümkün olduğunca hafif ve birbiriyle uyumlu uygulamaları seçmek daha avantajlıbir seçimdir. Örnek verecek olursak eğer, kişisel bilgi yönetimi için çoğunlukla“Kontact” kullanmak, hem uyumu hem de performansı artırabilir. Kontact’ında kullanmadığınız bileşenlerini devre dışı bırakmalısınız. Bir başka deyişle,kullanacağınız uygulamaları ve uygulama ayarlarını dikkatle seçmelisiniz.Bu numaralarla KDE masaüstünüzde mümkün olduğunca az şeyden ödün verip,performansınızı artırabilirsiniz.Başka bir yazıda görüşmek üzere. KDE ile mutlu günler...11

pardus’u h›zland›rmakAnıl ÖZBEKanil@ozgurlukicin.comFatih TURGELturgelfatih@gmail.comMozilla FirefoxTilkiye KanatTakma ZamanıKızıl tilkinizi daha hızlıkoşturmak mı istiyorsunuz?Vagrant Radio (CC by-nc-nd)12

pardus’u h›zland›rmakGünümüzde her alandan bilgisayar kullanıcıları bilgisayar başında geçirdiklerizamanların büyük bir dilimini İnternet’te gezinerek geçiriyorlar. Gezinmek birazyetersiz kaldığından ya da buraya tam uymadığından biraz daha açık ifadeetmek istiyorum: Gideceğimiz tatil yerini seçerken, araştırma yapacağımız konuhakkında bilgi toplarken, hafta sonu ne izleyeceğimize karar vermek için sinemasayfalarına ve tanıtım filmlerine bakarken, bankacılık işlemlerimizi yaparken, herzamanki yemek firmanızdaki o günkü menüyü beğenmediğinizde pizza siparişiverirken ve daha bir çok benzer işi yaparken tarayıcımızla klavye ve faremizleyaptığımız her türlü eyleme gezinmek diyebiliriz. Fare ve klavyeyle yolları değilsede siteleri arşınlamak...Her alanda olduğu gibi İnternet’te gezinti yaparken de yaşadığımız yavaşlamalarküçük de olsa toplamda büyük kayıplara neden olabilir bizim için. Abarttığımıdüşünebilirsiniz ve bunda her ne kadar bence haksız da olsanız serbestsiniz.Ülkemiz zaten İnternet hızı dendiğinde akla gelenler arasında yer almıyor, birde buna kullandığımız tarayıcının yavaşlıkları eklenince durumun pek de hoşolmadığı rahatlıkla anlaşılabilir.Bu yazıda Mozilla Firefox‘un bazı ince ayarlarında iyileştirmeler yaparak veçeşitli eklentiler kurarak bize nasıl daha hızlı hizmet edeceğine bakalım, nedersiniz? Eminim birileri Chromium varken Mozilla Firefox ile uğraşmaya negerek var diyebilir ama ne yazık ki Chromium’a kesin geçiş yaptığımda gördümki Chromium son dönemlerde kararlılık bakımından epey iyi durumda olmasınarağmen yanında başka bir tarayıcı daha kullanılmamaksızın yeterli değil. Halaönemli eksiklikleri var.Söz Veriyorum, Dikkatli Olacağım!İlk önce Mozilla Firefox’un adres çubuğuna abaut:config yazarak gelişmişayarların bulunduğu özel sayfayı açalım. Bir programın kullanıcıya verebileceğien detaylı yapılandırma seçeneklerinden biriyle karşılaşmak için önce açılansayfadaki dikkate almanızın oldukça yararlı olacağı uyarıları okumanız ve SözVeriyorum, Dikkatli Olacağım! ismindeki kendini fazlasıyla açıklayan düğmeyebasmanız gerekmektedir.Çoklu İstekleri AktifleştirmekTarayıcılar doğaları gereği sosyal ve kibar yazılımlardır. Hem kullanıcılarla hemde sunucularla iyi ilişkileri vardır. Tarayıcılar kullanıcılardan aldıkları isteklerisunucuya iletir ve sonrasında diğer işlere devam etmeden önce bu isteğin cevabınıbekler. Pipelining tekniğiyse Mozilla Firefox’un biraz daha atılgan olmasını sağlarve gönderilen isteklere cevap gelmesini beklemeye gerek kalmadan birden fazlaistek gönderimine izin verir. Böylece sayfa yükleme süreleri azalır.Eğer siz de çok güzelmiş, nasıl aktifleştirebilirim diyorsanız, ilk öncenetwork.http.pipeliningnetwork.http.pipelining.maxrequestsdeğerlerini false’den true’ye çevirebilirsiniz.Bunun için süzgeç bölümüne bu ayar isimleriniyazmanız ve çıkan sonuçlardan bunları çifttıklamanız yeterli.Şimdi de network.http.pipelining.maxrequests değerini değiştirelim. Bu ayarıdeğiştirmek için süzgeç bölümüne ayar ismini yazın, çıkan sonuca çift tıklayın13

pardus’u h›zland›rmakve açılan iletişim penceresindeki değeri 8 yaparak tamam düğmesine basın. Bugönderilecek en fazla istek sayısının belirlendiği seçenektir.Bazı sunucularda pipelining’i desteklemediği aklınızda bulunsun. Eğer sık ziyaretettiğiniz siteler bu tip sunuculara sahipse yaptığınız ayarlar ters tepebilir veperformansı düşürebilir. Eğer bu ayarlarla sorun yaşarsanıznetwork.http.pipeliningnetwork.http.pipelining.maxrequestsdeğerlerini false olarak ayarlayarak eski ayarlarınıza dönebilirsiniz.Daha Hızlı TaramaBüyük ve karmaşık sayfaların yüklenmesi diğerlerine nazaran daha uzun sürebilir.Mozilla Firefox bu gibi durumlarda sizi bekletmek istemez ve öntanımlı ayarlıolarak her 0.12 saniyede bir o ana kadar sayfayla ilgili aldıklarını gösterir. Butarayıcının canlı ve çalışır olduğunu göstermesi açısından güzel olsa da bu sıkyeniden çizimler sayfanın toplam yüklenme süresini arttırır. Buradan da şu çıkarımıyapabiliriz, eğer 0.12 saniyelik içerik gösterim aralığının değerini yükseltirsekperformansı arttırabiliriz.Bu seçeneği aktifleştirmek için boş bir alanda sağ tıklayın ve Yeni > Sayı yolunutakip edin. Ayar ismi olarak content.notify.interval yazın ve Tamam düğmesinetıklayın. Açılan iletişim penceresindeki sayı değeri alanına da 500000 yazın veonaylayın.Tekrar boş bir alana sağ tıklayın ve Yeni > Boolean yolunu izleyin. content.notify.ontimer adında yeni bir ayar ismi oluşturup değerini true yaparak işlemitamamlayın.Daha Hızlı YüklemeMozilla Firefox’u kullanırken 0.75 saniye boyunca fare ya da klavyeyi hareketettirmezseniz Firefox düşük frekanslı kesim kipine geçer. Bu kipteyken arayüzdaha geç cevap verse de sayfalar daha hızlı yüklenir. Bekleme süresini kısaltarakperformans artışı sağlayabilirsiniz.14Bunu gerçekleştirmek için Yeni > Sayı yolunu izleyin. Açılan iletişim penceresindencontent.switch.threshold ayar ismini ekleyin ve değerini 250000 (yani 0.25saniye) olarak ayarlayın.Önbellek Kapasitesini Artırmaİnternet’te gezinti yaptığınız sürece Mozilla Firefox sitelerdeki resimleri, betiklerive bunlara benzer dosyaları yerel önbellekte depolar. Böylece herhangi bir siteyitekrar ziyaret ettiğinizde bu sayfalar İnternet sitelerinden çekileceğine yereldeki budosyalar kullanılarak hızla yüklenir.Eğer 2 GB ya da daha fazla belleğe sahipseniz, Mozilla Firefox’u sürekli açıktutuyorsanız ve aynı sayfalarda sık sık işlem yapıyorsanız önbellek kapasitesiniartırarak performans artışı sağlayabilirsiniz.Önbellek ayarlarını değiştirmek için Yeni > Sayı yolunu izleyin, ayar ismi olarakbrowser.cache.memory.capacity yazın. Değeriniyse 65536 (yani 64 MB) olarakayarlayın ve bu büyük önbellek değerinin aktif olması için Mozilla Firefox’uyeniden başlatın.

pardus’u h›zland›rmakIPv6 Desteğini KapatmakIPv6, IPv4’ün veliahtı olan bir İnternet protokolüdür. Beraberinde bir sürüyenilik getirmesine rağmen henüz çok az kullanılmaktadır. IPv6 ile ilgili biziilgilendiren kısımsa, İnternet’e ya da sunuculara bağlanırken karşılaşılan yavaşlıkproblemleridir. IPv6 şu an çoğu alan adı sunucusuyla tam uyumlu olmadığı için buprotokolde belirgin yavaşlamalar görülmektedir. Mozilla Firefox’ta IPv6’yı devredışı bırakmak için Süzgeç kısmına network.dns.disableIPv6 yazıp false olarakayarlı değerini true olarak değiştirebilirsiniz.Eklentilerin Yol GösterimiMozilla Firefox’un en önemli özelliklerinden biri olan eklenti (yan uygulama olarakda geçmektedir, hangi eklentilerin kurulu olduğunu görmek için about:pluginssayfasına bakılabilir) desteğini çok kullananlar için önemli bir ayarda sıra.Firefox öntanımlı olarak eklentilerin sadece isimlerini kullanıyor. Bununla birliktetam adres kullanmak her zaman için daha iyi ve hızlıdır. Bunu Mozilla Firefox’ada anlatmak için yeniden Süzgeç kısmına gelip plugin.expose_full_path ifadesiniyazıyoruz. Ayarın değerini false’den true’ye çekerek Mozilla Firefox’un eklentileriçin tam yol kullanmasını sağlıyoruz.Eklentilerle HızlanmaMozilla Firefox üzerinde yapabileceğinizince ayarlar bunlarla sınırlı değilelbette, daha fazlası için about:config’inderinliklerine biraz daha bakabilir ya dadiğer kaynakları inceleyebilirsiniz. Bugibi ayarlamaları yaparken her zamantek bir ayarı değiştirin ve sık kullandığınızsayfalarda gezinti yaparak ayarlarınızıtest edin. Yeni ayarlarınız sorunsuzsadiğer ayarları deneyebilir, eğer sorunlaryaşıyorsanız önceki ayarlarınızadönebilirsiniz her zaman.Şimdi Mozilla Firefox’un birbirindenyetenekli ve Mozilla Firefox’u bir tarayıcınınötesine taşıyam eklentileriyle ne gibi hızartışları ve kolaylıklar elde edebilirizinceleyelim.Flash EngellemeZiyaret ettiğimiz birçok sitede rahatsız edici, tarayıcıyı yavaşlatan ve tam dasizin okumak istediğiniz asıl bilginin üzerinde olan gereksiz Flash içeriklerbulunabiliyor. Neyse ki bu can sıkıcı durumun basit bir çözümü var: Flashblock.Flashblock ile sitelerdeki tüm Flash kliplerini engelleyebilirsiniz. Eğer bir Flashklibinin gereksiz olmadığına karar verir ve görüntülemek isterseniz de klibinüzerine gidip tıklamanız yeterli, böylece klip normal olarak yüklenecektir.FastestFox ile HızlanmaFastestFox, Mozilla Firefox’a eklediği yeni özelliklerle İnternet’te gezintiyihızlandırarak daha keyifli hale getiriyor. FastestFox sayesinde İnternet’te gezerkenGoogle, Wikipedia gibi sitelerde arama yapmak için fare yardımıyla seçtiğinizkelime ya da kelime gruplarının üzerine yerleştirdiği akıllı düğmeleri kullanmanızyeterli.FastestFox ayrıca yerimlerine qlauncher isimli bir dizin açıyor ve Facebook,Myspace, Youtube, Wikipedia gibi en popüler sitelere hızlı erişim sağlıyor.Öntanımlı olarak Ctrl+Boşluk kısayoluyla gelen be özellik Google aramamotoruna da hızlı erişim sağlıyor. Kısayolu ya da buradaki siteleri istediğinizşekilde değiştirebilirsiniz.FastestFox’un en önemli avantajlarından beri özelliklerinin istenildiği gibi açılıpkapatılabilmesi. Bu sayede isteğinize göre eklentinin özelliklerinin tamamını yada bir kısmını kullanabilir ya da eklentiyi kişiselleştirebilirsiniz. Size tarayıcınızıkullanırken zamankazandıracak bu eklentiözellikle uzun saatleriniİnternet’te geçirenkullanıcılar için çokfaydalı.Kaynaklar:8 hacks to make Firefoxridiculously fastFirefox’ta Hız SınırlarınıAşın...15

pardus’u h›zland›rmakTuğsan ÜNLÜtugsan@ozgurlukicin.comHızlıAlternatiflerKullandığınız yazılımların daha hafif alternatiflerini kullanaraksisteminizde gözle görülür performans artışı sağlayabilirsiniz.OpenPuppets (GPL)16

pardus’u h›zland›rmakGünlük olarak kullandığımız yazılımların bazıları çok fazla özelliğe sahipolduğundan fazla sistem kaynağı tüketir. Kullanıcılar genelde bunun farkındaolmaz ve çoğu özelliğini kullanmadıkları bu yazılımları kullanmaya devam eder.Fazla sistem kaynağı tüketen yazılımlar zamanla kullanılan sistemde yavaşlama,kullanılan yazılımlarda geç tepki verme gibi sorunlara neden olur. Biz buyazımızda herkes tarafından bilinen yazılımların daha az sistem kaynağı tüketen,hafif alternatiflerini inceleyeceğiz.Juk bir başka hafif ve marifetli müzik çalar uygulamasıdır. Juk Pardus ile kuruluolarak gelir. Pardus > Uygulamalar > Çokluortam menüsünden ulaşabilirsiniz.Sistem çekmecesinden çalan şarkı bilgisi gösterme, İnternet’ten parça ve sanatçıbilgisi indirme gibi özelliklere sahip olan yazılım, müzik dinlemek isteyenkullanıcıların temel isteklerini kolayca karşılayabilecek düzeyde. Juk’un bir başkaözelliği de müzik diskleri yazdırmak. Çalma listenizdeki parçaları Juk, K3baltyapısını kullanarak CD’lere yazdırabiliyor.Hafif çalıcılarla hafif müzikler dinleyinBilindiği üzere Pardus ile kurulu gelen ve eşsiz bir müzik çalar uygulaması var,Amarok. Aslında Amarok’a “müzik çalar” demek biraz az kalır. O bir müzikçalar uygulamasından beklenenden daha fazlasını yapıyor. Gelişmiş arayüz,veritabanı, parça bilgisi ve sayamayacağımız birçok özelliğiyle kullanıcılarınmüzik dinleme zevkini doruklara çıkarıyor. Amacı sadece şarkı dinlemek olankullanıcılara Amarok karışık ve çok fazla özellikli yapısı nedeniyle ağır gelebilir.Amarok’a alternatif olarakgösterebileceğimiz uygulamalarınbaşında Audacious geliyor.Audacious çok fazla görsel öğeiçermeyen, sade, hafif bir müzikçalar uygulaması.Audacious, Windowskullanıcılarının iyi bileceğiWinamp ile benzerlik gösterir,hatta Winamp skinlerini (arayüz)bile kullanabilir! Windows’tanPardus’a geçiş aşamasında olankullanıcıların alışkanlıklarınıyavaş yavaş üstünden atmasıiçin Audacious bir araç olarakkullanılabilir. Audacious ilkbakıldığında basit bir yazılımgibi gözükse de gelişmiş arayüzve eklenti desteğiyle kullanıcılarasadece istedikleri özellikleritaşıyan bir müzik çalıcı sunuyor.MPlayer, hafif bir medyaoynatıcısıdır. Ses dosyalarınınyanında video dosyalarının daoynatılmasına olanak verir. Pardus ilekurulu olarak gelen MPlayer, gelişmişaltyazı desteğiyle film seyretmekisteyen kullanıcıların beklentilerinikarşılayabilecek bir oynatıcıdır.K3b Yerine Xfburn KullanınK3b Pardus ile kurulu gelen çok marifetli bir CD/DVD/Blu-Ray yazma aracıdır.K3b sağladığı proje yönetimi ve farklı yazdırma ve disk kopyalama özellikleri17

pardus’u h›zland›rmaknedeniyle düşük sistem özelliklerine sahip bilgisayarlarda yavaşlamaya nedenolabilir. K3b’e alternatif olarak gösterilebilecek en kullanışlı ve hafif yazdırmaaracı ise Xfburn’dür. Xfburn adından da anlaşılacağı gibi aslında Xfce masaüstüortamı için geliştirilmiştir. Xfce, hafif bir masaüstü ortamı olduğu için Xfburn dehafiflik ve hız göz önünde bulundurularak geliştirilmiş.Xfburn diğer masaüstü ortamlarında da sorunsuz çalışıyor. Paket Yöneticisi ilekolayca kurabileceğiniz Xfburn’a kurulumdan sonra Pardus > Uygulamalar> Çokluortam menüsünden ulaşabilirsiniz. Xfburn ile disk kopyalama, kalıpyazdırma gibi CD ve DVD medyalarıyla günlük yaptığınız işlemleri kolaylıklagerçekleştirebilirsiniz.Grafik işlemleri için hafif yazılımlarGrafik işleme yazılımı denildiğinde akla ilk olarak Gimp gelir. Gimpiçerisinde son derece profesyonel özellikler bulunduran bir grafik düzenlemeyazılımıdır. Gimp ile bir grafik düzenleme yazılımından beklediğiniz herşeyi gerçekleştirebilirsiniz. Gimp içinde çok fazla özellik bulundurduğundankullanıcılara yavaş ve karışık gelebilir. Günlük işlerinizde daha basit arayüzesahip, marifetli yazılımlarla işlerinizi daha kolay gerçekleştirebilirsiniz.Gimp’e alternatif olarak gösterebileceğimiz yazılımların ilki, KOffice paketininbir parçası olan Krita. Pardus depolarında bulunan bu paketle grafik işlemlerinizikolaylıkla yapabilirsiniz. Sistem süreçlerinden kontrol ettiğimizde Krita, Gimp’egöre belleği %50 daha az kullanıyor yani bu da Gimp’e göre iki kat performanskazancı demek. Krita’ya, kurduktan sonra “Ofis Uygulamaları” menüsündenulaşabilirsiniz.Bir başka hafif grafik işleme yazılımıysa KolourPaint. Adından da anlaşılacağıgibi KolourPaint ile basit boyama işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Renk paleti,çizim araçları ve renk efektleri gibi özellikleriyle kullanıcılara basit ve kolay birkullanım sunuyor. Pardus ile kurulu olarak gelen KolourPaint’e Grafik uygulamalarımenüsünden ulaşabilirsiniz.18

pardus’u h›zland›rmakHafif tarayıcılarla İnternet’te sörfÖzgür yazılımın bize sunduğu en büyük nimetlerden birisi de Mozilla Firefox’dur.Gelişmiş eklenti ve tema desteğiyle tüm kullanıcıların ilgisini kazanmayıbaşarmıştır. Firefox’un gelişmiş eklenti desteği ile FTP işlemleri, dosya ve videoindirme, sosyal ağ senkronizasyonu gibi farklı ikinci bir yazılıma gerek duyanPardus depolarında bulunan Midori, Xfce masaüstü ortamı için geliştirilmişGTK+ tabanlı hafif bir web tarayıcısıdır. Netscape eklentilerini destekler. Midorikullanarak, İnternet’te sörf yaptığınız sırada sisteminizde performans artışısağlayabilirsiniz.Kullandığınız yazılımların daha az sistem kaynağı tüketen, hafif alternatiflerinitercih ederek sisteminizde performans artışı sağlayabilirsiniz.işlemleri Firefox üzerinden kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. Firefox’un bu üstünözellikleriyle diğer web tarayıcılara göre düşük sistemlerde yavaş çalışmasıolağan bir durumdur. Amacı sadece İnternet sitelerinden gezinmek olan birkullanıcının daha az sistem kaynağı tüketen, hafif tarayıcılara yönelmesi enmantıklısı.Pardus’lu günler dilerim.Arora, Qt kullanılarak geliştirilmiş tüm masaüstü ortamlarıyla uyumlu, hafif birweb tarayıcı uygulamasıdır. Çoklu dil desteği ve indirme yöneticisi gibi özellikleresahiptir. İnternet’te gezinirken hafif bir sörf tahtası kullanmak isteyenler içinbulunmaz bir uygulamadır. Paket Yöneticisi’ni kullanarak sisteminize kurabilir vekurulumdan sonra İnternet uygulamaları menüsünde ulaşabilirsiniz.19

pardus’u h›zland›rmakHakan HAMURCUhakan.hamurcu@openoffice.org.trOpenOffice.org’uHızlandırmakOpenOffice.org uygulamalarını,gökyüzünde uçan kuşlar gibi kullanmak elinizde...Eole (CC by-nc)20

pardus’u h›zland›rmakOpenOffice.org kullanıcılarının çoğu,programın geç açıldığından şikayetçidir. Aynıbilgisayarda bulunan diğer bir işletim sistemindeyüklü olan eski ofis paketinin daha hızlıaçıldığını iddia ederler sürekli. Kısmen doğruolmakla birlikte aynı şeyleri karşılaştırmamanınverdiği kargaşadır bu aslında.Diğer ofis paketinin açılış sürelerini herhangibir ölçme programı yardımıyla ölçtüğünüzdegöreceksiniz ki arada çok fazla süre farkı yoktur.Hemen “Olur mu hiç öyle, ben gayet açık bir şekilde görüyorum gecikme farkını.”dediğinizi duyar gibiyim :).Durun hemen sinirlenmeyin! :). Ben Microsoft Windows üzerinde OpenOffice.org ile Microsoft Office (Yaşıt olan sürümleri) karşılaştırmaktan bahsediyorumelbette. Bu ikisi arasında zaman farkı yok denecek kadar az. Oysa asıl sıkıntıLinux üzerinde OpenOffice.org ile Windows üzerindeki Microsoft Office’ikarşılaştırmadan doğuyor.ayarları minimum sistemlere göre hazır geliyor ve birçok kullanıcı bu ayarlarıkendi sistemine göre optimize etmiyor.Hal böyleyken OpenOffice.org’u hızlandırmanın doğrusu çok fazla yolu yok gibigözüküyor. Sadece OpenOffice.org için değil, bilgisayarınızda bulunan tümprogramlarınızın gerçekten hızlı çalışması için yapılması gereken en kestirmeçözüm yeni donanım almaktan geçiyor. Yine de sisteminizde en az 1GB RAM(Tavsiyem elbette ki daha fazla olmasıdır) olmasını sağlamanız iyi olur. Amayine de belli bazı ayarlarla oynayarak, bilgisayarınızın belirgin bir şekildehızlanmasını sağlanabilirsiniz.Haydi Hızlanalım!Pardus üzerinde OpenOffice.org’u hızlandırmak için yapılması gerekenlerimaddeler halinde sıralayalım.1. Her zaman Pardus’u ve OpenOffice.org’u güncel tutun. Bunun için PaketYöneticisi ile sisteminizde kurulu tüm paketleri güncelleyin.Hemen hemen tüm kullanıcılar, eski işletim sistemlerindeki diğer ofis paketinindaha hızlı açıldığını söylüyor. Bir açıdan bakıldığında, haksız da sayılmazlar.Ancak kabul edilmesi gereken bazı konular var ki bunlar OpenOffice.org’u bukonuda haklı çıkartıyor.Bu konular kısaca;l Linux sistemlerde programların çalışması diğer işletim sisteminizde programaçılmasına göre kısmen daha yavaş oluyor,l OpenOffice.org bileşenleri hemen hemen bilinen tüm platformlardaçalıştığından, tek bir sisteme göre optimize edilmiyor. Bütün sistemler gözönünde tutularak, genel hatlarıyla her sisteme uygun bir ayarlar bütününe göreoptimizasyon yapılıyor,l Hızlı Başlatıcı, daha hızlı açılmasını sağlamasına rağmen genellikle kimsetarafından kullanılmıyor,lÇok fazla sayıda ve farklı Linux dağıtımı olduğundan OpenOffice.org’un2. OpenOffice.org’un herhangi bir bileşenini açın (Calc, Writer, Impress,Draw, Base) ve Araçlar menüsünden Seçenekler’e girin. Karşınıza gelen diyalogkutusundan, OpenOffice.org > Bellek bölümünü seçin. Açılan diyalogkutusunun sağında yer alan seçenekleri resimdekiler gibi ayarlayın. Bu ayarlarındetaylarına bakalım biraz da:21

pardus’u h›zland›rmakl Adımların sayısı (100): Ofis içerisinde yapılan işlemleri geri almasayısıdır. CTRL+Z ile son yapılan işlemi geri alabildiğinizi biliyorsunuzdur. İştebu geri almaların sayısını buradan ayarlayabilirsiniz. Size tavsiyem 1 GB RAMolan bir bilgisayar için 100 geri alma olarak ayarlamanızdır. Eğer çok dahafazla geri almaya ihtiyaç duyuyorum diyorsanız RAM konusunda bir miktar paraharcamanız gerekebilir.l OpenOffice.org için kullan (128): Hafızanın bir bölümünü OpenOffice.org için ayırır ve her açılışta daha hızlı olmasını sağlar. Bu sayıyı sisteminizdekiRAM’in büyüklüğüyle doğru orantılı olarak artırabilirsiniz. Ancak pratikte 512’dendaha yukarı yapılan ayarlamalarda herhangi bir hız farkı görmedim. SizinRAM’iniz 1GB ise 128, 2 GB ise 256 olarak ayarlayabilirsiniz.l Her bir nesne için kullanılacak bellek (20): Writer ya da diğer ofisbileşenlerindeki her belgeye ekleyeceğiniz her bir nesne için hafızadan birmiktar yer ayrılacaktır. Belgelere resim, video, çizim, hesap tablosu v.b. nesnelereklenebilir. Ekleyeceğiniz nesnenin büyüklüğüyle doğru orantılı olarak bu ayarıyükseltebilirsiniz, ancak 20 MB’tan daha büyük nesneleri belgeye eklemek çokakıl kârı değildir.l.Süre sonra bellekten kaldır (00:10): Saat:Dakika olarak verilen budeğer, OpenOffice.org’un ne kadar zaman sonra bellekte kapladığı alanıboşaltması gerektiğini ayarlar. Örneğimizde 10dk. Sonra OpenOffice.org bellekten kendisini silecektir. Ofis programlarını gün boyunca çok sıkkullananlara tavsiyem bu ayarı daha uzun süre olarak ayarlamaları olacaktır. Ofisprogramlarını çok sık kullanmayan arkadaşlar bu değeri dahakısa bir süre olarak ayarlayabilirler.lNesnelerin sayısı (20): Belgeye ekleyeceğiniznesnelerin sayısını belirtir. Yukarıda her nesne içinayrılacak hafıza bölgesini hatırlarsınız. İşte bu sayıkadar hafıza bölgesi o belge için ayrılacaktır.Basit bir örnek olarak 20 nesne ve her nesne için20MB=400MB hafıza bölgesi ayrılacaktır.Eğer sisteminizdeki RAM miktarı yeteri kadarbüyükse (En az 1 GB kadar) bu değeri 20 olaraktutmanız yeterli olacaktır. Belgelere dışarıdan çokfazla ek nesne bağlıyorsanız, bu durumda sayıyı buna uygun şekilde artırmanızıtavsiye ederim.l Hızlı başlatıcıyı etkinleştir: OpenOffice.org’un hangi menüdeolduğunu aramaktansa, sistem tepsisinde ufak bir simgeyle hızlı başlatıcıyıetkinleştirebilirsiniz. İstediğiniz anda tıklayıp, OpenOffice.org’un dilediğinizbileşenini çağırabilirsiniz.3. Son olarak Araçlar > Seçenekler diyalog kutusunun sol bölümündebulunan OpenOffice.org > Java seçeneğini seçin. Karşınıza gelen diyalogkutusundan Bir Java çalışma zamanı ortamı kullan seçeneğini iptal edin.Bu durum size bir miktar hız kazandıracak ancak içerisinde Java bulunan bazıofis belgelerinizi açarken sorun çıkarabilecektir. Bu durumda Java’yı tekrar aktifederek sorunu çözebilirsiniz. Ortalama bir ofis kullanıcısının çoğu zaman Java’yaihtiyacı yoktur. Bu sebeple devre dışı bırakılmasının açıkçası çok fazla etkisiolmayacaktır.Tüm bu ayarları yaptıktan sonra OpenOffice.org’un bütüm uygulamalarınıkapatıp yeniden açmanız gerekmektedir. Gözle görülür derecede bir hızlanmahissedeceksiniz.Konu hakkındaki görüş, öneri ve eleştirilerinizi forumlarımıza bekliyorum.22

pardus’u h›zland›rmakOrkun AŞAcompantes_666@hotmail.comServis YöneticisiZayıflamaZamanıBilgisayarınızda kullanmadığınız kızılötesi,cep telefonu eşleştiricisi, Bluetooth ya da dildenetimi gibi servisleri kapatarak, sisteminizihafifletebilirsiniz!.23

pardus’u h›zland›rmakServisler sistemimizin arka planında çalışan, sistemimizin yapı taşlarını oluşturanyazılımlardır. Bazı servisler kullanıcının isteği üzerine aktif hale gelirken, bazıservislerse Çomar tarafından sistem açılışında başlatılırlar. Örneğin; iptables isimliservis sistemimizin güvenlik duvarı uygulamasıdır. Bu servis kullanıcının güvenlikduvarını başlatması üzerine aktif hale geçer ve sistemin her açılışında otomatikolarak başlatılır. Hal isimli servisse ÇOMAR tarafından otomatik olarak başlatılırve donanımlarıyla yazılımlar arasındaki iletişimi sağlar.Servisleri, Servis Yönetici aracıyla ya da konsoldan (komut: service) komutlarvererek yönetebiliriz. Biz işlemlerimizi yaparken Servis Yöneticisi’ni kullanacağız.Servislere MüdahaleEtmekServisleremüdahale ederkenederken dikkatliolmak gerekiyor.Sistemlerle ilgilibiraz bilgimizvarsa ve dahaönce benzer birkontrol yazılımıkullanmışsak,nasıl çalıştığınıbilmediğimizbir sistemi birazkurcalayarakmantığımızla vedenemeye yanılmayöntemiyle öğrenirizancak bu kuralservis yöneticisi içingeçerli değil. Servis Yöneticisi’nde bilmediğiniz bir servisi durdurmanız sisteminizüzerindeki kontrolünüzü yitirmenize ve bununla beraber veri kayıplarına kadargiden sorunlara sebep olabilir.Bir servisi durdurmanız bu tür olumsuz sonuçlara sebep olabilirken, açılıştabaşlatılması gereken bir servisin başlatılmasını engellediğiniz zamanda sisteminizin açılmamasına neden olabilirsiniz. İstenmeyen sonuçlarlakarşılaşmamak için sistem servislerinin görevleri hakkında bilgi sahibi olmadanservislere müdahale etmemelisiniz.Servisleri Tanıyalımacpid: Zamanın güncellenmesi, Tak-Çalıştır donanımlarının tanımlanması ve güçyönetimi gibi olayların kullanıcı uygulamaları tarafından yönetilmesini sağlayanhizmettir. Sistem açılışında çalıştırılır.apmd: Güç yönetiminin işletim sistemi tarafından yapılmasına olanak sağlayanhizmettir. Eski sistemlerde kullanılır. Yeni sistemlerde bu kontrol acpid tarafındanyapılır. A mpd servisi yavaş yavaş yerini acpid servisine bırakmaktadır.audit: Sistemle çekirdek arasındaki denetimi sağlar. Sistem açılışında çalıştırılır.avahi: Bağlandığınız ağ üzerindeki bilgisayarları, yazıcıları ve ağdaki diğerdonanımları tespit eden hizmettir.bluez: Bluetooth ile ilgili tüm işlemleri gerçekleştiren hizmettir.cups: Yazıcınızla ilgili işlemleri yerine getirir.cyrus_sasl: Mail sunucularında kullanıcılar için kimlikleme işlemi yapan servisdir.dhcp: (Dynamic Host Configuration Protocol) Sistemdeki bilgisayarlara IP adresive diğer parametreleri (dns,gateway vb.) atamak için kullanılan servistir.dnsmasq: DNS yönlendirici ve DHCP sunucusu; Ağda bulunan bilgisayarlarınparametreleri (ip adresi,DNS server..) otomatik algılamasını sağlayan protokoldür.eciadsl: ECI HiFocus ADSL USB ve Globespan chipsetli ADSL USB modemler içinserbestçe dağıtılan bir Linux sürücüsüdür. Globespan chipsetli ADSL USB modemkullanıyorsanız aktif hale geçer bunun dışında çalışmaz.gnokii: Cep telefonlarını kullanmak ve yönetmek için kullanılabilecek sürücüsü vearaçları bulunduran servistir.gpm: Genel amaçlı fare hizmetidir.24

pardus’u h›zland›rmakgpsd: 2947. TCP portu kullanarak GPS aygıtlarını dinleyen hizmettir.hal: (Hardware Abstraction Layer -Donanım Soyutlama Katmanı-) Donanımlar ileyazılımlar arasında köprü görevi gören servistir. Sistem açılışında çalıştırılır.iptables: Güvenlik duvarı uygulamasıdır. Güvenlik duvarını başlattığınızda aktifhale geçer ve sistemi her başlatığınızda otomatik olarak başlatılır.irda_utils: Kızılötesi aygıtınızla iletişimi sağlayan hizmettir.ırqbalance: Birden fazla işlemcili sistemlerde bilgisayarınızın çevre birimlerininişlemciye gönderdiği talebi işlemciler arasında dağıtarak dengeleme sağlayan,arka planda çalışan bir performans uygulamasıdır.lirc: Kızılötesi sinyalleriyle kumandaları kontrol etmemize olanak sağlayan birhizmettir.mdadm: Yazılımsal RAID aygıtları yaratmak, yönetmek ve izlemek için kullanılanbir araçtır.RAID: Redundant Array of Indepented Disks (Ayrı Disklerin TekrarlanarakDizilimi) ifadesinin kısaltması olarak kullanılan RAID, iki ya da daha fazla sabitdiskin eş zamanlı çalıştırılarak; daha yüksek performans, dayanıklılık, güvenilirlikve daha büyük veri bölümü depolama alanları elde etmek için kullanıldığı işlevselbir teknolojidir.mysql_server: Mysql veritabanı hizmetidir.net_snmp: Ağ cihazlarında bilgi alışverişini sağlayan hizmetidir.nfs_utils: Network File System Protokol, birkaç protokolün birleşmesindenmeydana gelmiştir. Ağ üzerindeki farklı bilgisayarlarda bulunan dosyaların birsabit diskte yer alıyormuş gibi yönetilmesini sağlar.openssh: Bağlanırlık araçlarının (Telnet ve rlogin vb) özgür sürümüdür. Bazıişlemlerinizde parolalarınız İnternet ortamına şifrelenmeden gönderilmektedir.OpenSSH, saldırıya açık bilgilerinizi güçlü kriptografik yöntemlerle şifreleyerekgüvence altına alır.pcsc_lite: PC/SC Akıllı kart okuyucu servisidir.portmap: Portların yönetiminde kilit öneme sahip bir sunucu servisidir.rsync: Uzaktaki dosyalarınızı güncel tutabileceğiniz, dosyalarınızı belirliaralıklarla yedeklemenize ve eşlemenize olanak sağlayan bir dosya transferuygulamasıdır. Örneğin; Bir sunucudaki dosyaların her gün belirli bir saatteyedeğini bu servisi kullanarak alabiliriz.samba: Linux ve Unix işletim sistemleri ile Windows NT ve Windows 9x işletimsistemleri arasındaki iletişimi sağlayan bir ağ sunucusu uygulamasıdır. Sambayalnızca Linux ve Windows sistemlerin birbirlerini görmelerini sağlamaz aynızamanda Linux çalıştıran bilgisayarların Windows ağında yazıcı sunucusu gibiişlevleri edinmesi için de kullanılır.setserial: Bilgisayarınızın seri portunu yönetmenize olanak sağlar.sysklogd: Sistem günlüklerini tutan servistir. Sistem açılışında çalıştırılır.vixie_cron: Görev zamanlayıcı servisidir. Sistem açılışında çalıştırılır.wpa_supplicant:Korumalı kablosuz ağerişimi hizmetidir.xdm: X Görüntüyöneticisi, giriş ekranı veoturum yönetimi desteğisağlar. Sistem açılışındaçalıştırılır.zemberek_server:Yazım denetimi hizmetidir.Servis YöneticisiServis Yöneticisisisteminizde yüklü olanservisleri grafik arayüzü25

pardus’u h›zland›rmakile yönetmenizi sağlayan bir araçtır. Servis Yöneticisi’nden hangi servislerin yüklüolduğunu görebilir, servislerin açılışta başlatılıp başlatılmayacağını ayarlayabilirve istediğiniz zaman servislere anlık müdahalelerde bulunabilirsiniz. ServisYöneticisi’ni sistem ayarları penceresinden başlatabileceğiniz gibi komut çalıştırekranına (Alt + F2) service-manager yazarak da ulaşabilirsiniz.Farenin imlecini servisin üzerine getirdiğinizde ilgili servis üzerinde yapabileceğizişlemler görünür hale gelecektir.Başlat: Servis aktif değilse, servisi başlatır.Yeniden Başlat: Servisi yeniden başlatır. Servisi durdurmadan ayardosyalarını yeniden yükleyerek kendine çeki düzen vermesini sağlar.Servisle ilgili bir problem yaşıyorsanız yeniden başlatmanız sorunu çözmenizdeyardımcı olabilir ancak unutulmaması gereken bir ayrıntı da yeniden başlatmanıntüm servisler tarafından desteklenmediğidir.mysql_server: MYSQL veri tabanı sunucusunu kullanmayacaksanızkapatabilirsiniz.zemberek_server: Yazım denetimi istemiyorsanız bu servisi durdurabilirsinizancak her açılışta yeniden başlayacağı için açılışta çalıştır seçeneğini pasif halegetirmeniz gerekiyor.Bu yazımızda sizlere sistem servislerini ve bunların görevlerini anlatmaya çalıştım.Siz de bu bilgiler dâhilinde kullanmadığınız servisleri devre dışı bırakarak,sisteminizin daha hızlı ve performanslı çalışmasını sağlayabilirsiniz.Pardus’lu günler dilerim.Servisi Durdur: Çalışan servisin tüm işlemlerini sonlandırır.Açılışta Çalıştır Seçeneği: Servisin sistem açılışındaotomatik olarak başlatılmasını sağlar.Kullanılmayan Servisleri Kapatarak Sistemi HızlandırmakSisteminizde çalışan, her zaman kullanmadığınız servisleri durdurarak sisteminizinçok daha performanslı çalışmasını sağlayabilirsiniz. Elbette durdurduğunuzservisleri unutmamanız gerekiyor çünkü durdurduğunuz servis görevini hiçbirşekilde yerine getirmeyecektir. Örneğin; CUPS servisini durdurduktan sonrayazıcınızı çalıştırsanız bile sistem yazıcınızın açıldığını algılayamayacak ve birişlem yapmayacaktır.bluez: Bluetooth aygıtınızı kullanmıyorsanız sisteminizin daha performanslıçalışması için bluez servisini durdurabilirsiniz.cups: Yazıcınızı kullanmıyorsanız bu servisi kapatabilirsiniz.gnokii: Cep telefonunuzla ilgili işlem yapmayacaksanız durdurabilirsiniz.irda_utils: Kızılötesi aygıtınızla bağlantı kurmayacaksanız durdurabilirsiniz.26

paket tan›t›m›Ali Erkan İMREKalierkanimrek@gmail.comSörf TahtanızaKanat Takın!Bu yazıda tarayıcınızı değil,DNS sunucularına yaptığınızsorguları hızlandırmayı anlatıyoruz!Squid Artwork (CC by-nc-sa)27

paket tan›t›m›Jean Armour Polly, 1992 yılında İnternet hakkındaki bir makale için başlıkarıyordu. Tesadüfilik, kaos ve tehlikeyi bir arada anlatan bir metafor düşünürkenbir fare altlığı üzerinde büyük bir dalga ve bir sörfçünün resmini gördü, aradığınıbulmuştu. Aradan geçen 18 yılda İnternet, modern yaşamın bir parçası halinegelecek kadar değişirken, sörf benzetmesinin de ne kadar uygun olduğu ortayaçıktı. İlerleyen satırlarda büyük dalgalar olmadan biraz daha hızlı sörf yapmanınPardus’ta da mümkün olduğunu göreceksiniz.Hızlandırmanın nasıl olduğunu anlamak için öncelikle basit doğrudan bağlantıyönteminin nasıl çalıştığını anlamak gerekiyor. Bir İnternet sayfası resimler,animasyonlar, metinler gibi çeşitli dosyalardan oluşuyor ve İnternet’e bağlı hercihaz gibi bu sunucuların da birer IP adresi bulunuyor. Ancak bizler bu IP adresleriyerine bu sitelere verilmiş benzersiz isimler olan www.pardus.org.tr gibi alanadlarını kullanıyoruz.İşte bu alan adlarının hangi IP adresindeki sunucuda bulunduğunu bulmak içinbu bilgileri bir veritabanında tutan özel sunucu sistemler kullanılıyor. Bu sunuculartıpkı bilinmeyen numaralar servisi gibi çalışıyor ve sorguladığınız alan adlarının ipadreslerini size gönderiyor. Bu sunuculara İsim Sunucuları (DNS–Domain NameServer) deniyor.Bu yolla sitenin bulunduğusunucunun IP adresini öğrendiktensonra da bu adresteki dosyalarbilgisayarınıza indirilerek tarayıcıtarafından yorumlanıyor veekranda gösteriliyor.Hızı etkileyen faktörlerGördüğünüz gibi kullandığınızağ altyapısı ve İnternet bağlantıtarifenizin sağladığı bant genişliğidışında sörf hızını etkileyendurumlar var.Özellikle isim ve web sunucusununne kadar sürede cevap verdiğiile tarayıcınızın yorumlama hızıönemlidir.İsim sunucularında en büyük gecikme iletim süresinde yaşanır, çünkü bu sunuculardüşük veri miktarı ve büyük önbellek yapısıyla çalıştığından genellikle çokhızlı cevap verirler ancak sizin İnternet’teki konumunuz dolaysıyla sorgunun vecevabının iletilmesinde sunucudan kaynaklanmayan bir gecikme olmaktadır. Bugecikme değerini herhangi bir terminal penceresinden “dig ” komutunuçalıştırarak görebilirsiniz.Web sunucularındaysa gecikme hem iletimde hem de sunucudankaynaklanmaktadır, çünkü web sunucuları büyük ve çok sayıda veri dosyalarıylaçalışır. Açmak istediğiniz bir sayfadaki resimler, animasyonlar ve arka plandaçalışan betik ve stil dosyalarının her birisi için sunucuya bir istek gönderilir,sunucuda çalışan betikler de düşünüldüğünde sunucunun tüm bu isteklericevaplaması zaman alır.ÇözümSonuç olarak sunuculara yapılan her bir istek için bir bekleme süresi olduğunagöre çözüm bu istekleri mümkün olduğunca azaltmaktan geçmektedir. Eğer biralan adının ip adresini zaten biliyorsanız isim sunucusuna sormanıza gerekkalmaz, aynı şekilde açtığınız bir İnternet sayfasındaki sabit resimler, animasyonlarve diğer sabit dosyalar bilgisayarınızda kayıtlıysa bunların indirilmesigerekmeyecektir. Aslında tarayıcıönbellekleri bu ihtiyaçları birmiktar karşılamaktadır ancaközgür yazılımlar sayesindebinlerce dolarlık büyük sunucusistemlerde kullanılan teknolojilerimasaüstünüzde kullanmak damümkün, aradaki farkı deneyerekkeşfetmek için okumaya devamedin.Dnsmasq ServisiDnsmasq servisi adındananlaşılacağı gibi, alan adısorgulamalarını yönetmek içinkullanılan bir servistir ve Parduskurulumunda yüklenmektedir.Servis yöneticisindeki “Sistem28

paket tan›t›m›Ertan GÜVENeguven95@gmail.comServisleri” listesinden çalışma durumunu kontrol edebilirsiniz. Görsel biryapılandırma arayüzü bulunmamaktadır.Servis çok ayrıntılı yapılandırmalara olanak veriyor ancak burada tüm özelliklerinianlatmak mümkün değil. Yapılandırma için /etc/dnsmasq.conf dosyasınıDolphin’den sağ tıklayarak yönetici yetkileriyle açmak gerekiyor.Örneğin ozgurlukicin.com ve birkaç sitenin sunucusunun IP adreslerini biliyorum,ayrıca pardus.org.tr alan adına ait sorgulamaların Pardus isim sunucularından,google.com sorgulamalarının da Google isim sunucularından yapılmasınıistiyorum. Bunun için yapılandırma dosyanın sonuna şunları eklemem yeterliolacaktır.address=/ozgurlukicin.com/193.140.100.217address=/facebook.com/204.74.66.132server=/pardus.org.tr/193.140.100.210server=/google.com/8.8.8.8tanımı yaparak bu engellemeleri aşmanız da mümkün :). Peki, servisi nasıl sürekliaktif tutacaksınız? Aslında sadece Servis Yöneticisi’nden servisi çalıştırmak veaçılışta çalıştırılacak şekilde ayarlamak yeterli. Bağlantı profilinizde de İsim Sunucuayarının “Öntanımlı” seçili olması gerekiyor.Yazıyı kaleme aldığımda servisin çalışması konusunda tespit ettiğimiz bir hatabulunuyordu. Hata çözülmüş olsa da henüz Pardus deposuna alınmamıştı. Bunedenle Ağ Yöneticisi’ndeki İsim Sunucu listesine 127.0.0.1 adresini ekleyip bunuen üst sıraya almanız gerekiyor.Squid ServisiSquid genel anlamda bir vekil sunucu servisidir, ancak sıradan bir yazılım değildir.Apache’nin web sunucuları piyasasındaki itibarı neyse Squid de kendi alanındaaynı itibara sahiptir. Hemen tüm profesyonel UTM (Unified Threat Management)Linux dağıtımlarında bulunur.Bu şekilde “address=” tanımı yaparak bazı siteler için sabit bir IP adresi tespitetmiş ve İnternet’ten hiç sorgulama yapılmamasını sağlamış olursunuz. Bununyanında “server=” tanımlaması yaparak bazı alan adları için daha hızlı olduğunubildiğiniz sunucuların kullanılmasını sağlayabilirsiniz. Dnsmasq bu ayarlamalarıalt alan adları için de uygulamaktadır, yani yukarıdaki örnekte docs.google.comalan adı için de 8.8.8.8 ip adresindeki DNS sunucusu kullanılacaktır, ayrıca biryapılandırma eklemenize gerekyoktur.Dnsmaq, yapılandırmadosyasında belirtilmese de dahaönce yapılmış sorgular için debir veritabanı tutarak tekrartekrar sorgulama yapılmasınıönlemektedir. Benden duymuşolmayın ama ağınızda bazısiteler IP ya da DNS bloklamayöntemiyle engellenmişse buservis sayesinde alternatif IPadresi ya da özel isim sunucusu(CC)29

paket tan›t›m›Pardus’ta ise Paket Yöneticisi üzerinden kurulabilir. Aynen Dnsmasq’ta olduğu gibibir yapılandırma arayüzü yoktur ve Servis Yöneticisi’nden çalışma durumu kontroledilmelidir. Squid çok geniş işlevlere sahiptir ancak bu yazıda bizi ilgilendirenkısmı önbellekleme hizmetidir. Yapılandırma için /etc/squid/squid.conf dosyasıyönetici yetkileriyle düzenlenmelidir.Bizim ihtiyacımız için bir düzenlemeye gerek olmayacak, zira paketle ilgilenenPardus geliştiricisi basit ayarları içeren bir yapılandırmayı paket kurulumunaeklemiş görünüyor. (Servisin olanaklarını merak edenler /etc/squid/squid.conf.documented dosyasını okuyabilir.)Yazıyı kaleme aldığımda servisin ilk çalıştırma işlemi konusunda tespit ettiğimiz birhata henüz düzeltilmemişti. (Hata numarası: 13761) Bu nedenle servisi ilk defaçalıştırmadan önce önbellek dizinlerini elle oluşturmanız gerekiyor. Bunun içinherhangi bir terminal penceresinden “sudo squid -z” komutunu bir defaya mahsusçalıştırmanız yeterli olacaktır, daha sonra her zaman Servis Yöneticisi’ndenbaşlatabilirsiniz.Squid servisi öntanımlı olarak 3128 numaralı kapıyı (port) dinliyor. Bu kapıyagelen isteklerden kendi veritabanında bulunanları, yani daha önce Squidüzerinden açtığınız sayfalardaki resim dosyaları gibi sabit içerikleri anındatarayıcınıza gönderecektir.Squid’i kullanmakMozilla Firefox’un Squid’i kullanması için Firefox ayarlarını açın ve Gelişmişbölümündeki Ağ sekmesini bulun, buradaki bağlantı ayarları düğmesini tıklayıncaaçılan penceredeki “HTTP vekil sunucusu ” adresi olarak 127.0.0.1, port olarak3128 yazarak değişiklikleri kaydedin. Bundan sonra Firefox, tüm normal sayfaisteklerini Squid’e yapacaktır. Bizim durumumuzda diğer iletişim kuralları içinSquid’i kullanmanıza gerek yoktur.30Midori için Tercihler penceresindeki Ağ sekmesinde bulunan “Proxy Server”karşılığına 127.0.0.1:3128 yazmanız yeterli. Opera ayarları Firefox’a benziyor,Tercihler penceresindeki Gelişmiş sekmesinde açılan listeden Ağ seçince VekilSunucu düğmesini göreceksiniz, http işaretleyerek 127.0.0.1 ve 3128 yazmanızgerekiyor. Konqueror kullanıyorsanız ayarlardan Vekil Sunucu sekmesini açıp Ellebelirtilen ayarları düzenlemelisiniz. Squid servisi çalışmadığında bu ayarları eskihaline getirmeden sayfaları görüntüleyemeyeceğinizi unutmayın.Squid ayrıntılı erişim kayıtları tutmaktadır, bunları görebilmek için Sistem Günlüğüİzleyicisi (KsystemLog) uygulamasını kullanabilirsiniz. Ancak bu uygulamadaSquid kayıtları öntanımlı olarak okunmamaktadır. Bunu sağlamak için Ayarlarmenüsünden yapılandırma penceresini açın ve soldaki listeden “Servislerin GünlükKayıtları” seçin ve sağdaki listeye /var/log/squid/access.log dosyasını ekleyerekdeğişiklikleri kaydedin. Bundan sonra servislerin günlük kayıtlarında Squidüzerinden yapılan tüm http çağrılarını takip edebilirsiniz.Bu servislerin kullanımıyla ne ölçüde bir hızlanma olacağını kestirmek zordur, dahadoğrusu kullanım tarzına göre değişen bir sonuç alınacaktır. Eğer her gün açtığınızsiteler içerisinde belirli sitelerin sayısı ağır basıyorsa, gözle görülür bir hızlanmabekleyebilirsiniz. Üstelik gördüğünüz gibi denemesi çok kolay.

pardus’u h›zland›rmakTuğsan ÜNLÜtugsan@ozgurlukicin.comTakas AlanıylaSisteminizi HızlandırınBilgisayarınızın belleği yetersiz mi? Takas alanıkullanarak, bilgisayarınızı hızlandırmak elinizde!Abdülkerim Aydın (GPL)31

pardus’u h›zland›rmakGünümüzde, teknolojinin hızla ilerlemesi ve rekabetin artmasıyla donanım fiyatlarıeskiye nazaran daha ucuz hale geldi. Bu sayede kullanıcılar, artık daha yüksekperformanslı bilgisayarlara daha rahat bir şekilde sahip olabiliyor. Öte yandan,düşük belleğe sayip bilgisayarlar kullanılmaya devam ediyor. Bu yüzden takasalanı, kullanıcılar için önemli bir gerekliliktir.Takas alanı (swap) oluşturmak, her bilgisayarda yapılan bir işlem olsa dagenellikle düşük bellek miktarına sahip bilgisayarlarda uygulanan bir işlemdir.Takas alanı bilgisayarın sabit diski üzerinden ayrılan bir bölümdür.Bilgisayarınızı kullanırken işlenecek veriler bellek (RAM) miktarını aştığındaotomatik olarak takas alanı devreye girer. Devreye giren bu takas alanı,bilgisayara kendini bellek gibi gösterir. Bu durum, bellek düşüklüğündenkaynaklanan sistem yavaşlığını en aza indirerek bilgisayarınızdan daha iyi birperformans almanızı sağlar.Windows’takinin tersine, Unix’de takas alanları bir dosya değil, disk bölümü(partition) olarak oluşturulur. Bu nedenle de Windows’takinden çok dahaperformanslı bir şekilde çalışırlar.Takas alanı oluştururken boyutunun ne kadar olacağı size kalmıştır. Fakat en idealboyut sisteminizdeki bellek miktarının iki katıdır. Örneğin; sisteminizde 512 MBbelleğiniz var. Bu durumda 1 GB takas alanı ayırmanız yeterli olacaktır.Takas alanları o anda açık olan sistemle birlikte çalıştığından, bilgisayarınızdabirde fazla işletim sistemi varsa hepsine ayrı ayrı takas alanları oluşturmakyerine sadece bir tane takas alanı oluşturarak, bu alanı tüm sistemleriniz içinkullanabilirsiniz.Takas alanını ister kurulum esnasında Pardus diskinizle isterseniz kurulumdansonra KDE Disk Bölümü Yöneticisi, GParted gibi disk yönetim araçları ileoluşturabilirsiniz.32

pardus’u h›zland›rmakTakas Alanı OluşturmakŞimdi gelin hep beraber Pardus CD’si ile sistemimizde bir takas alanı oluşturalım.İlk olarak sistemimizi Pardus CD’si üzerinden başlatıyoruz. Karşımıza gelenmenüden ilk seçenek olan “Pardus 2009.2 Geronticus eremita” seçeneğinetıklayarak kurulum ekranını açıyoruz. Buradaki isim kullandığınız Pardus sürümünegöre farklılık gösterebilir.Kuruluma devam etmek için daha sonra sırasıyla GNU/GPL (GNU Genel KamuLisansı) sözleşmesinin şartlarını kabul ediyoruz, klavye, tarih, kullanıcı ve yöneticiayarlarını yapıyoruz.Disk bölümlendirme kısmına geldiğimizdeyse takas alanını kendimizboyutlandıracağımızdan “Diskimi kendim bölümlendireceğim” seçeneğiniişaretleyerek İleri düğmesine basıyoruz. Dikkat! Bu bölümü atlarsanız, takasbölümü oluşturamazsınız!Gelen pencerede üstteki disk tablosundan takas alanı için bölüm ayıracağımızdisk bölümüne tıklıyoruz. Kullan kısmındaki açılır listeden “Takas alanı bölümüolarak (isteğe bağlı)” seçeneğini işaretliyoruz ve takas alanı için ayıracağımız diskmiktarını boyut alanına giriyoruz.İşlemler sonrasında uygula düğmesine basarak daha önceden belirttiğimizboyutta bir takas alanı oluşturmuş oluyoruz. Takas alanını oluşturduğunuzda disktablosunda takas alanının diskinizin neresine yerleşeceğini görebilirsiniz.Görüldüğü gibi takas alanı oluşturmak çok kolay. Siz de birkaç tıklagerekleştirebileceğiniz basit işlemlerle takas alanı oluşturabilirsiniz. Busayede sisteminizdeki bellek miktarınızı verimli bir şekilde kullanıp sisteminizihızlandırabilirsiniz.Bol Pardus’lu günler dilerim.33

paket tan›t›m›Server ACİMserveracim@gmail.comBilgisayarınızdakimüzik kutusu:Müzikçalarınız hem yetenekli hem dehafif olsun diyorsanız, JuK tam size göre!JuKSister72 (CC by-nc-nd)34

paket tan›t›m›Pardus işletim sisteminde müzik dinleyebileceğimiz uygulamalar arasında, en hafif“müzik çalar” olarak JuK uygulamasını gösterebiliriz.JuK ile sisteminizi fazla yormadan, bilgisayarınızın dizinindeki müzikleriistediğiniz sıralama içerisinde dinleyebilirsiniz. Eğer amacınız, “sadece müzikdinlemek” ve bunun yanı sıra yazılımın size sunduğu “Kapak Yöneticisi”,“Parçalar arasında yumuşak geçiş yaparak müzik dinlemek” gibi son derece basitkullanım özelliklerini de bir yandan da kullanmaksa, bu uygulama tam size göre.Hızlı, kolay, ekonomikPardus Menüsü >Uygulamalar > Çoklu ortam> Müzik Çalar JuK yoluylaJuK uygulamasını açıyoruz.JuK uygulamasını ilk kezkullandığımızda bizden,müziklerin arşivlendiği diziniseçmemiz isteniyor.Müziklerimizin listeleneceğidizini seçiyoruz.Son derece yalın birgörünüme sahip ve işlemciyifazla yormayan JuK çalışmapenceresi karşımıza geliyor.JuK çalışırken işlemciyi nekadar yoruyor diye merakediyoruz ve Ctrl+Esc tuşikilisiyile “Sistem Süreçleri”ni açıyoruz. Burada da gördüğümüz gibi JuK’unçalışırken işlemciyi sadece % 2 oranında yorduğuna şahit oluyoruz!JuK menüsünün “Görünüm” kısmında, çalmaktaolan parçayla ilgili olarak görsel bağlamda negibi özelliklerin yer alacağıyla ilgili seçeneklerve ayrıca sol köşeye eklenecek özelliklerinseçenekleri yer alıyor.Dinlemekte olduğumuz parçaylailgili kapak eğer arşivimizde yeralmıyorsa, kapağı İnternet’ten bulupindirebiliriz.İnternet’te “Server Acim” ile ilgiliyer alan resimler bulunup karşımızageliyor ve biz bunlardan bir tanesiniseçiyoruz.Seçtiğimiz resim, parçamızın kapağıhaline geliyor. Bu yöntemi kullanarakistediğimiz görseli kapak görüntüsüolarak kullanabilirsiniz.JuK ile parça listemizi istediğimiz gibioluşturabilir, bir yandan çalışırkenbir yandan da fonda müziklerimizidinleyebiliriz.Panelde yer alan küçültülmüşsimgesiyle JuK, arka plandaçalışmaya devam eder ve sizi rahatsızetmez.JuK müzik çalarla ilgili daha fazladetayı içeren, Özgürlükİçin pakettanıtımı sayfaları arasında yer alan ve Gökmen GÖRGEN tarafından yazılmışolan bu detaylı yazıyı okumanızı ayrıca tavsiye ederiz.35Bu yazımızda, JuK hakkında genel bir bilgi vermiş olduk. Pardus’la beraber iyimüzik dinlemeler efendim.

paket tan›t›m›Mustafa GÖKAYgokay.mustafa@gmail.comAkıllı dosya yöneticisi:DolphinDolphin’i biraz daha yakından tanıyarakçalışmalarınızı hızlandırabilir, kendiniz içindaha rahat bir kullanım ortamı oluşturabilirsiniz.36

paket tan›t›m›Ne kadar KDE 4’ün gelmesiyle Konqueror’u bırakıp Dolphin’e geçmekte birazzorlansam da, içim elvermese de sonradan yavaş yavaş kullandıkça sevmeyebaşladım Dolphin’i.Dolphin nedir ne değildir, bundan bahsetmeyeceğim. Ama kısaca şunusöyleyeyim: Her işinizde neredeyse onu kullanacaksınız :).Dolphin’e Kısa BakışDolphin ile kullanıcı dizininize bakabilir, bağladığınız USB disklerinizin vehafıza kartlarınızın içeriğine erişebilir, sabit diskinizin en ücra köşelerini ziyaretedebilirsiniz.Öncelikle, Dolphin’i açtığımızda üç bölümden oluşan bir arayüz bizi karşılıyor.Sol tarafta belli yerlere bağlantı (Ev dizini, Kök dizin, USB diskler, vs.), ortakısımda o an bulunduğumuz dizinin içeriği, sağ taraftaysa seçili olan dosyaylailgili bilgiler bulunuyor ve varsa önizlemesi... Sıra geldi bu görünümde kendinizeuygun düzenlemeler ve özelleştirmeler yapmaya.Ben fotoğrafçılıkla uğraştığım için bilgisayarımda fazla sayıda fotoğraf var.İsteğim, girdiğim dizinlerde bulunan fotoğrafları açmadan önizlemesinde bakıpbulabilmek.Dolphin tüm resim biçimlerininönizlemelerini gösteriyor.Fakat, 5 MB’tan büyükboyutlu resim dosyalarınınönizlemelerini öntanımlıayarlarla göstermiyor. Sistemiyormamak ve aşırı bellekkullanımından kaçınmak adınagüzel, ama biz fotoğrafçılariçin kötü bir durum.37Peki nasıl olacak, eğer çokbüyük resimlerin önizlemelerinigörmek istersek? ÖncelikleDolphin’i açıyoruz.Sonra Ayarlar > DolphinUygulamasını Yapılandır..bölümünden Genel Ayarlarkısmını açıyoruz. BuradanÖnizlemeler bölümündeEn Büyük Dosya Boyutukısmını 20 MB (ben 20 MBkullandım, daha büyük dosyaboyutları ile uğraşıyorsanızyükseltebilirsiniz) yapıyoruz.Gelelim Dolphin’in başka birözelliğine, ki ben bu özelliğebayılıyorum. Arşiv dosyalarıylahepimiz haşır neşiriz. Sürekli

paket tan›t›m›arşivli gelen dosyaları açıyoruz, çalışmalarımızı arşivleyip arkadaşlarımızagönderiyoruz. Peki arşiv dosyalarını açmadan sanki klasörlermiş gibi çifttıklamayla içlerine girebiliriz desem!..Öncelikle tekrar Ayarlar > Dolphin Uygulamasını Yapılandır...’ı açıyoruz. Soldabulunan Gezinme ayar kısmına tıklıyoruz ve sağ taraftaki ayar bölümündeArşivleri dizin gibi aç seçeneğini işaretliyoruz.Dolphin’i ÖzelleştirmeDolphin’in üst kısmında bulunan araç çubuğunda birden fazla düğme var.Bunlardan Simgeler, Ayrıntılar, Sütunlar düğmeleri dizin içeriğinin nasılBaşlangıç: Tarayıcılarda bulunan Ev simgesi gibi, başlangıç düğmesinebastığınızda sizi doğrudan kullanıcı dizininize götürecek.Dizin oluştur: Yeni bir dizin oluşturacağınız zaman sağ tıklamayla uğraşmadanyeni dizin oluşturabilirsiniz.Uçbirim aç: Bulunduğunuz dizindeyken, konsolda işiniz olduğunda çok yardımcıolacak bir düğme. Kısayol olarak F4 tuşunu da kullanabilirsiniz.görüneceğiyle ilgili. Bu ve diğer düğmelerin özelleştirmesini yapabiliyoruz, işimizeyaramayanları kaldırabiliriz ve Pardus’ta bize en çok lazım olan düğmeleriekleyebiliriz. Bunun için Ayarlar > Araç Çubuğunu Yapılandır... bölümünüaçıyoruz ve aşağıda kısaca bahsedeceğim düğmelerden işlevi hoşunuza giden yada kendi ihtiyaçlarınız doğrultusunda diğer onlarca düğme arasında seçim yapıp,Dolphin’i daha hızlı ve kolay bir şekilde kullanabilirsiniz.Sekmeler İçinden Dolphin, Koşarak Koşarak Gel...Mozilla Firefox’taki gibi dizinleriniz içerisinde sekmeli bir yapıda dolaşabilirsiniz.Böylece birçok Dolphin penceresi açmadan tek Dolphin üzerinden işlerinizihalledebilirsiniz. Dosya > Yeni Sekme Aç yolunu takip ederek ya da Ctrl + Tkısayolunu kullanarak yeni sekme açabilirsiniz. Ya da bir dizine sağ tıklayarakyeni sekmede aç diyebilirsiniz. Dophin hakkında detaylı bilgileri Özgürlükİçin’dekiDolphin incelemesinde ve PardusWiki’deki Dolphin maddesinde bulabilirsiniz.38

openoffice.orgHakan HAMURCUhakan.hamurcu@openoffice.org.tr39

openoffice.orgOpenOffice.org Basic bir Interpreter’a (Yorumlayıcı) sahiptir. Diğer diller gibi(C/C++, Pascal/Delphi, Java v.b.) Compiler’ı (derleyicisi) yoktur ve bu sebeplebağımsız çalışabilir programlar yazılamaz. OpenOffice.org Basic ile yazdığınızprogramlar çalışmak için OpenOffice.org’a ihtiyaç duyar.Yazdığınız Basic kodları OpenOffice.org Basic yorumlayıcısı tarafından ilkolarak yazım hatalarına karşı denetlenir. Eğer yazım hatası yoksa kod çalıştırılır.Çalıştırıldıktan sonra eğer varsa mantık ve/veya çalışma anı hataları meydanagelebilir. Bu durumda yazdığınız kodu düzeltip tekrar çalıştırmanız gerekecektir.OpenOffice.org Basic sizlere hiç de yabana atılmayacak kadar değerli bir hataayıklama (Debuger) aracı sunar. Bu sayede hatalarınızı çok daha çabuk ve doğrubir şekilde tespit edip düzeltebilirsiniz.Makalemizin bundan sonraki kısmında OpenOffice.org Basic yerine sadece Basicterimi kullanılacaktır. Bu terim genel anlamda Basic programlama dilini değil,sadece OpenOffice.org içerisindeki Basic yorumlayıcısını temsil etmektedir.Basic Program SatırlarıBasic yorumlayıcısı kodu satır satır inceler ve çalıştırır. Basic diğer dillerden farklıolarak her bir komutun tek satırda bitmesini beklemektedir. C/C++ ya da Pascalgibi dillerde kodları yazarken çok daha esnek davranabilirsiniz ve bir komutudilediğiniz kadar uzunlukta satıra dağıtabilirsiniz. Ancak Basic buna doğrudanizin vermez. Bunun yerine bir birleştirme karakteri (‘_’ Underscore/Altçizgi)kullanılmasını zorunlu kılar.Örneğin;Değişken1 = (Değişken2 * Değişken3) + _(Değişken4 + Değişken5) + _(Değişken6 – Değişken7) + _(Değişken8 / Değişken9)Not: ‘_’ karakteri mutlaka her satırın son elemanı olmalıdır ve kendisinden sonraherhangi bir boşluk/tab karakteri içermemelidir. Aksi halde Basic yorumlayıcısısize hata bildirecektir.Ek olarak ayrı ayrı yazılan kısa satırları da tek bir satırda birleştirebilirsiniz. Bununiçin her komuttan sonra ‘:’ karakteri kullanılır.Örneğin;a=1b=a+1c=a*byerinea=1: b=a+1: c=a*bkullanılabilir.AçıklamalarÖzellikle yazarı tarafından uzun kodların anlaşılması ya da program kodlarınınbir başkası tarafından rahat okunabilmesi için açıklamalara ihtiyaç duyulmaktadır.Açıklamalar tek başlarına bir satır olabilecekleri gibi herhangi bir komutundevamına da yazılabilirler. Basic yorumlayıcısı neyin komut neyin açıklamaolduğunu REM komutu ya da apostrof “ ‘ “ karakteri sayesinde anlar. “ ‘ “Karakterinden sonra gelen hiçbir şeyi dikkate almaz.Örneğin;‘ Şimdi programımıza başlayalım‘ İlk olarak kaç tane eleman işlediğimizi bilmemiz gerekiyor‘ Bunun için bir Sayac mekanizmasına ihtiyacımız olacakSayac = 0 ‘ Sayacı sıfırlıyoruzSayac = Sayac +1 ‘ Sayacın değerini her seferinde 1 artırıyoruz.Yukarıdaki örnekte de gördüğünüz gibi “ ‘ ” karakterinden sonra dilediğiniz tümaçıklamaları yazabilirsiniz. Unutmamanız gereken bir konu “ ‘ “ karakterindensonra komut yazılamayacağı. Yazılan komutlar çalıştırılmayacak ve sadece biraçıklama olarak kalacaklar.Örneğin;‘ Açıklama içinde a=7 gibi bir ifadenin hiçbir anlamı yoktur.‘ b=a*8‘ yukarıdaki örnekte yine açıklama olarak algılanacaktır.40

openoffice.orgAyrıca “ ‘ “ karakteri yerine REM komutu da kullanılabilir.REM komutuyla yapılacak açıklamalar bağımsız satırlar yada : ile bölünmüş satırlar olabilir. Aksi halde hata verecektir.Örneğin;REM ancak komutların devamına REM yazmak mümkündeğildir.A=8 ‘ Burada apostrof kullanılacaktır.B=A*9 REM bu satır hata verecektir.Değişken / Sabit isimlendirme kurallarıBasic’te kullanılacak tüm değişken ve sabitlerin aşağıdaki kurallara uymasıgereklidir.l Değişken isimleri sadece Latin alfabesindeki karakterleri, rakamları ve alt çizgi“_” içerebilir.l İlk harf ya bir karakter ya da “_” olabilir. Değişken isimleri kesinlikle rakam ilebaşlayamaz.llÖzel karakterleri ve boşluk içeremez. Örneğin “üğışçö@€“Değişken ismi en fazla 255 karakter olabilir. Daha uzun isimler kullanılamaz.l Değişken isimlerinde küçük/büyük harf ayrımı yapılmaz. Ornekdegiskenadiile ORNEKDEGISKENADI aynıdır. Tek bir özel durum dışında! UNO-APIkullanıldığında küçük/büyük harf ayrımı yapılır ve birbirlerine eşit değildir. Busebeple UNO-API’de nasıl tanımlanmışsa o şekilde kullanmak gereklidir.Bu kurallara uyan ve uymayan örnekler;AdıDogum TarihiDogum_TarihiGun_3012AyAdi,Soyadi‘ Yanlış örnek çünkü “ı” harfi içeriyor‘ Yanlış örnek çünkü boşluk içeriyor‘ Doğru Örnek‘ Doğru Örnek‘ Yanlış örnek çünkü rakamla başlamış‘ Yanlış örnek çünkü ,. karakterleri desteklenmez.Değişkenlerle çalışmakBasic dili kolay programlama için geliştirilmiştir. Doğal olarakdaha ileri seviyedeki dillerde karşınıza çıkabilecek özel bir takımtanımlamaları yapmanıza gerek yoktur. Oldukça sade bir şekilde“değişken=değer” düzeninde kullanabilirsiniz.Bu tip kullanıma “kapalı” kullanım adı verilir. Kapalı kullanımdankasıt, değişkenin tek bir veri tipiyle işlem yapabileceğini ve diğer veritiplerine kapalı olduğunu göstermektir. Eğer değişken ilk değer olarakbir tam sayı değer almışsa, programın sonuna kadar sadece tam sayıalabilecek demektir.Örneğin;a=5b=a+6:c=b*2d=c/5Bu yöntem çok tavsiye edilmemektedir. Bunun yerine değişken tiplerini tanımlamakileride oluşabilecek hataları daha işin başında bertaraf edecektir. Kapalı kullanımyerine açık kullanım olarak anılan yöntemdeyse değişkenlerin önce tipleritanımlanmakta ve sonrasında kullanılmaktadır.Bunun için öncelikle DIM komutuyla değişkenin tüm veri tiplerine açık olduğutanımlanmalıdır.Örneğin;Dim ToplamToplam = “Merhaba”Toplam = 1Toplam = 1.5Toplam = True‘ Değişkeni açık bir biçimde tanımlıyoruz.‘ Değişkene bir karakter kümesi yüklenmiştir.‘ Değişkene bir tam sayı yüklenmiştir.‘ Değişkene bir doğal sayı yüklenmiştir.‘ Değişkene bir mantıksal değer yüklenmiştir.Örneklerde de gördüğünüz gibi Toplam değişkeni olası tüm değişken tiplerine açıkolarak tanımlanmış. Kapalı kullanım örneğindeyse değişken ilk değer olarak nealdıysa tüm program boyunca aynı türde verileri alması gerekirken, açık kullanımtekniğinde değişkeninize istediğiniz herhangi bir türde veri yükleyebilirsiniz.41

openoffice.orgAçık kullanım tekniğini veri türü belirsiz olan değişkenler için kullanmak mantıklıdır.Ancak birçok programcı bazı durumlarda kesinlikle değişkene atanacak veritürlerini kendileri tanımlamak ister. Basic’te bu durum yine DIM komutu yardımıylaberaber yapılır.Örneğin;Dim Tutar As Currency‘ Bunu Dim Tutar@ şeklinde de tanımlayabilirsiniz.DIM komutuyla birden fazla değişkeni aynı türde tanımlamak için değişkenlerarasında , (Virgül) kullanılabilir.Örneğin;Dim Adi As StringDim Yas As IntegerDim Oran As FloatDim Borc As SingleDim ToplamBorc As Doubletanımlayabilirsiniz.‘ Bunu Dim Adi$ şeklinde de tanımlayabilirsiniz.‘ Bunu Dim Yas% şeklinde de tanımlayabilirsiniz.‘ Bunu Dim Borc! şeklinde de tanımlayabilirsiniz.‘ Bunu Dim ToplamBorc# şeklinde deDIM Adi, Soyadi, Telefonu As StringDIM Alacak, Borc, Toplam As Currencyya da tek satırda birden fazla tipte değişkenler tanımlamak için;DIM Adi As String, Borc As Currency, Yas As Integer kullanılabilir.OpenOffice.org Yüzünü YeniliyorSon 10 yıl boyunca OpenOffice.orgbüyük bir proje olarak yavaş yavaşgeliştirildi ve ofis ürünleri pazarında iyibir yer edindi.OpenOffice.org’un sahibi olanSun Microsystems’ın Oracle firmasıtarafından satın alınması, birazgecikerek de olsa, OpenOffice.org tarafında bazı tasarımsal vekozmetik yeniliklerin yapılmasınıgündeme getirdi. İlk büyük değişiklik,OpenOffice.org’un tasarımı tarafındagerçekleşecek.OpenOffice.org’un 3.2.1 sürümüylebirlikte logosu ve sessiz sedasızbir şekilde değiştirildi. Bu yenilemeişleminde amaç, kullanıcıya verilengüven hissini artırmak.Özgürlük vurgusu artıyorOpenOffice.org amblemi ve martısembolü, kullanıcılar tarafından çok iyibiliniyor. Yeni amblem üzerinde dostçave modern bir izlenim veren, açık birmavi ton kullanıldı. Bu yeni mavi ton,kullanıcıda özgürlük ve açıklık hissinipekiştirecek şekilde, güneşli bir havadauçan martılar ve mavi gökyüzünüresmediyor.Amblem üzerindeki martılar, bir anagörsel unsur gibi belirlenmiş. Sadeceamblemin bir parçası olarak değil, aynızamanda bağımsız bir sembol olarakdüzenlenmiş. Özgürce uçan kuşlar,OpenOffice.org’un özgür duruşunutemsil ediyor. Bu sembollerden ikisibirlikte, açıklık ve işbirliği değerlerinivurguluyor.Açık mavi renge çekilen “Open”kelimesi özgürlüğe ve açıklığaolan vurguyu daha fazlapekiştiriyor. Şekil ve yerleşimüzerindeki ufak değişiklikler,amblemi daha açık veölçeklenebilir yapmış.Adım Adım YenilenmeOracle, OpenOffice.org’un bir sonrakisürümünde başlangıç merkezi (startcenter), uygulama ve ODF simgeleri,hakkında kutusu (about box) ve açılışekranı gibi bileşenleri de yenileriyledeğiştirecek.Mayıs 2010 tarihinde geliştirilen,yenilenen amblemin yeni markaunsurlarının tanıtımı yapıldıktan sonra,yeni amblem, OpenOffice.org 3.2.1kullanıcı grafik arayüzü içine dâhiledildi.Marka girişiminin (Branding Initiative)yaratılması için harcanan bu çabalar,kalıcı bir OpenOffice.org markasınınoluşumuna öncülük ediyor. Bu girişiminamacı, OpenOffice.org ruhunuifade eden tutarlı bir marka olaraksağlamlaştırmak.Kaynak: OpenOffice.Org42

atölyeOnur ASLANslnnronur@gmail.comPyQt Dersleri - 5Python’ın gücüyle Qt’nin görselliğini birleştirenderslerimize kaldığımız yerden devam ediyoruz.Nasmac (CC by-sa)43

atölyeÖnceki yazımızda PyQt ile sistem genelindeki simgeleri ve birkaç tane Qt4aracının kullanımından bahsetmiştim. Bu dersimizdeyse öğrenmiş olduğumuzaraçlarla KDE’deki programların Yapılandır ve Ayarlar pencerelerinin yapımınıelimden geldiğince anlatmaya çalışacağım.Kullanacağımız araçları geçen yazımızda tanıttığım için ve Ayarlar penceresiyapılan uygulamaya göre farklılık göstereceğinden genel olarak sadeceAyarlar penceresinin yapımından bahsedeceğim. Görüntü üzerine kurulan birprogramda görüntü üzerine, ses üzerine kurulan programlarda ses üzerinde ayaryapmamızı sağlayacak Ayarlar penceresi bulunur . Görsel olarak çalışan birayarlar penceresi oluşturmak için elimizde en azından bir tane ana penceremizin(MainWindow) olması lazım. Bu yüzden dersimize basit bir ana pencereoluşturarak başlıyoruz.Ana penceremizi oluşturalımHemen Qt4 tasarımcısınıaçarak MainWindowpenceresini oluşturuyoruz.Resimdeki gibi sol taraftan birertane PushButton, listWidgetve lineEdit alıp penceremizesürüklüyoruz. Öncekidersimizde anlattığımız gibimenülere Dosya > Kapat veYardım > Ayarlar menülerinieklemeyi unutmuyoruz.Daha sonra resimdeki gibiyerleştirip isimlerini değiştiriyoruz. Uzantısı .ui olacak şekilde herhangi birisimle kaydediyoruz. Uygulamamızda mainwindow olarak geçeceğinden benmainwindows.ui ismini verdim.Ayarlar Penceremizi oluşturalımmainwindow penceremizi kapatarak hemen yeni bir pencere oluşturmak için Qtaraç çubuğundaki Yeni (New) düğmesine basarak pencere oluşturma penceresiniçağırıyoruz. Ardından sol taraftan Diyalog without Buttons.. seçeneğiniseçip diyalog penceremizi oluşturuyoruz. Sol taraftan birer tane listWidget,stackedWidget ve 2 tane PushButton alıp resimdeki gibi yerleştirip resimleriniekliyoruz.Önceki dersimizde anlattığımız gibi listWidget’a istediğimiz yazıyı, kelimeyiyazıyoruz ve resimlerini ekliyoruz.ListWidget’a eklediğimiz nesnelerin dikey durması için sırasıyla şunları yapıyoruz;ListWidget’a tıkladıktan sonra Özellik Düzenleyicidenresimdeki “QAbstractItemView” başlığından“horizontalScrollBarPolicy” kısımının seçeneğini“ScrollBarAlwaysOff” şeklinde değiştiriyoruz. İconSizeseçeneklerini de 48X48 olarak değiştiriyoruz. Daha sonraQlistView başlığı altında bulunan viewMode seçeneğini“IconMode” seçeneğini seçerek değiştiriyoruz. Böylece“listWidget” simgeleri dikey olarak gösterecektir. Ardından da “gridSize” kısmınınboyutlarını uygun bir boyuta getiriyoruz.“stackedWidget” nesnemizin üstünelistWidget’daki isimlere göre bazı araçlarekleyeceğiz. Bir uygulama geliştirdiğinizdeona göre araçlar eklemelisiniz.Şimdi istediğiniz gibi araçlar ekleyebilirsiniz.Çünkü buradaki amaç bu nesnelerikullanmak değil. Sadece listWidget ile neleryapabileceğimizi göstermektir.ListWidget ile Sekme Değiştirmek ve Sinyal/SlotListWidget ile sekme değiştirmekiçin F4 tuşuna basarak Sinyal/SlotDüzenlemelerini açıyoruz. Açtıktansonra ilk önce listWidget’a tıklıyoruzve ardından stackedWidget’atıklıyoruz ve resimdeki gibi sol taraftan“currentRowChanged(int)” seçeneğini, sağtaraftan “setCurrenIndex(int)” seçenekleriniseçiyoruz. Böylece listWidget’dan neseçersek sonraki sayfa gelecektir. Bu kısımdaatlamamız gereken çok önemli bir nokta44

atölyevar. ListWidget’aeklediğimiz nesnekadar stackedWidget’asayfa eklemeliyiz.Sayfa eklemek için“stackedWidget”üzerindeyken sağtıklayıp sayfa ekleseçeneğini kullanaraksayfa ekleyebilirsiniz.Sonra bu pencereyiayarlar.ui olarakkaydediyoruz.Uygulamanın Kodlara Çevrilmesi ve ÇalıştırılmasıDosya isimlerini mainwindow.ui ve ayarlar.ui olarak kaydettiğimiz için budosyaları Python diline çevirmek için şu komutları dosyaların bulunduğu konsoldanyazıyorum.pyuic4 mainwindow.ui -o ui_mainwindow.pypyuic4 ayarlar.ui -o ayarlar.pykomutlarını vererek dosyaları Python diline çeviriyoruz. Yaptığımız uygulamayıçalıştırmak için dosyaların bulunduğu dizinde mainwindow.py isminde bir Pythondosyası oluşturuyoruz. Ve şu kodları yapıştırıyoruz.#!/usr/bin/python# -*- coding: utf-8 -*-from PyQt4 import QtCorefrom PyQt4 import QtGuifrom ui_mainwindow import Ui_MainWindowfrom ayarlar import Ui_Dialog as Ayarlariimport sysclass Ayarlar(QtGui.QDialog, Ayarlari):def __init__(self):QtGui.QDialog.__init__(self)self.setupUi(self)class MainWindow(QtGui.QMainWindow, Ui_MainWindow):def __init__(self):QtGui.QMainWindow.__init__(self)self.setupUi(self)self.ayarlar = Ayarlar()@QtCore.pyqtSignature(“bool”)def on_actionAyarlar_triggered(self):self.statusBar().showMessage(unicode(“Ayarlar\n”))self.ayarlar.exec_()@QtCore.pyqtSignature(“bool”)def on_pushButton_3_clicked(self):self.close()@QtCore.pyqtSignature(“bool”)def on_actionKapat_triggered(self):self.close()@QtCore.pyqtSignature(“bool”)def on_actionQt_Hakk_nda_triggered(self):QtGui.QMessageBox.aboutQt(self)self.statusBar().showMessage(unicode(“Qt Hakkında”))app = QtGui.QApplication(sys.argv)window = MainWindow()window.show()sys.exit(app.exec_())Bu kodların hepsinin ne anlama geldiğini PyQt4 Dersleri – 4 isimli yazımızdagörmüştük. Ayarlar penceresi açılacaktır fakat üzerindeki araçlara görevatamadığımızdan araçlar işlevsiz olacaktır. Aynı şekilde mainwindow.uipenceresindeki araçlara da işlev vermeyi uygun görmedim. Çünkü listWidget ‘anesne eklemesini bir önceki yazımızda göstermiştik.Bu dersimizdeki amaç yaptığımız uygulamalara göze daha hoş gözüken birAyarlar (Yapılandır vs.) penceresinin nasıl yapılacağını göstermekti. Bu yazımızdaelimden geldiğince listWidget ve stackedWidget araçlarının kullanımınıgöstermeye çalıştım. PyQt konusunda daha detaylı bilgiler sunacağımız gelecekyazımızda görüşmek üzere..45

oyun incelemeSercan GÜNDOĞDUsercangundogdu21@gmail.comHaydi kağıtları dağıtın!PokerTHDünyanın en ünlü kart oyunlarındanbirini, Pardus ile beraber oynamakistemez misiniz?LLudo (CC bu-nc-sa)46

oyun incelemeBoş zamanlarımızı değerlendirmek ya da eğlenmek için çoğumuz elimize iskambilkağıdı almışızdır. Birçoğumuzun da bildiği gibi Poker, en ünlü kart oyunlarındanbiridir. Poker’in birçok türü vardır. Bunlardan en çok tercih edileniyse TexasHold’em Poker’dir. Çok iyi bir eliniz olsa bile kazanmanız garanti değildir.Rakiplerinizi iyi izlemeniz ve iyi rol yapmanız da önemlidir.Dünya çapınca turnuvaları düzenlenen, milyonlarca tutkunu olan bu heyecanlıoyunun Pardus’ta nasıl oynandığını hepberaber öğrenelim.PokerTH, adından da anlaşılabileceği gibi;yapay zekâyla, İnternet oyuncularıyla ya daözel bir ağ kullanarak Texas Hold’em Pokeroynayabilmek için geliştirilen açık kaynakbir oyun simülatörüdür.llllYerel Oyun Başlatİnternet OyunuAğ Oyunu OluşturAğ Oyununa KatılYerel Oyun BaşlatSeçeneklerin ilki olan “Yerel Oyun Başlat” seçeneği; hiçbir ağ bağlantısıgerektirmeden, yapay zekâ olan bilgisayar rakipleriyle oynanabilen bir oyunseçeneği. Tek başımıza da keyifli zaman geçirebileceğimiz bu seçeneğiseçtiğimizde karşımıza, oyuncu sayısı, başlangıç parası ve teklif gibi ayarlarıyapabileceğimiz ayar penceresi geliyor.Gerekli tüm ayarları yaptıktan sonra, artık bu heyecanlı oyunun zevkiniçıkartmaya başlayabilirsiniz.Oyunu açtığımızda ilk olarak karşımıza, 4seçenek sunan ana menü geliyor.47İnternet OyunuDiğer bir seçenek olan “İnternet Oyunu” seçeneğiyse, İnternet erişimi olanbilgisayarlarda tercih edilebilecek bir seçenektir. İnternet oyununda her ülkedenyüzlerce çevrim içi gerçek oyuncu bulunur. Yeni oyunlar oluşturulur ve diğeroyuncular bu oyunlara katılabilir.

oyun incelemeİnternet Oyunu seçeneğini seçtiğimizde karşımıza, sadece bir sefere mahsusoyuncu ismini gireceğimiz bir pencere gelir. Oyuncu ismini girdikten sonra asılönemli olan yere, Kulis’e geliyoruz.Görüldüğü gibi ortada kurulu oyunlar listeleniyor. Sol tarafta, çevrim içi oyunculargörünüyor. Sağ tarafta da, oyunu seçtikten sonra, oyuncular ve oyunun bilgilerigözüküyor.Join any game (Herhangi Bir Oyuna Katıl) düğmesiyle listede bulunan herhangibir oyuna katılabilirsiniz. Create Game (Oyun Oluştur) düğmesine kullanarakkendi oyununuzu kurabilirsiniz.Gerekli ayarları yaptıktan sonra oyun yaratıp, oyununuza insanların katılmasınıbekleyebilirsiniz.Listelenen oyunlarda, tam dolu ya da kilitli olan oyunların listelenmemesi için, enüst orta kısımda, oyun listesinin üstünde olan filtreleri kullanabiliriz.Üçüncü seçenek olan filtre; “Show Open&non-full&non-private games” seçeneğibize; açık olan, dolu olmayan ve özel olarak kilitlenmemiş olan tüm oyunlarıfiltreler. Böylece girebileceğiniz oyunları daha kolay seçebilirsiniz.Bu oyunlardan herhangi birine çift tıklayarak ya da alttaki Join Game (OyunaKatıl) düğmesini kullanarak girip, oyunun başlamasını bekleyebilirsiniz. Sağtarafta bulunan Leave Game (Oyunu Terk Et) düğmesini kullanarak, bağlıolduğunuz oyundan çıkabilirsiniz.Bu aşamada oyun ekranını göremeyeceğiniz başka işlerle ilgilenebilmeniz içinsesler devreye giriyor. Oyuna yeni bir oyuncu katıldığında ya da gerekli oyuncusayısına ulaştığınızda oyun sizi çeşitli ses efektleriyle uyarıyor. Bu sayede başkaişlerle ilgilenirken oyunu kaçırmıyorsunuz.Oyununuz hazır olduğunda Start Game (Oyunu Başlat) seçeneğiyle İnternetoyununuzu başlatabilirsiniz.Ağ Oyunu OluşturÖzel bir ağ oyunu oluşturmak için kullanılır. Oyuna diğer oyuncuların katılmasıiçin IP adresi kullanılır.48

oyun inceleme“Ağ Oyununa Katıl” seçeneği, özel bir ağda kurulmuş oyuna katılmayı sağlıyor.Bağlantı, oyunun kurulu olduğu bilgisayarın IP adresini kullanarak sağlanabilir.Oyunun Genel ÖzellikleriOyun başladığı zaman sol alt kısımda, diğer oyuncularla sohbet edebileceğiniz veel sıralamalarında ipucu alabileceğiniz birer sekme bulunuyor.Ellerin Değerleri1. Royal Flush2. Straight Flush3. Four of a Kind4. Full House5. Flush6. Straight7. Three of a Kind8. Two Pairs9. One Pair10. Highest CardOyunda kısayol tuşlarını sıralayacakolursak;F1: Fold (Pas), oyundan çekilmek içinkullanılır.F2: Call/Check (Bahsi Görmek,Yetişmek)/(Devam), masadaki enbüyük bahse yetişip oyuna katılmak içinkullanılır.F3: Raise/Bet (Katlamak/Artırmak),bahsi dilediğiniz kadar artırmanızı sağlar.F4: All-In (Rest), tuşuyla da tüm paranızı ortaya koyabilirsiniz.Oyuncu Sayısı: 2-10 kişi.Tür: BahisEşli Oynanmaz.Deste: 1 adet 52’lik desteyleoynanır.Tur: Masada yeterli oyuncubulunduğu sürece oynanır.Kart Sıralaması: A, K, Q, J,10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, AOyun Yönü: Saat yönündedir.49Sağ alt kısımdaysa Günlük, Uzak, Şans adında üç sekme bulunuyor.Günlük sekmesi; oyunda olan biteni kısaca not eden sekmedir. Hangi oyuncununne kadar bahis koyduğunu buradan görebilirsiniz.Uzak sekmesi; bilgisayar başında olmadığınız zaman, bilgisayarınızın sizinyerinize hamle yapmasını sağlayabileceğiniz ve oyunu yönetebileceğinizsekmedir.Şans sekmesi; elinizin gücüne göre, kazanma şansınızı yüzde olarak gösterir.Sol üst kısımdaysa View(Görüntüleme) ve Settings(Seçenekler) adında iki adetmenü var. View menüsünden hangi sekmelerin gösterileceğini/gizleneceğinibelirleyebilirsiniz. Settings menüsündense PokerTH’ı Ayarla seçeneğini seçipAyarlar penceresini açabilirsiniz.Buradan arayüz, masa görünümü, kartların görünümü, ses ve takma isim gibiayarları yapabilirsiniz.Keyifli oyunlar dilerim.

kdeAnıl ÖZBEKanil@ozgurlukicin.comDepodan çektimbir tane,Eve GeldimBin Tane...Pardus depolarından KDEGames’ikurduğunuzda bilgisayarınıza 40kadar eğlenceli küçük oyunun birdenkurulduğunu görebilirsiniz!.50

kdeKDEGames, KDE masaüstü ortamının oyunlar için oluşturulmuş alt bileşenidir.KDEGames geliştiricilerinin ana hedefi masaüstü kullanıcıları için yüksek kalitelioyun ve eğlence uygulamaları sunmaktır. Sizler de bu oyunları denerkengeliştiricilerin çok iyi bir iş çıkarmış olduğunu görebilirsiniz.KDEGames neredeyse her oyun türü için etkileyici seçimlere sahiptir. Her biri ayrıbir başyapıt olan bu oyunlar en iddialı oyuncuları bile tatmin edecektir. Şimdi buoyunları kategorilerine halinde biraz daha yakından tanıyalım.Oyun MakinesiKbounceKBounce, Volfied’in oynaniş tarzına benzeyen tek kişilik bir bulmaca - maceraoyunudur. Oyuncu iki ya da daha fazla topun oradan oraya zıpladığı duvarlarlakaplı bir alanda yeni duvarlar inşa ederek ve toplara yakalanmamaya çalışarakaktif alanın en azından %75’ini kapatmaya çalışır.KDiamondKDiamond benzer elmaslardan üç tanesinin yan yanagetirilmesini konu edinen tek kişilik bir bulmaca oyunudur.Oyun bazı açılardan Crack Attack’a benziyor, sadece birazdaha sakini ve elmasların yerleri sadece yatay olarak değildikey olarak da değişeni diyebiliriz.KGoldrunnerKGoldrunner labirentler içinde koşuşturduğunuz ve rakipleriniziatlatmaya çalıştığınız bir macera oyunu. Tüm altınları toplamakiçin klavye ya da fareyle oyunumuzdaki kahramana rehberlikedebilirsiniz. Tüm altınları topladıktan sonra sonraki bölümegeçmeye yarayan merdivene tırmanabilirsiniz. Bütün bunlarıyaparken düşmanlarınızın da altının daha kötüsü sizin peşinizdeolduğunu unutmayın.KBreakoutKBreakout bir Breakout türevidir. Oyunun amacı topları yeredüşürmeden olabildiğince çok tuğlayı yok etmek. Oyunu klavyenizya da farenizle oynayabilirsiniz. Bazı tuğlaları yok ettiğinizde güçnesneleri düşecek, bunları toplayarak ek kazanabilirsiniz.KLinesKolor Lines bağımlılık yapıcı bir oyundur. Color Lines’tan esinlenilenoyunda amacınız, aynı renkli toplardan beş tanesini yan yanagetirmek. Topları sütunlar ve satırlar arasında taşıyabilirsiniz.51

kdeKolfKolf yukarıdan görüş açısına sahip, iki boyutlu bir minyatür golfoyunudur. Kurslar dinamik özelliktedir ve bir yarışmada 10kullanıcıya kadar birlikte oynanabilir.KollisionKollision zevkli bir toplardan kaçma oyunudur. Boş bir alana fareyletıkladığınızda oyun başlar ve fare imlecinizin yerini mavi bir top alır, ayrıcaolayların gelişmesine vesile olacak kırmızı toplar da alandakiyerlerini alırlar. Bundan sonra yapmanız gereken tek şey diğertoplardan kaçmaktadır. Eğer onlara değerseniz oyun biter. Kulağabasit gelebilir ama hiç de öyle değil. Top sayısı süre ilerledikçeartıyor ve diğer topların birbiriyle çarpışması, ani açı değişiklikleriyapması ve size değmesi işten bile olmuyor!KSameKSame tek kişiyle oynanan dolayısıyla tek kazananın olduğu biroyundur. Eğlence ve yüksek puan için oynayabilirsiniz. KSame,SameGame’in bir türevidir. Birbirine temas halindeki toplarıbulmaya ve geriye tek bir top bile bırakmamaya çalışıyorsunuz.KSpaceDuelKSpaceDuel’de güneş yörüngesinde dönenerek rakibinizingemisini vurmaya çalışıyorsunuz. Bilgisayara karşıoynayabileceğiniz gibi iki kişilik oyun seçeneği de bulunuyor.Rakibini ilk önce vuran bölümü kazanır. Alışması biraz zamanalsa da güzel bir oyun.Kart ve Tahta OyunlarıBovoBovo, her bir oyuncunun kendi şeklinden beş tanesini yanyana getirmeye çalışırken rakibinin aynı amacını engellemeyeçalıştığı Gomoku benzeri iki kişilik bir oyundur. Kağıt kalemlede oynanabilen bu hoş oyunu bilgisayarınızda da zevkleoynayabilirsiniz.KBattleshipKbattleship, KDE için bir “Amiral Battı” oyunudur. Gemiler denizitemsil eden oyun tahtasına yerleştirilir ve oyuncular rakipleriningemilerinin yerleşimini tahmin ederek gemileri vurmaya çalışır. Rakibinintüm gemilerini daha önce batıran oyuncu kazanır.52

kdeKMahjonggMahjong Solitaire oyununa benzeyen KMahjongg, bir ya daiki oyuncunun birlikte oynayabileceği bir parça eşleştirmeoyunudur. Eğer takıldığınız yerler olursa ipucu düğmesinikullanarak yardım alabilirsiniz. Öntanımlı ayarlarla her zamançözümü mümkün bölümler oluşturulduğu için biraz zorlansanızda tüm bölümleri bitirebilirsiniz.Shisen-ShoShisen-Sho, standart Mahjong taşlarıyla oynanan bir kart oyunudur. Mahjong’danfarklı olarak Shisen-Sho’da kartlar tek sırada karıştırılır. Tek sırada olması“Oh ne var bunda, iki dakikaya tüm parçaları eşleştiririm” hissi uyandırsa daeşleştirilebilecek parçaların diğer parçaları kesmeyen bir hayaliçizgiyle birleştirilebilir olması gerekliliği gibi kuralların varlığıöğrenilince işin ciddiyeti ve eğlencesi daha iyi anlaşılıyor.taş koyulur. Oyunun kuralları basit olmasına rağmen oynarken çok fazla uğraşgerektiriyor. Oyunda kazanmak için yapılması gereken en önemli hamle köşeleretaşlarınızı yerleştirmek. Ne kadar çok köşeniz varsa kazanma şansınız o kadaryükselir. Bu, dört köşeyi alan oyunu mutlaka kazanır anlamına gelmez. Usta biroyuncu köşeleri almadan da oyunu kazanabilirKFourInLineKFourInLine iki kişiyle oynanan “Hedef 4” türevi bir oyundur.Bilgisayara karşı oynayabileceğiniz gibi bir arkadaşınıza karşı daoynayabilirsiniz. Delikli tahtaların üzerinden sıra sıra atılan renklidairelerden her oyuncu kendisininkilerin yan yana, üst üste ya daçaprazlamasına dört tane olmasına uğraşıyor ve bunu ilk başaran kazanıyor.Kendi hamlelerinizi yaparken rakibinizin hamlelerini de bozmayı unutmayın sakın.KPpatKPatience oyununu oynayabilmek için tek ihtiyacınız olan şeysabır. Oyunların nasıl sonuçlanacağı kartların nasıl açılacağınabağlı, sabrınızla tüm oyunları bitirebilirsiniz. Onlarca farklı kartoyunu içeren KPat içinden kendinize uygun bir tane bulmaktazorlanmayacağınıza eminim.KReversiKReversi bilgisayara karşı oynayabileceğiniz bir strateji oyunudur.Oyunda rakiplerin taşları siyah ve beyazdır. Başlangıçta oyuntahtasının ortasındaki dört kareye sırasıyla beyaz ve siyah dört53

kdeLSkatLieutnant Skat, bilgisayara ya da arkadaşlarınıza karşıoynayabileceğiniz hoş ve eğlenceli bir kart oyunudur.KirikiKiriki eğlenceli bir zar oyunudur. Altı oyuncuya kadar birlikte oynanabilir.Mantık OyunlarıKAtomicKatomic, moleküler geometri hakkında hem eğlenceli hem de eğiticibir oyundur.Sokoban benzeri olan KAtomic’te başıboş atomlarıtoplayarak, çekip çevirerek kararlı, sağlam moleküller oluşturmayaçalışıyorsunuz ya da benim çok az kimya bilgimle yaptığımısandığım şey bu :).KMinesKMines klasik mayın tarlası oyununun bir türevidir. Oyununamacı hiç bir mayına denk gelmemeye çalışarak kutuları açmakve tüm mayınların yerini tespit etmektir. Eğer bir mayına denkgelirseniz oyun biter.KsudokuKsudoku mantık temelli bir sembol yerleştirme oyunudur. Standart olarak 9x9boyutlarında bir diyagramda çözülen ve her satır, her sütun ve her 3x3’lük karede1’den 9’a rakamların birer kez yer alması gereken bir zekâ oyunu türüdür.Japonca “Sayılar Tek olmalı” anlamına gelen “Suuji wa dokishin ni kag”kelimelerinin kısaltması olan Sudoku, günümüzde Asya’dan, Avrupa ve KuzeyAmerika’ya da yayılan popüler bir oyundur.Oyunun amacı, dokuzar hücreden oluşan 9 eşit kutuya bölünmüş bir alanüzerinde sayıları tekrar etmeyecek şekilde dizmeyi başarmak. Her satır ve sütunda1’den 9’a kadar olan sayıları sadece bir kez kullanarak dizmenizgerekiyor. Aynı şekilde çizgilerle ayrılmış her kutu içerisinde de1’den 9’a kadar olan sayılar bir kez kullanılmak zorunda.KBlackBoxKblackBox, yan yana dizilmiş kutularla oynanan bir saklambaçoyunudur. Bilgisayarın sakladığı topları kutuları lazerlekontrol ederek bulabilirsiniz, her ne kadar henüz ben bulmayıbaşaramamış olsam da o günler de yakındır.54

kdeKSquaresKSquares sıkıcı derslerin kurtarıcısı, eğlenceli ve heyecanlı kareyapma oyununun KDE sürümüdür. Çizgilerinizi çizerken rakibinizinkare oluşturamayacağı ve size açık vermesine neden olacak yerlerikullanmaya özen göstermelisiniz.KNetWalkKNetWalk bir ağ kurma oyunudur. Sunucularla istemcileri mümkünolan en az kaynakla birleştirmeye çalışıyorsunuz. Bağımlılıkyapmasıysa olasıdır. Kolaydan başlayarak deneyim kazanabilir veustalaştıkça zorluk seviyesini artırabilirsiniz.Strateji OyunlarıKonquestKonquest oyuncuların diğer gezegenlere gemi göndererek fetihyapabileceği Gnu-Lactic oyununun KDE sürümüdür.KJumpingCubeKJumpingCube bölge ele geçirmeye dayanan basit bir taktik oyunudur.Bilgisayara ya da arkadaşınıza karşı oynayabilirsiniz.Oyun alanı puanlara sahip kutucuklardan oluşmuştur. İlk önce tüm kutularsahipsizdir ve puanları birdir. Oyuncular kutucukları tıklayarak onların değeriniartırmaya ve en sonunda tüm kutucuklara sahip olmaya çalışır.Çocuklar İçin OyunlarKTuberlingKTuberling özellikle çocuklara yönelik bir inşa oyunudur.KTuberling fikir olarak kukla giydirme oyunlarına benzese desahip olduğu farklı temalar sayesinde daha öğretici özellikleresahiptir.KsirKKsirK’in basit bir amacı var. Ordularınızla komşularınıza atakyaparak dünyayı fethetmek.Diğer OyunlarGranatierGranatier bir Bomberman klonudur. Clanbomber’dan esinlenilerekyapılmıştır. Oyunun amacı diğer Bomberman oyunlarından farklıdeğildir. Granatier’ı oynarken bölüm boyunca dolaşmak, blokları55

kdetemizlemek, rakiplerinizi elemek, ya da tuzaklarla karşılaşmak ve bölümütamamlamak yapacaklarınız arasında.BomberBomber, oyuncunun yüksekliği her turda azalan bir uçak içindeşehirlere hücum ettiği tek kişilik bir macera oyunu.KapmanKapman dünyaca ünlü Pac-Man’in bir türevidir. Labirent içindehayaletlerle köşe kapmaca oynayarak bölümleri geçmeyeçalıştığınız oyunda eğer hayaletlere yakalanırsanız bir hakkınızıkaybediyorsunuz. Eğer bir enerji nesnesi alırsanız, bu kez siz birkaçsaniyeliğine hayaletleri yiyebiliyorsunuz.KSnakeKSnake KDE için basit bir yılan oyunudur. Oyunun amacıolabildiğince çok meyve yemek ve yılanın duvarlara ya da kendikuyruğuna çarpmamasını sağlamak.KillbotsKillbots katil robotlardan kaçmaya çalıştığınız ilginç bir oyun. Robotların kimintarafından yaratıldığı ya da neden yok etmek için programlandığı bilinmiyor. Tekgerçek şu ki, birçok robot var ve tek amaçları sizi yok etmek. Burobotları kim inşa ettiyse kaliteden çok miktara önem verdiği içinişiniz bir parça kolay sayılabilir. Bu arada sizin de ışınlanma gibihiç de yabana atılmayacak bir yeteneğiniz var. Robotları birbirineçarptırarak bölümü tamamlayabilirsiniz.KTronKTron, KDE için basit bir Tron benzeri oyundur. Ktron’da bilgisayara karşıoynayabileceğiniz gibi arkadaşlarınızla da oynayabilirsiniz.Oyunun amacı rakibinizden daha uzun süre yaşamak.Bunu yapmak için de duvarlara, kuyruğunuza ve rakibinizeçarpmamaya dikkat etmelisiniz. En sevdiğim oyun türlerindenbiridir Tron oyunları, size de tavsiye ederim oynamanızı.KubrickKubrick, Erno Rubik tarafından icat edilen dünyaca ünlü vebağımlılık yapıcı rubik küpü oyuncağının bir türevidir.KBlocksKBlocks klasikleşmiş Tetris’in bir yeniden yapımıdır. Oyunun amacıdüşen parçaları en uygun şekilde dizmek. Bir satır tamamendolduktan sonra siliniyor ve daha fazla oyun alanı açılıyor. Yeniparçaları koyacak yeriniz kalmadığında oyun biter. Gerçekhayatta bile çubuk bekleyenlerin denemesi gereken bir oyun.“Sabır Küpü” diye de bilinen 3x3x3’lük modelin her yüzünde9 kare olmak üzere alanı toplam 54 kare, hacmi de 27 birimküptür (ortadaki görünmeyen küpü saymazsak). Yüzeyindekikareler genel olarak altı farklı renkle etiketlendirilmiştir. Bulmaca çözüldüğündeküpün her yüzü tek renkten oluşur. Gerçek hayattta zeka küpünü çözemediyseniz,bir de burada şansınızı deneyebilirsiniz.Kaynaklar:http://games.kde.orghttp://tr.wikipedia.org/wiki/Reversihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Sudokuhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Rubik_küpü56

son sayfaPardus Kullanıcıları İçin Yararlı AdreslerPardus’u bilgisayarınıza nasıl kurabilirsiniz?Pardus topluluğu neler yapıyor?Dergimizin tüm sayılarını nereden bulabilirim?Ajans Pardus’u dinleyelim!Nerede bu Pardus kullanıcıları?Pardus geliştiricileri neleri tartışıyor?Pardus kullanıcıları neleri tartışıyor?OpenOffice.org TürkiyeBir hata buldum, bunu nereye raporlamalıyım?Pardus ile ilgili teknik bilgiler için nereye bakmalısınız?Şehrimde Pardus CD Gönüllüsü var mı?Bana Pardus 2009 Kurulum CD’si gönderir misiniz?Pardus kullanıcıları www.linux.com’da ne yapıyor?Windows’tan Pardus’a nasıl geçebilirim?Pardus kullanıcılarının gezegeninde neler oluyor?Pardus ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular57