Bahce.48-2(2019)

Recommendations

Info

E. ZENGİNBAL, S.Z. BOSTAN / BAHÇE 48(2):57–64 (2019)yüksek aşı tutma oranı (%100) sera içi ve dışortamda OHF–333 anacı üzerinde Deveci veAkça çeşitlerinden alınmıştır (Çizelge 1).Araştırma sonucunda, yeterli sayılabilecekölçüde aşı tutma oranları (%60 ile %100arasında) elde edilerek armudun aşı ileçoğaltımı konusunda çalışmalar yapan [4, 6, 9,10, 11, 12] araştırıcıların aşı tutma oranları ileilgili sonuçlarıyla uyumluluk arz etmektedir.OHF–333 anacının üzerine aşılanan çeşitlerleiyi aşı uyuşması göstermesi [1] aşı tutmaoranında etkili olmuştur. Armut çeşitleriarasında aşı tutma yönünden farklılığınoluşması çeşitlerin genetik özelliğinden [5, 20,21] kaynaklanmaktadır. Bunun yanında Köksalve Kantarcı [9], Küden [11], Küden ve Gülen[12] ve Pektaş ve ark. [14]’da armut çeşitleriarasında aşı tutma yönünden farklılığınolduğunu belirtmektedirler.Çizelge 1. Aşı başarısının incelenen faktörlere göre değişimiTable 1. The change of graft success according to factorsÇeşitler / CultivarsOrtam ortalamasıOrtamAnaçDeveci Akça Williams Environment meanEnvironment RootstockAşı tutma oranı (%) / Bud take percentageSera içi Çöğür / Seedling 96.67 ab 90.0 abc 60.0 fGreenhouse OHF–333 100.0 a 100.0 a 83.33 bcd88.33Dış ortam Çöğür / Seedling 80.0 cde 86.67 a–d 66.67 efExternalOHF–333 100.0 a 100.0 a 73.33 def84.44Çeşit ortalaması / Cultivar mean 94.17 a 94.17 a 70.83 bAnaç ortalaması / Rootstock mean Çöğür / Seedling 80.00 b OHF–333 92.78 aP(ortam / environment)>0.05; P(anaç / rootstock)<0.01; P(çeşit / cultivar)<0.01; P(interaksiyon / interaction)<0.01Aşı sürme oranı (%) / Bud sprouting percentageSera içi Çöğür / Seedling 96.67 a 83.33 ab 60.0 cGreenhouse OHF–333 93.33 a 93.33 a 70.0 bc82.78Dış ortam Çöğür / Seedling 70.0 bc 83.33 ab 56.67 cExternalOHF–333 93.33 a 100.0 a 60.0 c77.22Çeşit ortalaması / Cultivar mean 90.0 a 61.67 bAnaç ortalaması / Rootstock mean 75.0 b OHF–333 85.0 aP(ortam / environment)>0.05; (anaç / rootstock)<0.05; P(çeşit / cultivar)<0.01; P(interaksiyon / interaction)<0.01Aşı sürgün uzunluğu (cm) / Graft shoot lengthSera içi Çöğür / Seedling 32.24 ef 36.48 cd 40.0 cGreenhouse OHF–333 30.05 f 38.90 cd 30.27 f34.66 bDış ortam Çöğür / Seedling 32.24 ef 35.35 de 36.81 cdExternalOHF–333 40.03 c 44.23 b 49.0 a39.61 aÇeşit ortalaması / Cultivar mean 38.73 a 39.03 aAnaç ortalaması / Rootstock mean 35.52 OHF–333 38.75P(ortam / environment)<0.01; P(anaç / rootstock)>0.05; P(çeşit / cultivar)<0.05; P(interaksiyon / interaction)<0.01Aşı sürgün çapı (mm) / Graft shoot diameterSera içi Çöğür / Seedling 4.82 e 5.79 bcd 5.44 dGreenhouse OHF–333 5.37 d 6.11 bc 5.35 d5.48 bDış ortam Çöğür / Seedling 5.61 cd 6.26 b 6.24 bExternalOHF–333 5.80 bcd 7.14 a 7.17 a6.37 aÇeşit ortalaması / Cultivar mean 6.32 a 6.05 aAnaç ortalaması / Rootstock mean 5.69 b OHF–333 6.16 aP(ortam / environment)<0.01; P(anaç / rootstock)<0.05; P(çeşit / cultivar)<0.01; P(interaksiyon / interaction)<0.01Yaprak sayısı / Leaf numberSera içi Çöğür / Seedling 18.33 f 21.33 cde 23.67 bcGreenhouse OHF–333 18.33 f 23.00 bc 19.67 def20.72 bDış ortam Çöğür / Seedling 19.00 ef 22.0 cd 22.67 bcExternalOHF–333 23.67 bc 25.33 b 28.00 a23.44 aÇeşit ortalaması / Cultivar mean 22.91 a 23.50 aAnaç ortalaması / Rootstock mean 21.17 b OHF–333 23.00 aP(ortam / environment)<0.01; P(anaç / rootstock)<0.05; P(çeşit / cultivar)<0.01; P(interaksiyon / interaction)<0.01Bir yıl sonra satışa sunulabilecek fidan oranı (%) / The percentage of sapling that can be sold after one yearSera içi Çöğür / Seedling 66.67 cd 70.00 cd 43.33 fGreenhouse OHF–333 76.67 abc 86.67 ab 50.00 ef65.56Dış ortam Çöğür / Seedling 60.00 de 73.33 bcd 46.67 efExternalOHF–333 80.00 abc 90.00 a 50.00 ef66.67Çeşit ortalaması / Cultivar mean 80.00 a 47.50 cAnaç ortalaması / Rootstock mean 60.00 b OHF–333 72.22 aP(ortam / environment)>0.05; P(anaç / rootstock)<0.05; P(çeşit / cultivar) <0.01; P(interaksiyon / interaction)<0.0160
E. ZENGİNBAL, S.Z. BOSTAN / BAHÇE 48(2):57–64 (2019)Aşı Sürme OranıAşı sürme oranına, aşılama ortamı hariçdiğer faktörler ve interaksiyonun etkisi önemlibulunmuştur. Aşı sürme oranı OHF–333 anacıüzerinde (%85) ve Akça armut çeşidinde enyüksek (%90) olmuştur. Üçlü interaksiyonda%56.67 ile %100 arasında değişmiş olup enyüksek sonuç (%100) dış ortamda OHF–333anacı üzerinde Akça çeşidinden elde edilmiştir(Çizelge 1).Armudun aşı ile çoğaltımı konusundaçalışmalar yapan [4, 6, 9, 10, 11, 12]araştırıcıların bulguları, bulgularımızla uyumgöstermektedir. OHF–333 anacının üzerineaşılanan çeşitlerle iyi aşı uyuşması göstermesi[1] aşı sürme oranında etkili olmuştur. Armutçeşit ve anaçlar arasında aşı sürme oranıyönünden farklılığın oluşması çeşitleringenetik özelliğinden kaynaklanabilmekte [5,20, 21]; armut çeşitleri arasında bu bakımındanfarklılıklar olabilmektedir [9, 11, 12, 14].Aşı Sürgün UzunluğuAnaçlar hariç, diğer bütün faktörler veinteraksiyon aşı sürgün uzunluğu üzerine çokönemli etki etmiştir. Dış ortamda yapılanaşılardan elde edilen aşı sürgün uzunlukları(39.61 cm) ve Williams ile Akça armutçeşitlerinde daha fazla olmuştur. Üçlüinteraksiyonda en yüksek sonuç (49 cm) dışortamda OHF–333 anacı üzerine Williamsçeşidinin aşılanmasından elde edilmiştir(Çizelge 1).Elivar ve Dumanoğlu [4], Ankarakoşullarında armut sürgün göz aşı çalışmasındafidan boyunu ortalama 43.7 cm olarak tespitetmişlerdir. Ekolojik farklılık olmasına rağmenaraştırıcıların bulguları, bulgularımızlaörtüşmektedir. Denememizde dış ortamda dahaiyi sonuçlar alınması, sera içerisinde sıcaklığınyüksek, oransal nemin düşük olması ileaçıklanabilir [19, 23]. Deneme süresincefidanların su ihtiyacı, otomatik sulamasisteminin olmamasından dolayı elle yapılarakkarşılanmıştır. Denemede düzenli ve homojensulama yapılmasına rağmen özellikle seraiçerisindeki fidanlarda yüksek sıcaklıktandolayı kısmen dahi olsa susuzluk stresigörülmüştür. Ünal ve Özçağıran [18], aşıkaynaşması ve sürgün gelişimi üzerineaşılamadan hemen önce ve sonra yapılansulamaların da etkili olduğunu bildirmiştir.Bunun yanında dış ortama göre yükseksıcaklığa sahip serada, fidan poşetlerinin siyaholmasından dolayı toprakta su kaybının arttığıve bunun neticesinde fidanlarda kökgelişimiyle beraber sürgün gelişimininolumsuz etkilendiğini düşünmekteyiz. Nitekimsu tüketimini azaltmak ve toprakta optimumnem seviyesini korumak için arazi şartlarındatüplü fidanların 2/3’ü toprakta hendekkazılarak gömülmesi tavsiye edilmektedir [5,23]. Bütün bunların yanında aşılamalarınyapıldığı sera, antifog UV katkılı plastik örtümalzemesine sahip yüksek bir tüneldir. Örtümalzemesi beş yıldır kullanılmaktadır. Aşılarınyapıldığı sera yapısının sürgün uzunluğuüzerine etkide bulunduğunu düşünmekteyiz.Şöyle ki, araştırıcılar sera yapı veelamanlarının bitki büyümesi üzerine olumluveya olumsuz etkilerde bulunabildiğinibildirmektedirler [1, 20]. Kontrollü camseralarda ekolojik faktörler kontrol altınaalınabildiği için bitkilerde büyüme ve gelişmedaha iyi olmaktadır [19]. Çalışma sonuçlarıarasındaki farklılıklar ayrıca kullanılan anaç veçeşitlerin genetik farklılığından dakaynaklanabilmektedir [5, 9, 11, 12, 20, 21].Aşı Sürgün ÇapıAşı sürgün çapı üzerine bütün faktörlerinçok önemli etkileri olmuştur. En yüksekdeğerler dış ortamda (6.37 mm), Akça ileWilliams armut çeşitlerinde ve üçlüinteraksiyonda da (7.14 mm ve 7.17 mm) dışortamda OHF–333 anacı üzerine Akça veWilliams çeşitleri aşılanmasıyla alınmıştır(Çizelge 1).Bu bulgular aşı sürgün uzunluğundakibulgularla paralellik göstermiştir. Sera içiaşılamalarında düşük sonuçların alınması seraiçi ani sıcaklık değişimi ve oransal nemseviyesinin düşük olmasından kaynaklandığınıdüşünmekteyiz [19, 23]. Bunun yanındasusuzluk stresi, sera yapı ve elemanları da seraiçerisinde düşük sonuçların alınmasına gerekçeolarak sunulabilir. Özellikle denemeninyürütüldüğü sera örtüsünün beş yıllık olması,sera iç yüzeyinde buharlaşma olması, sera dışyüzeyinin tozla kaplanması Yaslıoğlu ve ark.[19]’nın bildirimlerine dayanarak sera içiışıklanmasını etkilemiştir. Sonuçta Kaşka veYılmaz [7] ile Kocaçalışkan [8]’ın61
Page 5: T.C.Tarım ve Orman BakanlığıYal
Page 9 and 10: BAHÇE 48(2): 57-64 (2019)ISSN 1300
Page 11: E. ZENGİNBAL, S.Z. BOSTAN / BAHÇE
Page 15 and 16: E. ZENGİNBAL, S.Z. BOSTAN / BAHÇE
Page 19 and 20: B. GIDIK, F. ÖNEMLİ / BAHÇE 48(2
Page 27 and 28: R. BALKIÇ, H. GÜBBÜK, L. ALTINKA
Page 29 and 30: R. BALKIÇ, H. GÜBBÜK, L. ALTINKA
Page 33 and 34: B. KOYUNCU, M. GÖK / BAHÇE 48(2):
Page 35 and 36: B. KOYUNCU, M. GÖK / BAHÇE 48(2):
Page 37: B. KOYUNCU, M. GÖK / BAHÇE 48(2):
Page 40 and 41: M. DARICI, T. CABAROĞLU / BAHÇE 4
Page 50 and 51: Konu Dizini / Subject Index / BAHÇ
Page 52 and 53: Bitki boyu (cm)Plant Height (cm)BAH
Page 54 and 55: BAHÇEDergi web sayfası - Journal
Page 56 and 57: Bitki boyu (cm)Plant Height (cm)BAH
Page 58: BAHÇEDergi web sayfası - Journal

Bahce.48-2(2019)

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?