tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü ısparta

3.2.1.3. X-Ray difraktometre analizleri
X-ray difraktometre analizleri MTA Genel Müdürlüğü Mineraloji-Petrografi
laboratuarında Rigaku Geigerflex D-max III TC model cihaz ile yapılmıstır. Bu
cihaz, bakır anodlu X ısını tüpüne sahiptir ve analizlerde 1.544 A o dalga boyuna
sahip Cu-Kα ısınları kullanılmaktadır. Maksimum 40 KV ve 20 A' de
çalıştırılmaktadır. XRD çekimleri 25-70 derece arasında gerçekleştirilmiştir. Toz ve
düzgün yüzeyli katı örneklerin kalitatif mineralojik veya faz analizleri ve kristal yapı
tanımlanması yapılmaktadır. Kalitatif analizler ICDD kartları ile karşılaştırma
yapılarak gerçekleştirilmektedir. Her analiz için 100 μ altına kadar öğütülmüş en az
10 gram numune gerekmektedir. XRD grafiklerinin değerlendirilmesi Niğde
Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nde gerçekleştirilmiştir.
3.2.2. Analiz çalışmaları
3.2.2.1. Major, iz element ve nadir toprak element analizleri
Araziden alınan 69 adet cevher ve yan kayaç örneğinin major, iz element ve nadir
toprak element analizleri ACME (Kanada) laboratuvarlarında ICP-MS ve ICP-ES
yöntemleriyle yaptırılmıştır. Jeokimyasal incelemeler için yaklasık olarak 30 gr
ağırlığındaki kayaç örnekleri yaklaşık 90 μ boyutunda öğütülmüştür. İz element ve
nadir toprak element analizleri için 0.5 gr ağırlığındaki numuneler, 3 ml’lik
HCLHNO3-H2O karışımından hazırlanan solüsyonda - 95 o C’de 1 saat isleme tabi
tutulup, 10 ml’ye tamamlanmakta ve en son filtreleme yapılarak numune analize
hazır hale getirilmektedir. Bu kayaç örneklerinde ana elementlerden SiO2, TiO2,
Al2O3, Fe2O3 (tot), MnO, MgO, CaO, Na2O, K2O, P2O5, L.O.I.; A.Z. [A.Z, Ateşte
Kayıp; 1000 o C] iz elementlerden Rb, Sr, Ba, Zr, Hf, Ta, Th, U, Nb, Y, Cu, Zn, Pb,
Cs, Ga, V, Ni, Co, Sc, Nadir Toprak Elementlerinden La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd,
Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu içerikleri saptanmıstır.
Kayaçların öğütülme islemleri üniversitemizdeki sınırlı olanaklardan dolayı, yurt
dısında ücreti karşılığında yaptırılmıstır.
17