You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SZKOLENIA <strong>Inter</strong> <strong>Cars</strong><br />
SZKOLENIA <strong>Inter</strong> <strong>Cars</strong><br />
Zautomatyzowana<br />
skrzynia biegów<br />
Wojciech GAŁCZYŃSKI<br />
Na szkoleniu omawiana jest<br />
budowa, działanie i struktura<br />
transmisji danych<br />
w zautomatyzowanych skrzyniach<br />
biegów, na przykładzie popularnej,<br />
12-biegowej przekładni AS Tronic<br />
firmy ZF, stosowanej w niektórych<br />
pojazdach ciężarowych.<br />
Jeżeli wymieniasz tarczę sprzęgłową<br />
w pojazdach marek MAN, DAF lub Re-<br />
nault (tu skrzynia ma 16 biegów)<br />
wyposażonych w skrzynię biegów<br />
AS Tronic, musisz dystrybutorowi ści zamiennych precyzyjnie określić,<br />
czę-<br />
że potrzebujesz tarczę do tej właśnie<br />
skrzyni. To, że tarcza a ma<br />
średnicę 430 mm, nie oznacza,<br />
że możemy ją zamontować<br />
do pojazdu ze<br />
skrzynią AS Tronic. Skok<br />
i grubość tarczy zaprogramowana<br />
jest w sterowniku<br />
skrzyni i nie ma<br />
możliwości indywidualnej nej<br />
kalibracji. Po zamontowaniu niu nowej<br />
tarczy, która nie będzie mieć metrów zapisanych w sterowniku,<br />
może się okazać, że samochód nie wyjedzie<br />
z warsztatu. A jeśli nawet wyjedzie,<br />
to skrzynia może przejść z para-<br />
trybu<br />
ZF AS Tronic (SK-04)<br />
automatycznego w awaryjny tryb pracy.<br />
Biegi będzie można zmieniać tylko<br />
w trybie manualnym i nie ma co liczyć,<br />
że tarcza się jakoś „dotrze”. To częsty<br />
błąd popełniany przez warsztaty, które<br />
w ten sposób ćwiczą demontaż<br />
Na szkoleniu<br />
omawiane są zautomatyzowane<br />
skrzynie biegów firmy ZF: AS Tronic (a),<br />
AS Tronic Lite (b) i AS Tronic Mid (c).<br />
i montaż skrzyni biegów. Ale trzeba<br />
wiedzieć, że wyjątkiem są pojazdy Iveco<br />
ze skrzynią AS Tronic. W tej marce,<br />
jako jedynej, można programować<br />
skok siłownika, stąd parametry tarczy<br />
nie są aż tak istotne.<br />
Sprzęgło należy dobierać w zależności<br />
od konfiguracji pojazdu. Na przykład<br />
pojazd wyposażony w przystawkę odbioru<br />
mocy o dłuższym działaniu niż<br />
pół godziny ma tarczę sprzęgła ze<br />
wzmocnionym tłumikiem drgań. Jeszcze<br />
inna jest tarcza sprzęgła do pojazdu<br />
z zabudową betonomieszarki.<br />
Nie możemy toczyć koła zamachowego<br />
ani docisku. Przetoczenie każdego<br />
z tych elementów powoduje ich trwałe<br />
uszkodzenie.<br />
UWAGA NA DIAGNOSTYKĘ<br />
Fot. ZF<br />
Niepotrzebny demontaż skrzyni może<br />
wynikać z błędnej oceny uszkodzenia.<br />
AS Tronic jest mechanicznie prostą<br />
skrzynią biegów, ale skomplikowaną<br />
w diagnostyce. Żeby precyzyjnie określić<br />
usterkę w tej skrzyni, potrzebna<br />
jest nie tylko znajomość jej budowy,<br />
lecz także wiedza o transmisji danych<br />
– z tachografu, sterownika EDC, EBS<br />
i ewentualnie intardera, jeśli pojazd<br />
jest w niego wyposażony.<br />
Demontaż skrzyni biegów<br />
to skomplikowana operacja.<br />
Ważny element prawidłowego działania<br />
skrzyni AS Tronic to powietrze, które<br />
jest medium przełączającym biegi.<br />
Powietrze musi być więc czyste. Jeśli<br />
filtr-osuszacz nie zatrzymuje cząstek<br />
oleju, zapominamy o opróżnianiu<br />
zbiorników, a szczególnie zbiornika,<br />
który zaopatruje skrzynię w powietrze,<br />
to olej przedostaje się do elementów<br />
przełączających biegi w sterowniku.<br />
Wówczas następuje przedwczesne<br />
zniszczenie tych elementów,<br />
które są bardzo drogie. Oszczędność<br />
rzędu 100–150 zł na cenie filtra wymienianego<br />
raz w roku nie opłaca się,<br />
biorąc pod uwagę koszt zestawów naprawczych<br />
sterownika – rzędu kilku<br />
tysięcy złotych.<br />
Wadliwe funkcjonowanie tej skrzyni<br />
może być również spowodowane problemami<br />
w układzie EBS (elektronicznie<br />
sterowany układ hamulcowy). Kłopoty<br />
ze skrzynią mogą też leżeć w<br />
obrębie przysłowiowej „pestki”, czy też<br />
magnesu zakładanego często przez<br />
kierowców, co prowadzi do zakłócania<br />
sygnałów sterujących.<br />
Oprócz dużej skrzyni AS Tronic omawiamy<br />
10- lub 12-biegową przekładnię<br />
średnią – AS Tronic Mid. Wewnętrzna<br />
konstrukcja skrzyni biegów<br />
TREŚĆ SZKOLENIA:<br />
1. Budowa i działanie<br />
zautomatyzowanych skrzyń<br />
biegów.<br />
2. Demontaż skrzyni biegów.<br />
3. Analiza luzów.<br />
4. Regulacja łożysk i wałków.<br />
5. Diagnoza za pomocą<br />
komputera diagnostycznego,<br />
wyszukiwanie błędów<br />
i ich analiza.<br />
6. Omówienie wariantów<br />
napędów dodatkowych.<br />
7. Omówienie działania<br />
urządzenia sterującego.<br />
8. Diagnoza czujników.<br />
9. Omówienie funkcji zwalniacza<br />
Czas trwania szkolenia – 3 dni<br />
AS Tronic Mid zbliżona jest do manualnej<br />
skrzyni biegów ZF 16 S. Jest ona<br />
wierną kopią skrzyni 16-biegowej i ma<br />
taki sam wałek główny. Na szkoleniu<br />
omawiamy też przekładnię AS Tronic<br />
Lite.<br />
Jeżeli po wymianie tarczy sprzęgła lub<br />
nawet opon, zautomatyzowana skrzynia<br />
biegów ZF AS Tronic przełącza się<br />
w tryb awaryjny, to znaczy, że powinieneś<br />
wziąć udział w naszym szkoleniu.<br />
ZAPRASZAMY!<br />
6<br />
1/2012<br />
1/2012<br />
7