October 4- 10, 2009.pmd - Parokya ni San Vicente Ferrer ...

FOR GOOD OR EVIL, FOR BETTER OR WORSE
THE issue of good and evil in governance starts with
responsible and irresponsible citizenship. Leadership in
governance starts with leaders as citizens. Responsible
citizens produce good leaders, good leaders produce
good citizens. Leaders and citizens are linked to each
other; they influence each other for good or evil, for
better or for worse.
Leaders and citizens must work jointly for the common
good. Sadly, however, the common good is very
often being subordinated to private good, to the good
of one’s own self, party or family.
While it is true that we cannot be blind to the evil or
wrong around us, we must have the wisdom and fortitude
to correct it.
We need to exercise our social conscience by owning
our social evils and wrongs and by owning as well the
tasks of fighting these, and of pursuing the common
good, individually or collectively. Before condemning
others, let us first look at ourselves, because we may
be guilty of the same or similar. No person is completely
evil that there is nothing we can do to correct
him or her.
Corruption, we have said many times before, is the
greatest shame and problem of our country. Our government
has not eradicated it, because it is involved in
corruption itself. Corruption is what keeps our country
from the evils of graft and corruption.
To help pursue the good and fight evil, the CBCP has
recommended and undertaken “communal actions,”
we “pray together, reason together, decide together,
act together towards a more vigorous work for good
governance and a more active promotion of responsible
citizenship in our society.” May I repeat here that
in view of the national elections next year, “we call
upon those who are competent, persons of integrity
and committed to change to get involved directly in
partisan politics and become candidates for political
election, aware that the common good is above the
good of vested interests. We remind the laity that it is
within their right as their duty to campaign for candidates
they believe to be competent, honest and publicservice
minded in order to reform our country.”
Our question that needs to be posed to all those aspiring
for the presidency and other government elective
positions is: how are you going to eradicate graft and
corruption in your level of governance We, citizens,
are urged to examine their plans, and in conscience
choose and support those who will lead us to the good,
onward to the better.
2 Otober 4- 10, 2009
Angel N. Lagdameo, DD
Archbishop of Jaro and President, CBCP
September 16, 2009
Ang sakramento sang kasal, ukon ang pagasawahay
sang lalaki kag babayi may duha
ka tinutuyo. Una, ang paghigugmaanay,
kag ikaduha, ang pagpamata kag ang
pagdihon sa ila sa pagtuluohan.
Ang tanan nakahangop sang nahauna
nga tinutuyo – ang paghigugmaanay.
Kon kaisa ugaling ang paghangop sini
nga saad sa paghigugmaanay may
kakulangan, kay sa masami makita
naton nga ang paghigugmaanay indi
na tubtob sa kamatayon, kundi tubtob
na lang sa masarangan. Nagadamo na
subong ang mga istorya sang
pagbulagay, kag para sa iban daw ka
natural na lang ini nga mga hitabo.
Apang ang Ginoo bisan matuod nakita
niya ini nga kahimtangan sa iya
katilingban, nagpamatuod nga ang
tinutuyo sang kasal amo ang
paghigugma sa isa kag isa tubton sa
kamatayon. Ang kamatayon lamang ang
makapa-untat sang saad sang
paghigugmaanay sa kasal.
Apang kon madamo ang aton problema
subong tungod sang nahauna nga
tinutuyo sang kasal, mas madamo pa
gid nga problema ang ginatuga sang ika
duha nga tinutuyo. Siguro sa aton makita,
wala gid man kita problema sa
pagpamata. Apang ginakalimtan naton
ang importanta nga upod sining
katungdanan – ang pagdihon sang mga
kabataan sa Kristiano nga patuluohan
kag panimuot. Diri kalabanan sa aton
nagpalya. Naghigugmaanay kita sang
tuod kag nangin himpit kita sa isa kag isa.
Nagpamata kita, apang ginakalimtan
naton ang aton katungdanan indi lamang
para sa ila pagtubo pisikal, kundi pati
man kag labaw sa tanan ang ila pagtubo
kag pormasyon bilang mga katoliko.
Husisaon naton ang aton kaugalingon.
Sin-o bala ang nagtudlo sang inyo
kabataan sa pagpanguros Sin-o bala
ang nagtudlo sa ila sa pagpangadi sang
Amay Namon, sang Maghimaya ka
Maria, kag sang Himaya sa Amay. Sa
masami ginatugyan na lang sang mga
ginikanan ini nga mga hilikuton sa mga
katekista. Apang ginpadumdom kita nga
indi ini katungdanan sang katekista.
Siguro ang katekista makadugang
lamang sang ihibalo sang mga kabataan
nahanugnod sa pagtuo, apang indi
matugyan sang mga ginikanan ini nga
katungdanan nga ila ginsaad sa altar
sa sini nga mga katekista lamang.
Sa iban nga mga parokya, ang ila
katekista wala nagatudlo sa kabataan sa
baylo sila nagatudlo sa mga ginikanan,
kag ang mga ginikanan mismo nga
gindihon sang mga katekista, amo ang
nagatudlo sa ila mga kabataan. Maayo
ini nga halimbawa para sa aton, kay ini
nagapakita nga ang responsibilidad sa
pagporma sang mga kabataaan sa
Kristiano nga pamatasan nasandig kag
nakasalalay sa mga ginikanan.
Subong ang Ginoo sa aton ebanghelyo
nagtugot nga magpalapit ang mga
kabataan sa iya. Ginkuha niya ini nga
okasyon sa pagtudlo, sa pagpakita sang
iya man pag-atipan kag pag-ulikid sa
____________
PAMALANDONG
Ginhanda sang ACOL Jaro
ila. Tugutan naton ining imahen ni Kristo,
nga ginapalibutan sang mga kabataan,
sa pagpadumdom sa aton sang aton
katungdanan sa aton mga kabataan
Sa masami damo reklamo sa aton mga
kabataan. Ang mga pamatan-on subong
amo sini kag amo sina. Ang mga
pamatan-on subong wala na gid sing
pagtaha. Ang mga pamatan-on subong
wala na gid sing hilig sa simbahan kag
iban sa ila wala na nagapalapit diri.
Maayo man ini nga mga obserbasyon,
apang tugutan man naton nga
pamalandongan ang kawsa kag ang
rason, ang ginhalinan sini nga mga
problema. Pamangkuton man naton
ang aton kaugalingon – gin-usikan man
gid bala naton sang tinion ang aton mga
kabataan agod nga matudlu-an sila sang
pagtulu-ohan Gin-usikan bala naton
sing tinion ang aton mga kabataan sa
mga kahigayunan nga nakita naton,
agod nga matuduluan naton sila sing
nagakabagay nga panimuot Si Jesus
nag-usik sang tinion para sa mga
kabataan. Si Jesus napalapit sa ila, kag
sila nagpalapit kay Jesus bisan pa nga
gintabog na sila kuntani sang iya mga
gintuton-an.
Subong man kabigon man naton ang
katungdanan sang mga tatay. Sa
masami gintugyan lamang sang mga
tatay ang pagtulo sang pagtuluohan sa
mga nanay. Ang pagdala sa ila sa
simbahan, ang pagtudlo sa ila sa
pagpangadi, ang pagpakompesar sa
ila – ini tanan ginatugyan naton sa mga
iloy sang aton panimalay, kag ang tatay
daw waay sing labot diri. Misami man
naton nga makita nga sa pagpamilit
sang nanay nga magsimba ang
kabataan, ang mga tatay wala gani
nagasimba. Nagapabilin lang sila sa ila
balay. Kon kaisa nagasugo gid man sila
sa ila mga kabataan nga magsimba,
apang ano bala ang mas maayo nga
pagtudlo – ang pagsugo lang bala ukon
ang paghatag sing maayo nga
halimbawa Ang indi pagsimba sang
amay nagapamatuod pa gid gani sang
sayop nga panghunahuna sa aton mga
kabataan nga ang relihiyon para
lamang sa mga babayi.
Dumdomon naton nga ang pagtdlo sa
mga kabataan responsibilidad man san
mga amay sang puloy-an. Si Jesus
mismo nagapakita sini ng halimbawa
para sa mga amay sang puloy-an. Sia
isa ka lalaki apang wala niya gintugyan
ang pagtudlo sa ila sa mga kaupdanan
niya nga mga babayi. Sia mismo ang
nagtudlo sa ila. Sia man nagtudlo sa ila.
Sa sini nga Domingo ginahangkat ang
tanan nga mga ginikanan sa
pagpamalandong sang ila katungdanan
sa santos nga kasal – an katungdanan
sa paghigugmaanay tubtob sa
kamatayon, ang katungdanan sa
pagpamata kag sa pag-atipan sa ila, kag
ang katungdanan sa pagdihon sa ila sa
Kristiano nga pagtuluohan kag panimuot.
Katungdanan ini sang duha, sang
mag-asawa – bana kag asawa, amay
kag iloy.