Akademicki Kodeks Honorowy

Nie można jednak traktować obrazy jako pojęcia ściśle subiektywnego, jak to czynią na ogół poprzednie
polskie kodeksy honorowe. Dlatego też uważaliśmy za pożyteczne wprowadzić do pojęcia obrazy również
pierwiastek obiektywny. Osoba honorowa nie może w pewnych wypadkach nie potraktować jako obrazy
takiego zachowania się drugiej osoby honorowej, które na jej miejscu każda inna osoba potraktowałaby jako
obrazę, względnie które kodeks niniejszy wyraźnie jako obrazę wymienia. Przykład: Ktoś wyraził się publicznie
o panu Nowobogackim, że doszedł do majątku w sposób niekoniecznie poprawny. Pan Nowobogacki nie
może nie wdrożyć postępowania honorowego, o ile chce nadal uchodzić za osobę honorową. Równie często
jednak jak z brakiem poczucia godności osobistej, spotykamy się w życiu codziennem z nadmierną
wrażliwością. Aby i temu zapobiec, należało wprowadzić do pojęcia obrazy jeszcze trzeci pierwiastek:
normatywny, chyba, że przepisy niniejszego kodeksu wyraźnie stanowią inaczej". A zatem osoba honorowa
nie może potraktować jako obrazy takiego zachowania się drugiej osoby hnorowej, któremu kodeks niniejszy
cech obrazy odmawia. Przykład: Pan Pieniacki nie może wdrożyć postępowania przeciw komuś, kto choćby
publicznie lub drukiem nazwał go słabym prawnikiem.
Art. 24. Obraźliwem zachowaniem się w rozumieniu poprzedniego artykułu jest również
obraźliwe odezwanie się, działanie lub zaniechanie.
Art. 25. Obraza może nastąpić również pisemnie wzgl. drukiem w formie listu, ulotki, artykułu,
książki, rysunku, karykatury, piosenki, itp.
Art. 26. Obrazą jest zarówno puszczanie w obieg, jak również rozszerzanie i powtarzanie
obraźliwej wiadomości, pogłoski lub opinii.
Uwaga; Zgodnie z art. 16, starego Boziewicza, § 13 Zamoyskiego, § 10 Malatyńskiego, art. 14 Harcerskiego,
§ 4 nowego Boziewicza.
Art. 27. Doniosłość obrazy.
§ l. Obraza może być poważną lub błahą.
§ 2. W razie doznania obrazy poważnej winna osoba honorowa niezwłocznie wdrożyć
postępowanie honorowe, w przeciwnym razie naraża się na zarzut niehonorowości.
§ 3. W razie doznania obrazy błahej może osoba honorowa wdrożyć postępowanie
honorowe, lecz jeśli tego nie uczyni, nie może ją spotkać z tego powodu zarzut niesławy.
Ustęp 2. Rodzaje obrazy.
Art. 28. Obraza dzieli się na następujące rodzaje:
a) uchybienie,
b) obelga,
c) zniewaga.
Uwaga 22. W opracowaniu niniejszem zarzuciliśmy przestarzały system stopniowania obrazy. System ten bowiem
formalizuje niepotrzebnie postępowanie honorowe a kodeks honorowy czyni albo nadmiernie kazuistycznym
albo niedostatecznie jasnym. Mimo to nie można uniknąć pewnej kazuistyki ze względu na różne stopnie
nasilenia obrazy zarówno z powodu jej treści, jak i zamiaru obrażającego, wrażliwości obrażonego, oraz
sytuacji, na tle której wynikła, warunków, w których miała miejsce oraz skutków, jakie dana obraza wywołała
lub mogła wywołać. Zastosowaliśmy zatem system nasilenia obrazy.
Uwaga 23. Art. 38 do 43 starego Boziewicza: cztery stopnie §§ 7 i nast. Zamoyskiego: trzy stopnic obrazy, §§ 7 do 9
Malatyńskiego: trzy stopnie obrazy, §§ 9 do 16 nowego Boziewicza: cztery stopnie obrazy. Natomiast kodeksy
Harcerski i Gumińskiego nie różniczkują obrazy. Gelli rozróżnia 4 stopnie obrazy (art. 12).
Art. 29. § l. Zniewagę i obelgę można wyrządzić tylko umyślnie.
§ 2. Do zaistnienia zniewagi wzgl. obelgi nie potrzeba zamiaru obrazy, lecz wystarczą
zamiar pewnego określonego zachowania się.
§ 3. Uchybienie można popełnić także nieumyślnie.
Uwaga 24. Podobnie art. 15. starego Boziewicza, art. 10. Harcerskiego i § 5. nowego Boziewicza.
Art. 30. Uchybieniem jest każda obraza nie będąca obelgą ani zniewagą.
Art. 31. Uchybienie zasadniczo jest obrazą błahą. W pewnych jednak wypadkach (uchybienie
rażące, uchybienie dotkliwe, uchybienie umyślne nabiera cech obrazy poważnej.
Art. 32. Obelgę popełnia, kto przypisuje osobie honorowej postępowanie lub właściwości,
wprawdzie nie hańbiące, mogące jednak poniżyć daną osobę w opinii otoczenia.
Art. 33. Zniewaga dzieli się na trzy rodzaje:
a) zniewaga osobista,