T H E O L O G O S - Prešovská univerzita v Prešove

Stanisław Ciupka
Misteryjny charakter filozofii greckiej
Stanisław Ciupka
Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała
Katedra Pedagogiki, Psychologii i Antropologii
Abstract: Summing up our deliberation we can conclude that mythology
was a perfect background for philosophers since it understands that
world turning to divine powers and people. Although philosophers are
inspired by mythology they create their own type of it. This kind of mythology
has its roots in nature and experience based on critical thinking. In
this way a human thought changes from a myth into logos.
Key words: Mythology. Logos.
Misteryjny charakter filozofii greckiej
Najstarsza grecka definicja filozofii, przypisywana Pitagorasowi,
określa ją jako „miłość mądrości” 1 . Filozof jawi się jako ktoś, kto kocha
się w mądrości. Można więc powiedzieć, ze filozofować to kochać się
w mądrości. W tak sformułowanej definicji odsłaniają się dwa elementy,
które konstytuują filozofię: miłość i mądrość. Poniżej, oczywiście skrótowo,
będziemy starali się obu tym elementom przypatrzeć z osobna i
zobaczyć, jak rozumieli je starożytni Grecy 2 . W ”Uczcie” Platona, młody
Fajdros objaśnia, jak wygląda miłość i jak wyglądali sami zakochani 3 .
Miłość ukazuje się być miłosną dzielnością, która dodatkowo jest cenna
i szlachetna. Dzieje się tak dlatego, gdyż idąc za wnioskami Sokratesa z
”Fajdrosa”, miłość to boskie szaleństwo, osobliwe natchnienie dane nam
przez samych bogów, najszczęśliwsze z szeregu szaleństw, najbardziej
twórcze” 4 . Miłość zesłana przez bogów jest czymś świętym, przynależnym
do sfery sacrum, dlatego jest ona ceniona przez świat boski. Jak pisze K
1
Por. G. Reale, Historia filozofii starożytnej, T. I, RW KUL, Lublin 1993, s. 53.
2
Por..K. Pawłowski, Misteria i filozofia / misteryjne oblicze filozofii greckiej /, TN KUL,
Lublin 2007, s. 21.
3
Por. Platon, Uczta, 180 A - B, / tłum. W. Witwicki./.
4
Por. Platon, Fajdros, 244 A;245 B;265B, / tłum. W. Witwicki /.
42