09.09.2020 Views

borsa istanbul zeytinburnu anadolu lisesi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

tutunmaz. Plütonyum ısıtıldığında veya elektrik akımı verildiğinde diğer elementlere göre

daha fazla genişler ve büzülmeye uğrar.

Plütonyumun bütün izotopları radyoaktif ve toksiktir. Diğer aktinitler gibi plütonyum da

toprakta nadir bulunur. Uranyum cevherleri eser miktarda plütonyum içerir. Transuranyum

serisi elemenler arasında ikinci sıradadır. Doğal Uranyum-238 çekirdeğinin nötron yakalaması

sonucu Uranyum-239 elde edilir. Uranyum-239’un iki defa beta ışıması sonucu nükleer

reaktör içinde Neptünyum-239 izotopu ile birlikte Plütonyum-239 elde edilir. Plütonyum-239

da, alfa ışıması sonucu Uranyum-235 izotopuna dönüşür. Atom kütle numaraları 232-246

arasında değişen en az 15 izotopu elde edilebilmektedir. Bunların arasında en önemli izotop

Pu-239’dur. Bu izotopun yarılanma ömrü, 24 bin 360 yıldır. Diğer önemli izotopları Pu-238’in

yarılanma ömrü 86,4 yıl, Pu-224’ün ise 76 milyon yıldır. Bu iki izotop alfa ışıması yaparak

yarılanırlar.

Plütonyum birçok bileşik ve alaşım oluşturabilir. Halojenlerle, karbonla, azotla ve silisyumlar

bileşikler meydana getirebilir. Oksihalojenür bileşikleri verebilir. Alüminyum, gümüş, kobalt,

berilyum, demir, mangan ve nikelle alaşım meydana getirebilir. Hızla okside olabilir.

Oksijenle tepkimesi sonucu rengi önce kahverengiye, sonra maviye dönüşür. Havada

oksitlendiğinde donuk gri, sarı ve zeytin yeşili renklerinde lekelenir. Konsantre mineral

asitlerle çabuk erir.

Plütonyum Üretim Süreci

Plütonyum, doğada çok nadir bulunduğu için yapay olarak elde edilebilen elementlerdendir.

Plütonyumu reaktördeki diğer radyasyon yayan maddelerden ayırarak saflaştırmak için çeşitli

kimyasal işlemler uygulanır. Reaktördeki uranyum ve plütonyum karışımından plütonyumu

ayırmak için karışım nitrik aside katılır. Çözünen karışımdaki plütonyum +6 oksidasyon

basamağına kadar yükseltgenir. Daha sonra bir amino asit türü olan hekzon ile karışımdan

çekilip alınır. Daha sonra alüminyum nitrat çözeltisi ile bir kimyasal işlem uygulanır.

Alüminyum nitrat çözeltisi plütonyumu 3+ oksidasyon kademesine indirger. Saf plütonyum

elde edilinceye kadar bu işlem birkaç defa tekrar edilir. Plütonyum, nötronlarla bölünme

tepkimesine girebildiği için fazla miktarda elde edilebilir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!