Psychologiczne uwarunkowania i umiejętności a skuteczność pracy ...
Psychologiczne uwarunkowania i umiejętności a skuteczność pracy ...
Psychologiczne uwarunkowania i umiejętności a skuteczność pracy ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Psychologiczne</strong> <strong>uwarunkowania</strong> i umiejêtnoœci a skutecznoœæ <strong>pracy</strong> trenera<br />
œci¹. Wiele badañ, przeprowadzonych<br />
wœród przedstawicieli zawodów opartych<br />
na kontaktach z ludŸmi, wykaza³o niezbicie,<br />
¿e – obok wysokich kompetencji<br />
zawodowych – o skutecznoœci i sukcesie<br />
zawodowym tych ludzi na równi decydowa³y<br />
ich umiejêtnoœci interpersonalne,<br />
sposób komunikowania siê ze wspó³pracownikami,<br />
sposób kszta³towania relacji<br />
z otoczeniem, postawy wobec ludzi<br />
i zdarzeñ, stosunek do norm spo³ecznych<br />
i sposób ich realizacji. Ka¿demu trenerowi<br />
pomocna wiêc bêdzie œwiadomoœæ<br />
swoich uwarunkowañ osobowoœciowych,<br />
swoich mocnych i s³abych<br />
stron, czy te¿ posiadania cech szczególnie<br />
wa¿nych w procesie szkolenia<br />
sportowego.<br />
Na przyk³ad to, jaki typ osobowoœci<br />
reprezentuje trener w zakresie ekstrawersji<br />
lub introwersji, najbardziej<br />
wyraŸnie warunkuje przebieg wspó³<strong>pracy</strong>.<br />
Gdy trener jest energiczny, zawsze<br />
pe³en ¿ycia, mówi szybko, nie<br />
znosi przestojów i powolnoœci, to takie<br />
zachowania bêd¹ mu najbli¿sze i takich<br />
te¿ najprawdopodobniej bêdzie oczekiwa³<br />
od swoich zawodników. Oczywiœcie,<br />
ka¿dy trener wie, ¿e zawodnicy s¹<br />
ró¿ni i ¿e nale¿y ich przyjmowaæ takimi,<br />
jakimi s¹. Niemniej jednak cz³owiek<br />
kszta³tuje swoje stosunki z innymi<br />
we w³asny, indywidualny sposób,<br />
który wyp³ywa z jego osobowoœciowej<br />
charakterystyki. Dlatego te¿, podobnie<br />
jak zawodnicy, którzy poddawani s¹<br />
badaniom psychologicznym w celu<br />
rozpoznania ich stylu dzia³ania –<br />
tak¿e trenerzy powinni przechodziæ<br />
takie badania. W ich wyniku zyskaliby<br />
œwiadomoœæ w³asnych osobowo-<br />
25<br />
œciowych uwarunkowañ, a dziêki temu<br />
mo¿liwoœæ lepszego wype³niania przypisanej<br />
im roli.<br />
Styl dzia³ania danej osoby mo¿na<br />
scharakteryzowaæ wed³ug czterech obszarów<br />
(wg koncepcji K. Cook Briggs<br />
i I. Briggs-Myers):<br />
1. Preferencje – ekstrawertywne<br />
i introwertywne (I-E)<br />
Ekstrawersja czy introwersja okreœla<br />
obszar aktywnoœci cz³owieka. Ekstrawertyk<br />
czerpie energiê z zewn¹trz,<br />
ze swego otoczenia, jest aktywny, rzutki,<br />
lubi ruch wokó³ siebie, zajmuje siê<br />
kilkoma sprawami naraz, wszêdzie ma<br />
znajomych i z ogromn¹ ³atwoœci¹ nawi¹zuje<br />
kontakty. Jest jednak powierzchowny<br />
i czêsto nie pielêgnuje swoich<br />
znajomoœci (bo wci¹¿ s¹ nowe). £atwo<br />
i szybko mówi to, co myœli, ³atwo jednak<br />
rozprasza siê, zw³aszcza, gdy chce<br />
du¿o na raz zakomunikowaæ. Czerpie<br />
inspiracjê do dzia³ania z aktualnych<br />
wydarzeñ zewnêtrznych. Lubi dominowaæ,<br />
potrzebuje wielu ludzi wokó³ siebie.<br />
Mo¿e byæ przez zawodników postrzegany<br />
jako nadmiernie rozproszony<br />
(iloœæ zajêæ dodatkowych zreszt¹ rzeczywiœcie<br />
to powoduje), ma³o nimi zainteresowany,<br />
niesumienny, wprowadzaj¹cy<br />
chaos. Introwertyk natomiast to<br />
cz³owiek czerpi¹cy energiê z wewn¹trz<br />
siebie, skoncentrowany na w³asnych<br />
przemyœleniach, inspiracj¹ s¹ dla niego<br />
jego w³asne doœwiadczenia. Zamkniêty,<br />
niechêtnie wydatkuje energiê<br />
na zewn¹trz, mo¿e byæ postrzegany<br />
przez zawodników jako ma³o przystêpny,<br />
uparty, skryty. Woli s³uchaæ ni¿