19.06.2013 Views

Daraasad-Cimilo-Awaal - Heinrich Böll Foundation

Daraasad-Cimilo-Awaal - Heinrich Böll Foundation

Daraasad-Cimilo-Awaal - Heinrich Böll Foundation

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4.<br />

Gebogebo iyo Talo-soojeedinno<br />

Gebogebo<br />

Si la mid ah gobollada kale ee dalka, kama jiraan aagga daraasadda laga sameeyey<br />

xarumo habeysan oo lagu kaydsho xogaha cimilada. Ha yeeshee, xogaha laga helay<br />

waraysiyadii lala yeeshay qaar ka mid ah bulshadii lala kulmay, waxa ay innoo<br />

iftiiminayaan in uu jiro is-beddel la arki karo oo la xidhiidha doorsoonka cimilada<br />

muddo ku siman 20kii sano ee la soo dhaafay. Haddii aynu u sii gonda degno arrinkan,<br />

waxa muuqda hoos-u-dhac (marmarka qaarkoodna) kor-u-kac ku yimaadda roobabka<br />

iyo heer-kulka oo isu-celcelin kor u kacay. Xaaladahaas cimilo ee is-gedgeddiga badani<br />

waxa ay badiba keeneen abaaro soo noqnoqda oo marmarka qaarkood u dhaca si<br />

sannadle ah iyo fatahaado biyood oo dhibaato badan geysta.<br />

<strong>Daraasad</strong>o hore oo ay hay’adda Candlelight samaysay ayaa si qotto dheer u soo<br />

ban-dhigay raadaynta doorsoonka cimilo ku yeeshay xoolo-dhaqatada iyo qaabnololeedkooda<br />

6 . Si gaar ah, ayey daraasaddani diiradda u saartay raadka uu<br />

doorsoonka cimilo ku yeeshay xoololey-beeraleyda ku dhaqan Gobolka Gabiley.<br />

Arrinta ugu muuqa dheer leh ee ka soo baxday daraasaddanina waa roobabka oo<br />

sii yaraanaya iyo raadka ay xaaladdaasi ku yeelatay nolosha dhaqan-dhaqaale ee<br />

bulshooyinka ku nool gobolka.<br />

In kasta oo ay beer-falashadu ku cusub tahay gobolka marka loo eego sooyaalka dheer<br />

ee Soomaalida, haddana bulshadu waxa ay leedahay aqoon fi ican oo la xidhiidha<br />

beerista dalagyada caanka ku ah gobolka. Waxana ay sidoo kale la yimaadeen ama<br />

hindiseen tabo u fududeeyey in ay la jaan-qaadaan is-beddelladaas oo ay ka mid<br />

yihiin gedgeddiga dalagyada (crop rotation), isku-dhafka jaadadka kala duwan ee<br />

dalagyada, xilligii shinniyeynta oo wax laga beddelo (change in planting calendar),<br />

xoojinta beerista khudaarta iyo geed-weynta (siiba meelaha ay ka suurtoobayaan),<br />

hab-dhaqashadii iyo jaadadkii xoolaha ay manaafacaadsadaan oo wax laga beddelo.<br />

Beer-biyoodyada ayaa sii tiro badanaaya iyada oo ay dabada ka riixayso baahida<br />

xooggan ee khudaarta iyo midhaha ee ka jirta magaalooyinka. Ha yeeshee meesha<br />

kama maqna dhibaatooyin hor-taagan in hor-u-mar laga gaadho beeraha noocan oo<br />

kale ah. Waxaana ka mid ah: suququlnimada (cidhiidhiga) biyaha, cusbada oo ku<br />

biirta ciidda marba marka ka dambeysa (salinity), qaab-waraab aan habboonayn oo<br />

lumiya biyo badan – haddii ay tahay biyaha oo lagu butaaciyo ciidda ama xilli uumibaxu<br />

badan yahay oo la waraabiyo beeraha.<br />

6 Impact of Climate Change on Pastoral Communities of Salaxley and Balli-Gubadle Districts of Somaliland,<br />

(2010), Candlelight Study.<br />

Candlelight<br />

Case Study<br />

28<br />

CIMILO-AWAAL<br />

<strong>Daraasad</strong>o ku Saabsan Doorsoonka Cimilada

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!