Број 140 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
10.02.2015 • Views
Share Embed Flag

Број 140 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

Број 140 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

Број 140 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
ukim.edu.mk

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

У<br />

н<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетот <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong><br />

<strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје,<br />

наш<strong>и</strong>от УКИМ, е најстар<strong>и</strong>от<br />

државен ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја. Како достоен<br />

наследн<strong>и</strong>к на епохалното дело на<br />

сопокров<strong>и</strong>тел<strong>и</strong>те на Европа, свет<strong>и</strong>те<br />

браќа <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј, тој<br />

е основан во далечната 1949<br />

год<strong>и</strong>на врз темел<strong>и</strong>те на Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от<br />

факултет, основан во 1920<br />

год<strong>и</strong>на, како прва в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја на ов<strong>и</strong>е простор<strong>и</strong>.<br />

Оттогаш, наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong> е<br />

во постојан подем <strong>и</strong> раст.<br />

Денес, УКИМ е најголем ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<br />

во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја,<br />

со околу 50.000 студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> своето<br />

образован<strong>и</strong>е го стекнуваат<br />

на една од 190 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

на прв ц<strong>и</strong>клус (дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>) студ<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

240 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на<br />

втор ц<strong>и</strong>клус (маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> <strong>и</strong> спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>)<br />

<strong>и</strong> 46 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

на трет ц<strong>и</strong>клус - докторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. За квал<strong>и</strong>тетното <strong>и</strong>зведување<br />

на наставно-образовн<strong>и</strong>от<br />

процес се гр<strong>и</strong>жат 3.300 наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>,<br />

соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> друг кадар. <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

е орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран според<br />

современ<strong>и</strong>от европск<strong>и</strong> модел на<br />

<strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет составен<br />

од 24 факултет<strong>и</strong>, 5 научн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> 10 друг<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>дружн<strong>и</strong><br />

членк<strong>и</strong>.<br />

Драг<strong>и</strong> матурант<strong>и</strong>,<br />

<strong>и</strong>дн<strong>и</strong><br />

студент<strong>и</strong> на<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong><br />

Метод<strong>и</strong>ј“ во<br />

Скопје,<br />

Одговарајќ<strong>и</strong> на глобалн<strong>и</strong>те<br />

пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, како академска заедн<strong>и</strong>ца<br />

на професор<strong>и</strong>те, соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те, УКИМ е современ<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет, кој остварува<br />

успешна долгогод<strong>и</strong>шна б<strong>и</strong>латерална<br />

соработка со повеќе од 100<br />

ем<strong>и</strong>нентн<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> во светот<br />

<strong>и</strong> голем број академск<strong>и</strong> мреж<strong>и</strong>.<br />

Со тоа, наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong><br />

е водечк<strong>и</strong> во земјата по својата<br />

поврзаност со меѓународн<strong>и</strong>те<br />

академск<strong>и</strong> заедн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> во <strong>и</strong>зведувањето<br />

заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> со странск<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong><br />

(Ф<strong>и</strong>ренца, Орлеан, Бохум,<br />

Ахен, Касел, Хамбург, Вајмар, Т<strong>и</strong>рана,<br />

Женева, Ток<strong>и</strong>о <strong>и</strong> др.) <strong>и</strong> со ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong><br />

од поранешн<strong>и</strong>те југословенск<strong>и</strong><br />

простор<strong>и</strong> (Белград, Н<strong>и</strong>ш,<br />

Нов<strong>и</strong> Сад, Загреб, Ос<strong>и</strong>ек, Сараево,<br />

Бања Лука, Љубљана, Мостар,<br />

Пр<strong>и</strong>шт<strong>и</strong>на <strong>и</strong> др.).<br />

Членството во програм<strong>и</strong>те за<br />

моб<strong>и</strong>лност на студент<strong>и</strong> <strong>и</strong> наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

- Erasmus Mundus External<br />

Cooperation Window, Basileus, Јо<strong>и</strong>н<br />

ЕУСЕЕ, Eraweb <strong>и</strong> Webnet, е уште<br />

една потврда за наш<strong>и</strong>от квал<strong>и</strong>тет<br />

<strong>и</strong> компат<strong>и</strong>б<strong>и</strong>лност со европск<strong>и</strong>от<br />

модел на в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е.<br />

Голем број ваш<strong>и</strong> колег<strong>и</strong> веќе<br />

остваруваат моб<strong>и</strong>лност на партнерск<strong>и</strong>те<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> во Гент,<br />

Н<strong>и</strong>ца, Лунд, Р<strong>и</strong>м, Хајделберг, Грац,<br />

Брно, Лувен, Болоња, Гранада, Грон<strong>и</strong>нген,<br />

Р<strong>и</strong>га, Турку, В<strong>и</strong>лнус, М<strong>и</strong>лано,<br />

Берл<strong>и</strong>н, Ротердам <strong>и</strong> др. Вклучувањето<br />

во овој процес на <strong>и</strong>нтернац<strong>и</strong>онал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />

е јасна потврда<br />

за определбата на наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong><br />

за квал<strong>и</strong>тетно образован<strong>и</strong>е<br />

согласно со пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>те на<br />

Болоња <strong>и</strong> европск<strong>и</strong>от кред<strong>и</strong>ттрансфер<br />

с<strong>и</strong>стем, а сè во функц<strong>и</strong>ја<br />

на создавање в<strong>и</strong>сокопрофес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

кадр<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> ќе пр<strong>и</strong>донесат во<br />

развојот <strong>и</strong> проспер<strong>и</strong>тетот на државата.<br />

Наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong> е познат<br />

<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>знат во светск<strong>и</strong> рамк<strong>и</strong>,<br />

а според податоц<strong>и</strong>те, тој е најдобро<br />

ранг<strong>и</strong>ран ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет од Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја на светската<br />

скала <strong>и</strong> <strong>и</strong>стовремено прворанг<strong>и</strong>ран<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја, со потврда за квал<strong>и</strong>тетот<br />

на образован<strong>и</strong>ето што го<br />

нуд<strong>и</strong>ме <strong>и</strong> квал<strong>и</strong>тетот <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>фатеноста<br />

на нашата д<strong>и</strong>плома во Европа<br />

<strong>и</strong> во светот.<br />

Следејќ<strong>и</strong> го темпото на глобалн<strong>и</strong>те<br />

научн<strong>и</strong>, технолошк<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

образовн<strong>и</strong> <strong>и</strong>новац<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>фаќајќ<strong>и</strong><br />

г<strong>и</strong> с<strong>и</strong>те пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, н<strong>и</strong>е на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

постојано ја јакнеме<br />

својата конкурентност, се поврзуваме<br />

со стопанството <strong>и</strong> нуд<strong>и</strong>ме<br />

нов<strong>и</strong> решен<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> можност<strong>и</strong> за соработка.<br />

Наш<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong> со<br />

својот кап<strong>и</strong>тал на знаење се посебно<br />

ценет<strong>и</strong> <strong>и</strong> баран<strong>и</strong> на пазарот<br />

на трудот во државата <strong>и</strong> надвор<br />

од неа. На наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>,<br />

драг<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>, ќе доб<strong>и</strong>ете в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нско<br />

знаење, знаење употребл<strong>и</strong>во<br />

на с<strong>и</strong>те конт<strong>и</strong>нент<strong>и</strong>. Затоа,<br />

денес, УКИМ е гордост не само за<br />

наш<strong>и</strong>те вработен<strong>и</strong> <strong>и</strong> студент<strong>и</strong>,<br />

туку <strong>и</strong> за Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Драг<strong>и</strong> матурант<strong>и</strong>, направете<br />

го в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>збор <strong>и</strong> продолжете<br />

го вашето образован<strong>и</strong>е на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

во Скопје.<br />

Ве очекуваме на УКИМ, б<strong>и</strong>дете<br />

дел од најдоброто.<br />

Ваш,<br />

Проф. д-р Вел<strong>и</strong>м<strong>и</strong>р Стојковск<strong>и</strong>,<br />

ректор<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

весн<strong>и</strong>к<br />

Главен <strong>и</strong> одговорен уредн<strong>и</strong>к<br />

Проф. д-р Вел<strong>и</strong>м<strong>и</strong>р Стојковск<strong>и</strong><br />

Замен<strong>и</strong>к-главен <strong>и</strong> одговорен<br />

уредн<strong>и</strong>к<br />

М-р Ил<strong>и</strong>ја П<strong>и</strong>перкоск<strong>и</strong><br />

Постојан<strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

Костад<strong>и</strong>на Мокрова<br />

Б<strong>и</strong>љана Фот<strong>и</strong>новска<br />

М-р Мар<strong>и</strong>ја Ценевска<br />

Том<strong>и</strong>слав Башевск<strong>и</strong><br />

Лектор<br />

Весна И. Цветановска<br />

Техн<strong>и</strong>чко уредување<br />

Горан Муратовск<strong>и</strong><br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

рх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от факултет е еден од 23-те факултет<strong>и</strong><br />

во состав на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Ме-<br />

А<br />

тод<strong>и</strong>ј“ во Скопје, прв<strong>и</strong>от државен <strong>и</strong> најголем ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<br />

во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја. До 2004 год<strong>и</strong>на, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от<br />

факултет беше ед<strong>и</strong>нствената в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја којашто<br />

подготвуваше кадр<strong>и</strong> од областа на арх<strong>и</strong>тектурата <strong>и</strong> урбан<strong>и</strong>змот<br />

<strong>и</strong> н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те комплементарн<strong>и</strong> дејност<strong>и</strong> на н<strong>и</strong>во<br />

на дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>, постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> <strong>и</strong> докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Во текот на своето 60-год<strong>и</strong>шно постоење, Факултетот<br />

пом<strong>и</strong>на н<strong>и</strong>з неколку значајн<strong>и</strong> развојн<strong>и</strong> фаз<strong>и</strong>. Прв<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по арх<strong>и</strong>тектура беа орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> во 1949<br />

год<strong>и</strong>на, во рамк<strong>и</strong>те на новооснован<strong>и</strong>от Техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> факултет<br />

со два оддела: Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong> <strong>и</strong> Градежен. Подоцна,<br />

во 1955 год<strong>и</strong>на, во рамк<strong>и</strong>те на Техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от факултет,<br />

форм<strong>и</strong>ран е Арх<strong>и</strong>тектонско-градежн<strong>и</strong>от факултет<br />

со два оддела – Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong> <strong>и</strong> Градежен. Во<br />

1976 год<strong>и</strong>на, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от оддел прерасна во самостоен<br />

Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong> факултет со ед<strong>и</strong>нствена студ<strong>и</strong>ска<br />

програма по арх<strong>и</strong>тектура во траење од девет,<br />

односно десет семестр<strong>и</strong>.<br />

Од учебната 2007/2008 год<strong>и</strong>на, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от<br />

факултет работ<strong>и</strong> според нова студ<strong>и</strong>ска програма на<br />

ед<strong>и</strong>нствен<strong>и</strong>те петгод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв <strong>и</strong><br />

втор ц<strong>и</strong>клус), студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по арх<strong>и</strong>тектура согласно со<br />

европск<strong>и</strong>от кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем (ЕКТС). Студ<strong>и</strong>ската<br />

програма овозможува по завршувањето на третата<br />

год<strong>и</strong>на, со полагање <strong>и</strong>нтермед<strong>и</strong>јарен <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>т, студентот<br />

да се стекне со д<strong>и</strong>плома со стручно звање <strong>и</strong>нженерарх<strong>и</strong>тект<br />

(Bacherol ofArchitecture). По завршен<strong>и</strong>от десетт<strong>и</strong><br />

семестар <strong>и</strong> одбраната на маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong>от труд,<br />

студентот се стекнува со д<strong>и</strong>плома за завршен<strong>и</strong> маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> стручно звање - маг<strong>и</strong>стер <strong>и</strong>нженерарх<strong>и</strong>тект<br />

(Master of Architecture). Оваа д<strong>и</strong>плома, согласно<br />

со Законот за градење, овозможува доб<strong>и</strong>вање<br />

овластување од Комората на арх<strong>и</strong>тект<strong>и</strong> <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong><br />

во <strong>и</strong>зградбата.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

До 2012 год<strong>и</strong>на на Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от факултет во<br />

Скопје д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>рале 4305 студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> се стекнале со<br />

звањето д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран <strong>и</strong>нженер-арх<strong>и</strong>тект. Постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> според старата студ<strong>и</strong>ска програма заврш<strong>и</strong>ле<br />

40 студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> се стекнале со научно звање маг<strong>и</strong>стер<br />

на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> од областа на арх<strong>и</strong>тектурата<br />

<strong>и</strong> 30 студент<strong>и</strong> според студ<strong>и</strong>ската програма по ЕКТС<br />

ко<strong>и</strong> се стекнале со звање маг<strong>и</strong>стер <strong>и</strong>нженер-арх<strong>и</strong>тект.<br />

На Факултетот доктор<strong>и</strong>рале 27 канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong> ко<strong>и</strong><br />

се стекнале со научно звање доктор на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong><br />

од областа на арх<strong>и</strong>тектурата.<br />

Од 1992 год<strong>и</strong>на, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от факултет непрек<strong>и</strong>нато<br />

ја орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра Меѓународната летна школа за<br />

арх<strong>и</strong>тектура, на која досега учество зеле околу 600<br />

домашн<strong>и</strong> <strong>и</strong> околу 280 студент<strong>и</strong>, професор<strong>и</strong> <strong>и</strong> ас<strong>и</strong>стент<strong>и</strong><br />

од разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> земј<strong>и</strong> од Европа <strong>и</strong> светот.<br />

Во своето 60-год<strong>и</strong>шно постоење, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от<br />

факултет <strong>и</strong>ма <strong>и</strong>зграден<strong>и</strong> в<strong>и</strong>сок<strong>и</strong> стандард<strong>и</strong> за едукац<strong>и</strong>ја,<br />

респектаб<strong>и</strong>лн<strong>и</strong> трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> референца на врвна<br />

в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја по арх<strong>и</strong>тектура. На студент<strong>и</strong>те<br />

по арх<strong>и</strong>тектура <strong>и</strong>м овозможува најквал<strong>и</strong>тетно<br />

<strong>и</strong>зучување на теор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те <strong>и</strong> практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те знаења во повеќе<br />

област<strong>и</strong> на арх<strong>и</strong>тектурата - арх<strong>и</strong>тектонско проект<strong>и</strong>рање,<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> теор<strong>и</strong>ја на арх<strong>и</strong>тектурата <strong>и</strong> уметност<strong>и</strong>те,<br />

урбан<strong>и</strong>зам <strong>и</strong> урбан<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чко план<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> проект<strong>и</strong>рање,<br />

арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong> конструкц<strong>и</strong><strong>и</strong>, современ<strong>и</strong><br />

технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> на градење <strong>и</strong> метод<strong>и</strong> за управување со<br />

процес<strong>и</strong>те на проект<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> градење. На тој нач<strong>и</strong>н,<br />

студент<strong>и</strong>те се стекнуваат со в<strong>и</strong>сок<strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> <strong>и</strong> профес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

компетенц<strong>и</strong><strong>и</strong> согласно со најв<strong>и</strong>сок<strong>и</strong>те европск<strong>и</strong><br />

стандард<strong>и</strong>.<br />

Со гордост можеме да кажеме дека, н<strong>и</strong>з својот досегашен<br />

развој <strong>и</strong> дејствување, денес, Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>от<br />

факултетот пр<strong>и</strong> <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

во Скопје претставува реном<strong>и</strong>рана в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong> рамк<strong>и</strong>.<br />

3

радежн<strong>и</strong>от факултет во Скопје е најстар техн<strong>и</strong>ч-<br />

факултет во Р. Македон<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> e еден од некол-<br />

Гк<strong>и</strong><br />

куте факултет<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> го оформ<strong>и</strong>ја <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>.<br />

<strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“. Имено, на 6 октомвр<strong>и</strong> 1949 год<strong>и</strong>на<br />

започна наставата на тогашн<strong>и</strong>от Техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> факултет со<br />

два оддела: Градежен <strong>и</strong> Арх<strong>и</strong>тектонск<strong>и</strong>, така што овој<br />

датум се одбележува трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>онално <strong>и</strong> како ден на<br />

Градежн<strong>и</strong>от факултет.<br />

Факултетот во моментов орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> по градежн<strong>и</strong>штво, геодез<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> геотехн<strong>и</strong>ка<br />

на с<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> ц<strong>и</strong>клус<strong>и</strong> на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. На студ<strong>и</strong>ската<br />

програма за градежн<strong>и</strong>штво постојат тр<strong>и</strong> модул<strong>и</strong>,<br />

каде што насочувањето, главно, е во втор<strong>и</strong>от<br />

ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, <strong>и</strong> тоа потпрограм<strong>и</strong> за конструкц<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

х<strong>и</strong>дротехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> пат<strong>и</strong>шта <strong>и</strong> железн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>.<br />

Од оваа учебна год<strong>и</strong>на ќе започне да се пр<strong>и</strong>менува<br />

моделот на студ<strong>и</strong>рање со зголемена <strong>и</strong>зборност<br />

на предмет<strong>и</strong>те.<br />

Во однос на претходн<strong>и</strong>те год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, од септемвр<strong>и</strong><br />

2013 год<strong>и</strong>на, наставата ќе започне да се<br />

реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра по моделот на студ<strong>и</strong>рање 3+2+3 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>.<br />

Прв<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> се за прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус (дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>), наредн<strong>и</strong>те две за втор<strong>и</strong>от<br />

ц<strong>и</strong>клус (постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) <strong>и</strong> на крај, тр<strong>и</strong>те<br />

год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> за трет ц<strong>и</strong>клус, односно докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Нов<strong>и</strong>на на втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> е воведувањето<br />

на студ<strong>и</strong>ската програма за менаџмент по недв<strong>и</strong>жност<strong>и</strong>,<br />

каде што може да се зап<strong>и</strong>шуваат <strong>и</strong> студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong><br />

заврш<strong>и</strong>ле прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на економ<strong>и</strong>јата,<br />

правото <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> област<strong>и</strong>.<br />

Градежн<strong>и</strong>от факултет, не само што <strong>и</strong>ма долга трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја,<br />

туку е <strong>и</strong> современ центар за едукац<strong>и</strong>ја порад<strong>и</strong><br />

фактот што поседува голем број, меѓу ко<strong>и</strong> најсовремен<strong>и</strong><br />

во Македон<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко, на Балканот се лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>те<br />

за сан<strong>и</strong>тарна х<strong>и</strong>дротехн<strong>и</strong>ка, геотехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong><br />

енергетска еф<strong>и</strong>касност. Ова <strong>и</strong>м овозможува на <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те<br />

студент<strong>и</strong> прош<strong>и</strong>рување на теоретск<strong>и</strong>те знаења преку<br />

практ<strong>и</strong>чна работа.<br />

Значајно е што Градежн<strong>и</strong>от факултет долг<strong>и</strong> год<strong>и</strong>н<strong>и</strong><br />

преку сопствена наменск<strong>и</strong> форм<strong>и</strong>рана фондац<strong>и</strong>ја доделува<br />

ст<strong>и</strong>пенд<strong>и</strong><strong>и</strong> за најдобр<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>. Во моментот,<br />

над 60 студент<strong>и</strong> г<strong>и</strong> кор<strong>и</strong>стат пр<strong>и</strong>в<strong>и</strong>лег<strong>и</strong><strong>и</strong>те за ст<strong>и</strong>пенд<strong>и</strong>рање<br />

на прв<strong>и</strong>oт, втор<strong>и</strong>от <strong>и</strong> трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>онално, Факултетот доделува <strong>и</strong> наград<strong>и</strong><br />

за најдобра д<strong>и</strong>пломска работа од областа на<br />

чел<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те <strong>и</strong> бетонск<strong>и</strong>те конструкц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

геотехн<strong>и</strong>ката. Како резултат на с<strong>и</strong>те акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>,<br />

во последн<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, значајно е зголемен<br />

<strong>и</strong>нтересот за студ<strong>и</strong>рање на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong><br />

по градежн<strong>и</strong>штво, геотехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> геодез<strong>и</strong>ја.<br />

Факултетот посебно се гордее со сво<strong>и</strong>те бројн<strong>и</strong><br />

д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>, маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong> <strong>и</strong> доктор<strong>и</strong><br />

на наук<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> со својата стручност се респект<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

кај нас <strong>и</strong> надвор од нашата земја. Голем дел<br />

од н<strong>и</strong>в разв<strong>и</strong>ваат успешна кар<strong>и</strong>ера во многу земј<strong>и</strong><br />

од светот, во градежн<strong>и</strong>от б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> како професор<strong>и</strong><br />

на светск<strong>и</strong> познат<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>.<br />

На <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong> може да <strong>и</strong>м се порача<br />

дека <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>ната е во градежн<strong>и</strong>штвото. Имено, која<br />

б<strong>и</strong>ло друга гранка од општеството е поврзана со<br />

градежн<strong>и</strong>штвото, б<strong>и</strong>дејќ<strong>и</strong> градењето на кап<strong>и</strong>талн<strong>и</strong>те<br />

објект<strong>и</strong> повлекува работа <strong>и</strong> за с<strong>и</strong>те друг<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> гранк<strong>и</strong>.<br />

4 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

кономск<strong>и</strong>от факултет во рамк<strong>и</strong>те на <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ра-<br />

државен <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong> <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Мето-<br />

Ен<strong>и</strong>от<br />

д<strong>и</strong>ј“ во Скопје е најголема образовна <strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувачка<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја од областа на<br />

економ<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>сот. Во текот на 62-год<strong>и</strong>шното<br />

постоење, Факултетот разв<strong>и</strong> <strong>и</strong>звонредно богата дејност<br />

во областа на: дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>те (прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>),<br />

постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>те (втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) <strong>и</strong> докторск<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>).<br />

1. Прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Следејќ<strong>и</strong> г<strong>и</strong> современ<strong>и</strong>те светск<strong>и</strong> трендов<strong>и</strong>, студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

програм<strong>и</strong> на прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се менуван<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

усовршуван<strong>и</strong> неколкупат<strong>и</strong> во досегашното постоење на<br />

Факултетот. Студ<strong>и</strong>ската програма во учебната 2012/<br />

2013 год<strong>и</strong>на е акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рана од Одборот за акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> евалуац<strong>и</strong>ја на в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е пр<strong>и</strong> М<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерството<br />

за образован<strong>и</strong>е <strong>и</strong> наука на Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја. Во нов<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> е <strong>и</strong>звршена<br />

<strong>и</strong>новац<strong>и</strong>ја на наставн<strong>и</strong>те содрж<strong>и</strong>н<strong>и</strong> во согласност со<br />

дост<strong>и</strong>гнувањата на економската наука, со цел да се<br />

подготвуваат стручн<strong>и</strong> проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong> според долгорочн<strong>и</strong>те<br />

потреб<strong>и</strong> на стопанството <strong>и</strong> општеството во цел<strong>и</strong>на.<br />

Наставн<strong>и</strong>те д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong> се разгран<strong>и</strong>чен<strong>и</strong> во седум департман<strong>и</strong>,<br />

<strong>и</strong> тоа за: Е-б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с, економ<strong>и</strong>ја, маркет<strong>и</strong>нг, менаџмент,<br />

надворешна тргов<strong>и</strong>ја, сметководство <strong>и</strong> рев<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> менаџмент.<br />

2. Втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Почнувајќ<strong>и</strong> од академската 2010/11 год<strong>и</strong>на, Економск<strong>и</strong>от<br />

факултет во Скопје<br />

г<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>способ<strong>и</strong> сво<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од втор ц<strong>и</strong>клус, така што, покрај<br />

едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>те, воведе<br />

<strong>и</strong> двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор<br />

ц<strong>и</strong>клус. По положувањето на<br />

предв<strong>и</strong>ден<strong>и</strong>те <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>т<strong>и</strong> <strong>и</strong> одбраната<br />

на маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong>от<br />

труд, студент<strong>и</strong>те се стекнуваат<br />

со д<strong>и</strong>плома маг<strong>и</strong>стер на<br />

економск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> од соодветната<br />

област.<br />

Денес, на Економск<strong>и</strong>от<br />

факултет во Скопје се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус<br />

во област<strong>и</strong>те:<br />

• Е-б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с- менаџмент<br />

(едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>);<br />

• европск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (само<br />

едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>);<br />

• економск<strong>и</strong> развој <strong>и</strong><br />

меѓународн<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

(само едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>);<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

• маркет<strong>и</strong>нг (едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong> двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>);<br />

• МБА- менаџмент (само едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>);<br />

• монетарна економ<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> банкарство<br />

(едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong> двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>);<br />

• менаџмент во ос<strong>и</strong>гурувањето (само<br />

едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>);<br />

• сметководство <strong>и</strong> рев<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ја (едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>);<br />

• стат<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> метод<strong>и</strong> за б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> економ<strong>и</strong>ја<br />

(едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong> двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>);<br />

• управување во јавн<strong>и</strong>от сектор (само едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>).<br />

3. Трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Економск<strong>и</strong>от факултет во соработка со Економск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут <strong>и</strong> Инст<strong>и</strong>тутот за соц<strong>и</strong>олошк<strong>и</strong> <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко–правн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>стражувања г<strong>и</strong> орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

програм<strong>и</strong> за трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) од<br />

следн<strong>и</strong>ве чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> област<strong>и</strong>: економск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>он<strong>и</strong><br />

наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> управување (менаџмент), стат<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

метод<strong>и</strong> за б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> економ<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> демограф<strong>и</strong>ја. Докторандот<br />

кој јавно ја одбран<strong>и</strong>л докторската д<strong>и</strong>сертац<strong>и</strong>ја<br />

се стекнува со научн<strong>и</strong>от степен доктор на наук<strong>и</strong>. Респект<strong>и</strong>вно,<br />

на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> на Економск<strong>и</strong>от<br />

факултет може да се стекне научн<strong>и</strong>от степен доктор на<br />

економск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, доктор на орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>он<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

управување (менаџмент), доктор на наук<strong>и</strong> по стат<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

метод<strong>и</strong> за б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> економ<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> доктор на наук<strong>и</strong><br />

по демограф<strong>и</strong>ја.<br />

5

о рамк<strong>и</strong>те на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Мето-<br />

во Скопје, веќе 53 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> работ<strong>и</strong> <strong>и</strong> се раз-<br />

Вд<strong>и</strong>ј“<br />

в<strong>и</strong>ва еден од најголем<strong>и</strong>те факултет<strong>и</strong> во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја,<br />

Маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет во Скопје.<br />

Од с<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нженерск<strong>и</strong> д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, маш<strong>и</strong>нството <strong>и</strong>ма<br />

најш<strong>и</strong>роко поле на застапеност. Неговата разнов<strong>и</strong>дност<br />

овозможува секој маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженер да пронајде<br />

област на дејствување која најмногу ќе одговара на негов<strong>и</strong>от<br />

сопствен <strong>и</strong>нтерес <strong>и</strong> талент.<br />

Наставн<strong>и</strong>от процес на Маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет е усогласен<br />

со Болоњската декларац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> воведен е европск<strong>и</strong>от<br />

кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем (ECTS).<br />

Предмет<strong>и</strong>те се полагаат преку тековно оценување<br />

на с<strong>и</strong>те наставн<strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>: тестов<strong>и</strong>, домашн<strong>и</strong> работ<strong>и</strong>,<br />

поед<strong>и</strong>нечн<strong>и</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> т<strong>и</strong>мск<strong>и</strong> сем<strong>и</strong>нарск<strong>и</strong> работ<strong>и</strong> <strong>и</strong> сл<strong>и</strong>чно.<br />

Соработката на професор<strong>и</strong>те со студент<strong>и</strong>те е конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рана.<br />

За таа цел се воведен<strong>и</strong> менторск<strong>и</strong> часов<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

терм<strong>и</strong>н<strong>и</strong> за консултац<strong>и</strong><strong>и</strong>. Се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра теренска настава<br />

<strong>и</strong> фер<strong>и</strong>јална практ<strong>и</strong>ка во земјата <strong>и</strong> во странство.<br />

Студент<strong>и</strong>те учествуваат во реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на проект<strong>и</strong> <strong>и</strong> на<br />

меѓународн<strong>и</strong> натпревар<strong>и</strong> по знаење. Исто така, посто<strong>и</strong><br />

трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја да се наградуваат студент<strong>и</strong>те за најдобро<br />

пост<strong>и</strong>гнат<strong>и</strong> резултат<strong>и</strong> во студ<strong>и</strong>рањето, како <strong>и</strong> за најдобро<br />

<strong>и</strong>зработен<strong>и</strong> д<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> <strong>и</strong> сем<strong>и</strong>нарск<strong>и</strong> работ<strong>и</strong>.<br />

Експлоз<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от развој на компјутерската наука <strong>и</strong><br />

современата технолог<strong>и</strong>ја пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>куваат брз<strong>и</strong> промен<strong>и</strong><br />

во анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>те, д<strong>и</strong>зајнот, про<strong>и</strong>зводството <strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>те<br />

во цел<strong>и</strong>на.<br />

Согласно со потреб<strong>и</strong>те за севкупен општественоекономск<strong>и</strong><br />

развој на државата, како <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>влекување на<br />

странск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нвест<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> отворање на нов<strong>и</strong> можност<strong>и</strong> за<br />

развој на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја, Маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет<br />

во Скопје редовно го анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра пазарот на труд <strong>и</strong><br />

потреб<strong>и</strong>те на компан<strong>и</strong><strong>и</strong>те од соодветен проф<strong>и</strong>л на маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нженер.<br />

За таа цел, менаџментот на Факултетот <strong>и</strong> с<strong>и</strong>те вработен<strong>и</strong><br />

се во постојан научен <strong>и</strong> стручен развој преку<br />

учество <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на меѓународн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong> <strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

престо<strong>и</strong> на странск<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>, а со цел следење<br />

на светск<strong>и</strong>те трендов<strong>и</strong>, н<strong>и</strong>вна <strong>и</strong>мплементац<strong>и</strong>ја во<br />

наставн<strong>и</strong>те планов<strong>и</strong> <strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на Факултетот <strong>и</strong> н<strong>и</strong>вно<br />

пр<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>жување до студент<strong>и</strong>те. Истовремено во с<strong>и</strong>те<br />

акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong> се вклучен<strong>и</strong> <strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те на Факултетот<br />

преку н<strong>и</strong>вно орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вно учество во меѓународн<strong>и</strong><br />

орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong> како што се: ESTIEM, IAESTE <strong>и</strong><br />

BEST.<br />

Дополн<strong>и</strong>телно, за да се овозмож<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>жување на<br />

странск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> до студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong> воспоставување<br />

на побл<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> контакт<strong>и</strong> со студент<strong>и</strong>те по маш<strong>и</strong>нство<br />

од Европа <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко, Факултетот секоја<br />

год<strong>и</strong>на орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра <strong>и</strong> теренска настава за студент<strong>и</strong>те со<br />

посета на значајн<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> капац<strong>и</strong>тет<strong>и</strong><br />

на светск<strong>и</strong> познат<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>рм<strong>и</strong>.<br />

Следн<strong>и</strong>те атракт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> област<strong>и</strong> се само мал дел од<br />

многуте во ко<strong>и</strong> е пр<strong>и</strong>сутно творењето на современ<strong>и</strong>от<br />

маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженер: про<strong>и</strong>зводно <strong>и</strong>нженерство, транспорт,<br />

механ<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> лог<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка, терм<strong>и</strong>чко <strong>и</strong>нженерство,<br />

х<strong>и</strong>драул<strong>и</strong>чно <strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> менаџмент на вод<strong>и</strong>,<br />

матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>, спојување <strong>и</strong> конструкт<strong>и</strong>вно <strong>и</strong>нженерство,<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ско <strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> менаџмент, моторн<strong>и</strong> воз<strong>и</strong>ла,<br />

енергет<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> еколог<strong>и</strong>ја, мехатрон<strong>и</strong>ка, автомат<strong>и</strong>ка<br />

<strong>и</strong> управување со с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> про<strong>и</strong>зводна <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка,<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајн <strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајн на конструкц<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

На Маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет во Скопје се негуваат с<strong>и</strong>те<br />

степен<strong>и</strong> на образован<strong>и</strong>е:<br />

1. прв ц<strong>и</strong>клус на академск<strong>и</strong> дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во<br />

траење од 4 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (240 ECTS) <strong>и</strong> 3 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (180 EКТС);<br />

2. втор ц<strong>и</strong>клус на академск<strong>и</strong> постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

- маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во траење од една год<strong>и</strong>на<br />

(60 EКТС) <strong>и</strong> две год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (120 EКТС);<br />

3. трет ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong> - докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Факултетот е отворена <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вно соработува<br />

со голем број ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong> центр<strong>и</strong>, научн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>, лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> стопанск<strong>и</strong> субјект<strong>и</strong><br />

во земјата <strong>и</strong> во странство.<br />

Студент<strong>и</strong>те<br />

од Факултетот<br />

<strong>и</strong>маат можност<br />

да се<br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />

<strong>и</strong> да дејствуваат<br />

за остварување<br />

на<br />

сво<strong>и</strong>те студентск<strong>и</strong><br />

права<br />

преку Студентск<strong>и</strong>от<br />

парламент,<br />

како <strong>и</strong> учество<br />

во натпревар<strong>и</strong>те<br />

во <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ската<br />

л<strong>и</strong>га во кошарка,<br />

ракомет,<br />

мал фудбал,<br />

п<strong>и</strong>нг-понг<br />

<strong>и</strong>тн.<br />

6 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

ед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет е в<strong>и</strong>сокообразовна установа<br />

во рамк<strong>и</strong>те на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong><br />

М<br />

Метод<strong>и</strong>ј” во Скопје, основан во 1947 год<strong>и</strong>на, <strong>и</strong> е еден<br />

од најстар<strong>и</strong>те факултет<strong>и</strong> во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет својата функц<strong>и</strong>ја ја остварува<br />

преку тр<strong>и</strong>те основн<strong>и</strong> дејност<strong>и</strong>: наставна, научно<strong>и</strong>стражувачка<br />

<strong>и</strong> в<strong>и</strong>сокостручна здравствена дејност, ко<strong>и</strong> се<br />

поврзан<strong>и</strong> во своето реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање. Основна цел на Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от<br />

факултет е создавање на в<strong>и</strong>сокостручн<strong>и</strong><br />

кадр<strong>и</strong>, н<strong>и</strong>вно доусовршување <strong>и</strong> усогласување со најнов<strong>и</strong>те<br />

препорак<strong>и</strong> <strong>и</strong> светск<strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувања. Од учебната<br />

2005/2006 год<strong>и</strong>на, Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет во студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

програм<strong>и</strong> воведе европск<strong>и</strong> кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем<br />

(ЕКТС).<br />

НАСТАВЕН КАДАР, ПРОСТОР И ОПРЕМЕНОСТ<br />

Теоретската <strong>и</strong> практ<strong>и</strong>чната настава за с<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> <strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачката дејност на Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от<br />

факултет ја <strong>и</strong>зведуваат 218 наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, 30<br />

научн<strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, 22 насловн<strong>и</strong> наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> 247<br />

ас<strong>и</strong>стент<strong>и</strong>. Во реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong>,<br />

Факултетот го кор<strong>и</strong>ст<strong>и</strong> целокупн<strong>и</strong>от современо опремен<br />

простор на 12 <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong> пр<strong>и</strong> Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет,<br />

28 јавноздравствен<strong>и</strong> установ<strong>и</strong> - ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>к<strong>и</strong> во Скопје <strong>и</strong> 11 јавноздравствен<strong>и</strong> установ<strong>и</strong> -<br />

наставн<strong>и</strong> баз<strong>и</strong>, со вкупна површ<strong>и</strong>на од над 193.000 м 2 .<br />

Факултетот располага со 9 амф<strong>и</strong>театр<strong>и</strong>, 8 предавалн<strong>и</strong>,<br />

компјутерска уч<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>ца, 49 лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>, 1 б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека<br />

<strong>и</strong> 1 ч<strong>и</strong>тална за студент<strong>и</strong>. Наставно-образовната, научната<br />

<strong>и</strong> здравствената дејност Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет<br />

ја коорд<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ра преку 33 катедр<strong>и</strong>.<br />

СТУДИСКИ ПРОГРАМИ<br />

1. Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од прв ц<strong>и</strong>клус<br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Студ<strong>и</strong>ската програма по општа мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на претставува<br />

<strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во траење<br />

од 6 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, со вкупен фонд од 5705 часа <strong>и</strong> 360 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>.<br />

Основна цел<br />

на студ<strong>и</strong>ската<br />

програма е оспособување<br />

на студент<strong>и</strong>те<br />

за пр<strong>и</strong>мена<br />

на научн<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувања<br />

во<br />

превенц<strong>и</strong>ја, д<strong>и</strong>јагноза<br />

<strong>и</strong> терап<strong>и</strong>ја<br />

на болест<strong>и</strong>.<br />

Со завршувањето<br />

на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те, студент<strong>и</strong>те<br />

се стекнуваат<br />

со т<strong>и</strong>тулата<br />

доктор по<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Стручн<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од прв ц<strong>и</strong>клус се<br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> во 3 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, со 180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>. По<br />

успешното совладување на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

одбраната на д<strong>и</strong>пломската работа, студент<strong>и</strong>те се<br />

здоб<strong>и</strong>ваат со т<strong>и</strong>тула: д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>рана мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нска сестра/техн<strong>и</strong>чар,<br />

д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран рад<strong>и</strong>олошк<strong>и</strong> технолог,<br />

д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран логопед, д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>отерапевт, <strong>и</strong><br />

се здоб<strong>и</strong>ваат со право да практ<strong>и</strong>куваат <strong>и</strong>л<strong>и</strong> да менаџ<strong>и</strong>раат<br />

општа здравствена нега <strong>и</strong> здравствена дејност во<br />

доменот на соодветното поле.<br />

2. Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

• Mаг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на јавното<br />

здравство на Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от факултет, се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />

преку акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рана студ<strong>и</strong>ска програма во<br />

траење од 2 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (4 семестр<strong>и</strong>) <strong>и</strong>л<strong>и</strong> 120 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>,<br />

која <strong>и</strong>м овозможува на студент<strong>и</strong>те да г<strong>и</strong> усовршат<br />

компетенц<strong>и</strong><strong>и</strong>те во областа на јавното здравство <strong>и</strong><br />

да се стекнат со звањето маг<strong>и</strong>стер на наук<strong>и</strong> по<br />

јавно здравство. Програмата е отворена како кон<br />

студент<strong>и</strong>те на Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от, Стоматолошк<strong>и</strong>от,<br />

Фармацевтск<strong>и</strong>от факултет <strong>и</strong> Факултетот за ветер<strong>и</strong>нарна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, така <strong>и</strong> кон студент<strong>и</strong>те со<br />

завршен прв ц<strong>и</strong>клус академск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на факултет<strong>и</strong>те<br />

од општествен<strong>и</strong>, техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>, пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

б<strong>и</strong>отехн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>.<br />

• Стручн<strong>и</strong> спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>чка<br />

логопед<strong>и</strong>ја се во траење од 1 год<strong>и</strong>на со 60 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>,<br />

а завршуваат со спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>т. Основна<br />

цел на студ<strong>и</strong>ската програма е продлабочување<br />

на знаењата <strong>и</strong> вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те од областа на<br />

кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>чко - логопедската проценка, д<strong>и</strong>јагноза,<br />

рехаб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> протез<strong>и</strong>рање на л<strong>и</strong>ца со логопат<strong>и</strong>ја.<br />

Со завршувањето на едногод<strong>и</strong>шната студ<strong>и</strong>ска<br />

програма се доб<strong>и</strong>ва звањето кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> логопед<br />

- спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст.<br />

3. Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> од трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

(докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) вклучуваат програма по општа мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на<br />

<strong>и</strong> програма по јавно здравство. Во студ<strong>и</strong>ската<br />

програма по општа мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на постојат тр<strong>и</strong> потпрограм<strong>и</strong>:<br />

кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>чка мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, баз<strong>и</strong>чна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на <strong>и</strong> молекуларна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на. Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> во траење<br />

од 3 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (6 семестр<strong>и</strong>) <strong>и</strong> носат 180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>.<br />

Студ<strong>и</strong>ската програма за докторск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа<br />

на мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> јавното здравство ќе <strong>и</strong>м<br />

овозмож<strong>и</strong> на студент<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> го заврш<strong>и</strong>ле <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>от<br />

ц<strong>и</strong>клус на дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от<br />

факултет (360 ЕКТС) <strong>и</strong> на студент<strong>и</strong>те од останат<strong>и</strong>те регул<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

профес<strong>и</strong><strong>и</strong> да г<strong>и</strong> усовршат компетенц<strong>и</strong><strong>и</strong>те на<br />

самостоен <strong>и</strong>стражувач <strong>и</strong> по <strong>и</strong>зработка <strong>и</strong> одбрана на<br />

докторската теза да се стекнат со звањето доктор на<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>.<br />

7

едагошк<strong>и</strong>от факултет <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ е<br />

П основан во 1995 год<strong>и</strong>на, со Одлука за основање<br />

донесена од <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во<br />

Скопје. Дејноста на Педагошк<strong>и</strong>от факултет <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент<br />

Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ во Скопје <strong>и</strong> неговата м<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја се продолжување<br />

на една долга <strong>и</strong> светла просвет<strong>и</strong>телска трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја,<br />

започната со Свет<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ментов<strong>и</strong>от ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во<br />

Охр<strong>и</strong>д, познат како прв словенск<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет <strong>и</strong> како<br />

најстар ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во Европа н<strong>и</strong>з кој пом<strong>и</strong>нале околу<br />

3.500 учен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>. Педагошк<strong>и</strong>от факултет ја продолжува<br />

трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>јата на В<strong>и</strong>шата педагошка школа „Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“<br />

во Скопје која е форм<strong>и</strong>рана со Уредба на Владата<br />

на Народна Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја, во 1947 год<strong>и</strong>на.<br />

Првата генерац<strong>и</strong>ја со чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се зап<strong>и</strong>ша<br />

во 1995/96 год<strong>и</strong>на.<br />

Педагошк<strong>и</strong>от факултет <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ е<br />

модерна наставно-научна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја која г<strong>и</strong> след<strong>и</strong><br />

современ<strong>и</strong>те дост<strong>и</strong>гнувања во соодветн<strong>и</strong>те научн<strong>и</strong><br />

подрачја, со што се овозможува проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рање на квал<strong>и</strong>тетен<br />

професорск<strong>и</strong> кадар по одделенска настава <strong>и</strong><br />

по предуч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шно восп<strong>и</strong>тан<strong>и</strong>е, <strong>и</strong> проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рање на квал<strong>и</strong>тетен<br />

в<strong>и</strong>сокообразован б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарск<strong>и</strong> кадар.<br />

Својата дејност ја реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра преку современ<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> постојано се <strong>и</strong>нов<strong>и</strong>раат врз основа<br />

на Болоњската декларац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> според европск<strong>и</strong>от<br />

кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем, со <strong>и</strong>мплементац<strong>и</strong>ја на современ<strong>и</strong>те<br />

научн<strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувања од оваа област, кор<strong>и</strong>стејќ<strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>тоа современа технолог<strong>и</strong>ја во н<strong>и</strong>вната реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја.<br />

За таа цел, Факултетот располага со современа<br />

опрема, предавалн<strong>и</strong>, компјутерск<strong>и</strong> лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>, мед<strong>и</strong>отека<br />

<strong>и</strong> Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека која располага со богат б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отечен<br />

фонд. Практ<strong>и</strong>чната настава се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра во<br />

голем број основн<strong>и</strong> уч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шта, град<strong>и</strong>нк<strong>и</strong> <strong>и</strong> б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong>.<br />

Педагошк<strong>и</strong>от факултет, својата наставно-научна<br />

дејност ја остварува во рамк<strong>и</strong>те на:<br />

1. Инст<strong>и</strong>тутот за одделенска настава;<br />

2. Инст<strong>и</strong>тутот за предуч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шно восп<strong>и</strong>тан<strong>и</strong>е;<br />

3. Инст<strong>и</strong>тутот за б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство.<br />

Наставата на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те груп<strong>и</strong> за одделенска настава<br />

<strong>и</strong> за предуч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шно восп<strong>и</strong>тан<strong>и</strong>е се <strong>и</strong>зведува на<br />

македонск<strong>и</strong>, албанск<strong>и</strong> <strong>и</strong> турск<strong>и</strong> наставен јаз<strong>и</strong>к.<br />

Со отворањето на Инст<strong>и</strong>тутот за б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство<br />

во учебната 2010/2011 год<strong>и</strong>на, Педагошк<strong>и</strong>от факултет<br />

<strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ прав<strong>и</strong> еден мошне важен <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

чекор во развојот на б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарството во<br />

Македон<strong>и</strong>ја. Со овој значаен ч<strong>и</strong>н, б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong>те <strong>и</strong> б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарството<br />

ќе доб<strong>и</strong>јат едуц<strong>и</strong>ран кадар, способен<br />

да одговор<strong>и</strong> на с<strong>и</strong>те пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на XXI век во оваа<br />

значајна, кор<strong>и</strong>сна <strong>и</strong> неопходна сфера.<br />

Во академската 2010/2011 год<strong>и</strong>на започна да се<br />

реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра настава на втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по одделенска<br />

настава <strong>и</strong> предуч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шно восп<strong>и</strong>тан<strong>и</strong>е. Наставата се<br />

<strong>и</strong>зведува на македонск<strong>и</strong>, на албанск<strong>и</strong> <strong>и</strong> на турск<strong>и</strong> наставен<br />

јаз<strong>и</strong>к. Во завршна фаза е подготовката на втор<br />

ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство со чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> насок<strong>и</strong><br />

(б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>; б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство<br />

<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност; б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство <strong>и</strong> арх<strong>и</strong>в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка;<br />

б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отекарство <strong>и</strong> <strong>и</strong>здаваштво).<br />

Заедно со Инст<strong>и</strong>тутот за педагог<strong>и</strong>ја пр<strong>и</strong> Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от<br />

факултет, Педагошк<strong>и</strong>от факултет реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра<br />

ед<strong>и</strong>нствена студ<strong>и</strong>ска програма од трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од областа на педагошк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> на УКИМ.<br />

Педагошк<strong>и</strong>от факултет <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ во<br />

Скопје конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рано реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра научно<strong>и</strong>стражувачка<br />

дејност преку проект<strong>и</strong> од нац<strong>и</strong>онално <strong>и</strong> меѓународно<br />

н<strong>и</strong>во. Факултетот остварува меѓународна соработка со<br />

повеќе факултет<strong>и</strong> <strong>и</strong> асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на образован<strong>и</strong>ето.<br />

Издавачката дејност на Факултетот се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра<br />

преку <strong>и</strong>здавањето на пер<strong>и</strong>од<strong>и</strong>чното сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е „Педагошка<br />

рев<strong>и</strong>ја“ со меѓународен карактер, Год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong>от<br />

зборн<strong>и</strong>к на Факултетот, зборн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> од с<strong>и</strong>мпоз<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>, како<br />

<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>рачн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, монограф<strong>и</strong><strong>и</strong>, ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong> учебн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> сл<strong>и</strong>чно.<br />

8 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

НАЈСТАРА ВИСОКООБРАЗОВНА<br />

УСТАНОВА ВО РЕПУБЛИКА<br />

МАКЕДОНИЈА ОД СФЕРАТА НА<br />

ПРАВНИТЕ, ПОЛИТОЛОШКИТЕ И<br />

КОМУНИКОЛОШКИТЕ НАУКИ<br />

1. Правн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Правн<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат повеќестепено,<br />

според пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пот 3+1+1, од ко<strong>и</strong> прв<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> се студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од прв ц<strong>и</strong>клус (вкупно 180 ЕКТС), а четвртата (вкупно 60<br />

ЕКТС) <strong>и</strong> петтата год<strong>и</strong>на (вкупно 60 ЕКТС) се студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од<br />

втор ц<strong>и</strong>клус. Правото е регул<strong>и</strong>рана профес<strong>и</strong>ја. Влезот<br />

во правн<strong>и</strong>чката профес<strong>и</strong>ја е условен со стекнат<strong>и</strong> вкупно<br />

300 ЕКТС-кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>, односно петгод<strong>и</strong>шно правн<strong>и</strong>чко<br />

образован<strong>и</strong>е.<br />

С<strong>и</strong>те акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> насок<strong>и</strong> на втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус<br />

(адм<strong>и</strong>н<strong>и</strong>страт<strong>и</strong>вно право <strong>и</strong> јавна адм<strong>и</strong>н<strong>и</strong>страц<strong>и</strong>ја, граѓанско<br />

матер<strong>и</strong>јално право <strong>и</strong> граѓанско процесно право,<br />

деловно право, <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја на правото, казнено право,<br />

меѓународно право <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong> однос<strong>и</strong>, р<strong>и</strong>мско<br />

право <strong>и</strong> праватно правна трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја, уставно право, ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нансово право, право на <strong>и</strong>нтелектуална<br />

сопственост (заедн<strong>и</strong>чка д<strong>и</strong>плома <strong>и</strong> деловно право на<br />

ЕУ) водат кон звањето маг<strong>и</strong>стер по право <strong>и</strong> проодн<strong>и</strong> се<br />

за полагање правосуден <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>т.<br />

На трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус - докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа<br />

на правн<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>, акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> се следн<strong>и</strong>ве потпрограм<strong>и</strong>:<br />

адм<strong>и</strong>н<strong>и</strong>страт<strong>и</strong>вно право, граѓанско право, деловно<br />

право, казнено право, меѓународно право, право<br />

на ЕУ, право на <strong>и</strong>нтелектуална сопственост (авторско <strong>и</strong><br />

пронајдувачко право), право на <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чка технолог<strong>и</strong>ја,<br />

р<strong>и</strong>мско право, теор<strong>и</strong>ја на правото, уставно право<br />

<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нансово право. Правн<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се вер<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куван<strong>и</strong><br />

со вкупно 25 ментор<strong>и</strong>.<br />

Прва в<strong>и</strong>сокообразовна установа која во учебната<br />

2005/06 год<strong>и</strong>на го воведе европск<strong>и</strong>от<br />

кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем<br />

Прва в<strong>и</strong>сокообразовна установа каде што од<br />

учебната 2005/06 год<strong>и</strong>на, студентот <strong>и</strong>ма<br />

електронск<strong>и</strong> <strong>и</strong>ндекс, електронско дос<strong>и</strong>е <strong>и</strong><br />

електронско рег<strong>и</strong>стр<strong>и</strong>рање на пр<strong>и</strong>суство<br />

2. Пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат повеќестепено,<br />

според пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пот 3+1+1, од ко<strong>и</strong> прв<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> се студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од прв ц<strong>и</strong>клус (вкупно 180 ЕКТС), а четвртата (вкупно<br />

60 ЕКТС) <strong>и</strong> петтата год<strong>и</strong>на (вкупно 60 ЕКТС) се студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од втор ц<strong>и</strong>клус. Пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв ц<strong>и</strong>клус<br />

се <strong>и</strong>зведуваат на македонск<strong>и</strong> <strong>и</strong> на англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к.<br />

Студент<strong>и</strong>те се подготвуваат <strong>и</strong> се оспособуваат за<br />

стручн<strong>и</strong>, анал<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong> советн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> работ<strong>и</strong> во пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>, државната управа, д<strong>и</strong>пломат<strong>и</strong>јата,<br />

пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те парт<strong>и</strong><strong>и</strong>, мед<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>те, локалната самоуправа,<br />

пазарно ор<strong>и</strong>ент<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те агенц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> сл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong>, невлад<strong>и</strong>н<strong>и</strong> орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> фондац<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

меѓународн<strong>и</strong> орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong>, европск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>тн.<br />

На втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> се насок<strong>и</strong>те:<br />

пр<strong>и</strong>менета пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка, д<strong>и</strong>пломат<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong><br />

однос<strong>и</strong>, пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> менаџмент (програма на англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к), европск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>к<strong>и</strong> (програма на<br />

англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к), заедн<strong>и</strong>чка мастер програма за југо<strong>и</strong>сточн<strong>и</strong><br />

европск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (заедн<strong>и</strong>чка д<strong>и</strong>плома <strong>и</strong> програма<br />

на анл<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к).<br />

На трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус - докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа<br />

на пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>, акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> се следн<strong>и</strong>ве потпрограм<strong>и</strong>:<br />

јавна адм<strong>и</strong>н<strong>и</strong>страц<strong>и</strong>ја, меѓународн<strong>и</strong> однос<strong>и</strong>,<br />

пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>.<br />

3. Студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по нов<strong>и</strong>нарство<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат повеќестепено, според<br />

пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пот 3+1+1, од ко<strong>и</strong> прв<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> се студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв<br />

ц<strong>и</strong>клус (вкупно 180 ЕКТС), а четвртата (вкупно 60 ЕКТС)<br />

<strong>и</strong> петтата год<strong>и</strong>на (вкупно 60 ЕКТС) се студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор<br />

ц<strong>и</strong>клус. Н<strong>и</strong>з нов<strong>и</strong>нарското образован<strong>и</strong>е студент<strong>и</strong>те<br />

треба да осознаат да г<strong>и</strong> <strong>и</strong>дент<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куваат вест<strong>и</strong>те <strong>и</strong> да<br />

препознаат добра пр<strong>и</strong>казна во комплексното поле на<br />

факт<strong>и</strong> <strong>и</strong> разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> м<strong>и</strong>слења, да направат нов<strong>и</strong>нарско<br />

<strong>и</strong>стражување, да п<strong>и</strong>шуваат, да <strong>и</strong>лустр<strong>и</strong>раат, да менуваат<br />

<strong>и</strong> да продуц<strong>и</strong>раат матер<strong>и</strong>јал за разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> т<strong>и</strong>пов<strong>и</strong><br />

на мед<strong>и</strong>ум<strong>и</strong> (весн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> магаз<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, рад<strong>и</strong>о <strong>и</strong> телев<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ја,<br />

онлајн <strong>и</strong> мулт<strong>и</strong>мед<strong>и</strong>јалн<strong>и</strong> оператор<strong>и</strong>).<br />

На втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, во тек на акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја<br />

се насок<strong>и</strong>те: пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко нов<strong>и</strong>нарство, економско нов<strong>и</strong>нарство,<br />

судско <strong>и</strong>звестување <strong>и</strong> спортско нов<strong>и</strong>нарство.<br />

4. Однос<strong>и</strong> со јавноста<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат повеќестепено, според<br />

пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пот 3+1+1, од ко<strong>и</strong> прв<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> се студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв<br />

ц<strong>и</strong>клус (вкупно 180 ЕКТС), а четвртата (вкупно 60 ЕКТС)<br />

<strong>и</strong> петтата год<strong>и</strong>на (вкупно 60 ЕКТС) се студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор<br />

ц<strong>и</strong>клус. Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те по однос<strong>и</strong> со јавноста од прв ц<strong>и</strong>клус<br />

се нова студ<strong>и</strong>ска програма на Правн<strong>и</strong>от факултет, која<br />

е во фаза на акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја. Ов<strong>и</strong>е студ<strong>и</strong><strong>и</strong> опфаќаат:<br />

советодавн<strong>и</strong> работ<strong>и</strong> (за ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>ја на човекот во<br />

општеството); анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање на <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те трендов<strong>и</strong>; <strong>и</strong>стражување<br />

на јавното мнен<strong>и</strong>е, ставов<strong>и</strong>те <strong>и</strong> очекувањата;<br />

утврдување <strong>и</strong> одржување на двонасочната комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја<br />

заснована на в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нска <strong>и</strong> целосна <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ја;<br />

спречување на суд<strong>и</strong>р<strong>и</strong>те <strong>и</strong> недоразб<strong>и</strong>рањата; унапредување<br />

на заемното поч<strong>и</strong>тување <strong>и</strong> општествената одговорност;<br />

усогласување на л<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>от <strong>и</strong> општ<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нтерес;<br />

стекнување на углед помеѓу вработен<strong>и</strong>те, снабдувањето<br />

<strong>и</strong> потрошувач<strong>и</strong>те; подобрување на стопанск<strong>и</strong>те<br />

однос<strong>и</strong>; пр<strong>и</strong>влекување на квал<strong>и</strong>тетн<strong>и</strong> луѓе <strong>и</strong> смалување<br />

на флуктуац<strong>и</strong>јата на работната с<strong>и</strong>ла; унапредување на<br />

сопственото работење; план<strong>и</strong>рање на корпорац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>дент<strong>и</strong>тет <strong>и</strong>тн.<br />

На втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, во тек е акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>јата<br />

на насок<strong>и</strong>те: однос<strong>и</strong> со јавноста во пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ката, корпорат<strong>и</strong>вно<br />

комун<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> однос<strong>и</strong> со јавноста во спортот.<br />

9

равославн<strong>и</strong>от богословск<strong>и</strong> факултет <strong>„Св</strong>ет<strong>и</strong><br />

П Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ во Скопје е основан во 1977<br />

год<strong>и</strong>на, десет год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> од возобновувањето на Македонската<br />

православна црква (1967-1977). Тој е, всушност,<br />

возобнов<strong>и</strong>тел на Свет<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ментов<strong>и</strong>от ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет од<br />

пред 1122 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> како негов д<strong>и</strong>ректен наследн<strong>и</strong>к.<br />

Името на Факултетот беше дадено според патронот <strong>и</strong><br />

oсновоположн<strong>и</strong>к на културно-просветн<strong>и</strong>от центар во<br />

Охр<strong>и</strong>д, наречен Свет<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ментов ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет.<br />

Православн<strong>и</strong>от богословск<strong>и</strong> факултет <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент<br />

Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ во Скопје, по своето тр<strong>и</strong>децен<strong>и</strong>ско постоење,<br />

денес функц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ра со статус на најмлада пр<strong>и</strong>дружна<br />

членка на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

во Скопје.<br />

Македонската православна црква со самото осамостојување<br />

го создаде првото средно уч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ште – Богослов<strong>и</strong>јата<br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>маше потреба од д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> теолоз<strong>и</strong><br />

за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те арх<strong>и</strong>ере<strong>и</strong>, за професор<strong>и</strong>те во Богослов<strong>и</strong>јата,<br />

за свештенството во градск<strong>и</strong>те сред<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> свештен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

за новоформ<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те македонск<strong>и</strong> црковн<strong>и</strong> општ<strong>и</strong>н<strong>и</strong><br />

во д<strong>и</strong>јаспората. Ов<strong>и</strong>е <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> потреб<strong>и</strong> на Црквата<br />

беа основната пр<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>на С<strong>и</strong>нодот да донесе одлука за<br />

отворање на Православен богословск<strong>и</strong> факултет во<br />

Скопје.<br />

Православн<strong>и</strong>от богословск<strong>и</strong> факултет <strong>и</strong>ма петнаесет<strong>и</strong>на<br />

реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> се познат<strong>и</strong> во современата<br />

теолошка м<strong>и</strong>сла кај нас <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко. Т<strong>и</strong>е<br />

своето образовно <strong>и</strong> научно оформување го здоб<strong>и</strong>ја на<br />

овој Факултет, на неко<strong>и</strong> од ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во нашата<br />

земја <strong>и</strong> во странство. На Факултетот се ангаж<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

седумм<strong>и</strong>на ас<strong>и</strong>стент<strong>и</strong>, школуван<strong>и</strong>, <strong>и</strong>сто така, на странск<strong>и</strong><br />

теолошк<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>.<br />

На Православн<strong>и</strong>от богословск<strong>и</strong> факултет во Скопје<br />

се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв, втор <strong>и</strong> трет ц<strong>и</strong>клус –<br />

докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по теолог<strong>и</strong>ја. До денес, на Факултетот<br />

се зап<strong>и</strong>шан<strong>и</strong><br />

околу 1.250 студент<strong>и</strong>,<br />

од ко<strong>и</strong> 275 се д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>.<br />

На Факултетот<br />

под <strong>и</strong>ст<strong>и</strong><br />

услов<strong>и</strong> се зап<strong>и</strong>шуваат<br />

канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong> од<br />

двата пола, машк<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

женск<strong>и</strong>. Оваа бројка<br />

од д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> девојк<strong>и</strong><br />

знач<strong>и</strong>телно ја пополн<strong>и</strong> вероуч<strong>и</strong>телската фела,<br />

која стартуваше со учебната 2008/09 год<strong>и</strong>на. Д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

теолоз<strong>и</strong> од овој Факултет денес се на маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> надвор од земјата, на познат<strong>и</strong> теолошк<strong>и</strong><br />

центр<strong>и</strong> во светот.<br />

Факултетот располага со една општа б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека со<br />

ч<strong>и</strong>тална, со која се кор<strong>и</strong>стат наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те <strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те.<br />

Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отечн<strong>и</strong>от фонд <strong>и</strong>знесува над 9.000 пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong>.<br />

Освен неа, посто<strong>и</strong> <strong>и</strong> легат – завештена б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека,<br />

оставн<strong>и</strong>на од прв<strong>и</strong>от декан на Факултетот, арх<strong>и</strong>еп<strong>и</strong>скопот<br />

Гавр<strong>и</strong>л, <strong>и</strong> таа бро<strong>и</strong> 2.000 пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong>. Има <strong>и</strong> каб<strong>и</strong>нетск<strong>и</strong><br />

б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong><br />

ко<strong>и</strong> <strong>и</strong>м служат на<br />

наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те. Својата<br />

задача б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong>те<br />

ја остваруваат<br />

со набавка <strong>и</strong> средување<br />

на кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>,<br />

сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> друг<strong>и</strong><br />

публ<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на предмет<strong>и</strong>те што се <strong>и</strong>зучуваат<br />

на Факултетот, како <strong>и</strong> од друг<strong>и</strong> д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>. Во<br />

склоп на Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отеката <strong>и</strong>ма Археографска ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја,<br />

која се гр<strong>и</strong>ж<strong>и</strong> за пр<strong>и</strong>б<strong>и</strong>рање на ракоп<strong>и</strong>сн<strong>и</strong> <strong>и</strong> старопечатен<strong>и</strong><br />

кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong> во спец<strong>и</strong>јален б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отечен фонд пр<strong>и</strong><br />

Факултетот. Таа вод<strong>и</strong> гр<strong>и</strong>жа за зашт<strong>и</strong>та на ракоп<strong>и</strong>с<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> старопечатен<strong>и</strong>те кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> за н<strong>и</strong>вно проучување<br />

<strong>и</strong> презентац<strong>и</strong>ја пред научната јавност.<br />

Професор<strong>и</strong>те од Богословск<strong>и</strong>от факултет остваруваат<br />

меѓусебна соработка со професорската ел<strong>и</strong>та на<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје. Учествуваат<br />

во повеќе заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, научн<strong>и</strong> соб<strong>и</strong>р<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> <strong>и</strong> докторск<strong>и</strong> д<strong>и</strong>сертац<strong>и</strong><strong>и</strong>, особено со сродн<strong>и</strong>те<br />

наук<strong>и</strong><br />

на теолог<strong>и</strong>јата,<br />

како<br />

што се:<br />

средновековната<br />

кн<strong>и</strong>жевност,<br />

л<strong>и</strong>нгв<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ката,<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>јата,<br />

уметноста,<br />

арх<strong>и</strong>тектурата<br />

<strong>и</strong> друг<strong>и</strong>.<br />

10 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

р<strong>и</strong>родно-математ<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от факултет, како една од<br />

П најстар<strong>и</strong>те <strong>и</strong> најголем<strong>и</strong> ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“, е препознатл<strong>и</strong>в бренд во<br />

в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е во нашата земја. Образовната <strong>и</strong><br />

научно<strong>и</strong>стражувачката дејност на Факултетот е во<br />

подрачјето на фундаменталн<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>: математ<strong>и</strong>ката,<br />

ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ката, хем<strong>и</strong>јата, б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> географ<strong>и</strong>јата,<br />

вклучувајќ<strong>и</strong> г<strong>и</strong> <strong>и</strong> етнолог<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> антрополог<strong>и</strong>јата,<br />

како спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> хуман<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>.<br />

Факултетот нуд<strong>и</strong> ш<strong>и</strong>рока лепеза на модерно<br />

д<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> (8) <strong>и</strong> наставн<strong>и</strong> насок<strong>и</strong><br />

(29) на прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, на втор ц<strong>и</strong>клус – маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> на трет ц<strong>и</strong>клус – докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. Во духот на современ<strong>и</strong>те<br />

трендов<strong>и</strong> на европското в<strong>и</strong>соко образован<strong>и</strong>е,<br />

знач<strong>и</strong>телен дел од студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> <strong>и</strong>маат <strong>и</strong>нтерд<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>нарен<br />

карактер (анал<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чка б<strong>и</strong>охем<strong>и</strong>ја,<br />

молекуларна б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја, <strong>и</strong>тн.) <strong>и</strong>л<strong>и</strong> <strong>и</strong>маат нагласена<br />

апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вна пр<strong>и</strong>рода (математ<strong>и</strong>чка економ<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ка<br />

на компјутерск<strong>и</strong> хардвер, тур<strong>и</strong>зам <strong>и</strong>тн.).<br />

В<strong>и</strong>сок<strong>и</strong>те стандард<strong>и</strong> на образовн<strong>и</strong>от процес се резултат<br />

на долгата научна <strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувачка трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на<br />

Факултетот, во кој се негува духот на компет<strong>и</strong>т<strong>и</strong>вност<br />

<strong>и</strong> академска <strong>и</strong>новат<strong>и</strong>вност. Со гордост може да се потврд<strong>и</strong><br />

дека објавувањето на научн<strong>и</strong> резултат<strong>и</strong> во прест<strong>и</strong>жн<strong>и</strong><br />

меѓународн<strong>и</strong> сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја е долгогод<strong>и</strong>шен <strong>и</strong> перманентен<br />

успех на академск<strong>и</strong>от кадар на Факултетот.<br />

Од вкупн<strong>и</strong>от број објавен<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> трудов<strong>и</strong> во меѓународн<strong>и</strong><br />

сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја со фактор на вл<strong>и</strong>јан<strong>и</strong>е од македонск<strong>и</strong><br />

автор<strong>и</strong>, повеќе од 30% се на автор<strong>и</strong> од Пр<strong>и</strong>родно-математ<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от<br />

факултет, што е резултат со кој не може<br />

да се пофал<strong>и</strong> н<strong>и</strong>ту една друга академска <strong>и</strong>снт<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

во нашата земја. Оттука, Факултетот е меѓународно<br />

препознатл<strong>и</strong>в рег<strong>и</strong>онален <strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong> центар, кој ја<br />

уж<strong>и</strong>ва поддршката на реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> фондац<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

Фулбрајт (САД), како <strong>и</strong> Александер фон Хумболт <strong>и</strong><br />

ДААД (Герман<strong>и</strong>ја). Покрај другото, в<strong>и</strong>сок<strong>и</strong>от квал<strong>и</strong>тет<br />

на образовн<strong>и</strong>от процес е резултат на богатата меѓународна<br />

соработка <strong>и</strong> вмреженост на Факултетот со голем<br />

број странск<strong>и</strong> академск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>, што овозможува<br />

<strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вна академска размена на <strong>и</strong>стражувач<strong>и</strong> <strong>и</strong> студент<strong>и</strong>.<br />

Денес Факултетот располага со <strong>и</strong>звонреден <strong>и</strong>нфраструктурен<br />

капац<strong>и</strong>тет за современа в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong><br />

научна дејност. Во последнава децен<strong>и</strong>ја Факултетот<br />

<strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вно се модерн<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра со лаборатор<strong>и</strong>ска опрема<br />

преку ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ска поддршка на Европската ун<strong>и</strong>ја,<br />

Фондац<strong>и</strong>јата „Александер фон Хумболт“, програмата<br />

„Темпус“, Меѓународната агенц<strong>и</strong>ја за атомска енерг<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong>тн. Овој процес беше крун<strong>и</strong>сан претходната год<strong>и</strong>на со<br />

вложувања на Владата на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја во<br />

в<strong>и</strong>с<strong>и</strong>на од околу два м<strong>и</strong>л<strong>и</strong>она евра.<br />

Оттука, може недвосм<strong>и</strong>слено да се заклуч<strong>и</strong> дека<br />

Пр<strong>и</strong>родно-математ<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от факултет е место во кое се<br />

форм<strong>и</strong>ра <strong>и</strong>нтелектуалната <strong>и</strong> научна ел<strong>и</strong>та на нашата<br />

земја, а со тоа е <strong>и</strong> <strong>и</strong>звонредно место за студ<strong>и</strong>рање.<br />

ПРЕПОЗНАТЛИВ БРЕНД ВО МАКЕДОНСКОТО ВИСОКО ОБРАЗОВАНИЕ<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

11

томатолошк<strong>и</strong>от факултет во Скопје, како ед<strong>и</strong>-<br />

на УКИМ, <strong>и</strong>ма значајна улога во унапреду-<br />

Сн<strong>и</strong>ца<br />

вањето на оралното здравје на населен<strong>и</strong>ето во Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја, а <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко во рег<strong>и</strong>онот. Во стоматолог<strong>и</strong>јата,<br />

како наука, се случуваат брз<strong>и</strong> <strong>и</strong> прогрес<strong>и</strong>вн<strong>и</strong><br />

промен<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> се во согласност со општ<strong>и</strong>от, незап<strong>и</strong>рл<strong>и</strong>в<br />

развој на б<strong>и</strong>омед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> во целост.<br />

Стоматолошк<strong>и</strong>от факултет во Скопје е најстарата<br />

в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја од областа на стоматолог<strong>и</strong>јата<br />

во нашата држава. Во повеќедецен<strong>и</strong>ското<br />

постоење на Факултетот, н<strong>и</strong>з негов<strong>и</strong>те амф<strong>и</strong>театр<strong>и</strong>,<br />

предавалн<strong>и</strong> <strong>и</strong> вежбалн<strong>и</strong> пом<strong>и</strong>нале многу генерац<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

доктор<strong>и</strong> по дентална мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, забн<strong>и</strong> техн<strong>и</strong>чар<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

стоматолошк<strong>и</strong> сестр<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> се нос<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> на стоматолошката<br />

дејност <strong>и</strong>, соодветно на тоа, се најодговорн<strong>и</strong> за<br />

спроведување на превент<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те, х<strong>и</strong>руршк<strong>и</strong>те <strong>и</strong> терапевтск<strong>и</strong>те<br />

постапк<strong>и</strong> од доменот на стоматолог<strong>и</strong>јата.<br />

Денес, Стоматолошк<strong>и</strong>от факултет ја <strong>и</strong>зведува наставно-образовната<br />

дејност на тр<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

во дод<strong>и</strong>пломската настава. На Факултетот се <strong>и</strong>зведува<br />

настава за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те доктор<strong>и</strong> по дентална мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на,<br />

стручн<strong>и</strong>те забн<strong>и</strong> техн<strong>и</strong>чар<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> за стручн<strong>и</strong>те стоматолошк<strong>и</strong><br />

сестр<strong>и</strong>. Наставно-образовн<strong>и</strong>от процес го<br />

<strong>и</strong>зведуваат <strong>и</strong>скусн<strong>и</strong> <strong>и</strong> потврден<strong>и</strong> во својата струка<br />

предавач<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> зад себе ја <strong>и</strong>маат повеќедецен<strong>и</strong>ската<br />

трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на <strong>и</strong>зведување на теоретската <strong>и</strong> практ<strong>и</strong>чната<br />

настава, неопходно потребна за спроведување на<br />

секојдневната рут<strong>и</strong>на на стоматолоз<strong>и</strong>те, на стручн<strong>и</strong>те<br />

забн<strong>и</strong> техн<strong>и</strong>чар<strong>и</strong> <strong>и</strong> на стручн<strong>и</strong>те стоматолошк<strong>и</strong> сестр<strong>и</strong>.<br />

Реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата на оваа, за општеството важна м<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја,<br />

Стоматолошк<strong>и</strong>от факултет ја остварува како преку<br />

в<strong>и</strong>сокопрофес<strong>и</strong>онално остручен<strong>и</strong>от кадар, така <strong>и</strong><br />

преку современ<strong>и</strong>те учебн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> учебн<strong>и</strong> помагала ко<strong>и</strong> <strong>и</strong>м<br />

се неопходно потребн<strong>и</strong> на наш<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong> во запознавањето<br />

на пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>те на стоматолошката наука <strong>и</strong><br />

практ<strong>и</strong>ка. Практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те вежб<strong>и</strong> како неопходно потребен<br />

сегмент во едукац<strong>и</strong>јата на студент<strong>и</strong>те се <strong>и</strong>зведуваат<br />

во современо опремен<strong>и</strong> вежбалн<strong>и</strong> <strong>и</strong> амбулант<strong>и</strong>.<br />

Ш<strong>и</strong>рок<strong>и</strong>те хор<strong>и</strong>зонт<strong>и</strong> на современата стоматолошка<br />

наука се отворен<strong>и</strong> за с<strong>и</strong>те он<strong>и</strong>е што сакаат да се надградуваат<br />

<strong>и</strong> да г<strong>и</strong> прош<strong>и</strong>руваат сво<strong>и</strong>те теоретск<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> знаења. За оваа цел, на Стоматолошк<strong>и</strong>от<br />

факултет пр<strong>и</strong> УКИМ се <strong>и</strong>зведува настава за втор <strong>и</strong> трет<br />

ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong> преку ко<strong>и</strong> канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong>те се здоб<strong>и</strong>ваат<br />

со научен степен - маг<strong>и</strong>стер <strong>и</strong> доктор на стоматолошк<strong>и</strong><br />

наук<strong>и</strong> од одреден<strong>и</strong> област<strong>и</strong> на стоматолог<strong>и</strong>јата. Оваа<br />

настава ја <strong>и</strong>зведуваат акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong>скусн<strong>и</strong> наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

од разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> гранк<strong>и</strong> на стоматолог<strong>и</strong>јата.<br />

За он<strong>и</strong>е наш<strong>и</strong> колег<strong>и</strong>, пак, ко<strong>и</strong> ќе се определат сво<strong>и</strong>те<br />

профес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> амб<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> да г<strong>и</strong><br />

реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат во здравствената<br />

дејност, <strong>и</strong>маат можност да се<br />

зап<strong>и</strong>шат на спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја во<br />

некоја од стоматолошк<strong>и</strong>те спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

гранк<strong>и</strong>.<br />

Остануваме со надеж дека ова<br />

кратко претставување на Стоматолошк<strong>и</strong>от<br />

факултет во Скопје ќе го<br />

побуд<strong>и</strong> ваш<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нтерес да се определ<strong>и</strong>те<br />

за оваа хумана профес<strong>и</strong>ја<br />

која ќе в<strong>и</strong> овозмож<strong>и</strong> соодветен профес<strong>и</strong>онален<br />

ангажман <strong>и</strong> егз<strong>и</strong>стенц<strong>и</strong>ја<br />

од една, како <strong>и</strong> благородна м<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја<br />

да <strong>и</strong>м се помага на пац<strong>и</strong>ент<strong>и</strong>те<br />

кога е тоа потребно, од друга страна.<br />

Добре дојдовте на УКИМ -<br />

Стоматолошк<strong>и</strong> факултет<br />

во Скопје!<br />

12 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

ехнолошко-металуршк<strong>и</strong>от факултет посто<strong>и</strong> пове-<br />

од пет децен<strong>и</strong><strong>и</strong>. Н<strong>и</strong>з него пом<strong>и</strong>нале н<strong>и</strong>за гене-<br />

Тќе<br />

рац<strong>и</strong><strong>и</strong> на <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong> – технолоз<strong>и</strong> <strong>и</strong> металурз<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> успешно<br />

го <strong>и</strong>маат пронајдено своето место во ем<strong>и</strong>нентн<strong>и</strong><br />

фабр<strong>и</strong>к<strong>и</strong> <strong>и</strong> компан<strong>и</strong><strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> се стожер<strong>и</strong> на македонската<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја, но <strong>и</strong> надвор од земјата. ТМФ се наоѓа во<br />

техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от кампус на УКИМ, заедно со Маш<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от,<br />

Факултетот за електротехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> Факултетот за <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> компјутерско<br />

<strong>и</strong>нженерство.<br />

Факултетот во својата настава настојува да внесува<br />

нов<strong>и</strong>, модерн<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>, студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> г<strong>и</strong> следат<br />

нов<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во технолог<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> металург<strong>и</strong>јата. Согласно<br />

остварен<strong>и</strong>те контакт<strong>и</strong>, <strong>и</strong> одржан<strong>и</strong>те<br />

состаноц<strong>и</strong> со наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> членов<strong>и</strong>те на АЛУМНИздружен<strong>и</strong>ето<br />

на ТМФ, <strong>и</strong>звршена<br />

е модерн<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја, акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на нов<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> во прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус<br />

на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. Така секој кој е<br />

за<strong>и</strong>нтерес<strong>и</strong>ран да студ<strong>и</strong>ра на<br />

Технолошко-металуршк<strong>и</strong>от факултет<br />

може да се зап<strong>и</strong>ше на<br />

една од следн<strong>и</strong>те насок<strong>и</strong>:<br />

◊ металург<strong>и</strong>ја, д<strong>и</strong>зајн <strong>и</strong><br />

менаџмент<br />

◊ неорганско<br />

<strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> зашт<strong>и</strong>та<br />

на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на<br />

◊ пол<strong>и</strong>мерн<strong>и</strong> матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>д<strong>и</strong>зајн<br />

<strong>и</strong> менаџмент<br />

◊ д<strong>и</strong>зајн <strong>и</strong> менаџмент на<br />

технолошк<strong>и</strong>те процес<strong>и</strong><br />

◊ прехранбена<br />

технолог<strong>и</strong>ја <strong>и</strong><br />

б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>ја<br />

◊ <strong>и</strong>нженерство на<br />

матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

нанотехнолог<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Пр<strong>и</strong> завршувањето, секој студент се стекнува со<br />

т<strong>и</strong>тулата д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран <strong>и</strong>нженер-технолог <strong>и</strong>л<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженерметалург.<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те се кре<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> согласно европск<strong>и</strong>от<br />

кред<strong>и</strong>т трансфер с<strong>и</strong>стем, каде посто<strong>и</strong> можност за моб<strong>и</strong>лност<br />

<strong>и</strong> на друг<strong>и</strong> факултет<strong>и</strong> надвор од земјата. Факултетот<br />

нуд<strong>и</strong> можност за студ<strong>и</strong>рање во прв<strong>и</strong>от, втор<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong> трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, со која ТМФ г<strong>и</strong> покр<strong>и</strong>ва<br />

целосно с<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> н<strong>и</strong>воа на студ<strong>и</strong>рање. На втор<strong>и</strong>от<br />

ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат можност<strong>и</strong> да го надградат<br />

своето знаење на една од насок<strong>и</strong>те: металург<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> металн<strong>и</strong> матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>, екстракт<strong>и</strong>вна металург<strong>и</strong>ја,<br />

нов<strong>и</strong> матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong> – пол<strong>и</strong>мер<strong>и</strong>, неорганско <strong>и</strong>нженерство<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

<strong>и</strong> зашт<strong>и</strong>та на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на, процесно <strong>и</strong>нженерство,<br />

електрохем<strong>и</strong>ско <strong>и</strong>нженерство, текст<strong>и</strong>лна хем<strong>и</strong>ска<br />

технолог<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> еколог<strong>и</strong>ја, менаџмент на конфекц<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

процес<strong>и</strong>, прехранбена технолог<strong>и</strong>ја, б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>ја,<br />

управување со квал<strong>и</strong>тетот <strong>и</strong> безбедност на<br />

храната, <strong>и</strong>нженерство на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на, менаџмент<br />

на квал<strong>и</strong>тетот. На трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, од м<strong>и</strong>натата<br />

год<strong>и</strong>на, студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат можност да завршат<br />

докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на технолог<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> металург<strong>и</strong>јата.<br />

ТМФ, како ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ца на УКИМ, конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>р<strong>и</strong>рано работ<strong>и</strong>,<br />

како во Скопје така <strong>и</strong> на д<strong>и</strong>сперз<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

во Кавадарц<strong>и</strong>, каде се образува веќе третата генерац<strong>и</strong>ја<br />

на <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong> металурз<strong>и</strong><br />

од овој град. ТМФ на сво<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong>дн<strong>и</strong> студент<strong>и</strong> <strong>и</strong>м нуд<strong>и</strong><br />

модерн<strong>и</strong> современ<strong>и</strong> уч<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>,<br />

помагала, лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> со<br />

ко<strong>и</strong> <strong>и</strong>м се олеснуваат услов<strong>и</strong>те<br />

за студ<strong>и</strong>рање. Од друга<br />

страна, за олеснето студ<strong>и</strong>рање,<br />

согласно потп<strong>и</strong>шан<strong>и</strong>от<br />

Меморандум за соработка, за<br />

нов<strong>и</strong>те <strong>и</strong>дн<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>, обезбеден<strong>и</strong><br />

се ст<strong>и</strong>пенд<strong>и</strong><strong>и</strong> од страна<br />

на ем<strong>и</strong>нентн<strong>и</strong> македонск<strong>и</strong><br />

компан<strong>и</strong><strong>и</strong>, МОН <strong>и</strong> УКИМ. Пр<strong>и</strong>тоа,<br />

компан<strong>и</strong><strong>и</strong>те <strong>и</strong>м нудат на<br />

сво<strong>и</strong>те ст<strong>и</strong>пенд<strong>и</strong>ст<strong>и</strong> можност<br />

за вработување по завршувањето<br />

на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те. Досега првата<br />

генерац<strong>и</strong>ја на студент<strong>и</strong> -<br />

ст<strong>и</strong>пенд<strong>и</strong>ст<strong>и</strong> стартуваше со<br />

оваа академска 2012-2013<br />

год<strong>и</strong>на, пр<strong>и</strong> што <strong>и</strong>нтересот за<br />

<strong>и</strong>зучување на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong><br />

полека се зголемува.<br />

Од оваа год<strong>и</strong>на, ТМФ орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра<br />

рег<strong>и</strong>онален <strong>и</strong> државен<br />

натпревар на средн<strong>и</strong>те<br />

уч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шта од Македон<strong>и</strong>ја, од<br />

областа на НАНОТЕХНОЛОГИЈАТА, под покров<strong>и</strong>телство<br />

на м<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерот за образован<strong>и</strong>е <strong>и</strong> наука, м-р Панче<br />

Кралев. Учеството на многу т<strong>и</strong>мов<strong>и</strong> <strong>и</strong> ментор<strong>и</strong> на повеќе<br />

од чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong>есет<strong>и</strong>на средн<strong>и</strong> уч<strong>и</strong>л<strong>и</strong>шта од Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја е знач<strong>и</strong>телен показател дека <strong>и</strong>нтересот на<br />

средношколц<strong>и</strong>те за техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> е огромен.<br />

Д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нженер – технолог <strong>и</strong> металург може<br />

својата кар<strong>и</strong>ера да ја отпочне во некоја компан<strong>и</strong>ја,<br />

како во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја така <strong>и</strong> надвор од неа, но<br />

посто<strong>и</strong> <strong>и</strong> можност со своето знаење да отвор<strong>и</strong> <strong>и</strong> започне<br />

свој самостоен б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с од соодветната област.<br />

13

акултетот за ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>-<br />

ја остварува својата м<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја<br />

Фна<br />

преку унапредување на општеството, едуц<strong>и</strong>рајќ<strong>и</strong><br />

доктор<strong>и</strong> по ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на,<br />

во рамк<strong>и</strong>те на пош<strong>и</strong>рок<strong>и</strong>от јавен <strong>и</strong><br />

профес<strong>и</strong>онален с<strong>и</strong>стем на здравството,<br />

преку контрола <strong>и</strong> зашт<strong>и</strong>та на здравјето <strong>и</strong><br />

благосостојбата на ж<strong>и</strong>вотн<strong>и</strong>те, луѓето <strong>и</strong><br />

окол<strong>и</strong>ната, како <strong>и</strong> поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>рање на<br />

Факултетот како центар на квал<strong>и</strong>тет кој<br />

обезбедува конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> услуг<strong>и</strong><br />

за јавноста. Орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> е поделен во<br />

тр<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong>: Инст<strong>и</strong>тут за храна, Ветер<strong>и</strong>нарен<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут <strong>и</strong> Инст<strong>и</strong>тут за репродукц<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> б<strong>и</strong>омед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на. Во рамк<strong>и</strong>те на ов<strong>и</strong>е<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong> се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> одделн<strong>и</strong><br />

катедр<strong>и</strong>, лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>, кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>к<strong>и</strong> <strong>и</strong> центр<strong>и</strong>.<br />

Наставн<strong>и</strong>от кадар моментално го соч<strong>и</strong>нуваат<br />

вкупно 20 наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, од ко<strong>и</strong> 8 редовн<strong>и</strong><br />

професор<strong>и</strong>, 7 вонредн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>,<br />

5 доцент<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> 11 соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, од ко<strong>и</strong><br />

е 1 доктор на наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> 10 маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong>. На Факултетот<br />

за ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на се<br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> тр<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>: ветер<strong>и</strong>нарна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на (<strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус), ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на (докторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус) <strong>и</strong> безбедност на храна<br />

(докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус).<br />

Ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на (<strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од<br />

прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус). Дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по ветер<strong>и</strong>нарна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на се деф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> како <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус, порад<strong>и</strong> фактот што профес<strong>и</strong>јата<br />

ветер<strong>и</strong>нарен лекар во Европската ун<strong>и</strong>ја спаѓа во<br />

регул<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те профес<strong>и</strong><strong>и</strong> (Д<strong>и</strong>рект<strong>и</strong>ва на ЕУ 2005/36).<br />

Траат 5,5 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> (11 семестр<strong>и</strong>), со вкупно 330 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>.<br />

Со д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>рањето се стекнува в<strong>и</strong>сокообразовната<br />

квал<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја доктор по ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на. Б<strong>и</strong>дејќ<strong>и</strong><br />

се работ<strong>и</strong> за <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, овозможен е<br />

д<strong>и</strong>ректен пр<strong>и</strong>стап на докторск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус.<br />

Ветер<strong>и</strong>нарна мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на (докторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус).<br />

Докторск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по ветер<strong>и</strong>нарна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

како тр<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (6 семестр<strong>и</strong>)<br />

со вкупно 180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>, <strong>и</strong> со<br />

н<strong>и</strong>вното завршување се стекнува<br />

в<strong>и</strong>сокообразовната квал<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја<br />

доктор на наук<strong>и</strong> по ветер<strong>и</strong>нарна<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на. Оваа студ<strong>и</strong>ска<br />

програма моментално <strong>и</strong>ма акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рано<br />

3 ментор<strong>и</strong>.<br />

Безбедност на храна (докторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус). И<br />

ов<strong>и</strong>е докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

како тр<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> (6 семестр<strong>и</strong>)<br />

со вкупно 180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>, а<br />

со н<strong>и</strong>вното завршување се стекнува<br />

в<strong>и</strong>сокообразовната квал<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја<br />

доктор на наук<strong>и</strong> по<br />

безбедност на храна. И оваа студ<strong>и</strong>ска<br />

програма моментално <strong>и</strong>ма<br />

акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рано 3 ментор<strong>и</strong>.<br />

14 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

акултетот за д<strong>и</strong>зајн <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> на мебел <strong>и</strong><br />

Фентер<strong>и</strong>ер во Скопје претставува ед<strong>и</strong>нствена в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

<strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачка установа од<br />

областа на технолог<strong>и</strong>јата на дрвото <strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајнот на мебел<br />

<strong>и</strong> ентер<strong>и</strong>ер, <strong>и</strong> својот развој го насочува во спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чна<br />

научна област, ед<strong>и</strong>нствена во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Оваа област г<strong>и</strong> трет<strong>и</strong>ра дрвото, дрвен<strong>и</strong>те <strong>и</strong><br />

недрвен<strong>и</strong>те матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong> во технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>те за мебел <strong>и</strong><br />

ентер<strong>и</strong>ер, технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>те за обработка на дрвото, д<strong>и</strong>зајнот<br />

на мебелот <strong>и</strong> ентер<strong>и</strong>ерот, уредувањето на ж<strong>и</strong>вотн<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong> работн<strong>и</strong>от простор.<br />

Во образовн<strong>и</strong>от процес на Факултетот се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />

чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус - маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. Во фаза<br />

на воведување е трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong> - ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Во овој момент на прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на Факултетот<br />

опстојуваат две студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>: механ<strong>и</strong>чка технолог<strong>и</strong>ја<br />

на дрвото<br />

(МТД) <strong>и</strong> проект<strong>и</strong>рање<br />

<strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>ја на<br />

мебел <strong>и</strong> ентер<strong>и</strong>ер<br />

(ПТМЕ). Исто така, согласно<br />

со усогласувањата<br />

со Законот за<br />

в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е,<br />

на Факултетот<br />

се акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> две<br />

нов<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

од прв ц<strong>и</strong>клус<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>: <strong>и</strong>нженерство<br />

на мебел <strong>и</strong> дрво<br />

(ИМД) <strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајн на мебел<br />

<strong>и</strong> ентер<strong>и</strong>ер (ДМЕ).<br />

На Факултетот,<br />

во фаза на акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја<br />

е една студ<strong>и</strong>ска<br />

програма од<br />

втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>: д<strong>и</strong>зајн <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> на мебел <strong>и</strong><br />

ентер<strong>и</strong>ер (ДТМЕ).<br />

Во учебната 2013/2014 год<strong>и</strong>на, на Факултетот се<br />

предв<strong>и</strong>дува да се зап<strong>и</strong>шат студент<strong>и</strong> на новоакред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус на<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те за стекнување научен степен - доктор на<br />

наук<strong>и</strong> се <strong>и</strong>зведуваат според менторск<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем. Во<br />

фаза е <strong>и</strong>зработка на елаборат за акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја на ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Внатрешната орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ска поставеност на Факултетот<br />

се состо<strong>и</strong> од: катедр<strong>и</strong>, Лаборатор<strong>и</strong>ја за тест<strong>и</strong>рање<br />

на мебел, лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> во состав на катедр<strong>и</strong>те,<br />

центр<strong>и</strong>, Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека <strong>и</strong> Стручна <strong>и</strong> адм<strong>и</strong>н<strong>и</strong>страт<strong>и</strong>вна<br />

служба.<br />

Во состав на Факултетот, постојат следн<strong>и</strong>ве катедр<strong>и</strong>:<br />

Катедра за анатом<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> својства на дрвото,<br />

Катедра за маш<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, енергет<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> транспорт, Катедра<br />

за пр<strong>и</strong>марна преработка на дрвото, Катедра за композ<strong>и</strong>тн<strong>и</strong><br />

матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>, Катедра за проект<strong>и</strong>рање на мебел<br />

<strong>и</strong> ентер<strong>и</strong>ер, Катедра за конструкц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> подготовка на<br />

про<strong>и</strong>зводството, Катедра за технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> на ф<strong>и</strong>налното<br />

про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> Катедра за економ<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />

на дрвната <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја.<br />

Зарад<strong>и</strong> <strong>и</strong>зведување, орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> потт<strong>и</strong>кнување<br />

на научно<strong>и</strong>стражувачката <strong>и</strong> наставно-образовната работа,<br />

пренесување на современ<strong>и</strong>те метод<strong>и</strong> на работа,<br />

сознан<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувања, како <strong>и</strong> за <strong>и</strong>зведување на<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ско-документац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong><br />

на Факултетот се форм<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> центр<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> освен<br />

наведен<strong>и</strong>те акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>,<br />

вршат <strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>менувачка, односно<br />

апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вна<br />

дејност - Центарот за<br />

профес<strong>и</strong>онална<br />

обука <strong>и</strong> кар<strong>и</strong>ера<br />

(ЦЕПРОК), Центарот<br />

за <strong>и</strong>стражување <strong>и</strong><br />

развој во дрвната<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја (ЦИРДИ)<br />

<strong>и</strong> Компјутерск<strong>и</strong>от<br />

центар.<br />

Лаборатор<strong>и</strong>јата<br />

за тест<strong>и</strong>рање на мебел<br />

претставува <strong>и</strong>нтегрален<br />

дел на Факултетот<br />

<strong>и</strong> според<br />

дејноста која ја остварува<br />

<strong>и</strong> опремата<br />

со која располага е ед<strong>и</strong>нствена од овој т<strong>и</strong>п во<br />

Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја. Таа се прост<strong>и</strong>ра на површ<strong>и</strong>на<br />

од 490 m 2 , со целосно <strong>и</strong>зградена <strong>и</strong>нфраструктура.<br />

Основната дејност на Лаборатор<strong>и</strong>јата е насочена кон<br />

<strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тување на квал<strong>и</strong>тетот на про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong>те од дрвната<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја, како <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> дрвн<strong>и</strong> <strong>и</strong> недрвн<strong>и</strong> матер<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>.<br />

Опремата за Лаборатор<strong>и</strong>јата е набавена од референтн<strong>и</strong><br />

про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> <strong>и</strong> овозможува спроведување на<br />

метод<strong>и</strong> <strong>и</strong> постапк<strong>и</strong> за <strong>и</strong>стражувања во согласност со<br />

европск<strong>и</strong>те норм<strong>и</strong> од соодветната област. На овој<br />

нач<strong>и</strong>н се создаден<strong>и</strong> услов<strong>и</strong> за доб<strong>и</strong>вање на релевантн<strong>и</strong><br />

резултат<strong>и</strong> од <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тувањата, ко<strong>и</strong> во целост ќе г<strong>и</strong><br />

задоволат потреб<strong>и</strong>те на стопанск<strong>и</strong>те субјект<strong>и</strong> во<br />

Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја, но <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко.<br />

15

акултетот за драмск<strong>и</strong><br />

Фуметност<strong>и</strong>, во рамк<strong>и</strong>те на<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

во Скопје, е уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

факултет <strong>и</strong> научно-наставна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

од подрачјето на<br />

драмск<strong>и</strong>те уметност<strong>и</strong>, во кој се<br />

<strong>и</strong>зведуваат ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од областа на театарот,<br />

ф<strong>и</strong>лмот <strong>и</strong> телев<strong>и</strong>з<strong>и</strong>јата н<strong>и</strong>з уметн<strong>и</strong>чко<br />

<strong>и</strong> научно творештво, продукц<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> јавно пр<strong>и</strong>кажување на<br />

уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те остварувања.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од<br />

прв ц<strong>и</strong>клус по драмско актерство,<br />

драматург<strong>и</strong>ја, театарска<br />

реж<strong>и</strong>ја, продукц<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>лмска <strong>и</strong><br />

ТВ-реж<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>лмско <strong>и</strong> ТВ-сн<strong>и</strong>мање<br />

<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>лмска <strong>и</strong> ТВ-монтажа,<br />

траат осум семестр<strong>и</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong><br />

год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, според ЕКТС.<br />

На Факултетот се <strong>и</strong>зведуваат <strong>и</strong> постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

по актерска <strong>и</strong>гра, драматург<strong>и</strong>ја, продукц<strong>и</strong>ја, театарска<br />

реж<strong>и</strong>ја, театролог<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>лмско <strong>и</strong> електронско<br />

сн<strong>и</strong>мање, ф<strong>и</strong>лмска <strong>и</strong> ТВ-реж<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>лмско <strong>и</strong> ТВ-сценар<strong>и</strong>о<br />

<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>лмска <strong>и</strong> ТВ-монтажа.<br />

Во тек е акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>јата за трет ц<strong>и</strong>клус - докторск<strong>и</strong><br />

уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Наставн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от <strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от кадар на Факултетот<br />

е составен од редот на најпознат<strong>и</strong>те творц<strong>и</strong> во<br />

област<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> г<strong>и</strong> предаваат, како реж<strong>и</strong>сер<strong>и</strong>, актер<strong>и</strong>,<br />

драмск<strong>и</strong> автор<strong>и</strong>, сценар<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>, познавач<strong>и</strong> на сценск<strong>и</strong>от<br />

говор <strong>и</strong> сценск<strong>и</strong>те дв<strong>и</strong>жења <strong>и</strong> танц<strong>и</strong>, мајстор<strong>и</strong> на камерата<br />

<strong>и</strong> монтажата, продуцент<strong>и</strong>, театролоз<strong>и</strong>, <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>чар<strong>и</strong><br />

на кн<strong>и</strong>жевноста <strong>и</strong> уметноста. Најголем број од н<strong>и</strong>в се<br />

доб<strong>и</strong>тн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на многу познат<strong>и</strong> наград<strong>и</strong>.<br />

Пр<strong>и</strong>донесот на Факултетот за драмск<strong>и</strong> уметност<strong>и</strong> во<br />

културата <strong>и</strong> творештвото во Македон<strong>и</strong>ја е несомнено<br />

забележан повеќекратно. Генерац<strong>и</strong><strong>и</strong>те актер<strong>и</strong>, драматурз<strong>и</strong>,<br />

реж<strong>и</strong>сер<strong>и</strong>, сн<strong>и</strong>мател<strong>и</strong>, монтажер<strong>и</strong> <strong>и</strong> продуцент<strong>и</strong><br />

школуван<strong>и</strong> во него, во овој м<strong>и</strong>г се дв<strong>и</strong>жечка с<strong>и</strong>ла на<br />

театарското, ф<strong>и</strong>лмското <strong>и</strong> телев<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ското творештво.<br />

Тој успех беше <strong>и</strong>стакнуван <strong>и</strong> наградуван на многу <strong>и</strong>нтернац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> домашн<strong>и</strong> фест<strong>и</strong>вал<strong>и</strong>.<br />

Квал<strong>и</strong>тетот <strong>и</strong> квал<strong>и</strong>тетната обука за студент<strong>и</strong>те, како<br />

<strong>и</strong> ст<strong>и</strong>мул<strong>и</strong>рањето на н<strong>и</strong>вната <strong>и</strong>новат<strong>и</strong>вност се основа<br />

за целата в<strong>и</strong>зура на Факултетот за драмск<strong>и</strong> уметност<strong>и</strong><br />

која обезбедува <strong>и</strong>м<strong>и</strong>џ на поч<strong>и</strong>тувана <strong>и</strong> успешна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

со знач<strong>и</strong>телна предност пред друг<strong>и</strong>те вакв<strong>и</strong><br />

в<strong>и</strong>сокообразовн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> во земјата <strong>и</strong> во рег<strong>и</strong>онот.<br />

Во учебната 2012/2013 год<strong>и</strong>на, Факултетот за<br />

драмск<strong>и</strong> уметност<strong>и</strong> во Скопје ќе зап<strong>и</strong>шува студент<strong>и</strong> на<br />

следн<strong>и</strong>ве студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>:<br />

Наз<strong>и</strong>в на<br />

акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

Времетраење на<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те во семестр<strong>и</strong><br />

<strong>Број</strong> на редовн<strong>и</strong><br />

студент<strong>и</strong> во државна<br />

квота<br />

<strong>Број</strong> на редовн<strong>и</strong><br />

студент<strong>и</strong> со<br />

коф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>рање<br />

1.<br />

Драмск<strong>и</strong> актер<strong>и</strong><br />

VIII<br />

6<br />

6<br />

2.<br />

Продукц<strong>и</strong>ја<br />

VIII<br />

5<br />

5<br />

16 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

акултетот за електротехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

Фтехнолог<strong>и</strong><strong>и</strong> (ФЕИТ) во Скопје е ед<strong>и</strong>нствената<br />

в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во Македон<strong>и</strong>ја која <strong>и</strong>стовремено<br />

г<strong>и</strong> негува електроенергет<strong>и</strong>ката, <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> н<strong>и</strong>з сво<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> од прв, втор <strong>и</strong> трет ц<strong>и</strong>клус, с<strong>и</strong>те орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

според европск<strong>и</strong>от кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем<br />

(ЕКТС). Со трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја од повеќе од 50 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, ФЕИТ<br />

успешно создава електро<strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>, маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong> <strong>и</strong> доктор<strong>и</strong><br />

на наук<strong>и</strong> оспособен<strong>и</strong> да одговорат на пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> постојан<strong>и</strong>те промен<strong>и</strong> на современото општество. Од<br />

форм<strong>и</strong>рањето па до денес, во оваа <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја своето<br />

образован<strong>и</strong>е го стекнале 7383 д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> електро<strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>,<br />

790 електро<strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>, 551 маг<strong>и</strong>стер <strong>и</strong> 103<br />

доктор<strong>и</strong> на наук<strong>и</strong>. Успехот во долгогод<strong>и</strong>шната едукац<strong>и</strong>ја<br />

на квал<strong>и</strong>тетн<strong>и</strong>, в<strong>и</strong>сокообразован<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> <strong>и</strong> меѓународно<br />

пр<strong>и</strong>знаената д<strong>и</strong>плома се долж<strong>и</strong>, пред сѐ, на<br />

стручн<strong>и</strong>от кадар на ФЕИТ <strong>и</strong> заложб<strong>и</strong>те за постојано<br />

надградување <strong>и</strong> усовршување на содрж<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

програм<strong>и</strong>. Последн<strong>и</strong>те позначајн<strong>и</strong> промен<strong>и</strong> на<br />

постојн<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> се направен<strong>и</strong> м<strong>и</strong>натата<br />

год<strong>и</strong>на, кога целосно се <strong>и</strong>нов<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong><br />

од дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, со што на <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong><br />

на ФЕИТ <strong>и</strong>м се овозможува да <strong>и</strong>зберат една од<br />

следн<strong>и</strong>те седум студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>: електроенергет<strong>и</strong>ка,<br />

автомат<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> обновл<strong>и</strong>в<strong>и</strong> <strong>и</strong>звор<strong>и</strong> на енерг<strong>и</strong>ја;<br />

електроенергетск<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>; електроенергет<strong>и</strong>ка, управување<br />

<strong>и</strong> менаџмент; компјутерско с<strong>и</strong>стемско <strong>и</strong>нженерство,<br />

автомат<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> робот<strong>и</strong>ка; компјутерск<strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженерство; компјутерско хардверско <strong>и</strong>нженерство<br />

<strong>и</strong> електрон<strong>и</strong>ка; телекомун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ско <strong>и</strong>нженерство.<br />

Покрај <strong>и</strong>нов<strong>и</strong>рањето на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong><br />

од прв ц<strong>и</strong>клус, оваа год<strong>и</strong>на се <strong>и</strong>нов<strong>и</strong>раат <strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те<br />

програм<strong>и</strong> на маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. Во рамк<strong>и</strong>те на<br />

нов<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус, <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те постд<strong>и</strong>пломц<strong>и</strong> на<br />

ФЕИТ ќе можат да следат настава на 19 програм<strong>и</strong>, од<br />

ко<strong>и</strong> седум програм<strong>и</strong> се <strong>и</strong>нтерд<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>нарн<strong>и</strong>. Во голем<br />

број студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> се вклучен<strong>и</strong> <strong>и</strong> наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> од<br />

неколку факултет<strong>и</strong> од УКИМ <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>.<br />

Покрај студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те од прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус,<br />

од 2011 год<strong>и</strong>на, кога почна со работа Школата<br />

за докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на УКИМ, на студ<strong>и</strong>ската<br />

програма електротехн<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>, орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рана од ФЕИТ, се<br />

зап<strong>и</strong>шан<strong>и</strong> повеќе од 20 студент<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>раат<br />

според ЕКТС. Во рамк<strong>и</strong>те на с<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong><br />

ц<strong>и</strong>клус<strong>и</strong> на студ<strong>и</strong>рање, студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат<br />

можност да стекнуваат практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> знаења во<br />

повеќе од 20 лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> на ФЕИТ, од ко<strong>и</strong><br />

дел се целосно опремен<strong>и</strong> со современ<strong>и</strong> уред<strong>и</strong>,<br />

компјутер<strong>и</strong> <strong>и</strong> софтвер. Современ<strong>и</strong>от нач<strong>и</strong>н<br />

на студ<strong>и</strong>рање по ЕКТС на студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>м дава<br />

можност за <strong>и</strong>збор на д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong> од повеќе<br />

разл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong> област<strong>и</strong> <strong>и</strong> проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рање на своето<br />

образован<strong>и</strong>е според сопствен<strong>и</strong>те желб<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

аф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>. Можноста за <strong>и</strong>збор <strong>и</strong> комб<strong>и</strong>н<strong>и</strong>рање<br />

на разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong> на студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>м овозможува<br />

да се стекнат со знаење <strong>и</strong> вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> ќе <strong>и</strong>м<br />

помогнат поедноставно да се пр<strong>и</strong>способат на услов<strong>и</strong>те<br />

на пазарот на трудот. Најзначаен показател за успехот<br />

во спроведувањето на образовн<strong>и</strong>от процес на ФЕИТ е<br />

што по завршувањето на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те, д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те<br />

електро<strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>, маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong> <strong>и</strong> доктор<strong>и</strong> на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

наук<strong>и</strong> стануваат акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> ч<strong>и</strong>н<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> во општеството <strong>и</strong><br />

доб<strong>и</strong>ваат значајн<strong>и</strong> поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> во стопанството, образован<strong>и</strong>ето<br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>јата, како во Македон<strong>и</strong>ја, така <strong>и</strong> надвор<br />

од неа. Студент<strong>и</strong>те на ФЕИТ се акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> <strong>и</strong> во повеќе<br />

студентск<strong>и</strong> орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong> како IEEE, IAESTE, BEST <strong>и</strong><br />

EESTEC, а се редовн<strong>и</strong> учесн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> на Електр<strong>и</strong>јадата <strong>и</strong><br />

студентск<strong>и</strong>те <strong>и</strong>гр<strong>и</strong>, каде што редовно пост<strong>и</strong>гнуваат<br />

одл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> резултат<strong>и</strong>.<br />

Покрај пр<strong>и</strong>донесот во полето на едукац<strong>и</strong>јата, ФЕИТ<br />

дава постојан пр<strong>и</strong>донес <strong>и</strong> во развојот на науката во<br />

глобалн<strong>и</strong> рамк<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> во развојот на науката <strong>и</strong> стопанството<br />

во нашата држава. Само во последн<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong><br />

год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, кадр<strong>и</strong>те на ФЕИТ се појавуваат како автор<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

коавтор<strong>и</strong> на над 120 трудов<strong>и</strong> објавен<strong>и</strong> во меѓународн<strong>и</strong><br />

сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја, повеќе од 260 трудов<strong>и</strong> објавен<strong>и</strong> во зборн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

на меѓународн<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> конференц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> голем број<br />

трудов<strong>и</strong> презент<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> на научн<strong>и</strong> <strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> с<strong>и</strong>мпоз<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>.<br />

Инженерството подразб<strong>и</strong>ра практ<strong>и</strong>чна пр<strong>и</strong>мена на<br />

<strong>и</strong>новат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> решен<strong>и</strong>ја за потреб<strong>и</strong>те на стопанството ко<strong>и</strong><br />

се разв<strong>и</strong>ваат преку долгогод<strong>и</strong>шната заемна соработка,<br />

но <strong>и</strong> во рамк<strong>и</strong>те на меѓународн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, каде што<br />

научн<strong>и</strong>те дост<strong>и</strong>гнувања <strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong>те се разв<strong>и</strong>ваат во<br />

соработка со водечк<strong>и</strong> научн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, експерт<strong>и</strong> <strong>и</strong> компан<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

од цел<strong>и</strong>от свет. ФЕИТ <strong>и</strong>ма одл<strong>и</strong>чна соработка со сродн<strong>и</strong>те<br />

факултет<strong>и</strong> на Балканот, како <strong>и</strong> со реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

научно<strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> во цел<strong>и</strong>от<br />

свет. Соработката со н<strong>и</strong>в се одв<strong>и</strong>ва во рамк<strong>и</strong>те на<br />

б<strong>и</strong>латералн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, но <strong>и</strong> во рамк<strong>и</strong>те на проект<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

од ЕУ <strong>и</strong>л<strong>и</strong> друг<strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

17

акултетот за земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна во<br />

ФСкопје се вбројува меѓу најстар<strong>и</strong>те в<strong>и</strong>сокообразовн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> еден од основач<strong>и</strong>те на в<strong>и</strong>сокото<br />

образован<strong>и</strong>е во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја, односно<br />

еден од темел<strong>и</strong>те на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

во Скопје.<br />

За долгата <strong>и</strong> успешна трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на Факултетот за<br />

земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна во состав на УКИМ говор<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

бројката од преку 7400 д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> земјоделск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>,<br />

над 400 маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong> на земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, преку<br />

220 доктор<strong>и</strong> на земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, што од друга страна<br />

<strong>и</strong>ма огромно значење врз развојот <strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувањата на<br />

земјоделско-прехранбен<strong>и</strong>от сектор во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Факултетот располага со зграда од околу 10.000<br />

m2, преку 30 лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> од ко<strong>и</strong> неко<strong>и</strong> се меѓу најсовремен<strong>и</strong>те<br />

во државата <strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко, 6 амф<strong>и</strong>театр<strong>и</strong> за<br />

над 800 студент<strong>и</strong>, преку 30 предавалн<strong>и</strong> за помал<strong>и</strong> груп<strong>и</strong><br />

на студент<strong>и</strong>, современа <strong>и</strong> модерн<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рана б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека<br />

со богат кн<strong>и</strong>жен фонд од областа на земјоделството<br />

<strong>и</strong> храната, 3 компјутерск<strong>и</strong> уч<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, <strong>и</strong>нтернетпр<strong>и</strong>стап<br />

за вработен<strong>и</strong>те <strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> услов<strong>и</strong><br />

потребн<strong>и</strong> за наставата <strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачката работа.<br />

Факултетот за земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна е една од<br />

прв<strong>и</strong>те в<strong>и</strong>сокообразовн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја<br />

која влезе во болоњск<strong>и</strong>те реформ<strong>и</strong>. Имено, во<br />

2001 год<strong>и</strong>на, заедно со друг<strong>и</strong> чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> факултет<strong>и</strong> во<br />

рамк<strong>и</strong>те на УКИМ, Факултетот го воведе ЕКТ-с<strong>и</strong>стемот<br />

во наставн<strong>и</strong>от процес. Денес, Факултетот за земјоделск<strong>и</strong><br />

наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна работ<strong>и</strong> по пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>те на Болоња, со<br />

целосно <strong>и</strong>мплемент<strong>и</strong>ран кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем, рац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

предметн<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>, опт<strong>и</strong>мално оптоварување<br />

на студент<strong>и</strong>те, конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рано оценување,<br />

остварување на моб<strong>и</strong>лност на друг<strong>и</strong><br />

факултет<strong>и</strong> <strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> во државата <strong>и</strong><br />

странство <strong>и</strong> др.<br />

Факултетот за земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

храна отсекогаш водел гр<strong>и</strong>жа за кадарот<br />

што треба да про<strong>и</strong>злезе од оваа <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја,<br />

особено за продуц<strong>и</strong>рање квал<strong>и</strong>тетн<strong>и</strong><br />

студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> ќе б<strong>и</strong>дат конкурентн<strong>и</strong> на<br />

пазарот на трудот. Во последн<strong>и</strong>ве неколку<br />

год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, Факултетот <strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вно работеше<br />

на утврдување на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong><br />

ко<strong>и</strong> се баран<strong>и</strong> на пазарот на трудот, особено<br />

спец<strong>и</strong>јалност<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> во моментот се<br />

деф<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>тарн<strong>и</strong> <strong>и</strong> атракт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>, со цел студент<strong>и</strong>те<br />

да стекнат знаења <strong>и</strong> вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong> со ко<strong>и</strong><br />

полесно ќе ст<strong>и</strong>гнат до вработување. За таа<br />

цел, согласно со Законот за в<strong>и</strong>сокото<br />

образован<strong>и</strong>е на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја <strong>и</strong><br />

Болоњската декларац<strong>и</strong>ја, Факултетот во<br />

2010 год<strong>и</strong>на <strong>и</strong>зврш<strong>и</strong> <strong>и</strong>змен<strong>и</strong> <strong>и</strong> акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја<br />

на постојн<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

на прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по ко<strong>и</strong> <strong>и</strong> беше препознатл<strong>и</strong>в<br />

досега, како <strong>и</strong> орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја на нов<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> по лозарство <strong>и</strong> в<strong>и</strong>нарство, квал<strong>и</strong>тет<br />

<strong>и</strong> безбедност на храна. Во 2012 год<strong>и</strong>на е <strong>и</strong>звршено<br />

<strong>и</strong>нов<strong>и</strong>рање на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> од прв <strong>и</strong> втор<br />

ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. На <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>, Факултетот <strong>и</strong>м г<strong>и</strong><br />

нуд<strong>и</strong> следн<strong>и</strong>ве студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

агроеконом<strong>и</strong>ка, екоземјоделство, квал<strong>и</strong>тет <strong>и</strong> безбедност<br />

на храна, град<strong>и</strong>нарство <strong>и</strong> цвеќарство, овоштарство<br />

со лозарство, поледелство, лозарство <strong>и</strong> в<strong>и</strong>нарство,<br />

зашт<strong>и</strong>та на растен<strong>и</strong>јата-ф<strong>и</strong>томед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, преработка<br />

на земјоделск<strong>и</strong> про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong> <strong>и</strong> ан<strong>и</strong>мална б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>ја,<br />

како <strong>и</strong> вкупно 36 модул<strong>и</strong> на втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> во 10 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>, <strong>и</strong> тоа:<br />

ф<strong>и</strong>томед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, раст<strong>и</strong>телна б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>ја, преработка<br />

на земјоделск<strong>и</strong> про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong> од ан<strong>и</strong>мално потекло,<br />

ан<strong>и</strong>мална б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>ја, менаџмент на ж<strong>и</strong>вотна<br />

сред<strong>и</strong>на во земјоделството, механ<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја, агроеконом<strong>и</strong>ка,<br />

квал<strong>и</strong>тет <strong>и</strong> безбедност на храна, меѓународн<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по агроб<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по агротур<strong>и</strong>зам.<br />

Следејќ<strong>и</strong> г<strong>и</strong> во целост нов<strong>и</strong>те теков<strong>и</strong> во областа на<br />

земјоделството <strong>и</strong> храната, покрај наставно-образовн<strong>и</strong>от<br />

процес, Факултетот за земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна<br />

конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рано г<strong>и</strong> одржува <strong>и</strong> г<strong>и</strong> разв<strong>и</strong>ва научно<strong>и</strong>стражувачката<br />

работа, апл<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> меѓународната соработка.<br />

На овој нач<strong>и</strong>н, наставно-соработн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от кадар<br />

<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат можност постојано да б<strong>и</strong>дат во тек<br />

со нов<strong>и</strong>те барања <strong>и</strong> стандард<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> про<strong>и</strong>злегуваат од<br />

современото ж<strong>и</strong>веење, а со тоа <strong>и</strong> н<strong>и</strong>вно севкупно пр<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>жување<br />

до современ<strong>и</strong>те теков<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> вл<strong>и</strong>јаат врз<br />

подобрување на наставно-образовн<strong>и</strong>от процес во цел<strong>и</strong>на.<br />

18 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

сновна цел <strong>и</strong> дејност на Фа-<br />

за <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

Окултетот<br />

наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> компјутерско <strong>и</strong>нженерство<br />

(ФИНКИ) е образован<strong>и</strong>е на кадр<strong>и</strong><br />

ко<strong>и</strong> ќе пр<strong>и</strong>донесат кон развојот на<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чката наука <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>ја<br />

во Македон<strong>и</strong>ја. ФИНКИ, како<br />

дел од УКИМ, е најголем <strong>и</strong> најпрест<strong>и</strong>жен<br />

факултет за <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> компјутерско <strong>и</strong>нженерство<br />

во Македон<strong>и</strong>ја, а <strong>и</strong>сто така е <strong>и</strong> меѓу<br />

најголем<strong>и</strong>те такв<strong>и</strong> факултет<strong>и</strong> во<br />

рег<strong>и</strong>онот.<br />

На ФИНКИ работат<br />

најголем број од најдобр<strong>и</strong>те<br />

професор<strong>и</strong> за <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чка<br />

технолог<strong>и</strong>ја<br />

во Македон<strong>и</strong>ја. Наставн<strong>и</strong>от<br />

кадар на ФИНКИ соч<strong>и</strong>нува<br />

39 професор<strong>и</strong> <strong>и</strong> околу<br />

50 соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>. Покрај<br />

<strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вната научна <strong>и</strong><br />

наставна дејност, наставн<strong>и</strong>от<br />

кадар <strong>и</strong>ма д<strong>и</strong>ректен<br />

контакт со домашн<strong>и</strong>те <strong>и</strong><br />

странск<strong>и</strong>те б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с-сектор<strong>и</strong><br />

од областа на <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те<br />

технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

како <strong>и</strong> д<strong>и</strong>ректен контакт <strong>и</strong><br />

соработка со странск<strong>и</strong><br />

професор<strong>и</strong> <strong>и</strong> факултет<strong>и</strong>.<br />

Студ<strong>и</strong>рањето на ФИНКИ<br />

се олеснува со помош на<br />

современо опремен<strong>и</strong> лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

факултетск<strong>и</strong><br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

компјутерск<strong>и</strong> центар, безж<strong>и</strong>чен <strong>и</strong>нтернет,<br />

кој го покр<strong>и</strong>ва цел<strong>и</strong>от простор<br />

на Факултетот, <strong>и</strong> современ<strong>и</strong><br />

електронск<strong>и</strong> серв<strong>и</strong>с<strong>и</strong> за студент<strong>и</strong>те.<br />

Во текот на студ<strong>и</strong>рањето посто<strong>и</strong><br />

задолж<strong>и</strong>телна практ<strong>и</strong>ка за с<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>,<br />

која трае најмалку еден месец<br />

во год<strong>и</strong>ната. Соработката на<br />

Факултетот со <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>јата нуд<strong>и</strong><br />

можност за реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на ов<strong>и</strong>е<br />

студентск<strong>и</strong> практ<strong>и</strong>к<strong>и</strong> во земјата <strong>и</strong> во<br />

странство, реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на д<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong><br />

работ<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на<br />

делов<strong>и</strong> од едукат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong><br />

по неко<strong>и</strong> од предмет<strong>и</strong>те.<br />

Тр<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong> чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong><br />

дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>:<br />

• компјутерск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нженерство;<br />

• мрежн<strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>;<br />

• пр<strong>и</strong>мена на е-технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>;<br />

• компјутерска едукац<strong>и</strong>ја;<br />

• <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> компјутерско<br />

<strong>и</strong>нженерство;<br />

• профес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка;<br />

• академск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка;<br />

• профес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Едногод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> <strong>и</strong> двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong><br />

маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

• <strong>и</strong>нженерство на<br />

<strong>и</strong>нтел<strong>и</strong>гентн<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>;<br />

• компјутерск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>;<br />

• код<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> кр<strong>и</strong>птограф<strong>и</strong>ја;<br />

• софтверско <strong>и</strong>нженерство<br />

(TEMPUS);<br />

• компјутерск<strong>и</strong> мреж<strong>и</strong> <strong>и</strong> е-<br />

технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>;<br />

• <strong>и</strong>нтел<strong>и</strong>гентн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>он<strong>и</strong><br />

с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>;<br />

• софтверско <strong>и</strong>нженерство;<br />

• содрж<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> баз<strong>и</strong>рано<br />

пребарување;<br />

• б<strong>и</strong>о<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка;<br />

• еко<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка (TEMPUS);<br />

• с<strong>и</strong>стем во ч<strong>и</strong>п (TEMPUS).<br />

Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус:<br />

• компјутерск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нженерство;<br />

• <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка.<br />

ФИНКИ - ПОГЛЕД КОН ИДНИНАТА.<br />

19

акултетот за л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong> уметност<strong>и</strong> пр<strong>и</strong> Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>-<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје е фор-<br />

Фтетот<br />

м<strong>и</strong>ран во 1980 год<strong>и</strong>на. ФЛУ е прв уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> факултет<br />

<strong>и</strong> наставно-научна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја од подрачјето на л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong>те<br />

уметност<strong>и</strong>, во кој се <strong>и</strong>зведуваат студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од прв <strong>и</strong><br />

втор ц<strong>и</strong>клус од областа на л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong>те уметност<strong>и</strong>, л<strong>и</strong>ковната<br />

педагог<strong>и</strong>ја, пр<strong>и</strong>менет<strong>и</strong>те уметност<strong>и</strong>, д<strong>и</strong>зајнот,<br />

в<strong>и</strong>зуелната култура <strong>и</strong> сл.<br />

Сместен е во тр<strong>и</strong> разл<strong>и</strong>чно лоц<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> објект<strong>и</strong> во<br />

Скопје: Сул<strong>и</strong>-ан (стара Скопска чарш<strong>и</strong>ја), дел од зградата<br />

на ПФ <strong>„Св</strong>. Кл<strong>и</strong>мент Охр<strong>и</strong>дск<strong>и</strong>“ <strong>и</strong> објект „Ателјеа“<br />

(до ПФ). Располага со д<strong>и</strong>дакт<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> простор од околу<br />

3200 м 2 , со 17 ателјеа <strong>и</strong> 12 лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong> опремен<strong>и</strong> со<br />

адекватна <strong>и</strong> современа опрема.<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те од прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

според европск<strong>и</strong>от кред<strong>и</strong>т-трансфер с<strong>и</strong>стем (ЕКТС).<br />

Наставата на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те од прв ц<strong>и</strong>клус (дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) на ФЛУ се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра во чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong>год<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

на чет<strong>и</strong>р<strong>и</strong> катедр<strong>и</strong>: сл<strong>и</strong>карство, вајарство, граф<strong>и</strong>ка<br />

<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ковна педагог<strong>и</strong>ја. Преку <strong>и</strong>нд<strong>и</strong>в<strong>и</strong>дуалната настава<br />

на ов<strong>и</strong>е катедр<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> се основната структура на ФЛУ,<br />

се овозможува негување на поед<strong>и</strong>нечн<strong>и</strong>те аф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

способност<strong>и</strong>, со ед<strong>и</strong>нствена цел - студент<strong>и</strong>те по завршувањето<br />

на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те да можат да ја ант<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>раат<br />

својата л<strong>и</strong>ковно-естетска арт<strong>и</strong>кулац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> да го пронајдат<br />

своето место на македонската <strong>и</strong> светската л<strong>и</strong>ковна<br />

сцена.<br />

Покрај мат<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те стручн<strong>и</strong> предмет<strong>и</strong>, се <strong>и</strong>зведува <strong>и</strong><br />

насочена настава: граф<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајн, конзервац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong><br />

реставрац<strong>и</strong>ја, театарска, ф<strong>и</strong>лмска <strong>и</strong> ТВ-сценограф<strong>и</strong>ја,<br />

кост<strong>и</strong>мограф<strong>и</strong>ја, модно кре<strong>и</strong>рање <strong>и</strong> текст<strong>и</strong>л, ан<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ран<br />

ф<strong>и</strong>лм, рачна <strong>и</strong>зработка на харт<strong>и</strong>ја, д<strong>и</strong>зајн на ун<strong>и</strong>катна<br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ска керам<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> сл.<br />

Од 1996 год<strong>и</strong>на, Факултетот орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра <strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од<br />

втор ц<strong>и</strong>клус (постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>), по област<strong>и</strong>те:<br />

сл<strong>и</strong>карство, вајарство <strong>и</strong> граф<strong>и</strong>ка, а од 2010 <strong>и</strong> од областа<br />

конзервац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> реставрац<strong>и</strong>ја, со цел насочување на<br />

канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong>те кон пов<strong>и</strong>сок<strong>и</strong>те креат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> стандард<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рање на н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нд<strong>и</strong>в<strong>и</strong>дуалн<strong>и</strong> д<strong>и</strong>скурс<strong>и</strong>.<br />

ВИЗИЈА НА ФЛУ:<br />

• најдобра в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја од областа<br />

на л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong>те уметност<strong>и</strong>, во земјата <strong>и</strong> во<br />

рег<strong>и</strong>онот;<br />

• најдобар <strong>и</strong>збор за млад<strong>и</strong>те креат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong>;<br />

• моб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање на најаф<strong>и</strong>рм<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те уметн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

стручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong>;<br />

• најповолн<strong>и</strong> услов<strong>и</strong> за работа.<br />

МИСИЈА НА ФЛУ:<br />

• конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рано негување <strong>и</strong> разв<strong>и</strong>вање на л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong>те<br />

уметност<strong>и</strong> со модерно конц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>ран наставнообразовен<br />

процес за потт<strong>и</strong>кнување <strong>и</strong> збогатување<br />

на творечката фантаз<strong>и</strong>ја;<br />

• нудење можност<strong>и</strong> за <strong>и</strong>новац<strong>и</strong>ја во наставно-образовн<strong>и</strong>от<br />

процес <strong>и</strong> потт<strong>и</strong>кнување на <strong>и</strong>стражувањето<br />

зарад<strong>и</strong> разв<strong>и</strong>вање на в<strong>и</strong>зуелната култура.<br />

ЦЕЛИ НА ФЛУ:<br />

• образување на кадр<strong>и</strong> <strong>и</strong> подобрување на<br />

квал<strong>и</strong>тетот;<br />

• усовршување на академск<strong>и</strong>от кадар;<br />

• збогатување на л<strong>и</strong>ковното творештво <strong>и</strong><br />

аф<strong>и</strong>рмац<strong>и</strong>ја на л<strong>и</strong>ковната култура;<br />

• пр<strong>и</strong>мена на нов<strong>и</strong>те технолог<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

ДЕЈНОСТИ<br />

Меѓународната соработка на ФЛУ претставува<br />

дел од процес<strong>и</strong>те на <strong>и</strong>нтернац<strong>и</strong>онал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />

на културата <strong>и</strong> образован<strong>и</strong>ето. Особено<br />

вн<strong>и</strong>ман<strong>и</strong>е се посветува на соработката со соодветн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> надвор од земјата на полето<br />

на меѓународната размена на кадр<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

студент<strong>и</strong>. ФЛУ орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра предавања <strong>и</strong> работ<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

со поканет<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ковн<strong>и</strong> уметн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, професор<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>стакнат<strong>и</strong> профес<strong>и</strong>оналц<strong>и</strong>.<br />

Спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раната Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека на Факултетот<br />

располага со богат фонд од 3000 кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>,<br />

4000 сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја, 5000 каталоз<strong>и</strong>, 180 в<strong>и</strong>деокасет<strong>и</strong>,<br />

<strong>и</strong>здан<strong>и</strong>ја на граф<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> мап<strong>и</strong>, документарн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> <strong>и</strong>гран<strong>и</strong> долгометражн<strong>и</strong> арт-ф<strong>и</strong>лмов<strong>и</strong>,<br />

како <strong>и</strong> друг в<strong>и</strong>д на в<strong>и</strong>зуелен матер<strong>и</strong>јал. Лоц<strong>и</strong>рана<br />

е во објектот Сул<strong>и</strong>-ан.<br />

20 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

акултетот за муз<strong>и</strong>чка уметност во Скопје е нај-<br />

муз<strong>и</strong>чка в<strong>и</strong>сокообразовна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

Фстарата<br />

во Македон<strong>и</strong>ја што образува профес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> во<br />

с<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> на муз<strong>и</strong>чката уметност. Основан во 1966<br />

год<strong>и</strong>на, член е на УКИМ од 1973 год<strong>и</strong>на, од кога <strong>и</strong> започнува<br />

со прв<strong>и</strong>те маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. ФМУ - Скопје е<br />

член на меѓународната Aсоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong>ја нa европск<strong>и</strong> конзерватор<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>,<br />

муз<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> академ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> в<strong>и</strong>сок<strong>и</strong> школ<strong>и</strong> (AEC).<br />

Во моментов, ФМУ нуд<strong>и</strong> 38 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од<br />

прв <strong>и</strong> втор ц<strong>и</strong>клус во следн<strong>и</strong>ве област<strong>и</strong>:<br />

• композ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја<br />

• оркестарско д<strong>и</strong>р<strong>и</strong>г<strong>и</strong>рање<br />

• хорско д<strong>и</strong>р<strong>и</strong>г<strong>и</strong>рање<br />

• муз<strong>и</strong>чка теор<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> педагог<strong>и</strong>ја<br />

• муз<strong>и</strong>колог<strong>и</strong>ја<br />

• етномуз<strong>и</strong>колог<strong>и</strong>ја<br />

• сонолог<strong>и</strong>ја со мулт<strong>и</strong>мед<strong>и</strong>ја<br />

• народн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong><br />

• флејта, обоа, клар<strong>и</strong>нет, фагот, саксофон, хорна,<br />

труба, тромбон, туба, харфа, п<strong>и</strong>јано, в<strong>и</strong>ол<strong>и</strong>на,<br />

в<strong>и</strong>ола, в<strong>и</strong>олончело, контрабас, хармон<strong>и</strong>ка,<br />

г<strong>и</strong>тара, соло-пеење<br />

• балетска педагог<strong>и</strong>ја - клас<strong>и</strong>чен балет, современ<br />

танц<br />

• популарн<strong>и</strong> жанр<strong>и</strong> - аранж<strong>и</strong>рање, п<strong>и</strong>јано, г<strong>и</strong>тара,<br />

саксофон, труба, тромбон, контрабас, уд<strong>и</strong>рачк<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong>, соло-пеење.<br />

За потреб<strong>и</strong>те на наставата <strong>и</strong> профес<strong>и</strong>оналното образување<br />

на студент<strong>и</strong>те, ФМУ располага со неколку голем<strong>и</strong><br />

ансамбл<strong>и</strong> со ко<strong>и</strong> редовно реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра успешн<strong>и</strong><br />

концертн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong> самостојно <strong>и</strong> во соработка со друг<strong>и</strong><br />

муз<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> во Македон<strong>и</strong>ја:<br />

• С<strong>и</strong>мфон<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> оркестар<br />

• Мешан хор „Драган Шуплевск<strong>и</strong>“<br />

• Камерен оркестар „Сол<strong>и</strong>ст<strong>и</strong> на ФМУ“<br />

• Б<strong>и</strong>г-бенд<br />

• Оркестар од народн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong><br />

• Оркестар од г<strong>и</strong>тар<strong>и</strong><br />

• Оркестар од хармон<strong>и</strong>к<strong>и</strong><br />

• бројн<strong>и</strong> клас<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> камерн<strong>и</strong> <strong>и</strong> поп-ансамбл<strong>и</strong>.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

21

акултетот за ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чка култура е в<strong>и</strong>сокошколска<br />

Ф<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во состав на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>.<br />

<strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј”, задолжен за подготвување на стручн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> од областа на ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чката култура<br />

(к<strong>и</strong>нез<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата). Факултетот е основан на 8.7.1977<br />

год<strong>и</strong>на, со Одлука на Собран<strong>и</strong>ето на СРМ (Закон за<br />

основање на Факултет за ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чка култура, објавен во<br />

Службен весн<strong>и</strong>к на СРМ бр. 30 од 15.8.1977 год<strong>и</strong>на).<br />

Од основањето до денес, Факултетот образувал<br />

голем број стручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> од областа на ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чката<br />

култура, а денес тој функц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ра со тр<strong>и</strong> ц<strong>и</strong>клус<strong>и</strong> на<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

• На прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус академск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (4 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>),<br />

студент<strong>и</strong>те на насоката ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чко <strong>и</strong> здравствено<br />

образован<strong>и</strong>е се стекнуваат со 240 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong> <strong>и</strong> ја<br />

доб<strong>и</strong>ваат д<strong>и</strong>пломата: ДИПЛОМИРАН ПРОФЕСОР<br />

ПО ФИЗИЧКО И ЗДРАВСТВЕНО ОБРАЗОВАНИЕ (се<br />

образуваат за работа во основното, средното <strong>и</strong><br />

в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е).<br />

• На прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус стручн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (3 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>),<br />

студент<strong>и</strong>те на насоката спорт се стекнуваат со<br />

180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong> <strong>и</strong> ја доб<strong>и</strong>ваат д<strong>и</strong>пломата: ДИПЛО-<br />

МИРАН СПОРТСКИ ТРЕНЕР ПО СООДВЕТНИОТ<br />

СПОРТ – атлет<strong>и</strong>ка, бокс, борење, ватерполо,<br />

велос<strong>и</strong>пед<strong>и</strong>зам, г<strong>и</strong>мнаст<strong>и</strong>ка, карате, к<strong>и</strong>к-бокс,<br />

кошарка, одбојка, пл<strong>и</strong>вање, ракомет, спорт за<br />

<strong>и</strong>нвал<strong>и</strong>д<strong>и</strong>, стрелаштво, ск<strong>и</strong>јање, ф<strong>и</strong>тнес, фудбал,<br />

џудо <strong>и</strong> др. (се образуваат за работа во спортск<strong>и</strong>те<br />

клубов<strong>и</strong> на с<strong>и</strong>те н<strong>и</strong>воа, спортск<strong>и</strong>те федерац<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

здружен<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong><strong>и</strong>).<br />

Во тек се акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong><strong>и</strong>те на <strong>и</strong>нтегралн<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong><br />

за подготовка на стручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> за: к<strong>и</strong>нез<strong>и</strong>терап<strong>и</strong>ја,<br />

спортска рекреац<strong>и</strong>ја, стручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> за л<strong>и</strong>ца со посебн<strong>и</strong><br />

потреб<strong>и</strong>, стручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> ќе ја<br />

реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат наставата по предметот<br />

ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чко <strong>и</strong> здравствено образован<strong>и</strong>е<br />

во одделенската настава (I - V одд.).<br />

Во соработка со Правн<strong>и</strong>от факултет<br />

„Јуст<strong>и</strong>н<strong>и</strong>јан Прв<strong>и</strong>“, како посебен<br />

модул во четврта год<strong>и</strong>на, акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рана<br />

е студ<strong>и</strong>ската програма за<br />

спортско нов<strong>и</strong>нарство.<br />

Во рамк<strong>и</strong>те на прв<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на Факултетот, студент<strong>и</strong>те<br />

реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат теренска настава по<br />

ск<strong>и</strong>јање, летно логорување <strong>и</strong> план<strong>и</strong>нарска<br />

тура.<br />

кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>, а во моментов се акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> две<br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>. На првата студ<strong>и</strong>ска<br />

програма, студент<strong>и</strong>те го доб<strong>и</strong>ваат научн<strong>и</strong>от<br />

степен МАГИСТЕР ПО КИНЕЗИОЛОГИЈА. На<br />

втората студ<strong>и</strong>ска програма, која е во соработка<br />

со Економск<strong>и</strong>от факултет, студент<strong>и</strong>те се<br />

стекнуваат со научн<strong>и</strong>от степен МАГИСТЕР ПО<br />

СПОРТСКИ МЕНАЏМЕНТ.<br />

Во тек се акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong><strong>и</strong>те за маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од<br />

областа на спортот.<br />

• На трет<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус - докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (3 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>),<br />

студент<strong>и</strong>те се стекнуваат со 180 кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong> <strong>и</strong> го доб<strong>и</strong>ваат<br />

научн<strong>и</strong>от степен ДОКТОР НА НАУКИ ОД<br />

ОБЛАСТА НА КИНЕЗИОЛОГИЈАТА.<br />

Факултетот располога со 4 спортск<strong>и</strong> сал<strong>и</strong>, од ко<strong>и</strong><br />

мулт<strong>и</strong>функц<strong>и</strong>оналната сала „Македонск<strong>и</strong> херо<strong>и</strong>“ е со<br />

голем<strong>и</strong>на од 1500 м², со капац<strong>и</strong>тет од 500 сед<strong>и</strong>шта. Во<br />

рамк<strong>и</strong>те на Факултетот <strong>и</strong>ма: 4 предавалн<strong>и</strong> <strong>и</strong> 1 амф<strong>и</strong>театар<br />

ко<strong>и</strong> се опремен<strong>и</strong> со ауд<strong>и</strong>ов<strong>и</strong>зуелна опрема, моб<strong>и</strong>лна<br />

б<strong>и</strong>омехан<strong>и</strong>чко-спортска лаборатор<strong>и</strong>ја во која се<br />

тест<strong>и</strong>раат најразл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> субјект<strong>и</strong> (студент<strong>и</strong>, спорт<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>,<br />

учен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, рекреат<strong>и</strong>вц<strong>и</strong>), Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека со б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отечен<br />

фонд од 5.000 кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>, сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја, монограф<strong>и</strong><strong>и</strong>, б<strong>и</strong>лтен<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> друг<strong>и</strong> потребн<strong>и</strong> учебн<strong>и</strong> помагала. Во рамк<strong>и</strong>те на Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отеката<br />

<strong>и</strong>ма 10 компјутер<strong>и</strong> со <strong>и</strong>нтернет-пр<strong>и</strong>стап, со<br />

што се овозможува поврзување со реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> светск<strong>и</strong><br />

б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong>, а на тој нач<strong>и</strong>н, пак, се овозможува следење<br />

на нов<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те од областа на к<strong>и</strong>нез<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата.<br />

Факултетот за ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>чка култура во Скопје успешно<br />

соработува со голем број <strong>и</strong>стородн<strong>и</strong> факултет<strong>и</strong> во Европа<br />

<strong>и</strong> во светот.<br />

• На втор<strong>и</strong>от ц<strong>и</strong>клус (маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong>)<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> (една год<strong>и</strong>на), студент<strong>и</strong>те<br />

се стекнуваат со 60<br />

22 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

Ф армацевтск<strong>и</strong>от<br />

факултет, основан<br />

во 1977 год<strong>и</strong>на, е<br />

најстарата в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

научна <strong>и</strong><br />

здравствена <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

од областа на<br />

фармац<strong>и</strong>јата во земјата,<br />

која спроведува<br />

едукац<strong>и</strong>ја од с<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong><br />

ц<strong>и</strong>клус<strong>и</strong> согласно со<br />

Законот за в<strong>и</strong>сокото<br />

образован<strong>и</strong>е, Д<strong>и</strong>рект<strong>и</strong>вата<br />

на ЕУ за едукац<strong>и</strong>ја<br />

во сферата на регул<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те<br />

профес<strong>и</strong><strong>и</strong>, декларац<strong>и</strong><strong>и</strong>те<br />

на Европската<br />

асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong>ја на<br />

факултет<strong>и</strong> по фармац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> препорак<strong>и</strong>те од Болоњската<br />

декларац<strong>и</strong>ја. Следејќ<strong>и</strong> г<strong>и</strong> современ<strong>и</strong>те едукат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong><br />

процес<strong>и</strong> <strong>и</strong> дв<strong>и</strong>жења на пазарот на трудот, Факултетот<br />

е постојано ангаж<strong>и</strong>ран во осовременување на постојн<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> д<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>рање на нов<strong>и</strong> академск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> област<strong>и</strong><br />

на здравствената дејност. Плод на вакв<strong>и</strong>от ангажман<br />

се: современата студ<strong>и</strong>ска програма од прв <strong>и</strong> втор <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<br />

ц<strong>и</strong>клус (300 ЕКТС-кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>) за стекнување со<br />

звањето маг<strong>и</strong>стер по фармац<strong>и</strong>ја, која овозможува стекнување<br />

со современ<strong>и</strong> знаења за вршење на фармацевтската<br />

профес<strong>и</strong>ја во здравствената дејност, фармацевтската<br />

<strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја, регулаторн<strong>и</strong>те тела, образовната <strong>и</strong><br />

научно<strong>и</strong>стражувачката дејност; студ<strong>и</strong>ската програма<br />

од прв ц<strong>и</strong>клус (180 ЕКТС-кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>) за стекнување со<br />

звањето д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран лаборатор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> б<strong>и</strong>о<strong>и</strong>нженер, која<br />

овозможува создавање на кадр<strong>и</strong> за работн<strong>и</strong> места поврзан<strong>и</strong><br />

со мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нска д<strong>и</strong>јагност<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> лаборатор<strong>и</strong>ска<br />

практ<strong>и</strong>ка во фармацевтско-хем<strong>и</strong>ската, козмет<strong>и</strong>чката <strong>и</strong><br />

прехранбената <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја; академск<strong>и</strong>те маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус<br />

(60-120 ЕКТС-кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>) од област<strong>и</strong>те <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ска фармац<strong>и</strong>ја,<br />

фармацевтска регулат<strong>и</strong>ва, здравствен менаџмент<br />

<strong>и</strong> фармакоеконом<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>тотерап<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> козметолог<strong>и</strong>ја;<br />

докторск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет ц<strong>и</strong>клус (180 ЕКТС-кред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>)<br />

за стекнување со звањето доктор на наук<strong>и</strong>, област:<br />

б<strong>и</strong>омед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, поле: фармац<strong>и</strong>ја. Согласно<br />

со Законот за здравствена зашт<strong>и</strong>та, на Факултетот<br />

се спроведува <strong>и</strong> постд<strong>и</strong>пломска едукац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> усовршување<br />

на здравствен<strong>и</strong> работн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> во следн<strong>и</strong>ве спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

област<strong>и</strong> од здравствената дејност: кл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>чка<br />

фармац<strong>и</strong>ја, фармако<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>ка, фармацевтска практ<strong>и</strong>ка,<br />

фармацевтска технолог<strong>и</strong>ја, <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тување <strong>и</strong> контрола<br />

на леков<strong>и</strong>, леков<strong>и</strong>т<strong>и</strong> растен<strong>и</strong>ја (фармакогноз<strong>и</strong>ја),<br />

сан<strong>и</strong>тарна хем<strong>и</strong>ја, токс<strong>и</strong>колошка хем<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нска<br />

лаборатор<strong>и</strong>ска генет<strong>и</strong>ка.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>, Факултетот го соч<strong>и</strong>нуваат пет <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong>:<br />

Инст<strong>и</strong>тутот за фармацевтска технолог<strong>и</strong>ја, Инст<strong>и</strong>тутот<br />

за фармацевтска хем<strong>и</strong>ја, Инст<strong>и</strong>тутот за пр<strong>и</strong>менета<br />

б<strong>и</strong>охем<strong>и</strong>ја, Инст<strong>и</strong>тутот за фармакогноз<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> Инст<strong>и</strong>тутот<br />

за пр<strong>и</strong>менета хем<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> фармацевтск<strong>и</strong> анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>,<br />

а во рамк<strong>и</strong>те на Факултетот, покрај наставно-научната<br />

дејност, се спроведува <strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вна дејност преку<br />

Центарот за <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тување <strong>и</strong> контрола на леков<strong>и</strong>, Нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong>от<br />

центар за давање <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong><strong>и</strong> за леков<strong>и</strong>, Центарот<br />

за б<strong>и</strong>омолекуларн<strong>и</strong> фармацевтск<strong>и</strong> анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>, Центарот<br />

за контрола на труења, Центарот за фармацевтска<br />

нанотехнолог<strong>и</strong>ја, Центарот за пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong> про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> Центарот за конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рана едукац<strong>и</strong>ја. Наставно-научн<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от кадар е несеб<strong>и</strong>чно посветен на<br />

развојот на Факултетот <strong>и</strong> обезбедување сред<strong>и</strong>на за<br />

учење која ќе <strong>и</strong>м овозмож<strong>и</strong> на студент<strong>и</strong>те основн<strong>и</strong>,<br />

стручн<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>нтерпрофес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> познавања за продукт<strong>и</strong>вна<br />

профес<strong>и</strong>онална <strong>и</strong> научна кар<strong>и</strong>ера <strong>и</strong> развој на<br />

вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong> за еф<strong>и</strong>касна <strong>и</strong> одговорна т<strong>и</strong>мска работа.<br />

Факултетот е вклучен во н<strong>и</strong>за проект<strong>и</strong>, ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

од домашн<strong>и</strong> <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>, фондов<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> од фармацевтската <strong>и</strong>ндустр<strong>и</strong>ја. Во реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата на<br />

едукат<strong>и</strong>вната <strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачката дејност, Факултетот<br />

трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>онално соработува со друг<strong>и</strong> ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от (Пр<strong>и</strong>родно-математ<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от факултет,<br />

Технолошко-металуршк<strong>и</strong>от факултет, Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>от<br />

факултет, Правн<strong>и</strong>от факултет, Економск<strong>и</strong>от факултет,<br />

Ветер<strong>и</strong>нарн<strong>и</strong>от факултет, Стоматолошк<strong>и</strong>от факултет),<br />

Македонската академ<strong>и</strong>ја на наук<strong>и</strong>те <strong>и</strong> уметност<strong>и</strong>те,<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong> здравствен<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>, фармацевтск<strong>и</strong><br />

компан<strong>и</strong><strong>и</strong>, регулаторн<strong>и</strong> тела <strong>и</strong> асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong><strong>и</strong> во земјата<br />

<strong>и</strong> асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> факултет<strong>и</strong> од областа на б<strong>и</strong>омед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>те<br />

наук<strong>и</strong> надвор од земјата, од Данска, Шведска,<br />

Белг<strong>и</strong>ја, Франц<strong>и</strong>ја, Герман<strong>и</strong>ја, Словен<strong>и</strong>ја, Турц<strong>и</strong>ја,<br />

Бугар<strong>и</strong>ја, Срб<strong>и</strong>ја, Итал<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> САД. Ем<strong>и</strong>нентн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong><br />

од Факултетот за фармацевтск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> во Копенхаген,<br />

Данска <strong>и</strong> Фармацевтск<strong>и</strong>от факултет пр<strong>и</strong> <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

Хаџетепе во Анкара, Турц<strong>и</strong>ја, се <strong>и</strong> почесн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong><br />

на наш<strong>и</strong>от <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>.<br />

23

ајголем<strong>и</strong>от успех на оваа <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја се генерац<strong>и</strong><strong>и</strong>те<br />

млад<strong>и</strong> луѓе ко<strong>и</strong> своето образован<strong>и</strong>е н<strong>и</strong> го<br />

Н<br />

доверуваат нам <strong>и</strong> се нос<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> на развојот на образовн<strong>и</strong>от<br />

с<strong>и</strong>стем во нашата земја <strong>и</strong> самото општество. Тука<br />

се 18.235 д<strong>и</strong>плом<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> студент<strong>и</strong>, спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>, 759<br />

маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong>, 358 доктор<strong>и</strong> на наук<strong>и</strong>, десет<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> академ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>,<br />

уметн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> сл.<br />

Трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>јата е долга, а пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те поголем<strong>и</strong>. М<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата<br />

продолжува.<br />

Во 1946 год<strong>и</strong>на, со закон на Владата на Р. Македон<strong>и</strong>ја<br />

е основан Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от факултет, како прва<br />

ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ца на прв<strong>и</strong>от македонск<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет.<br />

Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от факултет е член на семејството<br />

модерн<strong>и</strong> в<strong>и</strong>сокообразовн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> на ед<strong>и</strong>нствен<strong>и</strong>от<br />

европск<strong>и</strong> образовен простор во согласност со болоњск<strong>и</strong>от<br />

процес.<br />

Со 15 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на прв ц<strong>и</strong>клус, 22 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

програм<strong>и</strong> на втор ц<strong>и</strong>клус, 10 студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на<br />

трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от факултет се вбројува<br />

во редот на најразгранет<strong>и</strong>те ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје.<br />

Има 11 <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong>: ф<strong>и</strong>лозоф<strong>и</strong>ја, педагог<strong>и</strong>ја, <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја,<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја на уметноста <strong>и</strong> археолог<strong>и</strong>ја, клас<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, пс<strong>и</strong>холог<strong>и</strong>ја, соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја, безбедност, одбрана<br />

<strong>и</strong> м<strong>и</strong>р, соц<strong>и</strong>јална работа <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јална пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка, дефектолог<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong> родов<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, како <strong>и</strong> 11 б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отек<strong>и</strong> со над<br />

1.000.000 кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>. На Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от факултет, наставата<br />

ја <strong>и</strong>зведуваат <strong>и</strong> ја водат: 60 редовн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>, 22<br />

вонредн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>, 23 доцент<strong>и</strong> <strong>и</strong> 14 ас<strong>и</strong>стент<strong>и</strong>.<br />

Факултетот <strong>и</strong>ма разв<strong>и</strong>ена меѓународна соработка<br />

со околу 40 странск<strong>и</strong> ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>. Има <strong>и</strong>зграден сопствен<br />

<strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем <strong>и</strong> мрежа, неопходн<strong>и</strong> за<br />

вклучување во европск<strong>и</strong>от простор на в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е.<br />

Ф<strong>и</strong>лозофск<strong>и</strong>от факултет орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во областа<br />

на општествен<strong>и</strong>те <strong>и</strong> хуман<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те научн<strong>и</strong> подрачја.<br />

В<strong>и</strong>сокообразовната понуда на Факултетот е богата<br />

<strong>и</strong> разнов<strong>и</strong>дна. На прв ц<strong>и</strong>клус се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

по: ф<strong>и</strong>лозоф<strong>и</strong>ја; педагог<strong>и</strong>ја; соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја; пс<strong>и</strong>холог<strong>и</strong>ја;<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја; <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја со арх<strong>и</strong>в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка; <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја<br />

на уметноста; археолог<strong>и</strong>ја; клас<strong>и</strong>чна ф<strong>и</strong>лолог<strong>и</strong>ја (со<br />

една од потпрограм<strong>и</strong>те: ант<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> в<strong>и</strong>зантолог<strong>и</strong>ја);<br />

старогрчк<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> ант<strong>и</strong>чка кн<strong>и</strong>жевност (со<br />

една од потпрограм<strong>и</strong>те: македонск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, француск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> француск<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевно-културолошк<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>); лат<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> ант<strong>и</strong>чка кн<strong>и</strong>жевност (со една<br />

од потпрограм<strong>и</strong>те: македонск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, француск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> француск<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевно-културолошк<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>); безбедност, одбрана <strong>и</strong> м<strong>и</strong>р; соц<strong>и</strong>јална работа<br />

<strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јална пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка; спец<strong>и</strong>јална едукац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> рехаб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја;<br />

родов<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. На втор ц<strong>и</strong>клус се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по: ф<strong>и</strong>лозоф<strong>и</strong>ја; педагог<strong>и</strong>ја; менаџмент<br />

во образован<strong>и</strong>ето; соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја; европск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> за<br />

<strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја; пс<strong>и</strong>холог<strong>и</strong>ја; <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја; <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја со арх<strong>и</strong>в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка;<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја на уметноста; археолог<strong>и</strong>ја; клас<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>; стратег<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> <strong>и</strong> одбранбен<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>;<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на безбедноста; студ<strong>и</strong><strong>и</strong> за м<strong>и</strong>р;<br />

соц<strong>и</strong>јална работа <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јална пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка; соц<strong>и</strong>јален<br />

менаџмент; спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по соц<strong>и</strong>јална работа<br />

во здравство; спец<strong>и</strong>јална едукац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> рехаб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја;<br />

<strong>и</strong>нклуз<strong>и</strong>вно образован<strong>и</strong>е од областа на спец<strong>и</strong>јалната<br />

едукац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> рехаб<strong>и</strong>л<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја; малолетн<strong>и</strong>чка<br />

дел<strong>и</strong>квенц<strong>и</strong>ја; менаџмент на човечк<strong>и</strong> ресурс<strong>и</strong> во општествен<strong>и</strong>те<br />

дејност<strong>и</strong>; меѓународн<strong>и</strong> однос<strong>и</strong> (разрешување<br />

на конфл<strong>и</strong>кт<strong>и</strong>, д<strong>и</strong>пломат<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> човеков<strong>и</strong> права);<br />

<strong>и</strong>нтеркултурн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

На Факултетот се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong><br />

на трет ц<strong>и</strong>клус – докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во повеќе пол<strong>и</strong>ња<br />

на општествен<strong>и</strong>те <strong>и</strong> хуман<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> - ф<strong>и</strong>лозоф<strong>и</strong>јата;<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>јата - ант<strong>и</strong>чка <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја, средновековна<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја, нововековна <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја, современа <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ја;<br />

<strong>и</strong>стор<strong>и</strong>јата на уметноста <strong>и</strong> археолог<strong>и</strong>јата; дефектолог<strong>и</strong>јата;<br />

клас<strong>и</strong>чната <strong>и</strong> в<strong>и</strong>зант<strong>и</strong>ската<br />

кн<strong>и</strong>жевност <strong>и</strong> клас<strong>и</strong>чната м<strong>и</strong>кенска ф<strong>и</strong>лолог<strong>и</strong>ја;<br />

соц<strong>и</strong>јалната работа <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јалната<br />

пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка; безбедноста, одбраната<br />

<strong>и</strong> м<strong>и</strong>рот. Факултетот, <strong>и</strong>сто така, е еден од<br />

орган<strong>и</strong>затор<strong>и</strong>те на заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> докторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>, <strong>и</strong> тоа: на полето на педагошк<strong>и</strong>те<br />

наук<strong>и</strong> - компарат<strong>и</strong>вна педагог<strong>и</strong>ја, елементарно<br />

образован<strong>и</strong>е, андрагог<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јална<br />

педагог<strong>и</strong>ја; соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата - соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја,<br />

европска <strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја, соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја<br />

на орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја на опкружувањето;<br />

во соработка со Школата за<br />

глобалн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> во Гетеборг, Факултетот е<br />

орган<strong>и</strong>затор на докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа<br />

на меѓународн<strong>и</strong>те однос<strong>и</strong> <strong>и</strong> менаџ<strong>и</strong>рањето<br />

на конфл<strong>и</strong>кт<strong>и</strong>.<br />

24 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет „Блаже Конеск<strong>и</strong>“ пр<strong>и</strong><br />

Ф<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје<br />

е најстарата образовна, научна <strong>и</strong> јавна установа од областа<br />

на ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> (науката за јаз<strong>и</strong>кот, кн<strong>и</strong>жевноста<br />

<strong>и</strong> д<strong>и</strong>дакт<strong>и</strong>ката) во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Наставн<strong>и</strong>от кадар на Ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет „Блаже<br />

Конеск<strong>и</strong>“ го соч<strong>и</strong>нуваат околу 120 наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong><br />

не само што се реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> проучувач<strong>и</strong> во доменот на<br />

ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, туку <strong>и</strong> учествуваат<br />

акт<strong>и</strong>вно во кн<strong>и</strong>жевн<strong>и</strong>от, културн<strong>и</strong>от <strong>и</strong> општествен<strong>и</strong>от<br />

ж<strong>и</strong>вот на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја. Покрај тоа, во наставата<br />

редовно се ангаж<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong> странск<strong>и</strong> лектор<strong>и</strong>, <strong>и</strong>зворн<strong>и</strong><br />

говор<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> на јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност<strong>и</strong>те што се<br />

предаваат.<br />

Акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од прв ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

1. македонск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, 2. српск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, 3. македонска<br />

кн<strong>и</strong>жевност <strong>и</strong> јужнословенск<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност<strong>и</strong>, 4. албанск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к, 5. преведување <strong>и</strong> толкување - албанск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к<br />

(мајч<strong>и</strong>н), 6. преведување <strong>и</strong> толкување - албанск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к<br />

(немајч<strong>и</strong>н), 7. турск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност (мајч<strong>и</strong>н), 8.<br />

турск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност (немајч<strong>и</strong>н), 9. руск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong><br />

кн<strong>и</strong>жевност, 10. полск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 11. чешк<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 12. општа <strong>и</strong> компарат<strong>и</strong>вна кн<strong>и</strong>жевност,<br />

13. англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 14. <strong>и</strong>тал<strong>и</strong>јанск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 15. француск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност,<br />

16. шпанск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 17. романск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong><br />

кн<strong>и</strong>жевност, 18. германск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност, 19. преведување<br />

<strong>и</strong> толкување – англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, 20. преведување<br />

<strong>и</strong> толкување – германск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, 21. преведување <strong>и</strong><br />

толкување – француск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к.<br />

Посто<strong>и</strong> можност за <strong>и</strong>зучување <strong>и</strong> на следн<strong>и</strong>ве јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>:<br />

к<strong>и</strong>неск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, корејск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, јапонск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, унгарск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к, словенечк<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, хрватск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, португалск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к, ромск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, османскотурск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

1. македонск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, 2. македонска кн<strong>и</strong>жевност, 3. јаз<strong>и</strong>к<br />

(с<strong>и</strong>те странск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, како <strong>и</strong> албанск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, турск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к, англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, германск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, француск<strong>и</strong><br />

јаз<strong>и</strong>к, руск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к), 4. кн<strong>и</strong>жевност (албанска кн<strong>и</strong>жевност,<br />

турска кн<strong>и</strong>жевност, англ<strong>и</strong>ска кн<strong>и</strong>жевност, француска<br />

кн<strong>и</strong>жевност, германска кн<strong>и</strong>жевност, <strong>и</strong>тал<strong>и</strong>јанска<br />

кн<strong>и</strong>жевност, општа <strong>и</strong> компарат<strong>и</strong>вна кн<strong>и</strong>жевност),<br />

4. конференц<strong>и</strong>ско толкување, 5. јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с <strong>и</strong> меѓународна<br />

тргов<strong>и</strong>ја (заедн<strong>и</strong>чка д<strong>и</strong>плома со <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

во Орлеан – Франц<strong>и</strong>ја).<br />

Акт<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> на трет ц<strong>и</strong>клус студ<strong>и</strong><strong>и</strong>:<br />

1. македон<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка, 2. наука за јаз<strong>и</strong>кот (с<strong>и</strong>те странск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>),<br />

3. наука за кн<strong>и</strong>жевноста (с<strong>и</strong>те кн<strong>и</strong>жевност<strong>и</strong> на<br />

странск<strong>и</strong>те јаз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>).<br />

Почнувајќ<strong>и</strong> од академската 2010/2011 год<strong>и</strong>на, на<br />

Ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет „Блаже Конеск<strong>и</strong>“ студ<strong>и</strong>рањето<br />

на дод<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> се <strong>и</strong>зведува преку т.н. „модуларен<br />

с<strong>и</strong>стем“. Прв<strong>и</strong>от модул се состо<strong>и</strong> од задолж<strong>и</strong>телн<strong>и</strong><br />

предмет<strong>и</strong> за <strong>и</strong>збраната студ<strong>и</strong>ска програма <strong>и</strong> со тоа<br />

се доб<strong>и</strong>ва општо звање, а со <strong>и</strong>зборот на втор модул,<br />

студентот може да доб<strong>и</strong>е <strong>и</strong> стручно звање, но <strong>и</strong> можност<strong>и</strong><br />

за проф<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рање, со што значајно се зголемуваат<br />

можност<strong>и</strong>те за вработување.<br />

Студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> на Ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет<br />

„Блаже Конеск<strong>и</strong>“ се во целост пр<strong>и</strong>способен<strong>и</strong> кон стандард<strong>и</strong>те<br />

<strong>и</strong> духот на моб<strong>и</strong>лност ко<strong>и</strong> се вграден<strong>и</strong> во темел<strong>и</strong>те<br />

на болоњск<strong>и</strong>от процес. Структурата на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те<br />

создава услов<strong>и</strong> за моб<strong>и</strong>лност на студент<strong>и</strong>те како во<br />

рамк<strong>и</strong>те на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“, така<br />

<strong>и</strong> во рамк<strong>и</strong>те на ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во Републ<strong>и</strong>ката, <strong>и</strong> на<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во светот. Моб<strong>и</strong>лноста на студент<strong>и</strong>те<br />

најмногу се одв<strong>и</strong>ва преку програм<strong>и</strong>те: ERASMUS,<br />

BASILEUS <strong>и</strong> CEEPUS. Ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет „Блаже<br />

Конеск<strong>и</strong>“ е еден од л<strong>и</strong>дер<strong>и</strong>те во сферата на моб<strong>и</strong>лноста<br />

<strong>и</strong> соработката со меѓународната соработка во рамк<strong>и</strong>те<br />

на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“.<br />

Ф<strong>и</strong>лолошк<strong>и</strong>от факултет „Блаже Конеск<strong>и</strong>“ <strong>и</strong>ма воспоставено<br />

соработка со голем број странск<strong>и</strong> установ<strong>и</strong>,<br />

меѓу ко<strong>и</strong>: Воронешк<strong>и</strong>от државен ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет; <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

Нова Сорбона Пар<strong>и</strong>з III; ИНАЛКО; Орлеан; Московск<strong>и</strong>от<br />

државен ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет „Ломоносов“; Руската<br />

академ<strong>и</strong>ја на наук<strong>и</strong>те; ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во Неапол, Бар<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> Уд<strong>и</strong>не; ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во Истанбул, Анкара <strong>и</strong> Едрене;<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те во Т<strong>и</strong>рана <strong>и</strong> Ѓ<strong>и</strong>рокастро; <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong><strong>и</strong>те<br />

во Варшава, Катов<strong>и</strong>це, Познањ <strong>и</strong> Ополе; Јагјелоњск<strong>и</strong>от<br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во Краков; <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от во Грац;<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от „Март<strong>и</strong>н Лутер“ во Хале; ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те<br />

во Љубљана, Мар<strong>и</strong>бор, Загреб, Белград, Нов<strong>и</strong> Сад,<br />

Н<strong>и</strong>ш, Соф<strong>и</strong>ја, Солун, Р<strong>и</strong>ека <strong>и</strong> Ос<strong>и</strong>ек; Карлов<strong>и</strong>от ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет<br />

во Прага; Масар<strong>и</strong>ков<strong>и</strong>от ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет во Брно,<br />

Ханкук-ун<strong>и</strong>вер<strong>и</strong>тетот во Сеул, Ј. Кореја; ЕЛТЕ-ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетот<br />

во Буд<strong>и</strong>мпешта.<br />

25

умарск<strong>и</strong>от факултет во Скопје е основан од<br />

Ш Владата на Народна Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја како<br />

составен дел на тогашн<strong>и</strong>от Земјоделско-шумарск<strong>и</strong><br />

факултет во Скопје, во 1947 год<strong>и</strong>на. Тој е еден од прв<strong>и</strong>те<br />

факултет<strong>и</strong> форм<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> на тер<strong>и</strong>тор<strong>и</strong>јата на Македон<strong>и</strong>ја<br />

со ко<strong>и</strong> понатаму е форм<strong>и</strong>ран <strong>и</strong> <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>от македонск<strong>и</strong><br />

ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет - <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во<br />

Скопје. Форм<strong>и</strong>рањето на Факултетот про<strong>и</strong>злегува од<br />

потребата да се образуваат в<strong>и</strong>сокостручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> од<br />

областа на шумарството ко<strong>и</strong> понатаму ќе ја разв<strong>и</strong>ваат<br />

шумарската струка <strong>и</strong> ќе можат практ<strong>и</strong>чно на терен да<br />

вршат стручн<strong>и</strong> работ<strong>и</strong>. Оваа потреба се наметнала б<strong>и</strong>дејќ<strong>и</strong><br />

по ослободувањето, во 1945 год<strong>и</strong>на, во Македон<strong>и</strong>ја<br />

<strong>и</strong>мало само неколкум<strong>и</strong>на в<strong>и</strong>сококвал<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куван<strong>и</strong><br />

шумарск<strong>и</strong> стручњац<strong>и</strong> со ко<strong>и</strong> не б<strong>и</strong>ло во можност да се<br />

оформ<strong>и</strong> <strong>и</strong> разв<strong>и</strong>е планско стопан<strong>и</strong>сување со шум<strong>и</strong>те <strong>и</strong><br />

шумск<strong>и</strong>те ресурс<strong>и</strong>.<br />

Денес, Шумарск<strong>и</strong>от факултет во Скопје работ<strong>и</strong> како<br />

орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ска ед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ца пр<strong>и</strong> <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong><br />

<strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје <strong>и</strong> претставува ед<strong>и</strong>нствената в<strong>и</strong>сокообразовна<br />

<strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачка <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја од областа на шумарството <strong>и</strong> озеленувањето<br />

<strong>и</strong> унапредувањето на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на.<br />

Наставата се <strong>и</strong>зведува на с<strong>и</strong>те тр<strong>и</strong> ц<strong>и</strong>клус<strong>и</strong> <strong>и</strong> се образуваат<br />

в<strong>и</strong>сокостручн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> понатаму можат успешно<br />

да се носат со современ<strong>и</strong>те пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> трендов<strong>и</strong><br />

во областа на шумарството <strong>и</strong> озеленувањето <strong>и</strong> унапредувањето<br />

на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на. Покрај наставнообразовната<br />

<strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вната дејност, Шумарск<strong>и</strong>от факултет<br />

во Скопје <strong>и</strong>ма богата <strong>и</strong>здавачка дејност, која се<br />

отсл<strong>и</strong>кува преку голем број на <strong>и</strong>здаден<strong>и</strong> публ<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

учебн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, учебн<strong>и</strong> помагала,<br />

зборн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, монограф<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> др.<br />

За <strong>и</strong>зведување на наставата,<br />

Факултетот располага<br />

со два амф<strong>и</strong>театра,<br />

10 предавалн<strong>и</strong>, 15 лабoратор<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

10 наставн<strong>и</strong><br />

зб<strong>и</strong>рк<strong>и</strong>, 53 каб<strong>и</strong>нет<strong>и</strong>, ч<strong>и</strong>тална<br />

<strong>и</strong> б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>отека. Исто<br />

така, за <strong>и</strong>зведување на теренска<br />

настава се кор<strong>и</strong>стат<br />

објект<strong>и</strong>те на шумскооп<strong>и</strong>тната<br />

стан<strong>и</strong>ца, <strong>и</strong> тоа: во<br />

Скопје, односно околу<br />

Факултетот (арборетум,<br />

дендропарк, стаклен<strong>и</strong>к);<br />

објектот Трубарево (арборетум,<br />

семен<strong>и</strong>ште, раст<strong>и</strong>лка,<br />

лов<strong>и</strong>ште со вол<strong>и</strong>ер<strong>и</strong>,<br />

хран<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ште <strong>и</strong> др.),<br />

објектот во Крушево (расадн<strong>и</strong>к,<br />

дендропарк,<br />

оп<strong>и</strong>тн<strong>и</strong> површ<strong>и</strong>н<strong>и</strong> од 40 ha на локал<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>те Кул<strong>и</strong>че,<br />

Порта <strong>и</strong> Стан<strong>и</strong>ќ) <strong>и</strong> објект - огледна површ<strong>и</strong>на на К<strong>и</strong>тка<br />

кај Скопје на 1,5 ha.<br />

Од академската 2013/2014 год<strong>и</strong>на започнува новата<br />

акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рана студ<strong>и</strong>ска програма еко<strong>и</strong>нженер<strong>и</strong>нг <strong>и</strong><br />

екоменаџмент. Се надеваме дека оваа студ<strong>и</strong>ска програма<br />

ќе пр<strong>и</strong>влече голем број студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> својот ж<strong>и</strong>вотен<br />

ангажман сакаат да го посветат на зашт<strong>и</strong>тата,<br />

одржл<strong>и</strong>в<strong>и</strong>от развој <strong>и</strong> унапредувањето на пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong>те<br />

ресурс<strong>и</strong> <strong>и</strong> ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на во цел<strong>и</strong>на. Постојн<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> за шумарство <strong>и</strong> озеленување <strong>и</strong> унапредување<br />

на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на, согласно со <strong>и</strong>змен<strong>и</strong>те<br />

во Законот за в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е, се ред<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>.<br />

Тоа особено се однесува на студ<strong>и</strong>ската програма<br />

озеленување <strong>и</strong> унапредување на ж<strong>и</strong>вотната сред<strong>и</strong>на,<br />

која е целосно ред<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>рана <strong>и</strong> е со нов наслов: пејзажно<br />

д<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>рање. Промената е направена со цел да<br />

<strong>и</strong>м се <strong>и</strong>злезе во пресрет на барањата на студент<strong>и</strong>те,<br />

трендов<strong>и</strong>те во оваа област <strong>и</strong> потреб<strong>и</strong>те на субјект<strong>и</strong>те <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong>те во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја ко<strong>и</strong> се зан<strong>и</strong>маваат<br />

со оваа проблемат<strong>и</strong>ка <strong>и</strong> <strong>и</strong>маат потреб<strong>и</strong> од кадар<br />

со таква спец<strong>и</strong>јалност.<br />

Со студ<strong>и</strong>рањето на една од студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> на<br />

Шумарск<strong>и</strong>от факултет во Скопје, <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нженер<strong>и</strong> од<br />

оваа област ќе се стекнат со теоретск<strong>и</strong> <strong>и</strong> практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

знаења <strong>и</strong> вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, ко<strong>и</strong> ќе претставуваат сол<strong>и</strong>дна основа<br />

за натамошно прош<strong>и</strong>рување <strong>и</strong> продлабочување на<br />

знаењето, вешт<strong>и</strong>ната, умешноста, одлучноста <strong>и</strong> <strong>и</strong>скуството<br />

пр<strong>и</strong> кре<strong>и</strong>рањето <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата на едукат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>,<br />

апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong> <strong>и</strong> научно<strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>.<br />

26 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

кономск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут во Скопје, е водечка научно<strong>и</strong>стражувачка<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја во доменот на еко-<br />

Е<br />

номската наука <strong>и</strong> друг<strong>и</strong>те сродн<strong>и</strong> наук<strong>и</strong>, со шеесетгод<strong>и</strong>шна<br />

трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на перманентно следење на дост<strong>и</strong>гнувањата<br />

на научната м<strong>и</strong>сла во светот од теоретск<strong>и</strong>,<br />

развоен <strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вен аспект.<br />

Својот шестдецен<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> развој, Инст<strong>и</strong>тутот го темел<strong>и</strong><br />

на тр<strong>и</strong> столба: научно<strong>и</strong>стражувачката работа, апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вната<br />

дејност <strong>и</strong> образовната дејност во напредн<strong>и</strong>те<br />

степен<strong>и</strong> на в<strong>и</strong>сокото образован<strong>и</strong>е. Во овој пер<strong>и</strong>од е<br />

создаден огромен опус на научн<strong>и</strong>, стручн<strong>и</strong> <strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>стражувања во корпорат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от <strong>и</strong> јавн<strong>и</strong>от сектор.<br />

Со повеќе од 450 <strong>и</strong>зработен<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, Економск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут се поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>ра како значаен фактор во<br />

развојот на економската м<strong>и</strong>сла во земјава.<br />

Покрај плодната научно<strong>и</strong>стражувачка дејност, во<br />

Економск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут се разв<strong>и</strong>ва <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра настава<br />

во втор <strong>и</strong> трет ц<strong>и</strong>клус на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>. Со посветеност <strong>и</strong> работа<br />

постојано се прават ус<strong>и</strong>лб<strong>и</strong> за усовршување на<br />

образовн<strong>и</strong>те практ<strong>и</strong>к<strong>и</strong>, спојувајќ<strong>и</strong> го стекнатото <strong>и</strong>скуство<br />

од бројн<strong>и</strong>те научно<strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong> <strong>и</strong> апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вн<strong>и</strong><br />

проект<strong>и</strong> со современ<strong>и</strong>те теоретск<strong>и</strong> дост<strong>и</strong>гнувања во<br />

областа на економската м<strong>и</strong>сла <strong>и</strong> тоа <strong>и</strong>скуство несеб<strong>и</strong>чно<br />

<strong>и</strong>м го пренесуваме на наш<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>. На Економск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут се орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

(студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус) во областа на: меѓународната<br />

економ<strong>и</strong>ја, ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от менаџмент, претпр<strong>и</strong>емн<strong>и</strong>штвото,<br />

агроб<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>сот <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong>от менаџмент.<br />

Економск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут учествува <strong>и</strong> во реал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја на<br />

заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус со Факултетот за<br />

земјоделск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> храна пр<strong>и</strong> <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong><br />

<strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј”, како <strong>и</strong> во <strong>и</strong>нтегр<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од трет<br />

ц<strong>и</strong>клус (докторск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong>) за ко<strong>и</strong> <strong>и</strong>ма акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рано<br />

наставн<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> <strong>и</strong> ментор<strong>и</strong>. Досега, на Економск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут во Скопје маг<strong>и</strong>стр<strong>и</strong>рале над 250 канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong>,<br />

доктор<strong>и</strong>рале над 60 канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong>, а во постапка на <strong>и</strong>зработка<br />

<strong>и</strong> одбрана на докторск<strong>и</strong> д<strong>и</strong>сертац<strong>и</strong><strong>и</strong> се повеќе од<br />

50 канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong>.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Својата плодна научно<strong>и</strong>стражувачка дејност Економск<strong>и</strong>от<br />

<strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут во Скопје ја публ<strong>и</strong>кува во научн<strong>и</strong><br />

сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ја, зборн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, научн<strong>и</strong> <strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>г<strong>и</strong>. Како<br />

резултат на голем<strong>и</strong>от број спроведен<strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувања,<br />

нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> <strong>и</strong> меѓународн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> научн<strong>и</strong><br />

соб<strong>и</strong>р<strong>и</strong>, сем<strong>и</strong>нар<strong>и</strong> <strong>и</strong> конференц<strong>и</strong><strong>и</strong> објавен<strong>и</strong> се над<br />

120 научн<strong>и</strong> <strong>и</strong> стручн<strong>и</strong> публ<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong>. Во рамк<strong>и</strong>те на својата<br />

<strong>и</strong>здавачка дејност, Економск<strong>и</strong>от Инст<strong>и</strong>тут <strong>и</strong>здава<br />

реном<strong>и</strong>ран меѓународен научен сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е Economic<br />

Development, во коj се публ<strong>и</strong>куваат научн<strong>и</strong> трудов<strong>и</strong> од<br />

домашн<strong>и</strong> <strong>и</strong> странск<strong>и</strong> автор<strong>и</strong>. Сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето се објавува на<br />

англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к <strong>и</strong> редовно се д<strong>и</strong>стр<strong>и</strong>бу<strong>и</strong>ра до ш<strong>и</strong>роката<br />

јавност. Сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето е <strong>и</strong>стовремено достапно <strong>и</strong> преку<br />

електронското склад<strong>и</strong>ште на научн<strong>и</strong> трудов<strong>и</strong>, со кое<br />

Економск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут во Скопје располага веќе четврта<br />

год<strong>и</strong>на.<br />

Во текот на 2012 год<strong>и</strong>на, Економск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут ја<br />

возобнов<strong>и</strong> соработката со научн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong> од областа<br />

на економ<strong>и</strong>јата во Белград, Бања Лука, Сараево,<br />

Загреб <strong>и</strong> Љубљана. Како резултат на ус<strong>и</strong>лб<strong>и</strong>те за обновување<br />

на соработката, форм<strong>и</strong>рана е Асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong>ја на<br />

економск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<strong>и</strong> на Југо<strong>и</strong>сточна Европа, со која<br />

претседава Економск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут во Скопје. Оваа соработка<br />

се одв<strong>и</strong>ва во насока на подобрување на соработката<br />

на заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>, рег<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong>, како <strong>и</strong><br />

размена на кадр<strong>и</strong> <strong>и</strong> студент<strong>и</strong> од втор <strong>и</strong> трет ц<strong>и</strong>клус на<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Кар<strong>и</strong>ерн<strong>и</strong>от подем на наш<strong>и</strong>те студент<strong>и</strong>, н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от<br />

проакт<strong>и</strong>вен однос кон можност<strong>и</strong>те <strong>и</strong> р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те во рамк<strong>и</strong>те<br />

на д<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те општествен<strong>и</strong> дв<strong>и</strong>жења, успешното<br />

<strong>и</strong>нкорпор<strong>и</strong>рање во б<strong>и</strong>зн<strong>и</strong>с-заедн<strong>и</strong>цата <strong>и</strong> работн<strong>и</strong>те<br />

сред<strong>и</strong>н<strong>и</strong> кадешто ќе можат да го пр<strong>и</strong>менат своето<br />

знаење <strong>и</strong> вешт<strong>и</strong>н<strong>и</strong> стекнат<strong>и</strong> н<strong>и</strong>з образовн<strong>и</strong>от процес, за<br />

Инст<strong>и</strong>тутот се потврда за сопствен<strong>и</strong>те квал<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>, но,<br />

<strong>и</strong>стовремено, пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>к <strong>и</strong> потт<strong>и</strong>к за понатамошно разв<strong>и</strong>вање<br />

на научно<strong>и</strong>стражувачката <strong>и</strong> образовната акт<strong>и</strong>вност<br />

<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>способување на содрж<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те на образовн<strong>и</strong>от<br />

процес на потреб<strong>и</strong>те на општеството, со цел н<strong>и</strong>вно<br />

усогласување со најнов<strong>и</strong>те теоретск<strong>и</strong> <strong>и</strong> практ<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>скуства во светот.<br />

27

емјоделск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут е ед-<br />

од најстар<strong>и</strong>те научно<strong>и</strong>с-<br />

Зна<br />

тражувачк<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа<br />

на земјоделството во Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја. Уште во далечната<br />

1927 год<strong>и</strong>на во Скопје се форм<strong>и</strong>ра<br />

Агроботан<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от отсек, порад<strong>и</strong><br />

што оваа год<strong>и</strong>на е зацртана како<br />

зачеток на <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>от Земјоделск<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут<br />

во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

По ослободувањето на Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја, со Решен<strong>и</strong>е на През<strong>и</strong>д<strong>и</strong>умот<br />

на АСНОМ бр. 15 од 15. XII<br />

1944 год<strong>и</strong>на, форм<strong>и</strong>ран е Земјоделско<br />

<strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тателн<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут на<br />

НРМ како државна установа, која<br />

н<strong>и</strong>з текот на год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>те <strong>и</strong> под сл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ња опстојува <strong>и</strong> до денес. Овој<br />

датум се зема како оф<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>јален податок<br />

за почетокот на постоењето<br />

на Земјоделск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут како<br />

научна установа од областа на земјоделството.<br />

Со долгата трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на постоење<br />

<strong>и</strong> дејствување, Земјоделск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут се <strong>и</strong>ма<br />

етабл<strong>и</strong>рано како врвна научна <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја со препознатл<strong>и</strong>в<br />

л<strong>и</strong>к. Квал<strong>и</strong>тетот во работата како зашт<strong>и</strong>тен знак<br />

на Инст<strong>и</strong>тутот е постојан пр<strong>и</strong>ор<strong>и</strong>тет. Научн<strong>и</strong>от кадар<br />

постојано г<strong>и</strong> след<strong>и</strong> најнов<strong>и</strong>те дост<strong>и</strong>гнувања во областа<br />

на современото земјоделство. Работејќ<strong>и</strong> во <strong>и</strong>склуч<strong>и</strong>телн<strong>и</strong><br />

д<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> услов<strong>и</strong>, со својот т<strong>и</strong>м обезбедува<br />

поддршка за развој на македонското земјоделство. Во<br />

текот на долгогод<strong>и</strong>шното постоење, <strong>и</strong>зграден е едуц<strong>и</strong>ран<br />

научен кадар од с<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> на земјоделск<strong>и</strong>те<br />

наук<strong>и</strong>. Паралелно со едукац<strong>и</strong>јата на кадарот, се создаваат<br />

<strong>и</strong> се разв<strong>и</strong>ваат услов<strong>и</strong> за научно<strong>и</strong>стражувачка <strong>и</strong><br />

апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вна работа која е <strong>и</strong>мплемент<strong>и</strong>рана во с<strong>и</strong>те<br />

област<strong>и</strong> на земјоделското про<strong>и</strong>зводство во државата.<br />

Во текот на пр<strong>и</strong>способувањето на Инст<strong>и</strong>тутот кон<br />

современ<strong>и</strong>те потреб<strong>и</strong> на земјоделството, руралн<strong>и</strong>от<br />

развој <strong>и</strong> зашт<strong>и</strong>тата на човековата окол<strong>и</strong>на, <strong>и</strong>дент<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куван<strong>и</strong><br />

во текот на долгогод<strong>и</strong>шното<br />

работење <strong>и</strong> комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја со практ<strong>и</strong>ката,<br />

Земјоделск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тут реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра втор<br />

образовен ц<strong>и</strong>клус. Програмата за студ<strong>и</strong>рање<br />

пр<strong>и</strong>паѓа на б<strong>и</strong>отехнолошкото научно<br />

подрачје на полето на земјоделск<strong>и</strong>те<br />

наук<strong>и</strong>. Со својот кадар, како <strong>и</strong> со кадарот<br />

од сродн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong><strong>и</strong>, се покр<strong>и</strong>ваат<br />

неколку актуелн<strong>и</strong> област<strong>и</strong> од<br />

раст<strong>и</strong>телното про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> преработка:<br />

енолог<strong>и</strong>ја, <strong>и</strong>нтегрално про<strong>и</strong>зводство,<br />

органско про<strong>и</strong>зводство, расадн<strong>и</strong>чко<br />

про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> семепро<strong>и</strong>зводство на<br />

поледелск<strong>и</strong> <strong>и</strong> град<strong>и</strong>нарск<strong>и</strong> култур<strong>и</strong>.<br />

Поврзувањето на научн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>стражувања<br />

со современ<strong>и</strong>те нач<strong>и</strong>н<strong>и</strong> на едукац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong><br />

трансферот на технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> се клучн<strong>и</strong> пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><br />

за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>от развој на Републ<strong>и</strong>ка<br />

Македон<strong>и</strong>ја во делот на земјоделството,<br />

образован<strong>и</strong>ето <strong>и</strong> економск<strong>и</strong>от развој, каде<br />

што Инст<strong>и</strong>тутот зема акт<strong>и</strong>вно учество.<br />

28 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

нст<strong>и</strong>тутот за земјотресно <strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> <strong>и</strong>нженерска<br />

се<strong>и</strong>змолог<strong>и</strong>ја - ИЗИИС, <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong> <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong><br />

И<br />

<strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје, е форм<strong>и</strong>ран во 1965 год<strong>и</strong>на, следејќ<strong>и</strong><br />

ја актуелната потреба од ургентна <strong>и</strong> еф<strong>и</strong>касна реконструкц<strong>и</strong>ја<br />

на разрушеното Скопје по катастрофалн<strong>и</strong>от<br />

земјотрес од 1963 год<strong>и</strong>на, како <strong>и</strong> современ<strong>и</strong>те теков<strong>и</strong> во<br />

светската научна м<strong>и</strong>сла во областа на земјотресното<br />

<strong>и</strong>нженерство.<br />

Во текот на својот 48-год<strong>и</strong>шен развој, Инст<strong>и</strong>тутот<br />

<strong>и</strong>зрасна во меѓународно пр<strong>и</strong>зната <strong>и</strong> препознатл<strong>и</strong>ва <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>ја<br />

од областа на земјотресното <strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> <strong>и</strong>нженерската<br />

се<strong>и</strong>змолог<strong>и</strong>ја. Денес, пр<strong>и</strong>марна м<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја на Инст<strong>и</strong>тутот<br />

е зашт<strong>и</strong>та на населен<strong>и</strong>ето, сопственоста, како <strong>и</strong> <strong>и</strong>нтегралн<strong>и</strong>от<br />

соц<strong>и</strong>о-економск<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја<br />

од дејството на земјотрес<strong>и</strong> <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong> катастроф<strong>и</strong>.<br />

Идент<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куван како еден од неколкуте нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

центр<strong>и</strong> на <strong>и</strong>звонредност, Инст<strong>и</strong>тутот б<strong>и</strong>л <strong>и</strong> е од посебен<br />

<strong>и</strong>нтерес за државата.<br />

Следејќ<strong>и</strong> ја својата стратешка ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>ја, акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>те<br />

на Инст<strong>и</strong>тутот генерално опфаќаат тр<strong>и</strong> област<strong>и</strong>: научно<strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong><br />

акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>, пр<strong>и</strong>менет<strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувања -<br />

апл<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> наставно-образовна акт<strong>и</strong>вност.<br />

Научно<strong>и</strong>стражувачк<strong>и</strong>те акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong> на Инст<strong>и</strong>тутот се<br />

ор<strong>и</strong>ент<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> баз<strong>и</strong>чно кон <strong>и</strong>знаоѓање можност<strong>и</strong> <strong>и</strong> утврдување<br />

основ<strong>и</strong> за намалување на се<strong>и</strong>зм<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>к <strong>и</strong> р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>кот<br />

од друг<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong> катастроф<strong>и</strong>. Во текот на своето<br />

постоење, Инст<strong>и</strong>тутот реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рал голем број на нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />

научн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong> со огромен пр<strong>и</strong>донес во правец на градење<br />

<strong>и</strong> јакнење на <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong>те капац<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> за менаџ<strong>и</strong>рање<br />

на пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong>те р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>. За време на својот 48-год<strong>и</strong>шен<br />

растеж, Инст<strong>и</strong>тутот разв<strong>и</strong>ва <strong>и</strong> перменентно одржува<br />

<strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вна соработка на меѓународен план. Реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

се голем број на б<strong>и</strong>латералн<strong>и</strong> проект<strong>и</strong> со САД, К<strong>и</strong>на, Герман<strong>и</strong>ја,<br />

Бугар<strong>и</strong>ја, Албан<strong>и</strong>ја, Словен<strong>и</strong>ја, Хрватска <strong>и</strong>тн. За<br />

<strong>и</strong>стакнување е учеството на Инст<strong>и</strong>тутот во н<strong>и</strong>зата проект<strong>и</strong><br />

ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> од НАТО во рамк<strong>и</strong>те на програмата „Наука<br />

за м<strong>и</strong>р“. ИЗИИС е една од водечк<strong>и</strong>те научн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>туц<strong>и</strong><strong>и</strong> во<br />

државата која парт<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>ра во рамковн<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

од Европската ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>ја, уште од н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от почеток.<br />

Во рамк<strong>и</strong>те на ФП7-програмата, направено е обновување<br />

на <strong>и</strong>стражувачката опрема за д<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>чко тест<strong>и</strong>рање<br />

на модел<strong>и</strong> во голем размер. Пр<strong>и</strong> тоа, постојн<strong>и</strong>от аналоген<br />

контролен с<strong>и</strong>стем на б<strong>и</strong>акс<strong>и</strong>јалната в<strong>и</strong>броплатформа<br />

се замен<strong>и</strong> со современ д<strong>и</strong>г<strong>и</strong>тален контролен с<strong>и</strong>стем од<br />

најнова генерац<strong>и</strong>ја, се <strong>и</strong>нстал<strong>и</strong>ра нов тр<strong>и</strong>акс<strong>и</strong>јален с<strong>и</strong>стем<br />

за стат<strong>и</strong>чко <strong>и</strong> д<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>чко тест<strong>и</strong>рање на почвен<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> се констру<strong>и</strong>ра т.н. „лам<strong>и</strong>нарен контејнер на смолкнување“,<br />

кој овозможува тест<strong>и</strong>рање на геомодел<strong>и</strong> на в<strong>и</strong>броплатформа<br />

<strong>и</strong> е ед<strong>и</strong>нствен од овој т<strong>и</strong>п на ов<strong>и</strong>е простор<strong>и</strong>.<br />

Наставно-образовната акт<strong>и</strong>вност на Инст<strong>и</strong>тутот дат<strong>и</strong>ра<br />

уште од пер<strong>и</strong>одот на неговото форм<strong>и</strong>рање. Прв<strong>и</strong>те постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“,<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

на англ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> јаз<strong>и</strong>к, од областа на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong> се реал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

на ИЗИИС во 1966 год<strong>и</strong>на. Од тогаш до денес,<br />

ов<strong>и</strong>е постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> конт<strong>и</strong>ну<strong>и</strong>рано се одржуваат <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>маат меѓународен карактер (ТЕМПУС, ДААД <strong>и</strong>тн.). Треба<br />

да се <strong>и</strong>стакне дека за првпат на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong><br />

<strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“, на ИЗИИС се започнат<strong>и</strong> <strong>и</strong> докторск<strong>и</strong> <strong>и</strong> постдокторск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од областа на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>. Вкупната<br />

бројка на студент<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> на Инст<strong>и</strong>тутот се стекнале со<br />

степен маг<strong>и</strong>стер <strong>и</strong> доктор на техн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> е повеќе од<br />

450.<br />

Во рамк<strong>и</strong>те на образовната дејност, Инст<strong>и</strong>тутот одржува<br />

<strong>и</strong> краткорочн<strong>и</strong> <strong>и</strong> долгорочн<strong>и</strong> спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> курсев<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> за обука во согласност со неговата стратешка<br />

ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>ја. Еден од најзначајн<strong>и</strong>те е спец<strong>и</strong>јал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от<br />

курс CADAC, кој е препознатл<strong>и</strong>в во светск<strong>и</strong><br />

рамк<strong>и</strong> <strong>и</strong> кој цел<strong>и</strong> 26 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> беше ф<strong>и</strong>нанс<strong>и</strong>ран од Владата<br />

на Кралството Холанд<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> Владата на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја.<br />

Во рамк<strong>и</strong>те на овој курс на ИЗИИС се обучуваа<br />

повеќе од 520 канд<strong>и</strong>дат<strong>и</strong> од преку 74 земј<strong>и</strong> во развој од<br />

цел<strong>и</strong>от свет. Преку овој курс, Инст<strong>и</strong>тутот од<strong>и</strong>гра клучна<br />

улога во кре<strong>и</strong>рањето на в<strong>и</strong>сокопрофес<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong> од<br />

областа на земјотресното <strong>и</strong>нженерство <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>донесе кон<br />

намалување на се<strong>и</strong>зм<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>к <strong>и</strong> р<strong>и</strong>з<strong>и</strong>кот од друг<strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong> катастроф<strong>и</strong> во земј<strong>и</strong>те во развој.<br />

И во својата трета основна дејност, пр<strong>и</strong>менет<strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувања<br />

- апл<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја, Инст<strong>и</strong>тутот <strong>и</strong>нтенз<strong>и</strong>вно е ангаж<strong>и</strong>ран.<br />

Пр<strong>и</strong>сутен е на полето на проектантск<strong>и</strong> <strong>и</strong> консултантск<strong>и</strong><br />

услуг<strong>и</strong> во државата, а <strong>и</strong> на меѓународн<strong>и</strong>от пазар (Канада,<br />

Австр<strong>и</strong>ја, Герман<strong>и</strong>ја, Абу Даб<strong>и</strong> <strong>и</strong>тн.). Акт<strong>и</strong>вно учествува <strong>и</strong><br />

во н<strong>и</strong>за експертск<strong>и</strong> м<strong>и</strong>с<strong>и</strong><strong>и</strong> по случен<strong>и</strong> земјотрес<strong>и</strong> во Мекс<strong>и</strong>ко,<br />

Пак<strong>и</strong>стан, Турц<strong>и</strong>ја, Бања Лука, Л’ Акв<strong>и</strong>ла <strong>и</strong> др.<br />

Денес, во научно<strong>и</strong>стражувачката, во апл<strong>и</strong>кат<strong>и</strong>вната<br />

дејност <strong>и</strong> во наставно-образовн<strong>и</strong>от процес на Инст<strong>и</strong>тутот<br />

се вклучен<strong>и</strong> повеќе од 40 научн<strong>и</strong> <strong>и</strong> в<strong>и</strong>сокостручн<strong>и</strong> работн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>,<br />

од ко<strong>и</strong> 20 се со степен доктор на наук<strong>и</strong>, а 9 со степен<br />

маг<strong>и</strong>стер на наук<strong>и</strong>. Од н<strong>и</strong>в, 8 се редовн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>, 7 се<br />

вонредн<strong>и</strong> професор<strong>и</strong>, 2 се в<strong>и</strong>ш<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, 3 се<br />

доцент<strong>и</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> научн<strong>и</strong> соработн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> 9 се ас<strong>и</strong>стент<strong>и</strong>.<br />

Од 1981 год<strong>и</strong>на, Инст<strong>и</strong>тутот е сместен во нов <strong>и</strong>нст<strong>и</strong>тутск<strong>и</strong><br />

комплекс на објект<strong>и</strong> <strong>и</strong> лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>. Лаборатор<strong>и</strong><strong>и</strong>те на<br />

Инст<strong>и</strong>тутот се опремен<strong>и</strong> со современа опрема за лаборатор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong> теренск<strong>и</strong> <strong>и</strong>сп<strong>и</strong>тувања ко<strong>и</strong> во голема мера г<strong>и</strong><br />

покр<strong>и</strong>ваат потреб<strong>и</strong>те за експер<strong>и</strong>менталн<strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувања во<br />

земјотресното <strong>и</strong>нженерство.<br />

Еден од голем<strong>и</strong>те успес<strong>и</strong> на Инст<strong>и</strong>тутот е <strong>и</strong> фактот што<br />

во соработка со МАЕЕ ја орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раше 14. Европска конференц<strong>и</strong>ја<br />

за земјотресно <strong>и</strong>нженерство, која се одрж<strong>и</strong> во<br />

2010 год<strong>и</strong>на во Охр<strong>и</strong>д. Таа претставуваше научен форум<br />

од светск<strong>и</strong> ранг на кој пр<strong>и</strong>суствуваа повеќе од 1.000 <strong>и</strong>стакнат<strong>и</strong><br />

професор<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>стражувач<strong>и</strong> од областа на земјотресното<br />

<strong>и</strong>нженерство.<br />

29

ред 48 год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>, со Одлука<br />

на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>-<br />

П<br />

ск<strong>и</strong>от совет на <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во<br />

Скопје, форм<strong>и</strong>ран е Инст<strong>и</strong>тутот<br />

за соц<strong>и</strong>олошк<strong>и</strong> <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко-правн<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>стражувања со задача<br />

научно да г<strong>и</strong> проучува<br />

соц<strong>и</strong>олошк<strong>и</strong>те <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чкоправн<strong>и</strong>те<br />

појав<strong>и</strong> во општеството,<br />

да работ<strong>и</strong> на усовршување<br />

на научн<strong>и</strong> кадр<strong>и</strong>, да подготвува<br />

научен подмладок <strong>и</strong><br />

да обезбедува настава од с<strong>и</strong>те<br />

степен<strong>и</strong> на општествен<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>.<br />

Инст<strong>и</strong>тутот, по две год<strong>и</strong>н<strong>и</strong><br />

(1967 год<strong>и</strong>на) од неговото основање, започна со<br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање на постд<strong>и</strong>пломск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од научн<strong>и</strong>те<br />

пол<strong>и</strong>ња на соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те наук<strong>и</strong>. Денес,<br />

Инст<strong>и</strong>тутот орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра втор ц<strong>и</strong>клус на ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> од следн<strong>и</strong>ве студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong>:<br />

• пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong><br />

• соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја<br />

• менаџмент на човечк<strong>и</strong> ресурс<strong>и</strong><br />

• комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

• нов<strong>и</strong> мед<strong>и</strong>ум<strong>и</strong> <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јалн<strong>и</strong> мреж<strong>и</strong><br />

• културата во ерата на к<strong>и</strong>бернет<strong>и</strong>ката.<br />

Докторск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> на Инст<strong>и</strong>тутот егз<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>раат од<br />

1990 год<strong>и</strong>на, <strong>и</strong> тоа од следн<strong>и</strong>ве научн<strong>и</strong> пол<strong>и</strong>ња:<br />

• соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја - со следн<strong>и</strong>ве потпрограм<strong>и</strong> (модул<strong>и</strong>):<br />

- соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја на окружување<br />

- соц<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја на орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />

• пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> - потпрограма (модул):<br />

- демократ<strong>и</strong>ја во услов<strong>и</strong> на глобал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />

• орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> наук<strong>и</strong> <strong>и</strong> управување (менаџмент).<br />

Наставата од втор <strong>и</strong> трет ц<strong>и</strong>клус ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тетск<strong>и</strong><br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> ја <strong>и</strong>зведуваат реном<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong> <strong>и</strong>скусн<strong>и</strong> научн<strong>и</strong><br />

работн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> <strong>и</strong> наставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> од Инст<strong>и</strong>тутот <strong>и</strong> од <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>от<br />

<strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“ во Скопје.<br />

Студент<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> успешно ќе г<strong>и</strong> завршат започнат<strong>и</strong>те<br />

студ<strong>и</strong><strong>и</strong> според услов<strong>и</strong>те <strong>и</strong> студ<strong>и</strong>ската програма на која<br />

се зап<strong>и</strong>шале се стекнуваат со научното звање маг<strong>и</strong>стер,<br />

односно доктор на наук<strong>и</strong>, <strong>и</strong> се оспособен<strong>и</strong> за самостојна<br />

научно<strong>и</strong>стражувачка работа.<br />

30 <strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40

оврзувањето на научн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>стражувања со современ<strong>и</strong>те<br />

нач<strong>и</strong>н<strong>и</strong> на едукац<strong>и</strong>ја се клучн<strong>и</strong> пре-<br />

П<br />

д<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>от развој на Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја во<br />

делот на сточарството, образован<strong>и</strong>ето <strong>и</strong> економск<strong>и</strong>от<br />

развој.<br />

Во рамк<strong>и</strong>те на УКИМ, Инст<strong>и</strong>тутот за сточарство орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра<br />

<strong>и</strong> остварува студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> програм<strong>и</strong> од втор ц<strong>и</strong>клус<br />

во согласност со кр<strong>и</strong>тер<strong>и</strong>ум<strong>и</strong>те на Болоњската декларац<strong>и</strong>ја<br />

од в<strong>и</strong>дот на академск<strong>и</strong> маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

во б<strong>и</strong>отехн<strong>и</strong>чкото научно поле по Сточарство <strong>и</strong> Р<strong>и</strong>барство,<br />

орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> како двогод<strong>и</strong>шн<strong>и</strong> студ<strong>и</strong><strong>и</strong> со 120<br />

ЕКТС (Решен<strong>и</strong>е на Одборот за акред<strong>и</strong>тац<strong>и</strong>ја бр.13 19/10<br />

<strong>и</strong> 13 19/9 од 04.03.2011 год<strong>и</strong>на за акред<strong>и</strong>т<strong>и</strong>т<strong>и</strong>рање на<br />

студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong> по Сточарство <strong>и</strong> Р<strong>и</strong>барство, соодветно<br />

<strong>и</strong> Решен<strong>и</strong>е од М<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерот за образован<strong>и</strong>е <strong>и</strong> наука<br />

на РМ бр. 13-208/5 од 10.05.2011 год<strong>и</strong>на, за отпочнување<br />

со работа на студ<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те програм<strong>и</strong>, врз основа<br />

на <strong>и</strong>сполнетоста на с<strong>и</strong>те услов<strong>и</strong> за работа).<br />

Студ<strong>и</strong>ската програма Сточарство го след<strong>и</strong> современ<strong>и</strong>от<br />

тренд <strong>и</strong> <strong>и</strong>ма мулт<strong>и</strong>д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>нарен аспект од областа<br />

на самото про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>ја на одгледување,<br />

еколог<strong>и</strong>јата како значаен сегмент <strong>и</strong> на крај<br />

менаџментот, маркет<strong>и</strong>нгот <strong>и</strong> економската <strong>и</strong>сплатл<strong>и</strong>вост<br />

на самото про<strong>и</strong>зводство. Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат мулт<strong>и</strong>д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>нарен<br />

пр<strong>и</strong>стап <strong>и</strong> нудат ш<strong>и</strong>рок<strong>и</strong> познавања од наведен<strong>и</strong>те<br />

3 област<strong>и</strong> (про<strong>и</strong>зводство-еколог<strong>и</strong>ја-економ<strong>и</strong>ка)<br />

<strong>и</strong> претставуваат една <strong>и</strong>нтеракт<strong>и</strong>вна цел<strong>и</strong>на која г<strong>и</strong> прав<strong>и</strong><br />

по<strong>и</strong>накв<strong>и</strong> од студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те од клас<strong>и</strong>чен т<strong>и</strong>п каде се опфаќа<br />

само компонентата на про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>ја<br />

на одгледување, без пр<strong>и</strong> тоа да се вод<strong>и</strong> сметка за<br />

еколошката страна на ов<strong>и</strong>е два в<strong>и</strong>да про<strong>и</strong>зводства која<br />

е многу важна од аспект дал<strong>и</strong> ја загадуваат ж<strong>и</strong>вотната<br />

сред<strong>и</strong>на <strong>и</strong> на крај економската оправданост на сам<strong>и</strong>те<br />

про<strong>и</strong>зводства односно дал<strong>и</strong> се рентаб<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>-економско<br />

<strong>и</strong>сплатл<strong>и</strong>в<strong>и</strong>, а со самото тоа <strong>и</strong> одржл<strong>и</strong>в<strong>и</strong> на пазарот за<br />

подолг временск<strong>и</strong> пер<strong>и</strong>од.<br />

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong>ск<strong>и</strong> весн<strong>и</strong>к бр. 1 40<br />

Студент<strong>и</strong>те, по комплет<strong>и</strong>рањето на оваа програма<br />

ќе б<strong>и</strong>дат подготвен<strong>и</strong> да влезат во комерц<strong>и</strong>јално про<strong>и</strong>зводство<br />

на здрава <strong>и</strong> безбедна храна, <strong>и</strong>л<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>дружн<strong>и</strong>те<br />

дејност<strong>и</strong> на оваа гранка, како <strong>и</strong> продолжување со научно-<strong>и</strong>стражувачка<br />

работа во спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> пол<strong>и</strong>ња на<br />

<strong>и</strong>нтерес.<br />

Маг<strong>и</strong>стерск<strong>и</strong>те студ<strong>и</strong><strong>и</strong> по Р<strong>и</strong>барство се д<strong>и</strong>зајн<strong>и</strong>ран<strong>и</strong><br />

во правец на задоволување на нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong>те <strong>и</strong> <strong>и</strong>нтернац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong>те<br />

барања со цел обучен<strong>и</strong>те кадр<strong>и</strong> да<br />

пр<strong>и</strong>донесат во развојот <strong>и</strong> модерн<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата на р<strong>и</strong>барството<br />

во Р. Македон<strong>и</strong>ја; пр<strong>и</strong>мена на модерн<strong>и</strong> технолошк<strong>и</strong><br />

постапк<strong>и</strong> за про<strong>и</strong>зводство на р<strong>и</strong>ба во р<strong>и</strong>бн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />

услов<strong>и</strong>; одржл<strong>и</strong>во ползување на постоечк<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong><br />

ресурс<strong>и</strong> <strong>и</strong> зголемување на р<strong>и</strong>бн<strong>и</strong>от фонд во пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong>те<br />

водн<strong>и</strong> екос<strong>и</strong>стем<strong>и</strong> (езера <strong>и</strong> рек<strong>и</strong>).<br />

Студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те <strong>и</strong>маат мулт<strong>и</strong>д<strong>и</strong>сц<strong>и</strong>пл<strong>и</strong>нарен пр<strong>и</strong>стап <strong>и</strong><br />

нудат ш<strong>и</strong>рок<strong>и</strong> познавања, почнувајќ<strong>и</strong> од знаењата за<br />

водата <strong>и</strong> воден<strong>и</strong>те екос<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>, како ж<strong>и</strong>вотна сред<strong>и</strong>на<br />

во која ж<strong>и</strong>веат р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>те, ж<strong>и</strong>в<strong>и</strong>от свет во н<strong>и</strong>в, меѓусебната<br />

поврзаност на воден<strong>и</strong>те орган<strong>и</strong>зм<strong>и</strong>, с<strong>и</strong>нџ<strong>и</strong>р<strong>и</strong>те на <strong>и</strong>схраната,<br />

б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>јата на р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>те како <strong>и</strong> знаења од одгледувањето<br />

на р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>те во затворен<strong>и</strong> с<strong>и</strong>стем<strong>и</strong>, односно<br />

про<strong>и</strong>зводство на р<strong>и</strong>бата во р<strong>и</strong>бн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> услов<strong>и</strong>. Сето ова<br />

со цел да овозмож<strong>и</strong> зголемено про<strong>и</strong>зводство <strong>и</strong> <strong>и</strong>скор<strong>и</strong>стеност<br />

на пр<strong>и</strong>родн<strong>и</strong>те ресурс<strong>и</strong>.<br />

Со оваа област, која е деф<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>тарна со стручн<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ца,<br />

по завршување на студ<strong>и</strong><strong>и</strong>те ќе се создадат можност<strong>и</strong><br />

за вработувања во р<strong>и</strong>бн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те во Републ<strong>и</strong>ката <strong>и</strong><br />

практ<strong>и</strong>чна пр<strong>и</strong>мена на стекнат<strong>и</strong>те знаења доб<strong>и</strong>ен<strong>и</strong> во<br />

текот на студ<strong>и</strong>рањето.<br />

Инст<strong>и</strong>тутот за сточарство располага со поголем<br />

број на објект<strong>и</strong> ко<strong>и</strong> се доволн<strong>и</strong> како експер<strong>и</strong>ментална<br />

база за <strong>и</strong>дн<strong>и</strong>те постд<strong>и</strong>пломц<strong>и</strong> да можат да г<strong>и</strong> <strong>и</strong>зведуваат<br />

сво<strong>и</strong>те <strong>и</strong>стражувања <strong>и</strong> тоа во Скопје (Градск<strong>и</strong> парк<br />

<strong>и</strong> Автокоманда), во Б<strong>и</strong>тола (објект <strong>и</strong> експер<strong>и</strong>ментален<br />

објект), во Струга - Мрест<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ште за ладноводн<strong>и</strong> р<strong>и</strong>б<strong>и</strong> -<br />

с. Шум <strong>и</strong> во Нов Дојран - Мрест<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ште за топловодн<strong>и</strong><br />

р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>.<br />

31

<strong>Ун<strong>и</strong>верз<strong>и</strong>тет</strong> <strong>„Св</strong>. <strong>К<strong>и</strong>р<strong>и</strong>л</strong> <strong>и</strong> Метод<strong>и</strong>ј“<br />

бул. Гоце Делчев бр. 9, 1 000 Скопје, Македон<strong>и</strong>ја<br />

: +389 2 3 293 293 : +389 2 3 293 202<br />

: ukim@ukim.edu.mk : www.ukim.edu.mk

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!