Küpe 2. Sayı

• Camus ve Absürt Felsefesi
20. yy’da Varoluş
felsefesine yakın sayabileceğimiz
düşünürlerden biri de Albert
Camus’dür. Sisifos Söyleni’nin
ilk cümlesinde bize kafa yorduğu
asıl problemi şu şekilde açıklar:
“Gerçekten önemli olan bir tek
felsefe sorunu vardır, intihar.
Yaşamın yaşanmaya değip
değmediği konusunda bir yargıya
varmak, felsefenin temel sorusuna
yanıt vermektir.” Her insan kendi
yaşamında bir anlam arayışı
içindedir ve bu anlam arayışı
sonucu “saçma” kavramıyla
karşılaşır. Saçma kavramını
anlamsız, uyumsuz, akıldışı gibi
anlamlara yorabiliriz. Ancak Sartre
ve Heidegger gibi filozoflardan
farklı olarak varlığın kendisini
saçma olarak görmez. Örneğin,
bir kedinin veya bir ağacın bilinci
yoktur ve bulundukları çevreyle
uyumludurlar. Ancak insanın
uyumsuzluğu bilinçli olmasından
kaynaklanır. Akıl hayatı bir türlü
açıklayamaz ve saçma kavramını
ortaya çıkaran şey budur. Hayatın
ve ölümün saçmalığıyla yüzleşen
insan ya intihar eder ya da intiharın
felsefi bir yolunu kullanır: umut eder,
yani intiharın felsefi olan yolunu
kullanır; hayatının aslında o kadar
anlamsız olmadığını, ömrünün en
sonunda dünyada yaptıklarının
sonucunda belirlenecek bir
ahiret hayatının onu beklediğini
düşünür. Camus’ya göre bu iki
yol da yanlıştır. Asıl önemli olan
tüm uyumsuzluğumuza rağmen
yaşamaktır, saçma kavramına
başkaldırıp hayata sarılmaktır.
Sisifos Söyleni’de Yunan
mitolojisinden bir karakter olan
Sisifos’u düşünmemizi ister.
Sisifos, Tanrılar tarafından
yaptıklarının cezası olarak bir
kayayı bir tepeye çıkarmakla
görevlendirilmiştir. Kayayı tepenin
sonuna kadar çıkarır ancak kaya
geri yere yuvarlanır ve Sisifos tüm
yolu sürekli tekrar çıkmak zorunda
kalır. Sisifos sonunda ne olacağını
bildiği halde bunu yapmaktan
asla vazgeçmez. Sisifos’un cezası
elbette trajik ve saçmadır ancak
Camus, Sisifos’un mutlu olduğunu
hayal etmemiz gerektiğini
söyler. Sisifos yaptığı eylemin
bilincindedir ve her şeye rağmen
devam etmekte, başkaldırmaktadır.
Başkaldıran insan hayatın
kısalığını ve ölümün her an her
yerde geleceğini bildiği için hayatını
dolu dolu yaşayan insandır. Camus,
ölümü için belki saçma bir şekilde
bir trafik kazasında ölebilirsiniz
diyerek anlatır bunu ve kendisi de
trajikomik bir şekilde 1960’ta bir
trafik kazasında hayatını kaybeder.
İşte ölümün hep yakınımızda
olduğu ve saçma bir dünyada tek
yapılacak şey ölene kadar tadını
çıkararak yaşamaktır. Yazımı
Bulutsuzluk Özlemi’nin sevdiğim
bir şarkısının sözleriyle bitirmek
istiyorum: “Ne olursa olsun
yaşamaya mecbursun!”
Sarıoğlu, G. (2008). Tarih Felsefesi Alanında Bir İnceleme: Varoluş Felsefesi ve Tarih Anlayışı/A Researching in the Domain of Philosophy
of the History: The Existentialism and the History Conception. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9). http://
www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423909555.pdf
Raptis, B. K. (2020). Nietzsche’nin bakışından varoluşçuluk. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 19(2),
500-517. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1271037
Sartre, J. P. (2005). Varoluşçuluk. Nostalji.
Kierkegaard, S. (2013). Korku ve titreme. BİLİM. TR.
Dindar, B. (1987). JP Sartre’ın Varoluşçuluğunda Hürriyet Anlayışı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 72-94.
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/188282
Dürre, M. (2020). Nietzsche’nin Nihilizm Söylemi. Felsefe Arkivi, (52), 83-96. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1207364
https://www.makaleler.com/egzistansiyalizmin-ozellikleri-ve-temsilcileri
Coşkun, S. (2015). Varoluşçuluk ve özgürlük problemi. Felsefe Düşünce Dergisi, 61, 80-105.
K. Jaspers, Felsefe Nedir?, (Çev. İ. Z. Eyuboğlu), Say Yayınları, İstanbul 1995, s. 71.
Schrag, C. O. (2006). Heidegger felsefesinde fenomenoloji, varlıkbilim ve tarih. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 5(13), 205-
215. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/235713
Heidegger, M. (2014). Zaman ve varlık üzerine.
https://www.youtube.com/watch?v=Br1sGrA7XTU
MART 2021 ● KÜPE | 18