Pazar // Shuk. İstanbul ve Tel Aviv'in pazarlarına yolculuk
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dışarıdan bakanlar, Türkiye ve İsrail’i egzotizm lensinden
görürler. Bu ülkelerin güzelliği ve cazibesi uzaktaki bilinmez
bir dünyanın heyecanı ve gizemiyle baharatlandırılmıştır. Orta
Doğu’daki çarşılar genellikle, “otantik Doğu” deneyimine
duyulan özel bir çekim ve arzuyla, Oryantalist bir açıdan
görülür. Egzotik ve tuhaf ürünlerini şehirlere taşımak için
uzak diyarlara kervanlarla seyahat eden kadim tüccarlar; işte
hâlâ Türkiye ve İsrail’deki pazarları tarif eden klişe resim bu.
Dünyanın en simgesel pazar yerleri olan Kapalı Çarşı ve Mısır
Çarşısı’yla, İstanbul bu oryantalist bakış açısını başarıyla
hayatta tutuyor. Benzer biçimde İsrail’de de Kudüs, Kudüs Eski
Şehir’deki pazarda etnik toplulukların kadim karakterlerini
teşhir ederek oryantalizmi teşvik ediyor.
Kuzey Afrika kıyılarından Balkanlara uzanan ve modern Türkiye
ve İsrail’i kapsayan geniş coğrafyasıyla Osmanlı Devleti,
yerel ekonomi ve ürünlerin dağılımını şekillendirdi. İaşe
prensibi, imparatorluğun yapısı içinde Osmanlı’nın ekonomik
politikalarında çok önemli bir rol oynadı. Yöneticiler, sosyal
düzen ve siyasi dengeyi korumanın en önemli faktörünün
pazarlarda temel gıdaların uygun fiyatlara tedarik edilebilmesi
olduğuna inanıyordu. Osmanlı Devleti’ndeki pazarlar, mamuller
için hayati bir kaynak ve sosyal etkileşim için olmazsa olmaz
bir özdü. Kentlerdeki pazarlar, toplumsal ve ekonomik
önemlerini modern zamanlarda da kaybetmedi.
7
Pazar // Shuk, İstanbul ve Tel Aviv’deki pazaryerlerinin
hikâyesini kolonyal ve oryantalist olmayan bir perspektiften
anlatma çabamız. Bizim için, İstanbul’daki her pazar ve
Tel Aviv’deki her shuk her şeyden önce insanların buluşma
noktası, kültürel müzakerelerin alanı ve yeni iş birlikleri
geliştirme mahalli. Toplumun, tarihi ve demografik hafızasını
güçlendirebileceği, çoğulculuğunu yeniden inşa edebileceği ve
farklılıklarını kavrayabileceği noktalar. Aynı zamanda şehrin
kumaşındaki kaçınılmaz değişimlerin tanınması için kentsel
keşif alanları. Pazar yerleri, farklı arka plandan insanları bir
araya getirmek konusunda benzersiz bir güce sahiptir. Bu
etkileşim yalnızca farklılıklardan ziyade benzerlikleri,
eşitsizliklerden ziyade toleransı vurgulayabildiği için değil,
Giriş