Prerja e kordonit të jetës - ESI

ndërmerreshin hapa konkrete për të ndihmuar kosovarët të hyjnë në tregjet e punës të
Bashkimit Evropian.
Që një proces i organizuar i punësimit jashtë vendit, është i realizueshëm, tregohet qarte nga
eksperienca e lëvizjeve të punësimit në vendet e tjera të Evropës këto pesë vitet e fundit.
Kështu, shteti i vogël i Latvisë, që prej momentit të hyrjes në BE, në maj të vitit 2004, ka
parë lëvizjen për punësim të 50,000 deri në 100,000 qytetarëve të saj, të cilët kanë shkuar të
punojnë në vende të tjera të BE-së. (kur ka qene e nevojshme për këto vende). 93 Në Rumani,
autoritetet vlerësojnë se ka rreth 2 milion Rumunë që punojnë jashtë vendit, shume prej tyre
me punësim të përkohshëm në Itali dhe Spanjë, duke përfituar nga lidhjet direkt me autobus
nga fshatrat e tyre në drejtim të Italise, Spanjës ose Francës, Disa tregues thonë se niveli i ulët
i lindjeve dhe emigrimi në vendet e kamura të BE-së, kanë filluar të krijojnë mungesë të
krahut të punës ne ekonomitë në zhvillim të BE-së, duke përfshire edhe vendet e Evropës
Qendrore. Në vitet e fundit, ekonomia spanjolle e cila po përjeton një “boom” ekonomik, ka
pranuar rreth 500.000 punëtorë të huaj në vit. Si edhe shkruan një artikull në lidhje me këtë
teme:
“vlera e një dekade të rritjes së shpejtë ekonomike e ka transformuar Spanjën nga një
vend që eksportonte emigrantë, ne një vend me nevojë të madhe për emigrantë…
Ekzistojnë akoma shumë punë, sidomos në fushën e ndërtimit dhe të teknologjisë dhe
informacionit, të cilat punonjësit spanjolle ose nuk duan ose nuk kanë dëshirë ti kryejnë.
Për më tepër, suksesi i madh i ekonomisë spanjolle po shoqërohet me një nga nivelet më
të ulëta të lindjeve në Evropë, që do të thotë që firmat do të kenë probleme të gjejnë
punonjës të rinj kur të vjetrit do të dalin në pension, nëse nuk do të duan të punësojnë
emigrantë.” 94
Kosova duhet të krijojë një institucion për të menaxhuar çështjet sociale, ekonomike dhe
legale të emigrimit. Një institucion i tillë do të duhej të fokusohej jo vetëm në Gjermani,
Austri dhe Zvicër, si destinacione klasike të Kosovarëve, por në të gjithë tregun evropian të
punës. Ky institucion duhet të studiojë eksperiencat e emigrimit nga e gjithë bota dhe të
mundësojë hyrjen e Kosovarëve në këto tregje. Gjithashtu duhet ti raportojë institucioneve të
edukimit dhe hartuesve të politikave në Kosove në lidhje me nevojat e tregut evropian të
punës dhe pasojat logjike të tij për edukimin dhe trajnimet këtu në Kosovë.
Ekziston një retorik boshe e ekzagjeruar mbi Evropianizimin e Kosovës si e vetmja rruge
përpara, pas zgjidhjes së heshtjes përfundimtare të statusit. Por nëse ky Evropianizim nuk
fokusohet sadopak në politikat e emigrimit dhe mundësinë e punësimit të organizuar në
tregjet e Evropiane të punës, ka për të mbetur thjesht një parulle boshe. Nëse përfitimet e
këtij procesi nuk do të shihen nga qytetarët ne Lubishte dhe Cerrce, në Isniq dhe Opojë,
rezultati ka për të qene po aq bosh sa edhe premtimet e pambajtura të komunizmit. Politikat e
tanishme të BE-së, që vazhdojnë te investojnë dhjetëra miliona për të stabilizuar Kosovën
dhe Evropën Juglindore pa pasur një politike të besueshme zhvillimi, janë thjesht jo
koherente. E njëjta gjë po ndodh edhe me autoritetet Kosovare të cilët mbështeten në paratë e
dërguara nga jashtë për të mbajtur gjalle ekonominë rurale.
93 International Herald Tribune, Migration’s flip side: all roads lead out, 6 Dhjetor 2005.
94 International Herald Tribune, New EU opens doors to eastern workers, 2 Maj 2006.
34