Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
μεσοθηλιώματα και σαρκώματα), αν και έχουν πολύ μικρή συχνότητα εμφάνισης, αξίζει να<br />
αναφερθεί ότι ευθύνονται συχνότερα για επιπωματισμό της καρδιάς (32).<br />
Παθοφυσιολογία περικαρδίτιδας - καρδιακού επιπωματισμού<br />
Το περικαρδιακό υγρό αυξάνει στη νεοπλασματική περικαρδίτιδα, ώστε να προκαλεί<br />
αύξηση της πίεσης εντός <strong>το</strong>υ περικαρδιακού σάκκου. Η αύξηση της πίεσης είναι ανάλογη της<br />
ταχύτητας παραγωγής <strong>το</strong>υ υγρού, της διατασιμότητας <strong>το</strong>υ περικαρδίου, της μάζας <strong>το</strong>υ<br />
κοιλιακού μυοκαρδίου και <strong>το</strong>υ ενδαγγειακού όγκου (33). Όταν η ενδοπερικαρδιακή πίεση<br />
είναι τέ<strong>το</strong>ια, που να εμποδίζει τη λει<strong>το</strong>υργία της καρδιάς ως αντλία, τότε έχουμε <strong>το</strong> λεγόμενο<br />
καρδιακό επιπωματισμό. Πρόκειται για μια κατάσταση βαρύτατη και δυνητικά θανατηφόρα,<br />
εάν δεν αντιμετωπιστεί επειγόντως. Η ποσότητα <strong>το</strong>υ υγρού, που απαιτείται για να προκαλέσει<br />
επιπωματισμό, κυμαίνεται <strong>από</strong> 250ml (όταν παράγεται γρήγορα) έως 1000ml (όταν αθροίζεται<br />
αργά με ταυτόχρονη προοδευτική διάταση <strong>το</strong>υ περικαρδιακού σάκκου) (33).<br />
Οι μηχανισμοί, που ευθύνονται για τη συλλογή περικαρδιακού υγρού σ<strong>το</strong>υς<br />
καρκινοπαθείς, είναι δύο. Σύμφωνα με <strong>το</strong>ν πρώ<strong>το</strong>, τα λεμφαγγεία και οι φλέβες της καρδιάς<br />
αποφράσσονται λόγω καρκινικής διήθησης (32). Έτσι <strong>το</strong> εξαγγειωμένο υγρό παρεμποδίζεται<br />
να παροχετευθεί προς <strong>το</strong> λεμφικό και φλεβικό σύστημα. Διαφορετικός είναι ο παθογενετικός<br />
μηχανισμός για την υγρή περικαρδίτιδα σε νεοπλάσματα, όπως ο Ca πνεύμονα και ο Ca<br />
μασ<strong>το</strong>ύ. Εδώ, η <strong>από</strong>φραξη των επικάρδιων λεμφαγγείων και η παρεμπόδιση της λεμφικής<br />
απορροής δια μέσου αυτών οφείλεται σε εξωτερική συμπίεση <strong>από</strong> <strong>το</strong> μεγάλο μέγεθος των<br />
διηθημένων <strong>από</strong> <strong>το</strong> νεόπλασμα λεμφαδένων <strong>το</strong>υ μεσοθωρακίου (33).<br />
Τα συμπτώματα και τα σημεία είναι παρόμοια με εκείνα της μη νεοπλασματικής<br />
περικαρδίτιδας (38). Οι συνηθέστερες κλινικές εκδηλώσεις είναι η δύσπνοια ή η ορθόπνοια,<br />
<strong>το</strong> αίσθημα προκάρδιου βάρους, ο βήχας, η αδυναμία ή η εύκολη κόπωση και η ζάλη.<br />
Ασθενείς με επιπωματισμό έχουν επιπλέον συμφορητικό προσωπείο, ανησυχία, καθώς και<br />
έν<strong>το</strong>νη δύσπνοια ή πόνο σ<strong>το</strong> στήθος, που ανακουφίζονται σε καθιστή θέση με κλίση προς τα<br />
εμπρός. Από τη φυσική εξέταση διαπιστώνονται διάταση των σφαγιτίδων φλεβών <strong>το</strong>υ<br />
τραχήλου, διογκωμένο και ευαίσθη<strong>το</strong> ήπαρ με ηπα<strong>το</strong>σφαγιτιδική παλινδρόμηση, ενώ <strong>από</strong> την<br />
εξέταση της καρδιάς περικαρδιακή τριβή, βύθιοι τόνοι μας αύξηση των διαστάσεων της<br />
καρδιακής αμβλύτητας. Ο επιπωματισμός χαρακτηρίζεται <strong>από</strong> την παρουσία παράδοξου<br />
σφυγμού, χαμηλής αρτηριακής πίεσης και μεγάλης ταχυκαρδίας με πολύ εξασθενημένους<br />
<strong>το</strong>υς καρδιακούς τόνους.<br />
Διάγνωση νεοπλασματικής περικαρδίτιδας - επιπωματισμού<br />
Ο καρδιακός επιπωματισμός είναι μια επείγουσα κατάσταση, γι' αυτό και δεν υπάρχει<br />
διαθέσιμος χρόνος για πολλές εξετάσεις. Έτσι, καταρχήν στην προσθιοπίσθια ακτινογραφία<br />
θώρακος υπάρχει αύξηση των ορίων της καρδιακής σκιάς, με πνευμονικά πεδία, που δεν<br />
παρουσιάζουν στάση (πνευμονικό οίδημα αποκλείεται στην περικαρδίτιδα) (32). Η<br />
ακτινοσκόπηση αποκαλύπτει υποκινησία των καρδιακών ορίων. Η αξονική <strong>το</strong>μογραφία (CT)<br />
θώρακα αποδεικνύεται ιδιαίτερα πολύτιμη για την απεικόνιση της περικαρδιακής συλλογής<br />
και της πιθανής νεοπλασματικής διήθησης <strong>το</strong>υ περικαρδίου-μυοκαρδίου, όταν έχει αλλοιωθεί<br />
η φυσιολογική απεικόνιση των πνευμόνων (<strong>από</strong> την κακοήθη νόσο ή τη θεραπεία) (33). Τα<br />
ΗΚΓ ευρήματα είναι χαρακτηριστικά με ταχυκαρδία, έκτακτες συσ<strong>το</strong>λές, χαμηλά επάρματα<br />
QRS και ανάσπαση <strong>το</strong>υ ST σε πολλές απαγωγές (38). Η ηλεκτρική εναλλαγή <strong>το</strong>υ QRS είναι<br />
διαγνωστική για καρδιακό επιπωματισμό στα 2/3 των περιπτώσεων. Τέλος, <strong>το</strong><br />
υπερηχογράφημα (U/S) της καρδιάς αποτελεί την ακριβέστερη μέθοδο ταχείας διάγνωσης με<br />
τις επιπλέον δυνατότητες για εκτίμηση της ποσότητας <strong>το</strong>υ περικαρδιακού υγρού, της<br />
καθοδήγησης της διαδερμικής παρακέντησης και της επιβεβαίωσης της καλής <strong>το</strong>ποθέτησης<br />
<strong>το</strong>υ παροχετευτικού καθετήρα (39).<br />
Επείγουσα θεραπεία επιπωματισμού - αντιμετώπιση νεοπλασματικής περικαρδίτιδας<br />
Όταν υπάρχει επιπωματισμός και ο κίνδυνος θανά<strong>το</strong>υ είναι άμεσος, επιβάλλεται να<br />
γίνει διαδερμική παρακέντηση <strong>το</strong>υ περικαρδίου υπό U/S ή ακτινοσκοπικό έλεγχο (38). Εάν<br />
δεν υπάρχει η δυνατότητα για U/S ή ακτινοσκόπηση, η επείγουσα παρακέντηση μπορεί να<br />
δοκιμαστεί και μόνο υπό ΗΚΓ έλεγχο (με μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών). Πολλές φορές
Change language