Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
Επείγοντα ογκολογικά προβλήματα από το καρδιαγγειακό
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
αρκεί αναρρόφηση 100ml περικαρδιακού υγρού για την ανάνηψη <strong>το</strong>υ ασθενούς (32). Εάν η<br />
αναπαραγωγή <strong>το</strong>υ υγρού είναι γρήγορη, τότε στην περικαρδιακή κοιλότητα μπορεί να<br />
εισαχθεί λεπτός καθετήρας για παροχέτευση (40). Από την παροχέτευση αυτή μπορούν να<br />
χορηγηθούν χημειοθεραπευτικές ουσίες, όπως είναι η τετρακυκλίνη, ενώ δοκιμάζονται και η<br />
μπλεομυκίνη, η βινβλαστίνη και η πλατίνα (32). Η έγχυση των "σκληρυντικών" φαρμάκων<br />
κινακρίνης και thiotepa έχει σήμερα εγκαταλειφθεί, επειδή συνοδεύονταν <strong>από</strong> έν<strong>το</strong>νο πόνο<br />
και μυελο<strong>το</strong>ξικότητα (33). Η ακτινοθεραπεία έχει δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα σε<br />
περικαρδίτιδα <strong>από</strong> λέμφωμα (δόσεις 2-3Gy μέσα σε 2-3 εβδομάδες) (41). Τέλος, χειρουργική<br />
θεραπεία, δηλαδή περικαρδιεκ<strong>το</strong>μή, ενδείκνυται σε ασθενείς με προσδόκιμο επιβίωσης 3-4<br />
μηνών και καλή γενική κατάσταση, εφόσον όλες οι θεραπευτικές προσπάθειες έχουν αποτύχει ή<br />
έχει αποδειχθεί με καθετηριασμό συμφυτική περικαρδίτιδα (42).<br />
ΜΕΤΑΚΤΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΤΙΔΑ<br />
Μια άλλη αιτία περικαρδιακής συλλογής ή/ και καρδιακού επιπωματισμού μπορεί να<br />
είναι η μετακτινική περικαρδίτιδα. Η εμφάνιση περικαρδίτιδας <strong>από</strong> ακτινοβολία εξαρτάται<br />
<strong>από</strong> τη δόση, ώστε ακτινοβολία πάνω <strong>από</strong> 40Gy στην προκάρδιο χώρα να ευθύνεται για την<br />
ανάπτυξη περικαρδιακής συλλογής σ<strong>το</strong> 4-30% των ασθενών (43). Πάντως, την τελευταία<br />
δεκαετία σημαντική είναι η μείωση της μετακτινικής περικαρδίτιδας (σ<strong>το</strong> 3-5%) εξαιτίας των<br />
σύγχρονων μηχανημάτων ακτινοθεραπείας και των τεχνικών κάλυψης με ειδικά φίλτρα <strong>το</strong>υ<br />
καρδιακού όγκου μέσα σ<strong>το</strong> ακτινοθεραπευτικό πεδίο (33).<br />
Μορφές μετακτινικής περικαρδίτιδας<br />
Η περικαρδίτιδα σπάνια εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας (οξεία<br />
μορφή), με εξαίρεση τις περιπτώσεις μεγάλου μεγέθους κακοήθων όγκων ή λεμφαδενικών<br />
διογκώσεων σ<strong>το</strong> μεσοθωράκιο (33). Συνήθως η μετακτινική περικαρδίτιδα εμφανίζεται<br />
λίγους μήνες έως αρκετά χρόνια μετά την ακτινοβολία <strong>το</strong>υ μεσοθωρακίου συνοδευόμενη ή<br />
όχι <strong>από</strong> τη χαρακτηριστική συμπτωμα<strong>το</strong>λογία της μη νεοπλασματικής περικαρδίτιδας (χρονία<br />
μορφή). Συχνά <strong>το</strong> περικαρδιακό υγρό απορροφάται, ώστε η περικαρδίτιδα να υποχωρεί<br />
αυ<strong>το</strong>μάτως μετά την πάροδο αρκετών μηνών. Μόνο ένα 20% των ασθενών με χρονία<br />
περικαρδίτιδα αναπτύσσουν μέσα σε 5-10 έτη συμφυτική περικαρδίτιδα, που απαιτεί<br />
περικαρδιε-κ<strong>το</strong>μή (32). Επίσης καρδιακός επιπωματισμός παρατηρείται σ' ένα 10-30% των<br />
περιπτώσεων περικαρδίτιδας <strong>από</strong> ακτινοβολία (42).<br />
Διαφορική διάγνωση - θεραπεία περικαρδίτιδας <strong>από</strong> ακτινοβολία<br />
Στη διαφορική διάγνωση μεταξύ μετακτινικής και νεοπλασματικής περικαρδίτιδας, η<br />
συνυπάρχουσα ακτινολογική εικόνα μετακτινικής πνευμονίτιδας είναι υπέρ της<br />
περικαρδιακής συλλογής μετά <strong>από</strong> ακτινοβολία (32). Επιπλέον ο υποθυρεοειδισμός <strong>από</strong> την<br />
ακτινοβολία <strong>το</strong>υ θυρεοειδούς αδένα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην αιτιολογική διάγνωση της<br />
περικαρδίτιδας (33). Ασθενείς με ήπια συμπτώματα χωρίς αιμοδυναμική επιβάρυνση,<br />
τίθενται σε παρακολούθηση με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Η χρήση κορτικοειδών ίσως<br />
είναι πιο αποτελεσματική, αρκεί να μην διακοπούν <strong>από</strong><strong>το</strong>μα (αλλιώς μπορεί να επιδεινωθούν<br />
οι βλάβες στην καρδιά) (33). Έν<strong>το</strong>να συμπτώματα ή/ και επιπωματισμός απαι<strong>το</strong>ύν άμεση<br />
παρακέντηση, ενώ σε δεύτερο χρόνο μονιμότερα αποτελέσματα μπορεί να δώσει η<br />
περικαρδιεκ<strong>το</strong>μή (38).<br />
ΚΑΡΔΙΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ<br />
Πολλά χημειοθεραπευτικά φάρμακα επιδρούν στην καρδιά με άλλοτε άλλες<br />
επιπλοκές. Έτσι οι εκδηλώσεις της καρδιο<strong>το</strong>ξικότητας μπορεί να κυμαίνονται <strong>από</strong> άτυπο<br />
στηθαγχικό πόνο και ΗΚΓ διαταραχές έως τα τυπικά ευρήματα ειδικής καρδιακής νόσου,<br />
όπως οξύ έμφραγμα <strong>το</strong>υ μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, δυσλει<strong>το</strong>υργία <strong>το</strong>υ μυοκαρδίου<br />
και αρρυθμίες. Φάρμακα, που συχνότερα ευθύνονται για καρδιακές επιπλοκές, είναι οι<br />
ανθρακυκλίνες (daunobicin και doxorubicin), η 5-φθοριουρακίλη (5-FU), η πλατίνα<br />
(cisplatin), η κυκλοφωσφαμίδη (CTX), η vinblastin και η vincristme καθώς και οι νεότερες<br />
ταξάνες (Taxol) (33).
Change language