Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Amerika’n›n Kristof Kolomb Taraf›ndan<br />
Keflfi ve Son Yemek gibi çok tan›nan yap›tlar›n›<br />
verdi.<br />
1960 y›l›nda do¤du¤u yer olan Figueres’de<br />
en büyük projesi olan ve 1974 y›l›na<br />
kadar u¤rafl verece¤i Dali Tiyatrosu<br />
ve Müzesi’ni kurmak için kollar›n› s›vayan<br />
Dali, ünlü lolipop markas› Chupa<br />
Chups’un da logosunu haz›rlam›flt›r.<br />
1969 y›l›nda yap›lan Eurovizyon flark› yar›flmas›n›n<br />
tan›t›mlar›ndan ve sahne düzeninden<br />
de sorumlu olan ressam, Gerona’da<br />
Pubol fiatosu’nu sat›n ald› ve içini<br />
yenilemeye bafllad›.<br />
60’l› y›llarda, Los Angeles (1964), New<br />
York Modern Sanatlar Müzesi (1966),<br />
Rótterdam (1974), Dalí Cleveland Müzesi<br />
(1971), París George Pompidou Merkezi<br />
(1979), Londra Tate Gallery (1980), Madrid<br />
Ça¤dafl Sanatlar ‹spanyol Müzesi<br />
(1983), Barcelona Pedralbes Saray›<br />
(1983) gibi dünyan›n en büyük sanat<br />
merkezlerinde Dali’nin genifl çapl› antolojik<br />
sergileri sanatseverlerle bulufltu.<br />
Sadece resim sanat›nda de¤il güzel sanatlar›n<br />
birçok alan›nda da yap›tlar veren<br />
Dali flafl›rt›c› ve ola¤anüstü projeleri de<br />
hayata geçirdi. Ressam, bir smokini, içinde<br />
filtre bulunan likör kadehleriyle kaplayarak<br />
gerçeklefltirdi¤i çal›flmaya Afrodizyak<br />
Ceket ad›n› vermiflti. Daha sonra ahize<br />
yerine kabuklu hayvan kulland›¤› Istakoz<br />
Telefon’u icat etti. Çekmeceli Milo<br />
Venüs isimli eserinde ise ünlü heykeli<br />
çekmeceli gülünç bir mobilyaya dönüfltüren<br />
Dali, gö¤üsler, göbek ve dizlerle mo-<br />
bilyan›n kulplar›n› oluflturmufltu. Bu çal›flma<br />
daha sonra mobilyac›l›k ve mücevhercilik<br />
alan›nda üretilen birçok lüks eflyaya<br />
da uyguland›. Breton taraf›ndan<br />
Frans›zcada dolar düflkünü anlam›na gelen<br />
“Avida Dollars” anagram›yla sürekli<br />
olarak elefltirilen Dali, yap›tlar›n› bir meta<br />
olarak ortaya koydu¤u için “Sanat için<br />
sanat” düflüncesini y›kmaya çal›flm›flt›.<br />
Amac› sanat›n, hayat›n her alan›n› do¤rudan<br />
do¤ruya ilgilendiren bir yaflam biçimi<br />
oldu¤unu göstermekti.<br />
Robert Descharnes ile birlikte Dantelac›<br />
Kad›n›n ve Gergedan›n ‹nan›lmaz Öyküsü’nü<br />
yöneten Dali, 1978’de Yukar› Mo-<br />
¤olistan’dan ‹zlenimler (Impressions de<br />
Haute Mongolie) ad›yla deneysel bir de<br />
film çevirdi.<br />
1982 y›l›nda tek aflk› Gala’n›n ölümünün<br />
ard›ndan Dali büyük bir travma geçirdi ve<br />
sa¤l›¤› da gitgide bozulmaya bafllad›.<br />
1984’te ‹spanya’daki flatosunda ç›kan<br />
yang›ndan sonra rahats›zl›¤› iyice artan<br />
Dali, son y›llar›n›n bir k›sm›n› Pubol’daki<br />
flatoda, bir k›sm›n› da kendi kurdu¤u Tiyatro<br />
Müzesi’nin yan›ndaki Torre Galatea’daki<br />
özel odas›nda inzivada geçirdi.<br />
Salvador Dali 23 Ocak 1989’da Figueras<br />
hastanesinde, 84 yafl›ndayken hayata<br />
gözlerini yumdu ve Figueras’daki müzesine<br />
hâkim olan dev kubbenin alt›na gömüldü.<br />
Dali tüm varl›¤›n› ve koleksiyonunu ‹spanya<br />
devletine b›rakt›…<br />
Belki de sanat dünyas›n›n (özellikle re-<br />
sim) en s›rad›fl› üyesi 19 Eylül <strong>2008</strong>-19<br />
Ocak 2009 tarihleri aras›nda düzenlenecek<br />
“‹stanbul’da Bir Sürrealist: Salvador<br />
Dali” adl› sergi ile sanatseverlerle bulufluyor.<br />
Her eserine farkl› yorumlar getirilen<br />
Dali bakal›m bizlerde ne gibi etkiler<br />
b›rakacak. Bu DEL‹/DAH‹ eserleri yak›ndan<br />
izleyecek olma fikri bile insan›<br />
heyecanland›r›yor.<br />
Levent Kütükçüo¤lu<br />
‹ç <strong>Anadolu</strong> Bölge Müdürlü¤ü<br />
Ç›nar’›n dibinde<br />
uykusuz geceler...:))<br />
59
Change language