28.02.2018 Views

kimya

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

KATKI MADDELERI NEDIR VE NE IŞE YARAR?<br />

Gıda katkı maddeleri Tü rk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nde<br />

“Tek başına gıda olarak tü ketilmeyen veya<br />

gıda hammaddesi ya da yardımcı madde olarak<br />

kullanılmayan; tek başına besleyici değeri olan veya<br />

olmayan; seçilen teknoloji gereği kullanılan, işlem<br />

veya imalat sırasında kalıntı veya tü revleri mamul<br />

maddede bulunabilen; gıdanın ü retilmesi, tasnii,<br />

işlenmesi, hazırlanması, ambalajlanması, taşınması,<br />

depolanması sırasında gıda maddesinin tat,<br />

koku, gö rü nü ş, yapı ve diğer niteliklerini korumak,<br />

dü zeltmek veya istenmeyen değişikliklere engel<br />

olmak ve dü zeltmek amacıyla kullanılan maddelerdir”<br />

şeklinde tanımlanmaktadır.<br />

Yediğimiz gıdanın rengi, tadı, yapısı ve sıcaklığı<br />

gıdanın algılanmasını etkiler. Tü m bu nitelikler<br />

gıdanın kabul edilebilirliğini birlikte belirlemektedir.<br />

Bu hisler maddeleri tanımlamaya yardımcı<br />

olur ve yerken ve içerken hissedilen beğeninin<br />

kaynağıdır. Işte gıda katkı maddeleri insanlarda<br />

bu beğeniyi oluşturması için kullanılır.<br />

Araştırmalar insanların mavi renkli gıdaları<br />

beğenmediğini göstermiştir. Insanlar doğal olarak<br />

olgunlaşmış meyve ve sebzelerde olduğu gibi kırmızı,<br />

sarı ve kahverengi gıdaları beğenmektedir.<br />

Insanlar testlerde yeşil renkli çilekli yoğurt gibi<br />

“yanlış” renklendirilmiş gıdaların tadını almakta<br />

zorlanmıştır.<br />

“E” Kodları Ne Anlama Gelmektedir<br />

?<br />

Gıdalarda kullanılan katkı maddeleri standardın<br />

sağlanabilmesi için uluslararası bir sistemle<br />

numaralandırılmıştır. Numaraların başında bulunan<br />

E hari Europe (Avrupa) sözcü ğü nü n ilk haridir.<br />

Kodlar katkıların belirli kural gruplarına dahil edilmesine,<br />

istisnaların belirlenmesine yardımcı olur:<br />

O rneğin E284 borik asit sadece havyarda kullanılabilir.<br />

Işlenmiş et ü rü nlerinde kullanılan E252 potasyum<br />

nitrat için ise kabul edilebilir gü nlü k alım miktarı<br />

belirlenmiştir. Birçok E kodu tanıdıktır: E300 C<br />

vitamini, E101 B2 vitamini, E948 oksijen, E160c<br />

paprika özü tü . E kodları izinli gıda katkılarını sıralamak<br />

değil, katkıların kullanımını dü zenlemek için<br />

kullanılmaktadır. Bir maddenin E kodunun olması o<br />

maddenin gıdalarda kullanılabileceği garantisini<br />

vermez. Ancak ambalajlı gıdaların etiketlerinde bulunan<br />

E kodları o gıdalarda kullanımı onaylı olan<br />

bileşenler içerisinde yer almak zorundadır.<br />

Avrupa’da bu dü zenlemelerden sorumlu<br />

merci Avrupa Gıda Gü venliği Otoritesi EFSA’dır.<br />

Internet ü zerinde ve piyasada “E” kodlu katkı<br />

maddelerini kötü leyen bazı listeler dolaşmaktadır.<br />

Hangi nedenle dağıtıldığı bilinmeyen bu listeler<br />

asılsızdır. Refere ettikleri kurumlar da bö yle bir çalışma<br />

yapmadıklarını bildirmektedir. Bir katkı maddesinin<br />

sağlığı zararlı olup olmadığı yukarıda açıklanan<br />

toksikolojik testlerle belirlenip, sağlık riski<br />

taşımayanlar yasal dü zenlemelerde yer alır. Yasal<br />

dü zenlemelere uygun olarak kullanılan katkı maddeleri<br />

sağlık riski taşımaz.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!