Türkiye Bilim, Teknoloji ve Yenilik Sistemi ve Performans ... - Tübitak
Türkiye Bilim, Teknoloji ve Yenilik Sistemi ve Performans ... - Tübitak
Türkiye Bilim, Teknoloji ve Yenilik Sistemi ve Performans ... - Tübitak
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Firma Sayısı<br />
0<br />
0<br />
169<br />
318<br />
500<br />
Şekil 3.7: <strong>Teknoloji</strong> Geliştirme Bölgesi <strong>ve</strong> Firma Sayıları (Kaynak: STB)<br />
Personel Sayısı<br />
2000<br />
1800<br />
1600<br />
1400<br />
1200<br />
1000<br />
800<br />
600<br />
400<br />
200<br />
0<br />
20000<br />
18000<br />
16000<br />
14000<br />
12000<br />
10000<br />
8000<br />
6000<br />
4000<br />
2000<br />
0<br />
2<br />
5<br />
Firmalar <strong>Teknoloji</strong> Geliştirme Bölgeleri<br />
12<br />
16<br />
20<br />
Şekil 3.8: <strong>Teknoloji</strong> Geliştirme Bölgelerindeki Personel <strong>ve</strong> Proje Sayıları<br />
(Kaynak: STB)<br />
Dünyada, özellikle OECD ülkelerinde Ar-Ge <strong>ve</strong>rgi teşviki<br />
alanında geniş uygulamalar bulunmaktadır. Ülkemizde de<br />
Ar-Ge <strong>ve</strong>rgi teşviki ile ilgili olarak 5746 sayılı Araştırma <strong>ve</strong><br />
Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun<br />
2008 yılında yürürlüğe girmiştir. 2023 yılı sonuna kadar<br />
yürürlükte kalacak kanun kapsamında<br />
• <strong>Türkiye</strong>’de faaliyet gösteren işletmelerin en az elli TZE<br />
Ar-Ge personeli istihdam ettikleri Ar-Ge merkezlerine,<br />
• Kamu kurum <strong>ve</strong> kuruluşları ile uluslararası fonlardan<br />
desteklenen Ar-Ge projelerine<br />
• Ortaklarından en az birisi Ar-Ge Merkezi bulunan bir<br />
işletme olmak üzere aynı <strong>ve</strong>ya değişik sektörlerde faaliyet<br />
gösteren işletmeler tarafından işbirliği içinde yürütülen<br />
<strong>ve</strong> bu işletmelerden birisi <strong>ve</strong>ya birkaçı tarafından<br />
fonlanan, Rekabet Öncesi İşbirliği Projelerine,<br />
• Küçük <strong>ve</strong> Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme <strong>ve</strong> Destekleme<br />
İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından 12/4/1990<br />
tarihli <strong>ve</strong> 3624 sayılı kanuna göre oluşturulan teknoloji<br />
merkezi işletmelerine<br />
• Teknogirişim Sermayesi Desteğinden yararlananlara<br />
22<br />
604<br />
28<br />
802<br />
31<br />
1154<br />
37<br />
1254<br />
39<br />
1515<br />
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010<br />
700<br />
1500<br />
8843<br />
9770<br />
11093 11021<br />
0 0<br />
250<br />
2453<br />
4196<br />
5042<br />
Yıl<br />
İstihdam Projeler<br />
2513 2525<br />
3069<br />
3403<br />
4102<br />
13397<br />
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Yıl<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
4500<br />
4000<br />
3500<br />
3000<br />
2500<br />
2000<br />
1500<br />
1000<br />
500<br />
0<br />
<strong>Teknoloji</strong> Geliştirme Bölgesi Sayısı<br />
Proje Sayısı<br />
3. AR-GE YATIRIMI<br />
gerçekleştirdikleri Ar-Ge <strong>ve</strong> yenilik faaliyetleri için teşvik<br />
<strong>ve</strong> istisnalar sağlanmıştır. 5746 sayılı kanun kapsamında<br />
Ar-Ge indirimi <strong>ve</strong> teşviklerinden yaralanan mükellef sayıları<br />
<strong>ve</strong> teşvik/indirim miktarları Tablo 3.4’te <strong>ve</strong>rilmiştir. 4<br />
Tablo 3.4: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu, 5520 Sayılı Kurumlar<br />
Vergisi Kanunu <strong>ve</strong> 5746 Sayılı Araştırma <strong>ve</strong> Geliştirme Faaliyetlerinin<br />
Desteklenmesi Hakkında Kanun Kapsamında Yararlanılan Ar-Ge İndirimi<br />
<strong>ve</strong> Mükellef Sayıları<br />
Kaynak: Maliye Bakanlığı<br />
Mükellef Sayıları Vergi İndirimi<br />
(Milyon TL)<br />
2008 2009 2008 2009<br />
Gelir Vergisi 61 71 6 8<br />
Kurumlar Vergisi 402 549 585 1297<br />
TOPLAM 463 620 591 1305<br />
TÜBİTAK tarafından 2007 yılında girişimciliği teşvik etmenin<br />
önemine istinaden başlatılan <strong>Teknoloji</strong> <strong>ve</strong> <strong>Yenilik</strong><br />
Odaklı Girişimleri Destekleme (Teknogirişim) Programı<br />
kapsamında 2007-2009 yılları arasında, 287 proje başvurusunun<br />
44’ü desteklenmiş olup, bu süre zarfında toplam<br />
42 firma kurulmuştur. 5746 sayılı Araştırma <strong>ve</strong> Geliştirme<br />
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 2008 yılında<br />
yürürlüğe girmesi ile birlikte Teknogirişim sermayesi<br />
desteğinin, teminat alınmaksızın hibe olarak <strong>ve</strong>rilmesi<br />
programı daha cazip hale getirmiştir. 2009 yılı başından<br />
itibaren bu program Sanayi <strong>ve</strong> Ticaret Bakanlığı’nca, TÜ-<br />
BİTAK tarafından geliştirilen sistem çerçe<strong>ve</strong>sinde yürütülmektedir.<br />
Program kapsamında 2009-2010 döneminde<br />
toplam 883 başvuru alınmış <strong>ve</strong> 180 girişimci ile sözleşme<br />
yapılmıştır. 5 Yukarıda sözü edilen programların yanı sıra<br />
TTGV <strong>ve</strong> KOSGEB tarafından yürütülen <strong>ve</strong> özel sektöre<br />
Ar-Ge desteği sağlayan başka programlar da mevcuttur.<br />
3.6. Akademik Ar-Ge Destekleri<br />
Üni<strong>ve</strong>rsiteler <strong>ve</strong> araştırma enstitüleri, bilgi tabanlı ekonomilerde<br />
insan kaynağının yetiştirilmesi için önemli rol oynamaktadır.<br />
Bu nedenle TÜBİTAK <strong>ve</strong> DPT gibi kuruluşlar<br />
<strong>Türkiye</strong>’de yeniliğin sürdürülebilir hale getirilmesi için meraka<br />
dayalı akademik Ar-Ge’yi de kapsayacak şekilde kaliteli,<br />
hedef odaklı araştırmalara fon sağlamaktadır.<br />
DPT, TÜBİTAK koordinasyonunda yürütülen TARAL kaynaklarını<br />
da içeren <strong>Teknoloji</strong> Araştırma Sektörü Yatırım<br />
Bütçesi’ni hazırlamakla sorumludur. <strong>Teknoloji</strong> Araştırma<br />
23
Change language