Justicia - Instituti Gjyqësor i Kosovës - Fillimi
Justicia - Instituti Gjyqësor i Kosovës - Fillimi
Justicia - Instituti Gjyqësor i Kosovës - Fillimi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Instituti</strong> <strong>Gjyqësor</strong> i <strong>Kosovës</strong> JUSTICIA<br />
Kodi Civil Francez, (neni 544): "Pronësia është e drejtë e gëzimit dhe<br />
disponimit me sendet në mënyrën më absolute të mundshme, në mënyrë<br />
që të mos bëhet ajo çka është e ndaluar me ligje ose dispozita tjera". 14<br />
Kodi Civil Zviceran, parasheh: "Kush është pronar i një sendi mund të<br />
disponojë me atë send sipas dëshirës së tij, në kufijtë e sendit juridik". 15<br />
Kodi Civil Gjerman parasheh, (paragrafi 903): pronari i ndonjë sendi<br />
mundet, nëse ajo nuk është në kundërshtim me ligjin dhe të drejtat<br />
e të tjerëve, me atë të sillet si ta ketë dëshirën dhe të tjerët t'i përjashtojë<br />
nga çdo veprim mbi sendin". 16<br />
Edhe vendet e rajonit, fqinjë me Kosovën, si vende që kanë lënë sistemin<br />
socialist të qeverisjes dhe kanë pranuar sistemin demokratik<br />
me ligjet e tyret post-komuniste kanë pranuar frymën dhe parimet e<br />
kodeve civile si të atij francez, gjerman, italian etj.<br />
Republika e Shqipërisë në Kodin Civil përcakton: "Pronësia është e<br />
drejtë për të gëzuar dhe disponuar lirisht sendet brenda kufijve të<br />
caktuar me ligj". 17<br />
Është me rëndësi të theksohet se Mbretëria Shqiptare, në vitin 1929,<br />
kishte nxjerrë kodin civil, ku ndër të tjera jep edhe përkufizimin për<br />
pronësinë: "Zotnimi asht e drejta me gezue e me disponua sendet pa<br />
asnjë kufizim tjetër, jasht atyne qe caktohen me ligj ose me rregullore".<br />
18 Lehtë mund të konkludohet se Shqipëria mjaft herët kishte filluar<br />
ndërtimin e një sistemi të mirëfilltë juridiko-civil, por periudha e<br />
diktaturës kishte rrënuar të tërë sistemin paraprak..<br />
Edhe Maqedonia, në Ligjin për pronësinë dhe të drejtat sendore, përcakton:<br />
"pronari ka të drejtë që sendin e vetë ta mbajë, tërësisht ta<br />
shfrytëzojë dhe të disponojë me të sipas dëshirës së tij, në qoftë se<br />
kjo nuk është në kundërshtim me ligjin ose me ndonjë të drejtë të<br />
personit tjetër". 19<br />
14 Kodi Civil i Francës.<br />
15 Kodi Civil i Zvicrës.<br />
16 Kodi Civil Gjerman.<br />
17 Kodi Civil i Republikës së Shqipërisë"(1994, ndryshuar 1999 dhe 2001), neni 149<br />
18 Kodi Civil, i Mbretërisë Shqiptare, (1929), neni 794, Toena, Tiranë, 1998.<br />
19 Zakon za sopstvenost i drugite stvarim prava, su beni Vesnik na Republika Makedonija,<br />
(18/2001).<br />
18