AND_24-3_EYLÜL_TAM-

More documents

Recommendations

Info

kullanan kadınların vajina pH’ında azalma, ağrı, kurulukve solukluk durumlarının ise anlamlı ölçüde iyileşme gösterdiğiortaya konmuştur. [38] Ayrıca incelenen histolojikbulgularda da yüzeyel hücre artışında olumlu gelişmelersağlandığı belirlenmiştir.Riazi ve ark.’nın yaptığı bir sistematik derlemede 391 çalışmaincelenmiş ve çalışma sonucunda tek başına D vitaminitakviyesinin, özellikle yüzeysel hücreler olmak üzere vajinanınepitel hücreleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğuve vajinal pH’ta azalmayı sağladığı ortaya konmuştur. [39]Kamronrithisorn ve ark.’nın yaptığı başka bir çalışmada iseD vitamini takviyesinin VVA semptomları üzerinde olumluetkisinin olduğu fakat plasebo grubuna kıyasla anlamlı farlılıkoluşturmadığı ortaya konmuştur. [40] Konuya dair yapılançalışmalar henüz kanıt düzeyi oluşturmak açısından yetersizkabul edilmesine rağmen D vitamininin VVA semptomlarıüzerinde iyileştirici etkisine ait sonuçlar umut vadetmektedir.[38,39,41,42] Bu nedenle hormonal olmayan alternatif birtedavi yöntemi olarak kullanımı önerilmektedir.Oksitosin Jel UygulamasıOksitosin, hipotalamusta sentezlenen ve arka hipofizbezinden sistemik dolaşıma salgılanan bir hormondur.Oksitosinin en bilinen işlevi, doğum kasılmalarını ve sütünsalınımını teşvik etmektir. [43] Oksitosin aynı zamandabeyinde çeşitli fizyolojik ve davranışsal işlevleri etkileyenbir nörotransmiter görevi görmektedir. Bunların yanı sırabüyümeyi teşvik edici bir hormon yapısına sahiptir. [44,45]Yapılan çalışmalara göre oksitosinin lokal intravajinal uygulaması,mukozal epitelin büyümesini önemli ölçüdeartırmış ve vajinal mukoza zarının görünümünü iyileştirmiştir.Buna bağlı olarak oksitosin jelin, VVA semptomlarıüzerinde olumlu etkisi olacağı düşünülmektedir. Literatürincelendiğinde oksitosin jelin VVA’nın hem birincil (ağrı,kuruluk, kaşıntı vs.) hem de ikincil (vajina pH’ı, yüzeyelhücreler) belirtilerinde iyileşme sağladığı belirtilmektedir.Al-Saqi ve ark. nın farklı yıllarda yaptığı çalışmalarda oksitojinjel uygulanan kadınların vajinal histolojik ve sitolojikincelemelerinde anlamlı ölçüde olumlu iyileşmeler tespitedilmiştir. [44,46]Oksitosin jelin vajinal atrofi ve cinsel işlev bozukluğuüzerine etkisinin incelendiği başka bir çalışmada 96 kadınrastgele iki gruba ayrılmış ve deney grubuna oksitosinjel uygulaması yapılmıştır. [47] Çalışma sonucunda deneygrubundaki kadınların vajinal olgunlaşma ve vajinalpH değerlerinin diğer gruba kıyasla büyük ölçüde iyileşmegösterdiği görülmüştür. Aynı zamanda arzu, uyarılma,kayganlık, ağrı, cinsel tatmin dâhil olmak üzere cinsel işlevintüm alanları ve toplam seksüel fonksiyon skorununda oksitosin jel kullanan grupta anlamlı ölçüde iyileşmegösterdiği tespit edilmiştir. Yapılan çalışmalara göre oksitosinjel uygulamasının VVA üzerinde kısa sürede olumluetkisinin olduğu ve herhangi bir yan etkisi bulunmadığıgörülmektedir. Özellikle östrojen içerikli uygulamaları kullanmanoktasında kontrendikasyonu olan kişiler için önerilmektedir.[43] Fakat konuya ilişkin daha fazla kanıt temelliçalışmalara ihtiyaç olduğu da ifade edilmektedir. Tümbunların yanı sıra bazı çalışma sonuçlarında, östrojen veoksitosin gibi hormon içerikli vajinal uygulamaların uzunsüreli kullanımı sonucunda oluşabilecek riskleri göz önündebulundurularak su bazlı vajinal nemlendiricilerin dahamasum kabul edildiği ve önerildiği de görülmektedir. [45]Çemen Otu Jel UygulamasıGünümüzde güncel uygulamalar, VVA yönetiminde östrojeniçerikli hormonal tedavileri kullanmak yerine farklıalternatif yöntemlere yönelmektedir. Kullanılan bu alternatiftedavi yöntemleri arasında bitki bazlı fitoöstrojenbileşiklerinin uygulanması da yer almaktadır. Bu bitkilerdenbiri kabul edilen çemen otu bitkisinin, geçmiş yıllardamenopoz belirtileri üzerindeki etkisi incelenmiş ve olumlusonuçlar elde edilmiştir. [48–50] Elde edilen bu sonuçlar östrojeniketkiye sahip olan çemen otunun, VVA üzerinde deetkili olabileceğini düşündürmektedir. Hekmat ve ark.’nınyaptığı deneysel çalışmada plasebo grubuna kıyasla çemenotu jeli kullanan kadınlarda vajinal olgunlaşma ve pH düzenininanlamlı ölçüde iyileşme gösterdiği ve hiçbir yanetki görülmediği ortaya konmuştur. [51] Çalışma sonundaözellikle östrojen kontrendikasyonu bulunan durumlardakullanımı önerilmiştir. Başka bir çalışmada ise atrofikvajinit üzerine çemen otu jeli ile düşük doz östrojen jelinetkinliği kıyaslanmıştır. Çalışma sonucunda çemen otununatrofik vajinit üzerinde etkili olduğu fakat düşük doz östrojenkadar etkili olmadığı belirlenmiştir. [52]Hormonal Olmayan Vajinal Yağlar VeNemlendiriciler, Vajinal DilatörlerBirinci basamak tedavide VVA semptomlarını hafifletmekiçin öncelikli olarak hormonal olmayan vajinal yağlar venemlendiriciler tercih edilmektedir. [24] Vajinal nemlendiriciler,düzenli şekilde kullanıldığında vajinal kuruluğu azaltmaküzere tasarlanmaktadır. Düzenli kullanımda, vajinalpH’ı premenopozal dönemdeki seviyeye azaltabilir. Vajinalilişki sırasında kayganlaştırıcı madde kullanımı atrofik dokularınsürtünme sonucu tahriş olmasını önlemektedir.Su ya da silikon bazlı yağlar, cinsel aktivite sırasında kullanılmaktave vajinal kuruluk, disparoni durumunda geçicirahatlama sağlamaktadır. Ancak uzun dönem tedavi edicietkisi bulunmamaktadır. [4,24]Şimal Yavuz ve Özerdoğan • Postmenopozal dönemde görülen vulvovajinal atrofi yönetiminde güncel uygulamalar217
Vajinal dilatatörler; vajinal fonksiyonu artırabilme ve gevşemeyisağlayabilme, aşamalı olarak farklı büyüklüklerdeayarlanabilme özellikleriyle diğer bir seçeneği oluşturmaktadır.[4,53]Yaşam Tarzı DeğişiklikleriKadınların yaşam tarzındaki oluşturacakları bazı değişiklikleryaşadıkları VVA semptomlarıyla baş etmelerini kolaylaştırmaktadır.Sigara kullanmama, kilo kontrolü sağlamabuna örnektir. Klinik çalışmalar sigara kullanımının veBKİ’nin normalden yüksek oluşunun, kadınlarda birçokmenopoz semptomlarını artırdığı gibi VVA üzerinde deolumsuz etkisi olduğunu ortaya koymuştur. [54–56] Düzenlicinsel ilişki veya mastürbasyon ise mekanik uyaranlardandolayı elastikiyet, yağlama ve vaskülarizasyonun artmasınısağlayarak vajinal atrofi ile ilgili semptomları azaltmaktadır.[57]VULVOVAJINAL ATROFI YAKLAŞIMINDAHEMŞIRELIK/EBELIK YAKLAŞIMIGünümüzde beklenen yaşam süresinin giderek artması sonucundakadınların menopoza ilişkin süreci ve sonuçlarınıdeneyimleme süreleri artış göstermektedir. [58] Hemşire veebeler kadınların her anında olduğu gibi menopoz ve sonrakidönemlerinde de dikkatli bir değerlendirme yapabilmekiçin en ideal meslek grubudur. Kadın sağlığına dair ölçütlerile bire bir bağlantılı olması ve postmenopozal bakımın daözel konulardan biri olması nedeniyle bu konuda hemşireve ebelerin farkındalığının artırılması çok daha önemli halegelmektedir. [59,60] Çalışmalara göre VVA yaşam kalitesi, cinselişlev ve menopozla yakın ilişkisine rağmen özellikle gelenekselülkelerin rutin menopoz muayenelerinde gizli birkonu olarak kalmaya devam etmektedir. [17] Özellikle birincibasamak sağlık hizmetlerinde görev alan hemşire ve ebelerinkadınları VVA yönünden değerlendirmesi ve gerekli önerilerivermekten kaçınmaması gerekmektedir. Menopoza dairoluşan semptomların tedavi edilebilir problemler olduğu,uygulanan tedavi yöntemleri ve olası yan etkileri hakkındakadınlara bilgi vermek temel görevleri arasında yer almalıdır.Aynı zamanda konuyla ilgili daha fazla çalışma yapılarak,hizmet içi eğitimler ve danışmanlık hizmetlerinin kapsamlıhale getirilmesi önerilebilir. [60,61]SONUÇ VE ÖNERILERMenopoz ve menopoza ilişkin semptomlar kadınların yaşamındagiderek daha uzun süre yer almakta ve buna bağlıolarak kadınların farkındalığının artırılması önem kazanmaktadır.Menopoza ilişkin VVA oluşumu ve kadının yaşamındakietkisi son yıllarda sık tartışılan bir konu halinegelmiştir. Buna bağlı olarak VVA semptom yönetimindekanıta dayalı uygulamalara daha fazla yer verilmesinin kadınsağlığına önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Birinci basamakta kadınlar ile en çok zaman geçiren meslekgrubu olan hemşire ve ebeler başta olmak üzere, tümsağlık profesyonellerinin kanıta dayalı uygulamalarda yeralması, araştırması ve uygulamalara aktarabilmesi; bakımkalitesinin arttırılması ve etkin bakım verilmesi adına sonderece önemlidir. Hastane ve diğer sağlık kuruluşlarındakadınların VVA oluşumuna ve yönetimine karşı bilgilendirilmesi,konuya dair kurslar ya da rehberler geliştirilmesiönem arz etmektedir. Bu konuda bilinçlenen kadınlarınkendilerini daha iyi değerlendirip, gerektiğinde sağlık profesyonellerindenyardım istemek konusunda çekince yaşamayacaklarıdüşünülmektedir. Klinik katkıların yanı sıraakademik alanda VVA ve semptom yönetimine yönelikdaha fazla kanıta dayalı ve deneysel çalışmaların yapılmasıalana önemli katkılar sağlayacaktır.Hakem DeğerlendirmesiDış bağımsız.Çıkar ÇatışmasıYazarlar çıkar ilişkisi olmadığını beyan etmişlerdir.Finansal DestekHerhangi bir mali destek alınmamıştır.Peer-reviewExternally peer-reviewed.Conflict of InterestNo conflict of interest was declared by the authors.Financial DisclosureNo financial support has been received.KAYNAKLAR1. Bleibel B, Nguyen H. Vaginal Atrophy. 2021 Jul 7. In: StatPearls[Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan.PMID:32644723. Erişim adresi: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32644723/ [Erişim tarihi: 28.06.2021]2. Koothirezhi R, Ranganathan S. Postmenopausal Syndrome. 2021Aug 20. In: StatPearls [İnternet]. Treasure Island (FL): StatPearlsPublishing; 2022 Jan. PMID:32809675. Erişim adresi: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32809675/ [Erişim tarihi: 28.06.2021]3. Palma F, Volpe A, Villa P, Cagnacci A; Writing group of AGATAstudy. Vaginal atrophy of women in postmenopause. Results froma multicentric observational study: The AGATA study. Maturitas.2016;83:40–4. [CrossRef]4. Palacios S, Mejía A, Neyro J. Treatment of the genitourinarysyndrome of menopause. Climacteric. 2015;18:23–9. [CrossRef]5. Palacios S, Nappi RE, Bruyniks N, Particco M, Panay N; EVESStudy Investigators. The European Vulvovaginal EpidemiologicalSurvey (EVES): prevalence, symptoms and impact of vulvovaginalatrophy of menopause. Climacteric. 2018;21:286–91. [CrossRef]6. Pérez-López FR, Phillips N, Vieira-Baptista P, Cohen-SacherB, Fialho SC, Stockdale CK. Management of postmenopausalvulvovaginal atrophy: recommendations of the InternationalSociety for the Study of Vulvovaginal Disease. Gynecol Endocrinol.2021;37(8):746–52. [CrossRef]218 Androl Bul 2022;24:214-220
Page 1 and 2:
E-ISSN: 2587-2524Cilt/ Volume 24 |
Page 3 and 4:
DANIŞMA KURULU / REVIEWERSERKEK C
Page 5 and 6:
PURPOSE and SCOPEAndrology Bulletin
Page 7 and 8:
yazarlar tarafından ayrı ayrı do
Page 9 and 10:
article. These forms are available
Page 11 and 12:
EDİTÖR’DEN / FROM THE EDITORDe
Page 13 and 14: TÜRK ÜROLOJİ DERNEKLERİ2023’t
Page 15 and 16: risk faktörleridir. Tanısı, ço
Page 17 and 18: saptadık. Ayrıca ilacı alamayan
Page 19 and 20: ARAŞTIRMA YAZISI | ORIGINAL ARTICL
Page 21 and 22: Etik BoyutAraştırma verileri topl
Page 23 and 24: Tablo 3. Ölçeğin test tekrar tes
Page 25 and 26: Cronbach α değerlerinin 0,60’ta
Page 29 and 30: Şekil 1. a, b. Testis dokusunun an
Page 31 and 32: ortaya koymuşlardır. [18] Illiano
Page 35 and 36: en sık tartışılan konular ameli
Page 37 and 38: 14. Internet World Stats. Internet
Page 39 and 40: Literatürde COVID-19’un etkileri
Page 41 and 42: Tablo 5. IIEF-15 alt gruplarında a
Page 43 and 44: Pandeminin sağlık çalışanları
Page 45 and 46: 25. Pelaia C, Tinello C, Vatrella A
Page 47 and 48: belirleyen faktörleri doğrudan ve
Page 49 and 50: cinsel ilişki sıklığında ve ci
Page 51 and 52: DERLEME | REVIEWAndrol Bul 2022;24:
Page 53 and 54: seçimi [6] , biyolojik etmenler [2
Page 55 and 56: tedbirlerin yetersiz olması; korum
Page 57 and 58: içinde kolluk kuvvetleri olay yeri
Page 59 and 60: 8. Foody M, McGuire L, Kuldas S, O
Page 63: kadınlarda, vajinal östrojen kull
Page 67 and 68: 40. Kamronrithisorn T, Manonai J, V
Page 69 and 70: 2 (TMPRSS-2) üzerinden hücrelere
Page 71 and 72: Çayan ve ark., şiddetlerine göre
Page 73 and 74: 11. Sansone A, Mollaioli D, Ciocca
Page 77 and 78: Salgın yönetiminde sadece “Evde
Page 79 and 80: 3. Yılmaz E, Aydın Doğan R. COVI
Page 81 and 82: TÜRKİYE’DEKİ ANDROLOJİ YAYINL
Page 83: KONGRE TAKVİMİ | CONGRESS CALENDA
show all

AND_24-3_EYLÜL_TAM-

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?