1 Dami i gospoda, Po~ituvani u~esnici makedonisti, Uva`eni gosti i ...

217
Spored navedenive fakti neposredno po osloboduvaweto
od bugarskiot i germanskiot okupator sostojbata
vo Makedonija bila mo{ne zagri`uva~ka i neizvesna. Dodeka
se vodela borbata so albanskite balisti~ki sili povrzani
so voenata albanska pobuna na Kosovo, Glavniot
{tab na NOV na Makedonija izvr{il mobilizacija na
naselenieto i go podgotvuval 15-ot makedonski korpus vo
sostav od okolu 24.000 borci za upatuvawe na Srem za u~estvo
vo zavr{nite operacii vo kone~nata pobeda nad fa-
{izmot. Vo isto vreme, dodeka makedonskoto voeno i politi~ko
rakovodstvo bile anga`irani okolu osloboduvaweto
i obnovuvaweto na {totuku konstituiranata makedonska
dr`ava, vo vnatre{nosta niz nejzinata teritorija se
vodela `estoka studena vojna me|u razli~ni {pionski
grupi so potpolno sprotivstaveni interesi. Britanskata
razuznava~ka slu`ba gi anga`irala golemosrpskite sili
da agitiraat so cel da go vratat monarhisti~kiot re`im,
sli~no kako vo Grcija. 70 Po Skopje se pojavile paroli ″Da
`ivee kralot″, ″Ovde e Srbija″, itn. Vo isto vreme od zapad
pristignuvale vesti za zasilenite dejstva na monarhisti~kata
politika.
Kako posledica na pojavenite nastani i procesi vo
po~etokot na 1945 godina sostojbata vo Makedonija
zasileno se vlo{uvala. Pokraj pritisocite od nadvore{nite
sili se javile i vnatre{ni problemi. Po potpi{uvaweto
na spogodbata Tito-[uba{i}, vo rakovodstvoto na
ASNOM i osobeno vo edinicite na makedonskata vojska
nastanale brojni reakcii. Se istaknuvalo deka povtorno
se sozdava dr`ava me|u Srbite, Hrvatite i Slovencite, deka
se vra}a kralot, deka Makedoncite ne sakaat da se borat
pod kralskata trobojka, deka makedonskiot narod povtorno
e izmamen bez ogled na brojnite `rtvi i kako posledica
na seto toa, na Vtoriot kongres na antifa{isti~kata mladina
na Makedonija, odr`an na 6 januari 1945 godina vo
Skopje, bila isfrlena parolata ″Ne sakame na Berlin,
sakame na Solun″. Istata parola so buntovni~ki karakter
na 7 januari 1945 godina se pojavila i vo artileriskata
brigada smestena na Kale, kako i vo kasarnata vo [tip i
na drugi mesta. Spored izvestuvawata na OZNA takvata
70 AVII, br.reg.25, f-1, k-5, s.14.