Cyfarchion y Tymor! - Clybiau Plant Cymru: Kid's Clubs
Cyfarchion y Tymor! - Clybiau Plant Cymru: Kid's Clubs
Cyfarchion y Tymor! - Clybiau Plant Cymru: Kid's Clubs
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Y Bont<br />
Gaeaf 2008<br />
Rhifyn 28<br />
ISSN 1464-4282<br />
www.clybiauplantcymru.org<br />
<strong>Cyfarchion</strong><br />
y <strong>Tymor</strong>!<br />
Yn y rhifyn hwn<br />
• Isafswm Cyfl og Cenedlaethol<br />
• Newid i’r system fudd-daliadau<br />
• Ffocws Rhanbarthol<br />
• Hyfforddiant<br />
• Ariannu<br />
• Gweithgareddau Nadolig<br />
a mwy!<br />
Cwmni cyfyngedig drwy warant 4296436<br />
Elusen Gofrestredig 1093260<br />
Yn gweithio mewn partneriaeth â
Rhifyn 28 Gaeaf 2008<br />
Yn y rhifyn hwn<br />
Isafswm Cyfl og Cenedlaethol.2<br />
Newidiadau i’r system fudddaliadau..................................3<br />
Ffocws ar Orllewin <strong>Cymru</strong>......4<br />
Ffocws ar Ogledd <strong>Cymru</strong>.......5<br />
Ffocws ar Dde Ddwyrain<br />
<strong>Cymru</strong>.....................................6<br />
Hyffrorddiant...........................7<br />
Ariannu ................................10<br />
Bwrdd Ymddiriedolwyr..........11<br />
Gweithgareddau Nadolig......12<br />
Cwmni cyfyngedig drwy warant 4296436<br />
Elusen Gofrestredig 1093260<br />
Swyddfa Gofrestredig:<br />
<strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>,<br />
Tŷ’r Bont, Ffordd yr Orsaf, Llanisien,<br />
Caerdydd. CF14 5UW<br />
Ffôn: 029 2074 1000 Ffacs: 029 2074 1047<br />
E-bost: info@clybiauplantcymru.org<br />
Y We: www.clybiauplantcymru.org<br />
Newyddion<br />
Brys!<br />
Isafswm Cyflog Cenedlaethol yn codi<br />
Diweddarwyd y graddfeydd isafswm cyfl og o Hydref 1af parthed<br />
y bobl ganlynol: gweithwyr oed 22 a throsodd - £5.73 yr awr;<br />
gweithwyr oed 18-21 - £4.77 yr awr; gweithwyr oed 16-17 -<br />
£3.53 yr awr.<br />
Gair gan y Comisiynydd <strong>Plant</strong><br />
“Mae plant a phobl ifanc yn haeddu cyfl eusterau o safon uchel yn<br />
eu cymunedau, a thros y blynyddoedd y mae <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong><br />
Kids’ <strong>Clubs</strong> wedi rhoi cefnogaeth amhrisiadwy i nifer o brosiectau<br />
ar draws <strong>Cymru</strong> i’r pwrpas o sefydlu clybiau gofal plant all-ysgol.<br />
“Mae pobl ifanc yn aml yn dweud wrthyf y byddent yn hoffi mwy<br />
o leoedd i fynd i gyfarfod â’u ffrindiau. Mae’n dda gen i weld bod<br />
eu lleisiau’n cael eu clywed a bod, bellach, ymrwymiad newydd<br />
i sefydlu mwy o glybiau all-ysgol i’n plant a’n pobl ifanc. Bydd y<br />
clybiau hyn yn darparu, ar gyfer pobl ifanc, amgylchedd croesawgar<br />
a hwyliog y gallant gymdeithasu ynddo. Yn ychwanegol gall rhieni<br />
a gwarcheidwaid fod yn dawel eu meddwl y bydd modd i’w plant<br />
fwynhau’r cyfl eoedd a gynigir mewn amgylchedd diogel.”<br />
Keith Towler,<br />
Comisiynydd <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong><br />
Newidiadau yn y<br />
system fudd-daliadau<br />
perthnasol i rieni,<br />
a’u heffaith<br />
ar ddarpariaethau<br />
gofal-plant<br />
Mae pobl sy’n medru gweithio<br />
a derbyn cyflog yn well eu byd<br />
yn ariannol ac yn nhermau eu<br />
hiechyd a’u lles. Cael rhieni i<br />
fod mewn gwaith taledig yw’r<br />
ffordd orau i helpu i’w codi,<br />
ynghyd â’u plant, o afael tlodi,<br />
a dyma sydd wrth wraidd<br />
strategaeth tlodi plant yr<br />
Adran Gwaith a Phensiynau,<br />
‘Working for Children’. Mae<br />
plentyn rhiant sengl sy’n<br />
gweithio rhan amser yn dair<br />
gwaith llai tebygol o fod yn<br />
byw mewn tlodi, a mwy na<br />
phum gwaith yn llai tebygol o<br />
fod mewn tlodi os yw’r rhiant<br />
yn gweithio’n llawn amser.<br />
O fi s Tachwedd eleni bydd rhai<br />
newidiadau i’r system fudddaliadau<br />
i rieni sy’n derbyn<br />
Cymhorthdal Incwm unwaith y<br />
bydd eu plentyn ieuengaf wed<br />
cyrraedd 12 mlwydd oed. Dros<br />
y tair blynedd nesaf bydd oed y<br />
plentyn ieuengaf yn lleihau, ac<br />
ni fydd modd i rieni sy’n derbyn<br />
Cymhorthdal Incwm o ganlyniad<br />
i oedran eu plant yn unig, wneud<br />
hynny bellach. Bydd modd i<br />
rieni a effeithir gan hyn wneud<br />
cais am fudd-daliadau eraill os<br />
ydynt yn analluog i ddod o hyd<br />
i waith, a’r prif fudd-dal fydd ar<br />
gael iddynt fydd y Lwfans Ceisio<br />
Gwaith. Y Lwfans Ceisio Gwaith<br />
yw’r prif fudd-dal ar gyfer pobl<br />
nad ydynt mewn cyfl ogaeth, ond<br />
er mwyn ei dderbyn mae’n rhaid<br />
i’r hawlwyr fod ar gael ac wrthi’n<br />
ceisio gwaith. Hefyd, o Hydref<br />
2009 ymlaen<br />
cyfl wynir budddâl<br />
newydd<br />
ar gyfer pobl<br />
na fu modd<br />
iddynt i weithio<br />
yn fl aenorol<br />
o h e r w y d d<br />
afi echyd neu<br />
a n a b l e d d .<br />
Mae’r Lwfans<br />
Cyfl ogaeth a<br />
Chefnogaeth<br />
newydd yn<br />
cynnig mwy<br />
o gefnogaeth<br />
i edrych am<br />
waith sydd<br />
yn addas i’r<br />
unigolyn (am<br />
fwy o fanylion ar y newidiadau hyn,<br />
gweler gwefan JobCentrePlus,<br />
sef www.jobcentreplus.gov.uk<br />
os gwelwch yn dda.<br />
Un o’r prif bethau’n sy’n rhwystro<br />
pobl rhag gweithio, yn aml, yw<br />
gofal plant addas o ran lleoliad,<br />
cost ac ansawdd. Mae <strong>Clybiau</strong><br />
<strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids <strong>Clubs</strong> yn<br />
gweithio gyda’r Fenter Ysgolion<br />
Bro yn y mwyafrif o siroedd er<br />
mwyn cynyddu’r niferoedd o<br />
glybiau gofal plant sy’n darparu<br />
ar gyfer plant a phobl ifanc oed 7-<br />
9, ac yn cynnig gweithgareddau<br />
addas ar eu cyfer. Tra bo’r<br />
clybiau newydd hyn ar gyfer<br />
plant hŷn yn cael eu datblygu<br />
efallai y bydd modd i glybiau<br />
sy’n bodoli eisoes helpu rhieni i<br />
ddod o hyd i glybiau gofal-plant<br />
addas drwy edrych ar yr angen<br />
yn lleol, a newid y meini prawf<br />
mynediad i dderbyn plant 12<br />
mlwydd oed. Byddai’n rhaid i<br />
unrhyw weithgareddau a gynigir<br />
fod yn addas ar gyfer y grŵp<br />
oed hwn, yn ogystal â darparu<br />
man tawel i wneud gwaith<br />
cartref. Mae syniadau ar gyfer<br />
gweithgareddau i blant hŷn ar<br />
gael ar ein wefan yn y pecyn<br />
‘Parth Glasoed’ yn yr adran<br />
aelodau.<br />
Dylid cofi o y gall rhieni plant hyd<br />
at 14 blwydd oed (a 16 ar gyfer<br />
plant anabl) barhau i wneud cais<br />
am yr elfen ofal plant o’r Credyd<br />
Treth Teuluoedd sy’n Gweithio.<br />
2 Y Bont Y Bont 3
Gorllewin <strong>Cymru</strong><br />
Gogledd <strong>Cymru</strong><br />
Bu i Glwb Gwyliau’r Santes Fair<br />
redeg clwb gwyliau llwyddiannus<br />
â grant o’r Prosiect <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong>,<br />
a sicrhaodd marchnata cadarn a<br />
chynllunio da hyfywedd dyddiol.<br />
Ymhlith y gweithgareddau yr oedd<br />
ymweliadau â Kiddies Kingdom,<br />
y Tŵr Gynnau a gweithdai gyda<br />
Silent World, trafod nadroedd<br />
a chorynnod, crefft greadigol<br />
a chreu mygiau. Roedd y clwb<br />
yma’n llwyddiannus gyda’i gais<br />
am grant, ac fe’i wobrwywyd â’r<br />
swm o £4,700 gan Arian i Bawb<br />
am brosiect ail gylchu, ‘Going<br />
Green‘.<br />
Mae Clwb Ôl-Ysgol Aberllydan<br />
yn parhau i brofi llwyddiant<br />
mawr gyda’u grant Arian i Bawb<br />
ar gyfer sesiynau hwyl corfforol<br />
a gweithdai sgiliau syrcas.<br />
Mae hyfforddwr ffi trwydd yn<br />
mynychu’r clwb bob dydd Iau<br />
am awr, ac mae’r plant a’r staff<br />
yn cymryd rhan drwy gael hwyl<br />
wrth ymarfer eu cyrff. Bydd hyn<br />
yn parhau drwy’r ddau dymor<br />
nesaf. Da iawn chi, Aberllydan.<br />
Comisiynydd <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong>’n Mynd i<br />
Glwb Ôl-Ysgol!<br />
Fel rhan o’i daith ‘Amser i Siarad – Amser i Wrando’, ymwelodd<br />
Comisiynydd <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong>, Keith Towler, â Chlwb Ar Ôl-Ysgol<br />
y Bont, Pontyberem. Soniodd y plant wrtho am bob peth oedd<br />
yn digwydd yn eu clwb, am ysgol a gwaith cartref, tra’n chware<br />
amrywiol gemau. Roddodd Mr Towler iddynt beli, pensiliau a<br />
deunydd darllen ar waith Swyddfa’r Comisynydd. Ceir rhagor o<br />
wybodaeth ar www.childcom.org.uk<br />
Chwarae Mynediad Agored<br />
Mynychodd sawl clwb gwyliau y<br />
sesiynau hyn dros yr haf, mewn<br />
dolen bartneriaeth a drefnwyd ar<br />
y cyd rhwng Cyngor Sir Benfro a<br />
<strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>.<br />
Mwynhawyd y sesiynau yn llwyr<br />
gan y clybiau i gyd. Golygodd y<br />
fenter hefyd bod niferoedd uwch<br />
yn mynychu’r clybiau gwyliau<br />
- am iddynt gael eu cynnal am<br />
ddim - gan felly chwyddo’r incwm.<br />
Cafodd Mynediad Agored cael<br />
ei redeg eto yn ystod yr hanner<br />
tymor ac roedd clybiau’n dangos<br />
diddordeb yn eu mynychu yn<br />
gynnar iawn.<br />
Gobeithio iddynt<br />
Mae Awdurdod Lleol Sir Wrecsam<br />
mewn perthynas gontract â <strong>Clybiau</strong><br />
<strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> i’r pwrpas<br />
o ddatblygu gofal plant yn elfen o<br />
Ysgolion Bro. Blaenoriaeth Wrecsam<br />
ar gyfer y fl wyddyn ariannol nesaf yw<br />
datblygu’r ddarpariaeth ôl-ysgol i bobl<br />
ifanc o oed ysgol uwchradd ac mae’r<br />
cynllunio’n mynd rhagddo ar hyn o<br />
bryd. Mae’r broses o ymgynghori<br />
â’r bobl ifanc i gasglu ynghyd eu<br />
safbwyntiau wedi digwydd yn barod,<br />
a chynhaliwyd un ymgynghoriad<br />
o’r fath yng Nghanolfan Ebeneser,<br />
Cefn Mawr, gyda disgyblion o Ysgol<br />
Uwchradd Rhiwabon. Teimlwyd<br />
bod Ebeneser yn lleoliad delfrydol<br />
ar gyfer clwb ôl-ysgol, yn enwedig<br />
i’r plant a’r bobl ifanc o ardal Cefn<br />
Mawr, gan i’w bws ysgol eu gollwng<br />
wrth fynedfa’r ganolfan.<br />
Darpariaeth newydd ar gyfer<br />
plant oed uwchradd yn<br />
Wrecsam<br />
Mae cyfl euster gofal plant ôl-ysgol<br />
newydd ar gyfer pobl ifanc oed<br />
uwchradd wedi ei ddatblygu yn ardal<br />
Cefn Mawr, Wrecsam ar gyfer pobl<br />
ifanc sy’n byw yn ardal Cefn Mawr ac<br />
sy’n mynychu’r Ysgolion Uwchradd<br />
Sefydlwyd grŵp llywio gan staff<br />
Partneriaeth Gymunedol Dyffryn<br />
Dyfrdwy, Rheolydd Busnes Ysgol<br />
Uwchradd Rhiwabon, staff Biwro<br />
Gwybodaeth <strong>Plant</strong> Wrecsam, a staff<br />
<strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> er<br />
mwyn sefydlu grŵp llywio i yrru’r<br />
syniad yn ei fl aen. Y mae bellach<br />
wedi cynyddu yn ei lwyddiant,<br />
a’r canlyniad fu agor darpariaeth<br />
newydd ar gyfer plant a phobl ifanc<br />
ar ddechrau’r tymor ysgol newydd<br />
ym mis Medi. Mae mwy na 20 o<br />
blant yn ei mynychu’n rheolaidd.<br />
Maen nhw’n mwynhau cymryd rhan<br />
yn y gweithgareddau a gynigir,<br />
sy’n cynnwys gemau cyfrifi adurol,<br />
teclynnau Wii, gorsafoedd chwarae,<br />
a chrefftau.<br />
Mae eto’n ddyddiau<br />
cynnar ar y cynllun, ond cafodd<br />
gychwyn da eisoes, ac mae pob<br />
disgwyl iddo fynd o nerth i nerth.<br />
<strong>Clybiau</strong> Cymraeg Conwy<br />
Bydd <strong>Clybiau</strong> Conwy’n ymgymryd â’r her<br />
o gynyddu’r defnydd o’r iaith Gymraeg<br />
mewn clybiau. Bu modd i <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong><br />
<strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>, â chymorth ariannu<br />
o’r awdurdod lleol, brynu adnoddau<br />
Cymraeg i helpu clybiau yn eu<br />
defnydd o’r Gymraeg o ddydd i ddydd.<br />
Rydym hefyd yn cydweithio ag Adran<br />
Oedolion Bwrdd yr Iaith Gymraeg,<br />
sy’n darparu dosbarthiadau Cymraeg<br />
ar lefelau dechreuol a chanolradd,<br />
ynghyd â gweithgareddau thematig<br />
drwy gyfrwng y Gymraeg. Bydd ein<br />
clybiau Cymraeg yn derbyn crynoddisg<br />
dwyieithog yn dwyn yr enw ‘Erwlas’,<br />
sef gêm ryngweithiol sy’n annog plant<br />
i gymryd yr awenau i sicrhau dyfodol<br />
cymunedau drwy edrych ar ffyrdd<br />
ecolegol o’u cynnal.<br />
Mae Clwb <strong>Plant</strong> Bethel yn glwb ôl-ysgol a gwyliau, sydd ar agor i blant yn yr<br />
ardal. Y mae’n gyfundrefn nid-er-elw, sydd wedi ei gofrestru gydag Arolygiaeth Gofal a<br />
Gwasanaethau Cymdeithasol <strong>Cymru</strong> (AGGCC), ac mae’n aelod o <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong><br />
Kids’ <strong>Clubs</strong>.<br />
Cafodd Clwb <strong>Plant</strong> Bethel ymweliad gan Ymddiriedolaeth Adar Gogledd <strong>Cymru</strong> a 4 o’u<br />
tylluanod hardd.<br />
fod yn offerynnau marchnata da<br />
lleol. Dechreuodd y prosiect ar Dysgodd y plant bopeth am<br />
iddynt yn nhermau presenoldeb<br />
ddechrau’r tymor ym mis Medi eleni, sut roedd y tylluanod yn byw<br />
yn ystod wythnos hanner tymor<br />
ac mae’n cynnig i bobl ifanc y cyfl e i yn eu cynefi noedd, ble maen<br />
sydd, gan amlaf, yn un o ddistaw.<br />
gymryd rhan mewn gweithgareddau nhw’n byw, beth maen nhw’n<br />
heriol a chyffrous yng Nghanolfan<br />
eu bwyta a.y.b.. Fe wnaethant<br />
ddysgu pam roedd yn rhaid i’r<br />
Ebeneser, a redir gan Bartneriaeth<br />
Ymddiriedolaeth edrych ar eu<br />
Gymunedol Glyn Dyfrdwy, gan roi i hôl, sut y cafodd rhai eu hachub,<br />
rieni’r cyfl e i weithio neu hyfforddi. beth i’w wneud os dônt ar draws<br />
Mae’r clwb eisoes yn cael ei ddefnyddio<br />
Parth Natur ar waith Mae <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ Rydym am i bawb fwynhau<br />
aderyn ysglyfaethus sydd wedi ei<br />
<strong>Clubs</strong> wedi sicrhau ariannu gan eu hunain yng nghanol y baw,<br />
gan bobl ifanc Ysgol Rhiwabon, Ysgol anafu, a gwnaethant ddysgu am<br />
yn yr Ardd Fotaneg<br />
Morgan Llwyd ac Ysgol Dinas Brân yn rywogaethau mewn perygl.<br />
y Loteri Fawr er mwyn galluogi wrth wneud cacenni mwd a’r<br />
Llangollen, Sir Ddinbych. Mae cymaint<br />
plant a phobl ifanc sy’n mynychu mynd ar ‘grwydr grawnwin!!!<br />
â 24 ohonynt wedi bod yn mynychu’n Daeth Ymddiriedolaeth Adar<br />
clybiau gwyliau yng Ngorllewin Os ydych yng Ngheredigion,<br />
ddyddiol er mwyn cael cymryd rhan<br />
Gogledd <strong>Cymru</strong> yn elusen<br />
gofrestredig yn 2000, mewn<br />
<strong>Cymru</strong> i gael dydd hwyl yng Sir Gaerfyrddin neu Sir Benfro<br />
mewn ystod eang o weithgareddau<br />
ymateb i’r angen brys am sefydliad i achub adar gwyllt ysglyfaethus yng Ngogledd<br />
Ngardd Fotaneg <strong>Cymru</strong>. - gofynnwch i’ch Swyddog<br />
ar ddiwedd eu diwrnod ysgol. <strong>Cymru</strong> ac Eryri. Prif nodau’r elusen yw achub adar ysglyfaethus sydd wedi eu hanafu,<br />
Datblygu am<br />
Datblygwyd y cyfl euster gan staff o ymweld ag ysgolion i gyfl wyno sgyrsiau addysgol gyda’u tylluanod, a magu tylluanod<br />
Bartneriaeth Glyn Dyfrdwy, Rheolydd sy’n brin ac mewn perygl.Mae Ymddiriedolaeth Gogledd <strong>Cymru</strong> wedi ei lleoli ym Mharc<br />
Y thema fydd gweithio gyda’r w y b o d a e t h<br />
Staff ysgol uwchradd, rhai aelodau Fferm Bodafon yn Llandudno.<br />
amgylchedd, a defnyddir bellach.<br />
staff <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’<br />
gweithgareddau o’r pecyn Parth<br />
<strong>Clubs</strong> a’r Gwasanaeth Gwybodaeth Mae’r llun grŵp uchod yn dangos y plant gydag Emma Barton - yr Arweinydd<br />
Natur.<br />
i Deuluoedd. Prosiect Peilot oedd Clwb, Gwenan Haf Parry - Cynorthwy-ydd yn y Clwb, a Bill o‘r Ymddiriedolaeth<br />
hwn, ond gobeithir ei ddyblygu mewn gydag un o’r tylluanod.<br />
rhannau eraill o Gymru.<br />
4 Y Bont Y Bont 5
De Ddwyrain <strong>Cymru</strong><br />
Hyfforddiant<br />
Chwedlau Tylwyth Teg<br />
yng Nghasnewydd!<br />
Cynhaliwyd Cychwyn Cadarn,<br />
Genesis a’r Gwasanaeth<br />
Gwybodaeth i Deuluoedd Ddydd<br />
Chwedlau Tylwyth Teg yng<br />
Nghanolfan Casnewydd ym mis<br />
Hydref. Mynychwyd y digwyddiad<br />
gan gryn dipyn o rieni a phlant o bob<br />
rhan o Gasnewydd. Mynychwyd<br />
y digwyddiad yn ogystal gan y<br />
Cynghorydd Noel Trigg, Maer<br />
Casnewydd, a lansiodd Genesis<br />
2 a’r Gwasanaeth Gwybodaeth<br />
i Deuluoedd newydd. Cafodd<br />
pawb ddiwrnod da, ac roedd rhai<br />
o’r gwisgoedd yn arbennig!<br />
Mwynhawyd parti Calan<br />
Gaea’ gwych gan blant a staff<br />
Clwb Gwyliau Pandas yn sir<br />
Casnewydd yn ystod wythnos<br />
hanner tymor. Mae clwb Pandas,<br />
sydd wedi tyfu o lond dyrnaid o<br />
blant i lenwad llawn, mewn dwy<br />
fl ynedd, yn un o’n llwyddiannau<br />
mawr.<br />
Roedd y parti hefyd yn llwyddiant<br />
mawr, a phwy ddaeth i ymweld<br />
ond Mr T Ricks, clown hynod o<br />
boblogaidd ymysg y plant a’r<br />
staff!<br />
Gwasanaeth<br />
Gwybodaeth<br />
i Deuluoedd<br />
Caerffili<br />
Mae gwasanaeth gwell<br />
i deuluoedd lleol wedi ei<br />
gwneud hi hyd yn oed yn<br />
haws bellach i ddod i wybod<br />
am ofal-plant yn lleol, a hyn o’ch cartref eich hun ac yn eich amser<br />
eich hun! Ar godi’r ffôn, neu ar gliciad llygoden, o ganlyniad i lansiad<br />
y gwasanaeth estynedig hwn, cynigir arweiniad a chyngor i rieni<br />
a gofalwyr am ddim. Gallwch, yn ogystal, alw draw i’n canolfan<br />
taro-i-mewn neu gysylltu â ni drwy e-bost neu’r post cyffredin. Ac<br />
nid dyna’r unig newid! Mae’r Gwasanaeth Gwybodaeth <strong>Plant</strong>, a<br />
lansiwyd yn 2004, yn mynd yn hŷn, ac mae’r newid yn yr enw i<br />
Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd yn adlewyrchiad o natur<br />
ehangach y wybodaeth y mae’n ei darparu ar gyfer plant, pobl<br />
ifanc, rhieni a phobl broffesiynol.<br />
Ar y diwrnod lansio ar Hydref 23ain, aeth y gwasanaeth ar daith,<br />
o’r Tuneful Tots yn Llyfrgell Caerffi li, i brosiect y Mamau Ifanc yn<br />
y Coed-duon, gan gyrraedd ei benllanw yn Ysgol Gynradd Tyn y<br />
Wern a Chlwb Ôl-Ysgol Tigers, a chan ddarparu sesiynau stori a<br />
chwarae ar hyd y ffordd.<br />
Mae’r lansiad swyddogol yn dathlu’r holl waith caled a wnaed i<br />
ddatblygu’r gwasanaeth i bobl leol ac i wneud y wybodaeth sydd<br />
ar gael i deuluoedd a phobl ifanc mor hygyrch â phosibl. Bydd y<br />
Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd hefyd yn cynnig ystod o<br />
wybodaeth ynglŷn ag iechyd teuluol, cefnogaeth deuluol ac all-<br />
gyrraedd at rieni er mwyn eu cyfeirio at wasanaethau, cefnogaeth<br />
a gwybodaeth arbenigol, gan gynnig cyngor ar leoliadau Addysg<br />
y Blynyddoedd Cynnar a gwybodaeth am weithio a hyfforddi yn y<br />
maes gofal plant.<br />
Mae’r Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd yn cynnig cyngor<br />
cyfrinachol, diduedd, am ddim drwy’r blynyddoedd - plant bychain,<br />
y blynyddoedd ysgol, a phobl ifanc hyd at 25 mlwydd oed. Pa<br />
un ai ydych yn rhiant sy’n dewis meithrinfa neu weithgaredd i<br />
fabanod, neu’n berson ifanc sy’n edrych am glwb ieuenctid neu<br />
wybodaeth am iechyd a lles, gallwn gynorthwyo!<br />
Gwasanaeth Gwybodaeth i Deuluoedd (01443) 863232 www.<br />
caerphilly.gov.uk/fi s neu e-bostiwch fi s@caerphilly.gov.uk<br />
Clwb Hwyl Llywelyn oedd y cyntaf i gymryd<br />
rhan mewn sesiwn Bod Ynddi Hi am Fwyd<br />
yn Sir Ddinbych dros wyliau’r haf. Cymerodd<br />
pymtheg o blant ran yn y gweithgaredd, ac<br />
roeddent i gyd yn frwdfrydig iawn, yn holi<br />
cwestiynau ac yn cymryd rhan. Roedd yr holl<br />
blant yn awyddus iawn i wneud byrbryd iach<br />
iddynt eu hunain, a gwnaethant hyd yn oed<br />
ystyried yr Uwch-Weithiwr Chwarae, Martine,<br />
wrth rannu’r salad ffrwyth. Gan eu bod yn<br />
awyddus iawn i fwyta eu byrbrydau iach, a<br />
chan i’r gweithgaredd ddigwydd cyn amser<br />
cinio’r plant, gobeithio nad aeth gormod o’u<br />
pryd yn wastraff!<br />
Her Nadolig Llawn<br />
o gwmpas y Byd!<br />
Ellwch chi ddweud “Nadolig Llawen”<br />
mewn gwahanol ieithoedd wrth bob<br />
person yn eich clwb?<br />
Nadolig Llawen<br />
Joyeux Noel<br />
Milad Majid<br />
Gledileg Jol<br />
Maligayan<br />
Feliz Natal<br />
Feliz Navidad<br />
Sawadee Pee<br />
NEWYDDION!<br />
C A ydych wedi cwblhau’r cwrs Tystysgrif<br />
mewn Gwaith Chwarae, ond yn ddiweddar wedi<br />
colli dyddiad cau allanol diweddaraf CACHE?<br />
A<br />
Os felly, mae’n hynny’n …<br />
…Newyddion Da!<br />
Anoga <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> fyfyrwyr<br />
i gyfl wyno unrhyw aseiniadau YN AWR fel gellir<br />
cyfl wyno eu henwau ar gyfer asesiad allanol mis<br />
Chwefror CACHE.<br />
Dowch yn eich blaen, mae’r gallu ynoch - cysylltwch<br />
â’ch Hyfforddwr i’ch llywio drwyddo!!!<br />
................<br />
6 Y Bont Y Bont 7
Prosiect <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong><br />
Y Prosiect <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> yn chwyddo <strong>Clybiau</strong><br />
Gofal <strong>Plant</strong> All-Ysgol<br />
Daeth gweithgareddau’r Prosiect <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> i ben, wedi 3 blynedd, ar<br />
Fedi’r 30ain. Yn ystod yr adeg hon, rydym wedi rhoi grantiau gwerth £1.4<br />
miliwn i ddechrau 116 o glybiau newydd, i gynnal clybiau sy’n bodoli’n<br />
barod, i gymorthdalu ffi oedd yn achos rhieni sy’n analluog i’w talu, ac i<br />
ariannu gweithwyr help llaw ac un-i-un i blant ag anghenion arbennig.<br />
Enillodd 4,800 o weithwyr chwarae newydd a chyfredol fudd o’r<br />
cyrsiau hyfforddi di-dâl canlynol:<br />
Blas ar Chware<br />
Cyfl wyniad i Waith Chwarae<br />
Cymorth Cyntaf<br />
Amddiffyn <strong>Plant</strong><br />
Hylendid Bwyd<br />
Iechyd a Diogelwch<br />
Hyrwyddo Ymddygiad Positif<br />
Herc, Cam a Naid<br />
Chwarae Teg<br />
Tystysgrif Lefel 2 CACHE mewn Gwaith Chwarae<br />
Diploma Lefel 3 CACHE mewn Gwaith Chwarae<br />
Gwobr Lefel 3 CACHE mewn Gwaith Chwarae ar gyfer Gweithwyr<br />
y Blynyddoedd Cynnar a Gofal <strong>Plant</strong> (Gwobr Drosiannol)<br />
Sgiliau Busnes (7 Pwnc)<br />
Mynychodd nifer o’r 4,800 o<br />
gyfranogwyr y prosiect fwy nag un<br />
cwrs, gan roi cyfanswm o 8,200 o<br />
gyrsiau i gyd.<br />
Mae cynnwys a deunydd y cyrsiau<br />
wedi eu hadolygu yn seiliedig ar y<br />
profi ad o gyfl wyno’r cyrsiau hyn i<br />
gannoedd o weithwyr chwarae.<br />
Bydd modd i <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong><br />
Kids’ <strong>Clubs</strong> barhau i ddarparu’r<br />
cyrsiau hyn lle ceir ariannu ar eu<br />
cyfer.<br />
Yn ychwanegol at grantiau<br />
a hyfforddiant, cynhyrchodd<br />
y prosiect amrywiaeth o<br />
gyhoeddiadau ac adnoddau a fydd<br />
yn cefnogi ansawdd ac arloesedd<br />
mewn gofal plant all-ysgol am<br />
fl ynyddoedd i ddod.<br />
Mae ein llyfr, <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong><br />
- Datrysiadau, yn disgrifi o<br />
canlyniadau astudiaeth y prosiect<br />
o glybiau arbennig ac arloesol.<br />
Pwrpas yr astudiaeth oedd<br />
bwydo’r gwneuthurwyr polisi a<br />
chefnogi clybiau yng Nghymru<br />
yn eu hymdrechion i fod â’r<br />
ddarpariaeth orau ar gyfer plant<br />
a’u teuluoedd. Rydym wedi<br />
cofnodi’r profi adau o sefydlu 16 o<br />
glybiau arbennig ac arloesol, ac<br />
wedi disgrifi o enghreifftiau eraill<br />
o arferion arloesol a da o glybiau<br />
sy’n bodoli’n barod ledled <strong>Cymru</strong>.<br />
Gellwch lawrlwytho’r llyfr am ddim<br />
o’n gwefan.<br />
Mae’r pecynnau adnodd Parth yn<br />
cynnwys syniadau ymarferol ar<br />
gyfer gweithgareddau, gemau, celf<br />
a chrefft, a mwy. Ynddynt dowch<br />
o hyd i weithgareddau ar natur a<br />
gwahanol ddiwylliannau, ac maent<br />
yn cynnwys syniadau ar gyfer plant<br />
hŷn a phobl ifanc. Datblygwyd y<br />
<strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong><br />
- Datrysiadau<br />
yn dangos arloesedd ac arferion da mewn clybiau gofal plant<br />
<strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>,<br />
Tŷ’r Bont, Ffordd yr Orsaf,<br />
Llanisien, Caerdydd. CF14 5UW.<br />
Ffôn: 029 2074 1000 Ffacs: 029 2074 1047<br />
E-bost: info@clybiauplantcymru.org Y We: www.clybiauplantcymru.org<br />
Cwmni cyfyngedig drwy warant 4296436. Elusen Gofrestredig 1093260.<br />
pecyn Parth Marchnata i gefnogi<br />
rheolwyr a gweithwyr chwarae wrth<br />
iddynt ddatblygu eu clybiau. Mae’r<br />
pecynnau ar gael i’w lawrlwytho<br />
o adran aelodau’r wefan. Mae’n<br />
bosibl fod copïau’n dal ar gael<br />
i glybiau cymwys. Cysylltwch<br />
â’ch swyddog datblygu os am<br />
wybodaeth bellach.<br />
Hefyd, cynhyrchodd y prosiect<br />
arfaethiaduron - mawr maint<br />
A1, posteri lliw llawn wedi eu<br />
lamineiddio - a anfonwyd i glybiau<br />
ym mis Medi.<br />
Gobeithio y cewch yr adnoddau<br />
hyn i gyd o gymorth i chi.<br />
Rhan-ariennir y prosiect hwn gan yr<br />
Undeb Ewropeaidd drwy<br />
Lywodraeth Cynulliad <strong>Cymru</strong>.<br />
Mae perchnogion cwmni<br />
gofal plant Sir Benfro, Happy<br />
Days (<strong>Cymru</strong>) Cyf. wedi eu<br />
dewis i fynd drwodd i gam olaf<br />
Gwobrwyon Meithrinfeydd 2008<br />
am Ddatblygiad Busnesau<br />
cylchgrawn ‘Nursery Manager<br />
Today’. Mae’r partneriaid,<br />
Debbie Forrest a Helen Mathias<br />
yn rhedeg 5 lleoliad gofal-dydd ar<br />
draws Sir Benfro, gan gynnwys<br />
3 chlwb ôl-ysgol.<br />
Bu’r busnes, sydd wedi bod<br />
yn weithredol am 10 mlynedd,<br />
mewn un lleoliad yn unig, ond<br />
cafwyd datblygu ac ehangu<br />
4 safl e ychwanegol yn y tair<br />
blynedd diwethaf. Ag un safl e’n<br />
rhan o Ganolfan Integredig i<br />
Blant cyntaf sir Benfro, ac un yn<br />
rhan o barc hamdden a gwyliau<br />
aml-fi lwin newydd sbon Y Garreg<br />
Las, mae’r perchnogion wedi<br />
profi eu gallu i weithio’n amlasiantaethol.<br />
Mae’r cwmni wedi<br />
cyfl awni nifer o gampau eraill<br />
gan gynnwys sicrwydd ansawdd<br />
Cylchoedd Chwarae Cyn-Ysgol<br />
<strong>Cymru</strong>, pob gwobrwyon Gradd<br />
1 Estyn, gwobr efydd hylendid<br />
bwyd, y feithrinfa ddydd gyntaf<br />
yng Nghymru i ennill statws<br />
Ysgolion Iach, a hefyd ennill lle<br />
ymhlith buddugwyr Gwobrwyon<br />
Busnes Sir Benfro.<br />
Dywed y perchnogion eu bod yn<br />
parhau i anelu at well ansawdd,<br />
a’u bod yn edrych ar yr holl ffyrdd<br />
y gallant gynorthwyo rhieni’r<br />
dyddiau hyn a’u bywydau teuluol<br />
prysur.<br />
A ydych chi wedi derbyn,<br />
neu gael eich enwebu am<br />
wobr? Rhowch wybod i ni!<br />
Anfonwch eich llythyrau<br />
a’ch ffotograffau atom<br />
yn: Newyddlen, <strong>Clybiau</strong><br />
<strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>,<br />
Tŷ’r Bont, Ffordd yr Orsaf,<br />
Llanisien, Caerdydd. CF14<br />
5UW neu ebostiwch<br />
info@clybiauplantcymru.org<br />
Llwyddiant Llon!<br />
Mae pentrefperyglon yn ganolfan<br />
addysg ryngweithiol sydd wedi ei<br />
adeiladu i’r pwrpas, ac mae wedi<br />
ei wobrwyo am ei waith. Ei nod<br />
yw addysgu plant, pobl ifanc a<br />
chymunedau eraill ar draws Gogledd<br />
<strong>Cymru</strong> ar sut i osgoi risgiau ac aros<br />
yn ddiogel. Targed pentrefperyglon,<br />
a leolir yn Sir y Ffl int, ac sy’n<br />
gwasanaethu pob rhan o Ogledd<br />
<strong>Cymru</strong>, yw dysgu pob plentyn ym<br />
Mlynyddoedd 5 a 6 ysgolion cynradd<br />
am ddiogelwch a sgiliau bywyd, a<br />
hynny drwy gyfrwng taith wedi ei<br />
chynllunio ar hyd yr adeilad. Y mae’r<br />
ganolfan, fodd bynnag, yn croesawu<br />
nifer o grwpiau eraill yn ogystal, a<br />
gall gynnig tripiau i grwpiau oed<br />
cymysg, rhwng 4 ac 11 blwydd oed<br />
yn ystod gwyliau’r ysgol.<br />
Mae cynllun canolfan pentrefperyglon<br />
o’r ansawdd uchaf; rhoddir sylw i<br />
fanylion, ac y mae’n gwbl hygyrch,<br />
dwyieithog a rhyngweithiol.<br />
Mae’r sefyllfaoedd yn cwmpasu’r<br />
holl amgylcheddau y gallai plant<br />
ganfod eu hunain mewn risg<br />
ynddynt. Maent yn cynnwys tŷ â<br />
chegin ynddo, ystafell ymolchi a<br />
gardd, safl e adeiladu, parc, is-orsaf<br />
drydan, lôn gefn dywyll, gorsaf<br />
fysiau, cerbyd a thrac trên, fferm,<br />
mynydd, cronfa ddŵr, traeth a dŵr,<br />
heol ac arni groesfan pelican, y<br />
rhyngrwyd, ffôn symudol, siop ac<br />
efelychydd gyrru. Mae’r rhain i gyd<br />
wedi eu hadeiladu mewn ffordd<br />
realistig, ond tebyg i set ffi lm.<br />
Mae’r taith ddiogelwch gan weithwyr<br />
sesiynol sydd wedi eu hyfforddi i<br />
safon uchel. Mae pentrefperyglon<br />
wedi croesawu 18000 o ymwelwyr<br />
drwy ei ddrysau ers dechrau<br />
2006, ac mae’n edrych ymlaen at<br />
groesawu llawer mwy yn ystod y<br />
fl wyddyn i ddod.<br />
8 Y Bont Y Bont 9
Newyddion Ariannu<br />
Bwrdd Newydd<br />
PLANT MEWN ANGEN<br />
– PEDWAR DYDDIAD<br />
CAU!<br />
Ail-ymddangosodd apêl deledu<br />
<strong>Plant</strong> mewn Angen ar nos<br />
Wener, Tachwedd 14eg, ac<br />
rwy’n siŵr bod nifer o glybiau<br />
wedi trefnu digwyddiadau codi<br />
arian ar gyfer yr achos da hwn.<br />
Ond a ydych wedi meddwl am<br />
wneud cais am grant <strong>Plant</strong><br />
mewn Angen ar gyfer eich clwb<br />
chi?!<br />
Y dyddiad cau nesaf ar gyfer<br />
ceisiadau ar grant yw Ionawr<br />
15ed 2009, felly mae gennych<br />
beth amser cyn y Nadolig i<br />
weithio ar eich cais.<br />
Fel Ariannwr, Datganiad<br />
Cenhadol <strong>Plant</strong> mewn Angen yw<br />
“i newid mewn ffordd gadarnhaol<br />
fywydau plant a phobl ifanc dan<br />
anfantais yn y DU”,<br />
Mae gan Blant mewn Angen<br />
BEDWAR dyddiad cau ar hyd y<br />
fl wyddyn.<br />
Ionawr 15fed 2009<br />
Gwobrwyir erbyn diwedd mis<br />
Ebrill.<br />
Ebrill 15fed 2009<br />
Gwobrwyir erbyn diwedd mis<br />
Gorffennaf.<br />
Gorffennaf 15fed 2009<br />
Gwobrwyir erbyn diwedd mis<br />
Hydref.<br />
Hydref 15fed 2009<br />
Gwobrwyir erbyn diwedd mis<br />
Ionawr.<br />
Dylai ceisiadau ganolbwyntio ar<br />
y plant, a’r buddiannau a ddaw<br />
i’r plant. Lle bo’n bosibl dylai’r<br />
cais ddangos eich bod wedi<br />
ystyried safbwyntiau’r plant.<br />
Wrth geisio am y grant, a fyddech<br />
gystal â sicrhau eich bod yn<br />
cynnwys yr holl wybodaeth<br />
y gofynnir amdani, ac mae’n<br />
bwysig, hefyd, i sicrhau bod eich<br />
costau blaenamcan mor gywir â<br />
phosib.<br />
Am arweiniad llawn ac am weld<br />
ffurflen gais, ewch i’r wefan<br />
www.bbc.co.uk/pudsey/grants<br />
Os am gymorth i gwblhau eich<br />
cais, cysylltwch â’ch Swyddog<br />
Datblygu lleol.<br />
Cynhaliodd <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> ei Gyfarfod Cyffredinol<br />
Blynyddol yng Ngwesty’r Metropole, Llandrindod, ar Hydref 23ain 2008.<br />
Diolch i’r holl glybiau a anfonodd eu ffurfl enni pleidlais ddirprwy i ddatgan eu penderfyniad ar<br />
gyfansoddiad y Bwrdd Ymddiriedolwyr ar gyfer y fl wyddyn i ddod. Mae’n bleser gan <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong><br />
<strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> gyhoeddi ei Fwrdd Ymddiriedolwyr newydd fel a ganlyn:<br />
I gynrychioli De Ddwyrain <strong>Cymru</strong><br />
Isobel Yacomen (Victoria After School Club, Torfaen)<br />
Karen Maylin (Overmonnow Kids Club, Sir Fynwy)<br />
Susan Driscoll (Busy Bees Blaenafon, Torfaen)<br />
I gynrychioli Gorllewin <strong>Cymru</strong><br />
Caroline Roberts (Clwb Llangeler, Sir Gaerfyrddin)<br />
I gynrychioli Gogledd <strong>Cymru</strong><br />
Alison Jones (Perth y Terfyn, Sir y Fflint)<br />
Ron Davies (Clwb Friends, Ysgol Iau Acton)<br />
Ymddiriedolwyr a Gyfetholwyd<br />
Grainne McDonagh<br />
Stephen Lambert<br />
Diane Daniel (o Ionawr 1af 2009)<br />
Diolch i bawb a safodd i gael eu hethol eleni, a’r rhai hynny<br />
sydd wedi gorffen eu tymor ar ein Bwrdd Ymddiriedolwyr<br />
eleni – rydym yn wirioneddol ddiolchgar am eich holl<br />
gefnogaeth ac ymrwymiad i <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’<br />
<strong>Clubs</strong>. Gobeithiwn weld pob un o’r Ymddiriedolwyr<br />
newydd yn y cyfarfod cyntaf ar Ragfyr 11eg yng Ngwesty’r<br />
Metropole, Llandrindod.<br />
Mae seddau ETO i’w<br />
llenwi!<br />
Y mae rhai lleoedd gwag yn dal ar<br />
gael er mwyn i ragor o’n haelodglybiau<br />
gael eu cynrychioli ar<br />
Fwrdd yr Ymddiriedolwyr. Mae’r<br />
lleoedd canlynol yn wag:<br />
2 lle gwag yn Ne Ddwyrain<br />
<strong>Cymru</strong><br />
2 lle gwag yn Ngorllewin <strong>Cymru</strong><br />
2 lle gwasg yng Ngogledd <strong>Cymru</strong><br />
Os ydych â diddordeb mewn<br />
dod yn Ymddiriedolwr <strong>Clybiau</strong><br />
<strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong> am y<br />
fl wyddyn 2008/9, yna cysylltwch<br />
â’r Rheolydd Gweinyddiaeth ar;<br />
029 2074 1000 neu anfonwch<br />
ebost at: recruitment@clybiaupla<br />
ntcymru.org<br />
A ydych yn derbyn ein bwletin<br />
e-ariannu misol? Os nad<br />
ydych, cysylltwch â ni gan<br />
roi eich cyfeiriad e-bost,<br />
ac fe’i hanfonnir atoch yn<br />
uniongyrchol.<br />
Dylid anfon y manylion i: memb<br />
ership@clybiauplantcymru.org<br />
PEIDIWCH Â METHU’R<br />
DYDDIADAU CAU PWYSIG<br />
Llongyfarchiadau i’r clybiau<br />
canlynol yn Sir Gaerfyrddin a oedd<br />
yn llwyddiannus yn ddiweddar yn<br />
eu hymgais i sicrhau ariannu grant<br />
gan Gymdeithas Gwasanaethau<br />
Gwirfoddol Sir Gaerfyrddin:<br />
Clwb Y Felin,<br />
Clwb Sbri Ni a<br />
Clwb Ôl-Ysgol San Paul<br />
Hefyd, roedd Clwb Gwyliau<br />
<strong>Plant</strong> Y Bedol, Clwb Hwyl a<br />
Sbri Betws a Chlwb Ôl-Ysgol Y<br />
Ddwylan oll yn llwyddiannus yn<br />
eu ceisiadau am grantiau Arian<br />
i Bawb.<br />
Croeso i Dîm Gogledd <strong>Cymru</strong>!<br />
Hoffai <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong><br />
groesawu Nicole Lovatt, sef Gweithiwr<br />
Cefnogi newydd Sir Conwy. Bydd profi ad<br />
Nicole o weithio mewn clwb ôl-ysgol yn<br />
Abergele yn amhrisiadwy, gan fod ganddi<br />
ddealltwriaeth dda o broses gofrestru<br />
AGGCC, a chan ei bod yn gyfarwydd â<br />
throeon clwb plant o ddydd i ddydd. Dros<br />
yr ychydig wythnosau nesaf bydd Nicole a<br />
minnau (Denise Jones – Swyddog Datblygu)<br />
yn ymweld â’r holl glybiau i’r diweddaru ar y<br />
digwyddiadau i ddod.<br />
Newidiadau i staff Tîm Gorllewin<br />
<strong>Cymru</strong><br />
Mae Tim Moss – Swyddog Datblygu Sir<br />
Benfro, Claire Lewis - Gweithiwr Cefnogi<br />
Castell-nedd Port Talbot, Glyn Ashton –<br />
Gweinyddydd yn swyddfa Abertawe, a Joan<br />
Wilks – Swyddog Hyfforddi, erbyn hyn wedi<br />
gadael <strong>Clybiau</strong> <strong>Plant</strong> <strong>Cymru</strong> Kids’ <strong>Clubs</strong>, a<br />
hoffem ddiolch iddynt am eu gwaith caled, a<br />
dymuno’n dda iddynt.<br />
Hoffem hefyd longyfarch Sally Gillham yn ei rôl<br />
newydd fel Swyddog Datblygu Ceredigion.<br />
10 Y Bont Y Bont 11
Diwylliannau a’r Dolig<br />
Yn methu â dod o hyd i syniadau newydd ar gyfer tymor y Nadolig? Pam na rowch chi gynnig ar<br />
rai gweithgareddau Nadolig o’n pecyn Parth Diwylliant?<br />
Ojo de Dios<br />
Beth fyddwch eu hangen<br />
dau bren lolipop<br />
gwlân mewn gwahanol liwiau, e.e. coch, gwyrdd a gwyn<br />
– lliwiau baner <strong>Cymru</strong><br />
siswrn<br />
glud<br />
Rhybudd Iechyd a Diogelwch<br />
Gall plant iau fod angen mwy o help.<br />
Beth i’w wneud<br />
1. Gludiwch y prennau lolipop ar siâp croes, ac yna gadewch iddyn nhw sychu.<br />
2. Marciwch y prennau, 1,2,3,4 (gan fynd o gwmpas y groes yn yr un drefn).<br />
3. Dechreuwch ar rif 1, a, chan weithio i’r un cyfeiriad, lapiwch y gwlân o gwmpas y pren (1) ac yna ewch i rif<br />
2, yna 3, ac yna 4, gan wneud hyn dro ar ôl tro.<br />
4. Torrwch ddiwedd y darn o wlân i ffwrdd, a dechreuwch eto â lliw arall. Parhewch i newid y lliw tan fo’r groes<br />
i gyd wedi ei gorchuddio. Diogelwch y pen drwy ei glymu o gwmpas y pren olaf.<br />
5. Byddwch wedi gorffen pan fo’r prennau lolipop wedi eu gorchuddio i gyd.<br />
Ffaith Ryfeddol<br />
Ym Mecsico, gwnaed y llygad canolog ar enedigaeth plentyn. Bob blwyddyn ychwanegwyd tipyn o wlân<br />
nyddu tan i’r plentyn gyrraedd 5 mlwydd oed. Yna roedd yr Ojo yn gyfl awn. Ym Molifi a gwnaed ‘Llygaid Duw’<br />
i’w rhoi ar allor fel bod y duwiau’n gallu gwylio dros y bobl weddigar, a’u hamddiffyn.<br />
Wycinanki<br />
Beth fyddwch eu hangen<br />
Papur<br />
Siswrn<br />
Rhybudd Iechyd a Diogelwch<br />
Efallai y bydd angen mwy o help ar blant iau.<br />
Beth i’w wneud:<br />
1. Plygwch ddarn o bapur yn ei hanner.<br />
2. Tynnwch ddyluniad syml ar y papur, e.e. siâp coeden<br />
neu aderyn. Lliwiwch unrhyw ddarnau yr ydych<br />
am eu torri allan, i’ch helpu.<br />
3. Yn ofalus, torrwch allan eich dyluniad gan wneud yn<br />
siŵr nad ydych yn torri drwy’r plyg, fel bod gennych, yn<br />
y diwedd, adlewyrchiad union o’ch dyluniad.<br />
4. Gellwch ei wneud allan o bapur gwneuthuro yn<br />
hytrach na phapur gwyn, plaen, am ychydig o amrywiaeth.<br />
5. Ceisiwch wneud plu eira, gan ddefnyddio techneg<br />
debyg, ond trwy dorri darn cylch o bapur a’i blygu 3<br />
gwaith neu 4.<br />
Ffaith Ryfeddol<br />
Celf gwerin draddodiadol o Wlad Pwyl yw Wycinanki.<br />
Defnyddiwyd y toriadau papur gwerinol hyn gan<br />
werinwyr y wlad yn y 19eg ganrif i addurno eu tai. Gan<br />
amlaf byddent yn hongian yr addurniadau hyn ar waliau<br />
gwyn ac ar hyd trawstiau nenfwd i wneud y tŷ’n fwy<br />
siriol. Mae’r toriadau papur gan amlaf yn gymesur â<br />
dyluniadau o fyd natur,<br />
llawer o geiliogod a<br />
siapau geometrig. Fe’u<br />
defnyddir hefyd ar<br />
gyfer achlysuron megis<br />
Nadolig (efallai coeden<br />
Nadolig gymesurol). Mae<br />
ganddyn nhw haenau<br />
hefyd weithiau (toriadau<br />
o wahanol liwiau wedi eu<br />
gosod un ar ben y llall)<br />
i wneud dyluniad mwy<br />
cymhleth.<br />
12 Y Bont