GDH Dergi - Sayı 1

GELECEĞİN DİŞ HEKİMLERİ
ve Bayşu, 1973; Oruç, 1977a; Ergun ve ark.,
1987),
• Eskişehir ili Beylikova ilçesi Kızılcaören köyünde
(Uslu ve Göğüş 1981; Uslu, 1982; Fidancı
ve Ark. 1994; Fidancı ve Ark. 1996),
• Edirne-Habiller köyünde (Uslu, 1982), Kırşehir
ili Kaman ilçesi Bayındır Köyünde doğal
florozis, Konya ili Seydişehir ilçesi (Fidancı
ve Ark. 1996)
• ve Muğla ili Yatağan ilçesinde endüstriyel
(Fidancı ve Ark. 1997) florozis görüldüğü
bildirilmiştir.
Florürün insan sağlığı için zararlı etkileri
FLOROZİS(Flor toksitesi)
Yüksek miktarda flor alınmasıyla oluşan flor
zehirlenmesi “florozis” olarak adlandırılmaktadır
(McDowell ve ark., 1983; Walton, 1988).
Genel olarak florozis oluşumunda toprak, su
ve bitkilerin doğal olarak içerdikleri flor konsantrasyonu
önemli rol oynamaktadır (Fidancı
ve Ark., 1996).
Doğal nedenler yanında insan etkinliklerine
bağlı olarak çevrenin sürekli olarak florla bulaşması
sonucu endüstriyel florozis gelişmektedir
(WHO, 1994).
Organizmada etki gösteren tüm ilaçların yararlı
ve zararlı etkileri arasındaki farkı belirleyen
temel kural doz-yanıt ilişkisi olarak adlandırılmaktadır.
Florürün zararlı etkileri ise doza
ve alınış şekline bağlı olarak iki yönlü ortaya
çıkmaktadır:
Kronik florür toksisitesi:
Uzun bir zaman süresince değişik dozlarda
florürün ağız yoluyla alınmasına bağlı olarak
ortaya çıkan değişiklikler olarak tanımlanmaktadır.
a. Dental florozis: Diş minesinin gelişimi sırasında
florürün yüsek dozda alımına bağlı
olarak dişlerin görünümünde ve yapısında
meydana gelen değişiklikler olarak tanımlanmaktadır.
Bu değişikliklerin şiddeti alınan florürün
konsantrasyonuna ve alınış süresine
göre değişmektedir
b.İskelet florozisi: Florürün doğal olarak yüksek
olduğu coğrafi bölgelerde yaşayan insanlarda
görülen ve uzun bir süre boyunca ağız
yolu veya nadir olarak solunum yolu ile florüre
maruz kalınması sonucunda oluşan kronik
bir metabolik kemik hastalığı olarak tanımlanmaktadır
Akut florür toksisitesi:
Florür içeren preparatların endüstride kullanımı
iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı tarafından
ve ticari olarak kullanımı da Food and Drug Administration
(FDA) tarafından düzenlenmiştir.
Ticari florür ürünleri (diş macunları ve gargaralar)
ve profesyonel uygulamalarda kullanılan
preparatlar (vernikler, jeller) uygun olmayan
koşullarda kullanıldıklarında toksik ve hatta
ölümcül olabilirler
Uygun olmayan koşullar, preparatların istem
dışı ve/veya kaza ile bir seferde yutulması ile
meydana gelmektedir.
Bu durumda toksik etki doza bağlı olarak ortaya
çıkmakta ve olası toksik doz kavramı önem
kazanmaktadır.
Olası toksik doz, toksik bulgu ve belirtilerin
ortaya çıkmasına neden olabilecek ve acil terapötik
girişim ve hastaneye yönlendirmeyi
gerektiren minimum doz olarak tanımlanmaktadır.
Çocukların dişlerine flor ve fissür örtücü
uygulamaları nasıl yapılır?
• Çocukların genel sağlığını etkileyen dişleri
korumak için yapılan bazı uygulamalar var
• Günlük bakım olarak bebeklerde ıslak tülbent
ile ağız, diş temizliği yapılırken daha
büyük çocuklarda, çocuklar için özel üretilen
macunlar ile günlük diş fırçalama rutini
devreye giriyor.
• Diş fırçalama rutinine ilaveten flor, fissür
örtücü uygulamaları diş hekimlerince güvenle
uygulanabiliyor.
16
FLÖRÜR ÇOCUKLARDA DİŞ ÇÜRÜMELERİNİ
ENGELLİYOR MU?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) başta olmak üzere
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi
(CDC), Amerikan Pediatri Akademisi (AAP),
Amerikan Diş Hekimleri Birliği (ADA) gibi dünyanın
önde gelen sağlık kuruluşları tarafından
florürün önemli bir mineral olduğu, özellikle
çocuklarda diş minesini güçlendirerek dişleri