karneval u guči

KARNEVAL U GUČI
ce, i da ih, na trenutak, odvede iz njihovog sopstvenog doba.
Istorijsko saznanje se odbacuje kao izlišno, nemoguće, dosadno.
Prednost se daje zgodama umesto istoriji, zabavi i uobrazilji
umesto proziranju i prosvećivanju, inscenaciji umesto
objašnjenja. Zavodljivim pripovedanjem čitaoce bi trebalo
opčiniti i podsetiti na one dimenzije ljudskog bića koje su
u moderno doba zaboravljene. Da bi pobegli od banalne pustoši
nauke, istoričarima se preporučuje pogled na prošlost
kao na nešto strano, koje ne treba objašnjavati i razumeti.
Saglasno ovakvom viđenju proučavanja prošlosti, Sabor bi
kao svojevrsnu istoriju svakodnevice, trebalo razložiti na pojedinačne
nepovezane odlomke, minijature, pri čemu je istoričar
''reditelj'' ili ''čarobnjak'', koji prošlost interpretira kao
fascinaciju i zabavu kroz niz nepovezanih beležaka. 2 Dosadašnje
interpretacije istorije Sabora trubača u Guči imale su
upravo ovakav odnos prema celoj manifestaciji, oslanjajući
se na perifernu ulogu istorije, koja se može razumeti i kao zanimanje
u slobodno vreme, ''lišeno svrhe'', kao predmet zabave
i uživanja, izostavljajući osnovnu ulogu istorije -
proučavanje veze između saznanja prošlosti, odnosa prema
sadašnjosti i orijentacije ka budućnosti.
Osnova teorijska pretpostavka od koje polazi ovaj rad,
naslanja se na zahtev da istoričar ''pliva sa tokom događaja'',
ali i da ih analizira sa pozicije poznijeg, bolje obaveštenog
posmatrača. Navodeći niz događaja, nije se bežalo od pripovedanja,
sa pokušajima da se uoče i strukture, načini
mišljenja, oblici zabave, pri čemu se isti događaj prikazuje
sa više gledišta. 3 Pri tome je istorija čitave manifestacije posmatrana
kroz proučavanje mentalnih ponašanja pojedinaca,
stavova prema životu, svetu, politici, kroz prikaz kulturnih
''modela'' i individualnih reakcija pojedinaca prema njima
u kratkim trenucima, direktno vezanim za telesna stanja
koje proizvode svesno projektovana euforična raspoloženja.
Sva ova duševna stanja pojedinaca i grupa na Saboru
u Guči su svojevrsna istorija mentaliteta, koja se neprekidno
dopunjava i uobličuje. 4
6