18.02.2015 Views

химия и технология химико- фармацевтических препаратов

химия и технология химико- фармацевтических препаратов

химия и технология химико- фармацевтических препаратов

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

М<strong>и</strong>н<strong>и</strong>стерство общего <strong>и</strong> професс<strong>и</strong>онального образован<strong>и</strong>я<br />

Росс<strong>и</strong>йской Федерац<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Ивановская государственная х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-технолог<strong>и</strong>ческая академ<strong>и</strong>я<br />

ХИМИЯ И ТЕХНОЛОГИЯ ХИМИКО-<br />

ФАРМАЦЕВТИЧЕСКИХ<br />

ПРЕПАРАТОВ<br />

Метод<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е указан<strong>и</strong>я для самостоятельной работы студентов<br />

спец<strong>и</strong>альност<strong>и</strong> 2501 “Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческая технолог<strong>и</strong>я орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х веществ”<br />

со спец<strong>и</strong>ал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ей 250106 “Технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>”<br />

Иваново 1998


Состав<strong>и</strong>тель: М.К.Исляйк<strong>и</strong>н<br />

УДК 661.124(07)<br />

На<strong>и</strong>менован<strong>и</strong>е: Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>. Метод<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е<br />

указан<strong>и</strong>я для самостоятельной работы студентов. Состав<strong>и</strong>тель: Исляйк<strong>и</strong>н М.К.<br />

Ивановская гос. х<strong>и</strong>м.-технол. академ.: Иваново, 1998. - ISBN 5-230-05648-7.<br />

Метод<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е указан<strong>и</strong>я по х<strong>и</strong>м<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong><strong>и</strong> х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong><br />

представляют собой сборн<strong>и</strong>к матер<strong>и</strong>алов, предназначенных для самостоятельной работы<br />

студентов, обучающ<strong>и</strong>хся по спец<strong>и</strong>альност<strong>и</strong> 2501 «Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческая технолог<strong>и</strong>я орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

веществ» со спец<strong>и</strong>ал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ей 250106 «Технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>» как<br />

дневной, так <strong>и</strong> заочной форм обучен<strong>и</strong>я.<br />

Данные указан<strong>и</strong>я могут быть полезны студентам друг<strong>и</strong>х спец<strong>и</strong>ал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>й названной<br />

спец<strong>и</strong>альност<strong>и</strong>, а также студентам, <strong>и</strong>зучающ<strong>и</strong>м орган<strong>и</strong>ческую х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ю.<br />

Б<strong>и</strong>бл<strong>и</strong>огр.: 13 назв.<br />

Печатается по решен<strong>и</strong>ю редакц<strong>и</strong>онно-<strong>и</strong>здательского совета Ивановской<br />

государственной х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-технолог<strong>и</strong>ческой академ<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Рецензенты:<br />

Ивановск<strong>и</strong>й государственный ун<strong>и</strong>верс<strong>и</strong>тет (заведующ<strong>и</strong>й кафедрой орган<strong>и</strong>ческой х<strong>и</strong>м<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />

профессор, доктор х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х наук Клюев М.В.); д.х.н., проф. Андр<strong>и</strong>анов В.Г. (Ивановская<br />

государственная х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-технолог<strong>и</strong>ческая академ<strong>и</strong>я).<br />

ISBN 5-230-05648-7<br />

ãИвановская государственная<br />

х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-технолог<strong>и</strong>ческая<br />

академ<strong>и</strong>я, 1998.<br />

2


ВВЕДЕНИЕ<br />

Содержан<strong>и</strong>ем самостоятельной работы студента является углубленное <strong>и</strong>зучен<strong>и</strong>е<br />

матер<strong>и</strong>алов по строен<strong>и</strong>ю, свойствам <strong>и</strong> методам получен<strong>и</strong>я прот<strong>и</strong>вом<strong>и</strong>кробных,<br />

прот<strong>и</strong>воопухолевых <strong>и</strong> нейрофармаколог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>. В самостоятельную работу<br />

включается также подготовка к выполнен<strong>и</strong>ю лабораторных работ, сдаче коллокв<strong>и</strong>умов, зачетов<br />

<strong>и</strong> экзаменов.<br />

Настоящ<strong>и</strong>е указан<strong>и</strong>я адресованы студентам спец<strong>и</strong>альност<strong>и</strong> 2501 “Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческая<br />

технолог<strong>и</strong>я орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х веществ” со спец<strong>и</strong>ал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ей 250106 “Технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>кофармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>” <strong>и</strong> предназначено для оказан<strong>и</strong>я метод<strong>и</strong>ческой поддержк<strong>и</strong> пр<strong>и</strong><br />

самостоятельной работе студентов над курсом “Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>я фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>”.<br />

Метод<strong>и</strong>ческое указан<strong>и</strong>е состо<strong>и</strong>т <strong>и</strong>з трех частей: основного содержан<strong>и</strong>я курса, ч<strong>и</strong>таемого<br />

студентам названной спец<strong>и</strong>альност<strong>и</strong> на кафедре тонкого орган<strong>и</strong>ческого с<strong>и</strong>нтеза ИГХТА,<br />

х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х схем основных реакц<strong>и</strong>й с<strong>и</strong>нтеза х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong> <strong>и</strong> вопросов<br />

для самоконтроля. В заключен<strong>и</strong>е данного <strong>и</strong>здан<strong>и</strong>я пр<strong>и</strong>вод<strong>и</strong>тся сп<strong>и</strong>сок рекомендуемой<br />

л<strong>и</strong>тературы.<br />

Вторая часть метод<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х указан<strong>и</strong>й может также <strong>и</strong>меть самостоятельное значен<strong>и</strong>е в<br />

качестве раздаточного матер<strong>и</strong>ала, способствующего более глубокому воспр<strong>и</strong>ят<strong>и</strong>ю студентам<strong>и</strong><br />

лекц<strong>и</strong>онного курса, а также с<strong>и</strong>стемат<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong> знан<strong>и</strong>й в област<strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтеза х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>кофармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>.<br />

Состав<strong>и</strong>тель выражает благодарность профессору Шапошн<strong>и</strong>кову Г.П.<strong>и</strong> доценту Кудр<strong>и</strong>ку<br />

Е.В. за вн<strong>и</strong>мательное прочтен<strong>и</strong>е рукоп<strong>и</strong>с<strong>и</strong> <strong>и</strong> сделанные ценные замечан<strong>и</strong>я, а также студенткам<br />

Остромуховой О.В. <strong>и</strong> Трем<strong>и</strong>чевой С.Г. за техн<strong>и</strong>ческую помощь пр<strong>и</strong> подготовке рукоп<strong>и</strong>с<strong>и</strong> к<br />

<strong>и</strong>здан<strong>и</strong>ю.<br />

3


ОСНОВНОЕ СОДЕРЖАНИЕ КУРСА<br />

Определен<strong>и</strong>е основных понят<strong>и</strong>й: лекарственный препарат, х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й<br />

препарат, галеновый препарат <strong>и</strong> т.д.<br />

Возн<strong>и</strong>кновен<strong>и</strong>е <strong>и</strong> разв<strong>и</strong>т<strong>и</strong>е х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческой промышленност<strong>и</strong> в Росс<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Отл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>тельные особенност<strong>и</strong> х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческой промышленност<strong>и</strong>. Повышенные<br />

требован<strong>и</strong>я к ч<strong>и</strong>стоте <strong>препаратов</strong>, разнообраз<strong>и</strong>е в<strong>и</strong>дов сырья, малотоннажность, сложность <strong>и</strong><br />

многостад<strong>и</strong>йность про<strong>и</strong>зводства, пожаро-, взрывоопастность, эколог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й аспект<br />

про<strong>и</strong>зводства х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка сырья, <strong>и</strong>спользуемого в про<strong>и</strong>зводстве х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>. Натуральное <strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческое сырье. Сырье м<strong>и</strong>нерального, раст<strong>и</strong>тельного <strong>и</strong><br />

ж<strong>и</strong>вотного про<strong>и</strong>схожден<strong>и</strong>я. С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е продукты. Пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

в про<strong>и</strong>зводстве лекарственных <strong>препаратов</strong>. Ут<strong>и</strong>л<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>я отходов.<br />

Класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я <strong>и</strong> номенклатура х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

Фармаколог<strong>и</strong>ческая, фармакотерапевт<strong>и</strong>ческая <strong>и</strong> х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческая класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong>. Особенност<strong>и</strong><br />

х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческой класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> неорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>и</strong> орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

Общ<strong>и</strong>е <strong>и</strong> спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е терм<strong>и</strong>ны, <strong>и</strong>спользуемые в фармацевт<strong>и</strong>ческой х<strong>и</strong>м<strong>и</strong><strong>и</strong>.<br />

Номенклатура лекарственных веществ.<br />

Основные направлен<strong>и</strong>я создан<strong>и</strong>я лекарственных средств.<br />

С<strong>и</strong>стема контроля качества лекарственных средств. Стандарт<strong>и</strong>зац<strong>и</strong><strong>и</strong> лекарственных<br />

средств. Государственная фармакопея Росс<strong>и</strong>йской федерац<strong>и</strong><strong>и</strong>, Международная фармакоп<strong>и</strong>я,<br />

нац<strong>и</strong>ональная <strong>и</strong> рег<strong>и</strong>ональная фармакоп<strong>и</strong><strong>и</strong>. Контроль качества в услов<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>кофармацевт<strong>и</strong>ческого<br />

предпр<strong>и</strong>ят<strong>и</strong>я, в контрольно-анал<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х лаборатор<strong>и</strong>ях, аптеках.<br />

Серт<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я <strong>препаратов</strong> мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нского назначен<strong>и</strong>я.<br />

Технолог<strong>и</strong>я неорган<strong>и</strong>чек<strong>и</strong>х х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>. Сырье для<br />

про<strong>и</strong>зводства м<strong>и</strong>неральных солей. Про<strong>и</strong>зводство йода, брома <strong>и</strong> <strong>и</strong>х солей. Моно- <strong>и</strong> д<strong>и</strong>хлор<strong>и</strong>ды<br />

ртут<strong>и</strong>, сульфат бар<strong>и</strong>я, перманганат кал<strong>и</strong>я, н<strong>и</strong>трат в<strong>и</strong>смута. Препараты, содержащ<strong>и</strong>е железо,<br />

кальц<strong>и</strong>й, серебро, селен.<br />

Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>я с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

Орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я ал<strong>и</strong>фат<strong>и</strong>ческого ряда. Галогензамещенные углеводороды.<br />

Хлороформ, йодоформ, фторотан.<br />

Сп<strong>и</strong>рты. Эф<strong>и</strong>ры. Д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>ловый эф<strong>и</strong>р. Механ<strong>и</strong>зм реакц<strong>и</strong><strong>и</strong>. Пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная<br />

технолог<strong>и</strong>ческая схема про<strong>и</strong>зводства эф<strong>и</strong>ра. Особенност<strong>и</strong> про<strong>и</strong>зводства эф<strong>и</strong>ра. Н<strong>и</strong>трогл<strong>и</strong>цер<strong>и</strong>н.<br />

Хлоралг<strong>и</strong>драт. Уротроп<strong>и</strong>н. Бромурал.<br />

Ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слоты. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я, свойства, роль в ж<strong>и</strong>вой пр<strong>и</strong>роде. Ам<strong>и</strong>налон.<br />

Окс<strong>и</strong>бут<strong>и</strong>рат натр<strong>и</strong>я. Мет<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н U. e-Ам<strong>и</strong>нокапроновая к<strong>и</strong>слота. Ацем<strong>и</strong>н.<br />

Аромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я. Аромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е сп<strong>и</strong>рты. Фенол. Крезолы. Резорц<strong>и</strong>н.<br />

Гвоякол. Ван<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я парацетамола. Этокс<strong>и</strong>д. Солют<strong>и</strong>зон.<br />

Т<strong>и</strong>оацетазол.<br />

К<strong>и</strong>слоты. Бензойная к<strong>и</strong>слота. Сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловая к<strong>и</strong>слота как промежуточный продукт в<br />

с<strong>и</strong>нтезе сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловых <strong>препаратов</strong>. Реакц<strong>и</strong>я Кольбе-Шм<strong>и</strong>дта. Механ<strong>и</strong>зм. Друг<strong>и</strong>е способы<br />

получен<strong>и</strong>я сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты. Способы оч<strong>и</strong>стк<strong>и</strong> сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты, ее свойства <strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е. Ацет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловая к<strong>и</strong>слота. Строен<strong>и</strong>е, свойства <strong>и</strong> способы получен<strong>и</strong>я.<br />

4


Пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная технолог<strong>и</strong>ческая схема про<strong>и</strong>зводства асп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>на. Салол. Строен<strong>и</strong>е, свойства,<br />

способы получен<strong>и</strong>я, оч<strong>и</strong>стк<strong>и</strong>.<br />

Друг<strong>и</strong>е препараты на основе сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты. Сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>д. Мет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лат.<br />

Бензонафтол. Оксафенам<strong>и</strong>д.<br />

п-Ам<strong>и</strong>носал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловая к<strong>и</strong>слота как антагон<strong>и</strong>ст п-ам<strong>и</strong>нобензойной к<strong>и</strong>слоты. Препараты на<br />

основе п-ам<strong>и</strong>носал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Сульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>дные препараты. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка, строен<strong>и</strong>е, свойства,<br />

б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческая акт<strong>и</strong>вность.<br />

Стрептоц<strong>и</strong>д. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я, пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная технолог<strong>и</strong>ческая<br />

схема про<strong>и</strong>зводства.<br />

Сульг<strong>и</strong>н. Норсульфазол. Этазол. Фталазол. Сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>н.<br />

Салазосульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ды. Салазоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е, свойства, получен<strong>и</strong>е, оч<strong>и</strong>стка.<br />

Про<strong>и</strong>зводные п-ам<strong>и</strong>нобензойной к<strong>и</strong>слоты. Анестез<strong>и</strong>н. Новока<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е, свойства,<br />

способы получен<strong>и</strong>я, пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е. Пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная технолог<strong>и</strong>ческая схема про<strong>и</strong>зводства.<br />

Орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я гетероц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческого ряда.<br />

Препараты на основе фурфурола. Н<strong>и</strong>трофурфуролы. Фурац<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е, свойства,<br />

способы получен<strong>и</strong>я. Фурадон<strong>и</strong>н.<br />

Препараты на основе п<strong>и</strong>разолона. Ант<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н. П<strong>и</strong>рам<strong>и</strong>дон. Анальг<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е,<br />

свойства, способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Препараты на основе <strong>и</strong>м<strong>и</strong>дазола. Эт<strong>и</strong>м<strong>и</strong>зол. Мерказол<strong>и</strong>л. Клофел<strong>и</strong>н.<br />

Препараты на основе п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты. Н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>д. Корд<strong>и</strong>ам<strong>и</strong>н. Фт<strong>и</strong>ваз<strong>и</strong>д. Салюз<strong>и</strong>д. Салюз<strong>и</strong>д<br />

раствор<strong>и</strong>мый.<br />

Препараты на основе т<strong>и</strong>ад<strong>и</strong>азола. Д<strong>и</strong>акарб. Хлотазол.<br />

Про<strong>и</strong>зводные х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. 2-Фен<strong>и</strong>лх<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>н-4-карбоновая к<strong>и</strong>слота (атофан). Х<strong>и</strong>нозол.<br />

Н<strong>и</strong>троксол<strong>и</strong>н.<br />

Про<strong>и</strong>зводные акр<strong>и</strong>д<strong>и</strong>нового ряда. Р<strong>и</strong>ванол. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Акр<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н. Ам<strong>и</strong>ноакр<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н.<br />

Препараты на основе фенот<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>на. Ам<strong>и</strong>наз<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е. свойства, способы получен<strong>и</strong>я,<br />

пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е.<br />

Про<strong>и</strong>зводные бензод<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>на. Основные способы получен<strong>и</strong>я. Феазепам.<br />

Барб<strong>и</strong>туровая к<strong>и</strong>слота <strong>и</strong> препараты на ее основе. Барб<strong>и</strong>тал. Фенобарб<strong>и</strong>тал. Гексам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н.<br />

Кал<strong>и</strong>я оротат. Гексенал.<br />

Моно- <strong>и</strong> д<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е терпены - г<strong>и</strong>др<strong>и</strong>рованные пр<strong>и</strong>зводные аромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й. Парац<strong>и</strong>мол, т<strong>и</strong>мол, ментол. Строен<strong>и</strong>е, способы получен<strong>и</strong>я, свойства, пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е.<br />

Вал<strong>и</strong>дол.<br />

Камфора. С<strong>и</strong>нтез <strong>и</strong>з a-п<strong>и</strong>нен ск<strong>и</strong>п<strong>и</strong>даров. Бромкамфора.<br />

Стеро<strong>и</strong>дные препараты. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я<br />

<strong>препаратов</strong> этой группы. Естественные гормоны человека <strong>и</strong> ж<strong>и</strong>вотных. Их роль. Способы<br />

получен<strong>и</strong>я ацетата дег<strong>и</strong>дроандростерона. Перегрупп<strong>и</strong>ровка Бекмана. Мужск<strong>и</strong>е половые<br />

гормоны <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>. Тестостерон. Мет<strong>и</strong>лтестостерон. Роль реакц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Оппенауэра. Эстрогенные гормоны <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е замен<strong>и</strong>тел<strong>и</strong>. Эстрад<strong>и</strong>ол. Эстрон.<br />

Эстрогенные препараты нестеро<strong>и</strong>дного строен<strong>и</strong>я. С<strong>и</strong>нестрол. Ст<strong>и</strong>льбэстрол. Гестагены. <strong>и</strong> <strong>и</strong>х<br />

с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>. Прегн<strong>и</strong>н. Прогестерон. Гормоны коры надпочечн<strong>и</strong>ков <strong>и</strong> <strong>и</strong>х<br />

с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Строен<strong>и</strong>е. Свойства. С<strong>и</strong>нтез ацетата корт<strong>и</strong>зона.<br />

Анабол<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е стеро<strong>и</strong>ды. Кальц<strong>и</strong>феролы. Строен<strong>и</strong>е. Свойства. Способы получен<strong>и</strong>я.<br />

5


Прот<strong>и</strong>воопухолевые средства. Хлорэт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ны - про<strong>и</strong>зводные д<strong>и</strong>(2-хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>но.<br />

Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Превращен<strong>и</strong>е в орган<strong>и</strong>зме. Реакц<strong>и</strong>онная способность по отношен<strong>и</strong>ю к<br />

нуклеоф<strong>и</strong>лам. Ц<strong>и</strong>тостат<strong>и</strong>ческое действ<strong>и</strong>е.<br />

Саркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н. Допан. Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я, содержащ<strong>и</strong>е группу эт<strong>и</strong>лен<strong>и</strong>м<strong>и</strong>на. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Механ<strong>и</strong>хм<br />

действ<strong>и</strong>я. Т<strong>и</strong>офосфам<strong>и</strong>д. Структура, свойства, получен<strong>и</strong>е. Фосфорорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я.<br />

Эф<strong>и</strong>ры д<strong>и</strong>сульфоновых к<strong>и</strong>слот. М<strong>и</strong>елосан. Действ<strong>и</strong>е на орган<strong>и</strong>зм. Способ получен<strong>и</strong>я.<br />

Препараты для фотод<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>ческой терап<strong>и</strong><strong>и</strong> рака. Основные пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пы<br />

фотод<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>ческой терап<strong>и</strong><strong>и</strong>. Роль сенс<strong>и</strong>б<strong>и</strong>л<strong>и</strong>заторов. Пр<strong>и</strong>родные <strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е порф<strong>и</strong>ны.<br />

Строен<strong>и</strong>е, свойства, способы получен<strong>и</strong>я. Фотофр<strong>и</strong>н. Раствор<strong>и</strong>мые металлофталоц<strong>и</strong>ан<strong>и</strong>ны.<br />

d-Ам<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>вул<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слота.<br />

Ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>. Определен<strong>и</strong>е. Класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я. Изб<strong>и</strong>рательность действ<strong>и</strong>я. Эффекты,<br />

про<strong>и</strong>звод<strong>и</strong>мые ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>кам<strong>и</strong> в ж<strong>и</strong>вых орган<strong>и</strong>змах. Пр<strong>и</strong>родные ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>. Пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>ны.<br />

Строен<strong>и</strong>е, свойства. Б<strong>и</strong>ос<strong>и</strong>нтез пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>нов. Полус<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>ны. Мет<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н.<br />

Амп<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н.<br />

Цефаллоспор<strong>и</strong>ны. Цефаллот<strong>и</strong>н.<br />

Тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ны. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я. Характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка ант<strong>и</strong>м<strong>и</strong>кробной акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>.<br />

Пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная схема получен<strong>и</strong>я тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на. Морфоц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н. Метац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на г<strong>и</strong>дрохлор<strong>и</strong>д.<br />

С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>. Левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>н - a-(лево)-трео-1-(п-н<strong>и</strong>трофен<strong>и</strong>л)-2-<br />

д<strong>и</strong>хлорацет<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>но-1,3-пропенд<strong>и</strong>ол. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческая акт<strong>и</strong>вность.<br />

Методы с<strong>и</strong>нтеза с<strong>и</strong>нтом<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на <strong>и</strong>з ацетан<strong>и</strong>л<strong>и</strong>да, ст<strong>и</strong>рола, эт<strong>и</strong>лбензола, ацетофенона,<br />

п-н<strong>и</strong>тробензойной к<strong>и</strong>слоты. Пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альная технолог<strong>и</strong>ческая схема про<strong>и</strong>зводства<br />

левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на. Разделен<strong>и</strong>е опт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>и</strong>зомеров.<br />

Ц<strong>и</strong>клосер<strong>и</strong>н. Строен<strong>и</strong>е, свойства, получен<strong>и</strong>е.<br />

Алкало<strong>и</strong>ды. Определен<strong>и</strong>е понят<strong>и</strong>я алкало<strong>и</strong>д. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ко-х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е<br />

свойства. Структура <strong>и</strong> класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я алкало<strong>и</strong>дов. Общ<strong>и</strong>е методы выделен<strong>и</strong>я алкало<strong>и</strong>дов <strong>и</strong>з<br />

растен<strong>и</strong>й. Разделен<strong>и</strong>е солей алкало<strong>и</strong>дов. Ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е основы <strong>и</strong>звлечен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> разделен<strong>и</strong>я<br />

алкало<strong>и</strong>дов. Д<strong>и</strong>ффуз<strong>и</strong>онные процессы. Адсорбц<strong>и</strong>онные методы. Хроматограф<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й метод<br />

разделен<strong>и</strong>я, пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е <strong>и</strong>он<strong>и</strong>тов. Мембранная технолог<strong>и</strong>я.<br />

Алколо<strong>и</strong>ды <strong>и</strong>з раст<strong>и</strong>тельного сырья. Эфедр<strong>и</strong>н. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я, свойства,<br />

способы получен<strong>и</strong>я.<br />

Оп<strong>и</strong>йные алкало<strong>и</strong>ды. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> характер действ<strong>и</strong>я. Полус<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е<br />

про<strong>и</strong>зводные морф<strong>и</strong>на: коде<strong>и</strong>н, д<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н. С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е замен<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> морф<strong>и</strong>на: л<strong>и</strong>дол, промедол.<br />

Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Антагон<strong>и</strong>сты морф<strong>и</strong>на:налоксон, налорф<strong>и</strong>н.<br />

Тропановые алкало<strong>и</strong>ды. Общая характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> свойства.<br />

Группа пур<strong>и</strong>на. Мет<strong>и</strong>лкофе<strong>и</strong>н. Кофе<strong>и</strong>н. Теоф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н. Теобром<strong>и</strong>н. Полус<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й <strong>и</strong><br />

с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й способы получен<strong>и</strong>я. С<strong>и</strong>нтез Траубе. Вза<strong>и</strong>мопревращен<strong>и</strong>я <strong>препаратов</strong> данной<br />

группы.<br />

Группа бенз<strong>и</strong>л<strong>и</strong>зох<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. Папавер<strong>и</strong>н. Д<strong>и</strong>базол. Спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>н.<br />

Группа <strong>и</strong>м<strong>и</strong>дазола. П<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>н.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны. Общ<strong>и</strong>е сведен<strong>и</strong>я. Роль в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов в ж<strong>и</strong>вых орган<strong>и</strong>змах. Класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>я<br />

в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны группы А. Строен<strong>и</strong>е , свойства, выделен<strong>и</strong>е <strong>и</strong>з пр<strong>и</strong>родных <strong>и</strong>сточн<strong>и</strong>ков, с<strong>и</strong>нтез.<br />

Роль в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на А в зр<strong>и</strong>тельном процессе.<br />

6


В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н Е. Токофер<strong>и</strong>лацетат. Строен<strong>и</strong>е. Свойства. Получен<strong>и</strong>е.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны - про<strong>и</strong>зводные нафтох<strong>и</strong>нонов. С<strong>и</strong>нтез в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов К. В<strong>и</strong>касол.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н F. Роль в регуляц<strong>и</strong><strong>и</strong> б<strong>и</strong>ох<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х процессов.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны группы В. Строен<strong>и</strong>е, свойства. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н В 3 . Н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слота.<br />

Н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>д. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны группы В 6 : п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>докс<strong>и</strong>н, п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>доксаль, п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>доксам<strong>и</strong>н. Структ<strong>и</strong>ра,<br />

свойства. Проч<strong>и</strong>е в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны группы B. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я, свойства.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны группы D.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны друг<strong>и</strong>х групп.<br />

7


CH 3 Cl; CH 2 Cl 2 ; CHCl 3 ; CCl 4<br />

Хлороформ.<br />

СТРОЕНИЕ И ОСНОВНЫЕ МЕТОДЫ ПОЛУЧЕНИЯ<br />

ХИМИКО-ФАРМАЦЕВТИЧЕСКИХ ПРЕПАРАТОВ<br />

Вопросы для самоконтроля<br />

1. Дайте определен<strong>и</strong>я следующ<strong>и</strong>х понят<strong>и</strong>й: лекарственное средство, фармаколог<strong>и</strong>ческое<br />

средство, лекарственное вещество, лекарственный препарат, выпускная форма, галеновые<br />

препараты, х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й препарат.<br />

2. Переч<strong>и</strong>сл<strong>и</strong>те особенност<strong>и</strong>, связанные с про<strong>и</strong>зводством лекарственных <strong>препаратов</strong>.<br />

3. Как<strong>и</strong>е в<strong>и</strong>ды класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> лекарственных веществ пр<strong>и</strong>меняются в настоящее время?<br />

Назов<strong>и</strong>те основные пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пы, лежащ<strong>и</strong>е в основе каждой <strong>и</strong>з класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>й. Дайте<br />

характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку каждой <strong>и</strong>з н<strong>и</strong>х. Что такое фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й препарат?<br />

4. Назов<strong>и</strong>те основные пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пы построен<strong>и</strong>я назван<strong>и</strong>й лекарственных веществ. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те<br />

пр<strong>и</strong>меры.<br />

5. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те основные этапы <strong>и</strong> основные направлен<strong>и</strong>я создан<strong>и</strong>я лекарственных веществ.<br />

6. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку сырья, <strong>и</strong>спользуемого в про<strong>и</strong>зводстве х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong>, а также с<strong>и</strong>нтеза лекарственных веществ: полный с<strong>и</strong>нтез, полус<strong>и</strong>нтез,<br />

м<strong>и</strong>кроб<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й с<strong>и</strong>нтез.<br />

7. Как<strong>и</strong>м образом орган<strong>и</strong>зован контроль за качеством про<strong>и</strong>зводства, <strong>и</strong>зготовлен<strong>и</strong>я <strong>и</strong><br />

распространен<strong>и</strong>я лекарственных средств в Росс<strong>и</strong>йской Федерац<strong>и</strong><strong>и</strong>?<br />

8. Охарактер<strong>и</strong>зуйте неорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е лекарственные вещества, пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю.<br />

пр<strong>и</strong>меры.<br />

9. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку про<strong>и</strong>зводства йода <strong>и</strong> перманганата кал<strong>и</strong>я, пр<strong>и</strong>меняемых в<br />

мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нской практ<strong>и</strong>ке.<br />

10. Как<strong>и</strong>е общ<strong>и</strong>е закономерност<strong>и</strong> установлены между строен<strong>и</strong>ем орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й <strong>и</strong><br />

проявляемым ф<strong>и</strong>з<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>м действ<strong>и</strong>ем? В чем проявляется "облагораж<strong>и</strong>вающее" действ<strong>и</strong>е<br />

карбокс<strong>и</strong>льной групп<strong>и</strong>ровк<strong>и</strong>?<br />

1. Лекарственные препараты - соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я ал<strong>и</strong>фат<strong>и</strong>ческого ряда<br />

1.1. Гало<strong>и</strong>далк<strong>и</strong>лы.<br />

C 2 H 5 OH + Ca(OCl) 2<br />

Ca(OCl) 2<br />

Ca(OH) 2<br />

CH<br />

_<br />

3 C O<br />

CCl 3 C O<br />

CHCl 3 + Ca(HCOO) 2<br />

CaCl<br />

_ 2 _ Сa(OH) хлороформ<br />

H 2 O<br />

2<br />

H<br />

H<br />

2C 2 H 5 OH + 4Ca(OCl) 2 = 2CHCl 3 + Ca(HCOO) 2 + CaCl 2 + Ca(OH) 2 + H 2 O<br />

CH 3 COCH 3 + Ca(OCl) 2<br />

хлороформ<br />

Ca(OH) Cl3 CCOCH 2<br />

_<br />

3<br />

CHCl _ 3<br />

Ca(OH) 2<br />

Ca(OCOCH 3 ) 2 хлороформ<br />

2CHCl 3 + O 2<br />

2COCl 2 + 2HCl<br />

NaI + NaOCl = NaCl + NaOI<br />

CH 3 COCH 3 + 3NaO I = CHI 3 + 2NaOH + CH 3 COONa<br />

<strong>и</strong>одоформ<br />

CHI 3 + [O]<br />

фермент<br />

2 4 3 I 2 + CO + CO 2 + H 2 O<br />

Иодоформ.<br />

8


NaCl + H 2 SO 4 = NaHSO 4 + HCl C 2 H 5 OH + HCl = C 2 H 5 Cl + H 2 O<br />

Эт<strong>и</strong>л хлор<strong>и</strong>стый.<br />

1.2. Средства для наркоза.<br />

Cl<br />

Cl<br />

Br<br />

C<br />

C<br />

; F 3 C C<br />

Cl<br />

H<br />

Cl<br />

тр<strong>и</strong>хлорэт<strong>и</strong>лен фторотан зак<strong>и</strong>сь<br />

азота<br />

H<br />

; N 2 O<br />

;<br />

CH 2 CH 2<br />

CH 2<br />

ц<strong>и</strong>клопропан<br />

;<br />

CH 3 CH 2 O CH 2 CH 3<br />

д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>ловый эф<strong>и</strong>р<br />

Эф<strong>и</strong>р мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нск<strong>и</strong>й.<br />

C 2 H 5 OH + H 2 SO 4 _ H2 O C 2 H 5 OSO 3 H C 2 H 5 OH C 2 H 5 O C 2 H 5<br />

+ H 2 SO 4<br />

1.3. Сп<strong>и</strong>рты. Альдег<strong>и</strong>ды. К<strong>и</strong>слоты.<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH<br />

ам<strong>и</strong>лн<strong>и</strong>тр<strong>и</strong>т<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

2C 5 H 11 OH + N 2 O 3 2C 5 H 11 ONO + H 2 O<br />

CH 0 CH 2 O +<br />

3 OH + O 2<br />

H 2 O<br />

t , Cu<br />

O<br />

N<br />

O<br />

;<br />

н<strong>и</strong>тр<strong>и</strong>т натр<strong>и</strong>я<br />

NaO N O<br />

;<br />

н<strong>и</strong>трогл<strong>и</strong>цер<strong>и</strong>н<br />

CH 2<br />

CH CH 2<br />

ONO 2 ONO 2 ONO 2<br />

Формальдег<strong>и</strong>д.<br />

6CH 2 O + 4NH 3<br />

N<br />

H 2 C<br />

CH<br />

CH 2 2<br />

N<br />

-6H 2 O H 2 C CH 2<br />

N<br />

N<br />

CH 2<br />

гексамет<strong>и</strong>лентетрам<strong>и</strong>н<br />

(уротроп<strong>и</strong>н)<br />

6H 2 O,<br />

H 2 SO 4<br />

6CH 2 O + 2(NH 4 ) 2 SO 4<br />

t=60 0 C<br />

Хлоралг<strong>и</strong>драт.<br />

OH<br />

OH<br />

O HOC 2 H 5 Cl 2 ; Fe(кат.)<br />

H<br />

CH 3 CH 2 OH + Cl CH 3 C<br />

2 CH<br />

H<br />

3<br />

C<br />

2 SO 4<br />

OC 2 H 5<br />

Cl<br />

_ 3 C C OC 2 H<br />

_ 5<br />

2HCl HCl<br />

_<br />

EtOSO 3 H<br />

H<br />

H<br />

OH<br />

O<br />

ДХЭ,H 2 O<br />

Cl 3 C C<br />

Сl 3 C C H<br />

H<br />

хлораль<br />

OH хлоралг<strong>и</strong>драт<br />

Бромурал.<br />

CH<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 2 COOH<br />

+<br />

98-100 C<br />

PCl 3 _ H3 PO 3<br />

0<br />

CH 3<br />

CH CH 2 COCl<br />

CH 3<br />

Br 2<br />

0 82 С<br />

_ HHal<br />

CH 3<br />

CH CH COHal<br />

CH 3<br />

Br<br />

H 2 NCONH 2<br />

_<br />

H 2 NCONH<br />

0 2*HHal<br />

82-83 C<br />

CH 3<br />

CH CH CONHCONH 2<br />

CH 3 Br<br />

H 2 O<br />

Ц/ ф.,<br />

Перекр.<br />

пром. водой,<br />

<strong>и</strong>з ИПС<br />

сушка 50-60 0 C<br />

ф<strong>и</strong>льтр. (Ц/ф)<br />

промывка ИПС<br />

сушка<br />

9


3.4. Ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слоты.<br />

NH 2<br />

HOOC<br />

C<br />

H<br />

R<br />

1. Ал<strong>и</strong>фат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е<br />

Гл<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>н (gly, G) Алан<strong>и</strong>н (ala, A) Вал<strong>и</strong>н (val, V)*<br />

H CH 3<br />

R<br />

Лейц<strong>и</strong>н (leu, L)* Изолейц<strong>и</strong>н (ile, I)*<br />

CH CH 3<br />

CH 3<br />

2. Гдрокс<strong>и</strong>лсодержащ<strong>и</strong>е<br />

CH 2 CH CH 3<br />

CH 3<br />

CH CH 2<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

Сер<strong>и</strong>н (ser, S)<br />

Треон<strong>и</strong>н (thr, T)*<br />

CH 2 OH CH CH 3<br />

3. Серусодержащ<strong>и</strong>е<br />

Ц<strong>и</strong>сте<strong>и</strong>н (cys, C)<br />

OH<br />

Мет<strong>и</strong>онон (met, M)*<br />

CH 2 SH CH 2 CH 2 S CH 3<br />

4. Аромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е<br />

Фен<strong>и</strong>лалан<strong>и</strong>н (phe, F)* Т<strong>и</strong>роз<strong>и</strong>н (tyr, Y) Тр<strong>и</strong>птофан (trp, W)*<br />

CH 2 Ph CH 2 OH<br />

CH 2<br />

5. К<strong>и</strong>слые<br />

Аспараг<strong>и</strong>новая (asp, D) Аспараг<strong>и</strong>н (asn, N) Глутам<strong>и</strong>новая (glu, E) Глутам<strong>и</strong>н (gln, Q)<br />

CH 2 COOH CH 2 C<br />

O<br />

NH 2 CH 2 CH 2 COOH CH 2 CH 2 C NH 2<br />

6. Основные<br />

Арг<strong>и</strong>н<strong>и</strong>н (arg, R)* Л<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н (lys, K)* Г<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н (his, H)*<br />

N<br />

H<br />

O<br />

CH2 CH 2<br />

CH 2 NH C NH 2<br />

NH<br />

CH 2<br />

CH 2 CH 2 CH 2 NH 2<br />

CH 2<br />

N<br />

NH<br />

7. Им<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слоты<br />

Прол<strong>и</strong>н (pro, P)<br />

* - незамен<strong>и</strong>мые<br />

H<br />

H<br />

H<br />

H<br />

N<br />

H<br />

H<br />

H<br />

COOH<br />

H<br />

10


COOH<br />

NH 2<br />

C<br />

H<br />

CH 2 SH + SH CH 2 C COOH<br />

NH 2<br />

H<br />

[O]<br />

[H]<br />

COOH<br />

NH 2<br />

ц<strong>и</strong>сте<strong>и</strong>н ц<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>н<br />

Стерео<strong>и</strong>зомер<strong>и</strong>я ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слот.<br />

C<br />

H<br />

CH 2 S S CH 2 C COOH<br />

NH 2<br />

H<br />

Ц<strong>и</strong>сте<strong>и</strong>н - ц<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>н.<br />

COOH<br />

COOH<br />

COOH<br />

COOH<br />

NH 2<br />

C<br />

R<br />

H<br />

NH 2<br />

R<br />

H<br />

H<br />

C NH 2<br />

R<br />

H<br />

R<br />

NH 2<br />

L-<strong>и</strong>зомер<br />

D-<strong>и</strong>зомер<br />

CH 3 OH + H 2 S<br />

Kt _ гл<strong>и</strong>нозем<br />

320-330 0 С<br />

CH 3 SH + H 2 O<br />

Мет<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н.В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н U.<br />

CH 3 SH + CH 3 OH CH + 3 S CH 3 H 2 O<br />

2CH 3 SH CH 3 SCH 3 + H 2 S<br />

2CH 3 SH CH 3 S S CH 3<br />

+ H 2<br />

побочные реакц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

CH 2 CH C O H<br />

CH 3 SH CH3 S CH 2 CH 2 C<br />

H 2 O ; H + CH 3 S CH 2 CH 2 CH COOH<br />

N<br />

H<br />

O<br />

+<br />

KOH<br />

мет<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н<br />

NH 2<br />

H 2 O; C 2 H 5 OH<br />

100-110 0 C<br />

O<br />

H<br />

CH 3 Cl<br />

NH 4 CN<br />

_<br />

H 2 O<br />

NH 2 CH 2 CH 2 CH 2 C<br />

CH 3 S CH 2 CH 2 CH CN<br />

NH 2<br />

CH 3 +<br />

S CH 2 CH 2 CH COOH<br />

CH 3 NH 2<br />

O<br />

AcOH, H 2 O,<br />

сп<strong>и</strong>рт<br />

OK<br />

t


2. Как<strong>и</strong>м образом вл<strong>и</strong>яет введен<strong>и</strong>е атомов галогенов на б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е свойства<br />

углеводородов? Поясн<strong>и</strong>те, как<strong>и</strong>м образом <strong>и</strong>зменяются свойства в ряду хлор<strong>и</strong>стый мет<strong>и</strong>лен -<br />

д<strong>и</strong>хлорметан - хлороформ - четыреххлор<strong>и</strong>стый углерод?<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза хлороформа <strong>и</strong> йодоформа. Объясн<strong>и</strong>те почему он<strong>и</strong> <strong>и</strong>меют разное<br />

пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>е в мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>не?<br />

4. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структурные формулы <strong>и</strong> назов<strong>и</strong>те вещества, <strong>и</strong>спользуемые для наркоза.<br />

5. Назов<strong>и</strong>те, как<strong>и</strong>е сп<strong>и</strong>рты <strong>и</strong>спользуются в мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>не, пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х структурные формулы <strong>и</strong><br />

назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

6. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нского эф<strong>и</strong>ра. Как<strong>и</strong>м<strong>и</strong> свойствам<strong>и</strong> он обладает? Как<strong>и</strong>е<br />

прав<strong>и</strong>ла техн<strong>и</strong>к<strong>и</strong> безопасност<strong>и</strong> следует соблюдать в про<strong>и</strong>зводстве эф<strong>и</strong>ра?<br />

7. Назов<strong>и</strong>те н<strong>и</strong>трозо- <strong>и</strong> н<strong>и</strong>троэф<strong>и</strong>ры, пр<strong>и</strong>меняемые в качестве лекарственных средств.<br />

8. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза уротроп<strong>и</strong>на, охарактер<strong>и</strong>зуйте его свойства <strong>и</strong> област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

9. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза хлоралг<strong>и</strong>драта <strong>и</strong> назов<strong>и</strong>те его област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я в мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>нской<br />

практ<strong>и</strong>ке.<br />

10. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза уре<strong>и</strong>да 2-бром<strong>и</strong>зовалер<strong>и</strong>ановой к<strong>и</strong>слоты. Охарактер<strong>и</strong>зуйте<br />

свойства <strong>и</strong> назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

11. Какую роль <strong>и</strong>грают ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слоты в ж<strong>и</strong>вой пр<strong>и</strong>роде? Что такое д<strong>и</strong>пепт<strong>и</strong>д, тр<strong>и</strong>пепт<strong>и</strong>д,<br />

пол<strong>и</strong>пепт<strong>и</strong>д, белок? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структурные формулы двадцат<strong>и</strong> на<strong>и</strong>более знач<strong>и</strong>мых<br />

ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слот. Как<strong>и</strong>е <strong>и</strong>з н<strong>и</strong>х являются замен<strong>и</strong>мым<strong>и</strong> <strong>и</strong> незамен<strong>и</strong>мым<strong>и</strong>, полярным<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

неполярным<strong>и</strong>, к<strong>и</strong>слотным<strong>и</strong> <strong>и</strong> основным<strong>и</strong> ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слотам<strong>и</strong>?<br />

12. Как<strong>и</strong>м образом <strong>и</strong>зменяется структура ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слот в зав<strong>и</strong>с<strong>и</strong>мост<strong>и</strong> от рН среды? Что такое<br />

<strong>и</strong>зоэлектр<strong>и</strong>ческая точка?<br />

13. Чем определяется опт<strong>и</strong>ческая акт<strong>и</strong>вность ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слот? В чем пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альное разл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>е D-<br />

<strong>и</strong> L-стерео<strong>и</strong>зомеров?<br />

14. Охарактер<strong>и</strong>зуйте х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты на основе a-ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слот:<br />

копол<strong>и</strong>мер-1, мет<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н, в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н U. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза мет<strong>и</strong>он<strong>и</strong>на <strong>и</strong> в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на U.<br />

15. g-Ам<strong>и</strong>нок<strong>и</strong>слоты: ГАМК. g-Ам<strong>и</strong>нокапроновая к<strong>и</strong>слота. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтеза <strong>и</strong><br />

назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я в мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>не. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза ацем<strong>и</strong>на <strong>и</strong><br />

охарактер<strong>и</strong>зуйте его област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

2. Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты на основе<br />

карбоаромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й<br />

2.1. Фенолы. Ам<strong>и</strong>нофенолы. Гвоякол<br />

ОН<br />

OH<br />

ОН<br />

NaO<br />

OCH 3<br />

+ Na 2 SO 4 + CO 2 + H 2 O<br />

+ SO 2<br />

CH 3 O<br />

+<br />

NaHCO 3<br />

+<br />

-<br />

N NHSO 4<br />

OH<br />

OCH 3<br />

+<br />

NaNO 2<br />

+<br />

H 2 SO 4<br />

17-20 0<br />

NH 2<br />

OCH 3<br />

CuSO<br />

OCH 4<br />

3<br />

H 2 O<br />

105-110 0<br />

12


ONa<br />

+ COCI 2<br />

O<br />

C<br />

O<br />

OCH 3<br />

O<br />

OCH 3 СН 3 О<br />

дуатол<br />

Ван<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н - промежуточный продукт в с<strong>и</strong>нтезе лекарственных веществ<br />

CH 2<br />

NO<br />

+<br />

ОСН 3<br />

N<br />

CH 2<br />

N<br />

CH2<br />

N<br />

+<br />

ИПС,HCI<br />

ZnCI 2 ,MnCI 2<br />

ОН<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

N<br />

CH 2<br />

+<br />

NH(CH 3 .) 2<br />

CuSO<br />

_ 4<br />

Cl<br />

CHO<br />

NH 2<br />

HO CH N<br />

+<br />

NH(CH 3 ) 2 Cl -<br />

H 2 O<br />

+<br />

OCH 3<br />

OH<br />

OCH 3<br />

+<br />

-<br />

NH(CH 3<br />

.) 2 CI<br />

HO<br />

OCH 3 сп<strong>и</strong>рт<br />

CH CHCH 2 OH<br />

[O 2 ];(PhNO 2 )<br />

кон<strong>и</strong>фер<strong>и</strong>ловый<br />

HO<br />

OCH 3<br />

CHO<br />

HO<br />

CH 2 CH CH 2<br />

NaOH<br />

NaO<br />

OCH 3<br />

эвгенол<br />

CH CHCH 3<br />

Ac 2 O<br />

AcO<br />

OCH 3<br />

OCH 3<br />

CH CHCH 3<br />

[O]<br />

AcO<br />

OCH 3<br />

CHO<br />

H 2 O<br />

HO<br />

OCH 3<br />

CHO<br />

Парацетамол<br />

OH<br />

OH<br />

OH<br />

OH<br />

NaNO 2 ;H 2 SO 4<br />

t < 2 0 C<br />

[H]<br />

Ac 2 O<br />

OH<br />

NO<br />

NH 2<br />

NHCOCH 3<br />

HNO 3<br />

парацетамол<br />

NO 2<br />

13


Фенацет<strong>и</strong>н<br />

NO 2<br />

EtOH,NaOH<br />

Mn 2 O<br />

NO 2<br />

Na 2 S<br />

NH 2<br />

Ac 2 O<br />

NHAc<br />

80-82 - 0 C<br />

-AcOH<br />

CI<br />

OEt<br />

OEt<br />

OEt<br />

NHAc<br />

NO 2<br />

EtOH,NaOH<br />

Mn 2 O<br />

NO 2<br />

Na 2 S<br />

NH 2<br />

Ac 2 O<br />

AcOH<br />

Фенацет<strong>и</strong>н<br />

CI<br />

80 -82<br />

C<br />

OEt<br />

OEt<br />

NH 4 CNS<br />

OEt<br />

HN<br />

C<br />

S<br />

NH<br />

0<br />

OEt OEt<br />

Этокс<strong>и</strong>д<br />

Т<strong>и</strong>оацетазон <strong>и</strong> солют<strong>и</strong>зон.<br />

CH 3<br />

NO 2<br />

Na 2 Sx, NaOH<br />

CHO<br />

NH 2<br />

Ac 2 O<br />

CHO<br />

H 2 NNHCNH 2<br />

S<br />

т<strong>и</strong>осем<strong>и</strong>карбаз<strong>и</strong>д<br />

NHCOCH 3<br />

HC=NNHCNH 2<br />

S<br />

NHCOCH 3<br />

т<strong>и</strong>оацетазон<br />

H 2 NNHCNH 2<br />

S<br />

т<strong>и</strong>осем<strong>и</strong>карбаз<strong>и</strong>д<br />

HC=NNHCNH 2<br />

S<br />

HOCH 2 SO 3 Na<br />

NH 2<br />

HC=NNHCNH 2<br />

S<br />

NHCH 2 SO 3 Na<br />

OH<br />

CHCI 3<br />

NaOH<br />

OH<br />

CICH2 COOH<br />

- H 2 O<br />

OH<br />

OH<br />

NH 3<br />

COCH 2 CI<br />

OH<br />

OH<br />

[H 2 ]<br />

Ni,Al(kt)<br />

t 0<br />

COCH 2 NH 2 HO<br />

солют<strong>и</strong>зон<br />

OH<br />

OH<br />

CHCH 2 NH 2<br />

Адренал<strong>и</strong>н. Норадренал<strong>и</strong>н.<br />

основан<strong>и</strong>е<br />

норадренал<strong>и</strong>на<br />

OH<br />

CHO<br />

OH<br />

OH<br />

OH<br />

KCN<br />

OH HCOCN<br />

OH<br />

HCOCH 2 NO 2<br />

H 2<br />

H 2<br />

Ni,AL(kt) t 0<br />

,<br />

Ni,AL(kt) t 0<br />

,<br />

14


OH<br />

OH<br />

CICH 2 COOH<br />

-H 2 O<br />

OH<br />

OH<br />

CH 3 NH 2<br />

OH<br />

OH<br />

H 2 ,<br />

Ni/AL (kt)<br />

OH<br />

OH<br />

HCI<br />

H 2 O<br />

OH<br />

OH<br />

адренал<strong>и</strong>н<br />

COCH 2 CI<br />

COCH 2 NHCH 3<br />

HO<br />

CHCH 2 NHCH 3<br />

HO<br />

CHCH 2 NHCH . 3 HCI<br />

2.2. Фен<strong>и</strong>лкарбоновые к<strong>и</strong>слоты <strong>и</strong> <strong>и</strong>х про<strong>и</strong>зводные. Бензойная к<strong>и</strong>слота.<br />

O<br />

C<br />

OR<br />

R = Na<br />

R = CH 2 Ph<br />

R = 2-нафт<strong>и</strong>л<br />

натр<strong>и</strong>я бензоат<br />

бенз<strong>и</strong>лбензоат<br />

бензонафтол<br />

O<br />

С NaO<br />

Сl<br />

+<br />

- NaCl<br />

C<br />

O<br />

O<br />

OX<br />

COY<br />

X<br />

Y<br />

CH 3 CO OH<br />

ацет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловая к<strong>и</strong>слота<br />

( асп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н)<br />

H OPh фен<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лат (салол)<br />

H OMe мет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лат<br />

Сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловая к<strong>и</strong>слота<br />

H NH 2 сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>д<br />

Асп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н<br />

ONa<br />

CO 2<br />

170-185 0<br />

р = 0,4-0,6 МПа<br />

8-10 часов<br />

OH<br />

H +<br />

COONa<br />

OH<br />

субл<strong>и</strong>мац<strong>и</strong>я<br />

COOH<br />

0<br />

150-152<br />

OH<br />

Ac 2 O<br />

- CH 3 COOH<br />

COOH<br />

0<br />

65-70<br />

O<br />

O C<br />

CH 3<br />

COOH<br />

OH<br />

+<br />

COOHHO<br />

COOH<br />

- H 2 O<br />

OH<br />

C O<br />

O<br />

COOH<br />

Ac 2 O<br />

OCOCH 3<br />

C O<br />

O<br />

COOH<br />

OCOCH 3<br />

COOH<br />

OH<br />

COOH<br />

+<br />

HO<br />

+ HO R<br />

COOH<br />

- H 2 O<br />

-H 2 O<br />

OCOCH 3<br />

C O<br />

O COOH<br />

OH<br />

R=CH 3<br />

R=Ph<br />

COOR<br />

Салол<br />

OH<br />

+<br />

COOH HO<br />

+ PCI 3<br />

OH<br />

COO<br />

+ H 3 PO 4 + 3 HСI<br />

15


Салофен.<br />

OH<br />

+<br />

3 3<br />

COOH HO<br />

NO 2POCI3<br />

OH<br />

COO<br />

NO 2<br />

[H]<br />

OH<br />

COO<br />

NH 2<br />

Ac 2 O<br />

OH<br />

COO<br />

NHCOCH 3<br />

ПАСК<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

OH<br />

CO 2<br />

KHCO 3 0<br />

103 - 105<br />

COOK<br />

OH<br />

+ H 2 O H 2SO 4<br />

COOH<br />

OH<br />

Бепаск<br />

NH 2<br />

NH<br />

CO<br />

NHCOPh<br />

COOH<br />

OH<br />

+ CIOC<br />

CH 3<br />

Na 2 Cr 2 O 7 + H 2 SO 4<br />

NO 2<br />

<strong>и</strong>л<strong>и</strong> KMnO 4<br />

- HCI<br />

COOH<br />

NO 2<br />

EtOH<br />

H 2 SO 4<br />

COOH<br />

OH<br />

CaCI 2<br />

, H 2 SO 4<br />

[H]<br />

Fe + HCI + CH 3 COOH<br />

EtOH<br />

NH 2 NHCOCH 3 NHCOCH 3<br />

H 2 O<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

NH 2<br />

COOH<br />

Ac 2 O<br />

KMnO 4<br />

C 2 H 5 OH , H 2 SO 4<br />

[H]<br />

COOEt<br />

NO 2<br />

COOH<br />

[H]<br />

Fe + HCI + CH 3 COOH<br />

H 2 O<br />

COO<br />

OH<br />

_<br />

COOEt<br />

NH 2<br />

2+<br />

Ca<br />

2<br />

анестез<strong>и</strong>н<br />

Анестез<strong>и</strong>н<br />

Новока<strong>и</strong>н.<br />

NH 2<br />

C 2 H 5<br />

COO CH 2 CH 2 N . HCI<br />

C 2 H 5<br />

HOCH 2 CH 2 CI<br />

H 2 SO 4 t= 100<br />

COOH<br />

COCI<br />

PCI 5<br />

NO 2<br />

NO 2<br />

HOCH 2 CH 2 CI<br />

0<br />

COOC 2 H 4 CI<br />

HNEt 2<br />

120 0<br />

автоклав<br />

NO 2<br />

COOC 2 H 4 NEt 2 COOC 2 H 4 NEt 2<br />

Fe , HCI<br />

. HCI<br />

NO 2 NH 2<br />

16


CH<br />

HNEt + 2 CH 2<br />

2<br />

O<br />

Et 2 NC 2 H 4 OH<br />

COOC 2 H 4 NEt 2<br />

COOC 2 H 5<br />

NH 2<br />

NaOC 2 H 4 NEt 2<br />

NH 2<br />

HOC 2 H 4 NEt 2<br />

HCI<br />

COOC 2 H 4 NEt 2<br />

. HCI<br />

NH 2 новока<strong>и</strong>н<br />

Л<strong>и</strong>дока<strong>и</strong>н. Тр<strong>и</strong>мека<strong>и</strong>н.<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NH 2<br />

+<br />

CI<br />

C<br />

O<br />

CH 2 CI<br />

- HCI<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NHCO<br />

CH 2 CI<br />

HNEt 2<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NH 2<br />

+<br />

CI<br />

C<br />

O<br />

CH 2 CI<br />

-<br />

HCI<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NHCO<br />

CH 2 CI<br />

HNEt 2<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NHCOCH 2<br />

NEt 2<br />

HCI<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

NHCOCH 2<br />

R=H<br />

R=Me<br />

NEt<br />

. 2 HCI<br />

л<strong>и</strong>дока<strong>и</strong>н<br />

тр<strong>и</strong>мека<strong>и</strong>н<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структурные формулы фенола, резорц<strong>и</strong>на, г<strong>и</strong>дрох<strong>и</strong>нона, о-, м- <strong>и</strong> п-крезолов,<br />

гваякола, дуатола <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я в мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>не. Как<strong>и</strong>м образом<br />

получают эт<strong>и</strong> соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я?<br />

2. Охарактер<strong>и</strong>зуйте фенацет<strong>и</strong>н <strong>и</strong> парацетамол. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>и</strong>х<br />

действ<strong>и</strong>я, пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза. Назов<strong>и</strong>те т<strong>и</strong>пы реакц<strong>и</strong>й, лежащ<strong>и</strong>х в основе <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтеза.<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза ван<strong>и</strong>л<strong>и</strong>на - важного промежуточного продукта в про<strong>и</strong>зводстве<br />

лекарственных веществ.<br />

4. Т<strong>и</strong>оацетазон <strong>и</strong> салют<strong>и</strong>зон - препараты на основе п-ам<strong>и</strong>нобензальдег<strong>и</strong>да. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы <strong>и</strong>х<br />

с<strong>и</strong>нтеза, назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

5. Назов<strong>и</strong>те препараты на основе бензойной к<strong>и</strong>слоты, охарактер<strong>и</strong>зуйте област<strong>и</strong> <strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

6. Как<strong>и</strong>м способом получают сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловую к<strong>и</strong>слоту? Какова роль натр<strong>и</strong>я в реакц<strong>и</strong><strong>и</strong> Кольбе-<br />

Шм<strong>и</strong>дта? Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты.<br />

7. Как<strong>и</strong>е х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты получают <strong>и</strong>з сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те<br />

структурные формулы <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте <strong>и</strong>х област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

8. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза ацет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты <strong>и</strong> укаж<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> ее пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

Как<strong>и</strong>е побочные продукты могут пр<strong>и</strong> этом образоваться? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альную<br />

технолог<strong>и</strong>ческую схему про<strong>и</strong>зводства ацет<strong>и</strong>лсал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты. Укаж<strong>и</strong>те назначен<strong>и</strong>е<br />

каждого в<strong>и</strong>да оборудован<strong>и</strong>я.<br />

17


9. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза салола <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте его действ<strong>и</strong>е на орган<strong>и</strong>зм. Что такое<br />

"пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п Ненцкого"? Охарактер<strong>и</strong>зуйте друг<strong>и</strong>е про<strong>и</strong>зводные сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ловой к<strong>и</strong>слоты:<br />

сал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>д, оксафенам<strong>и</strong>д: строен<strong>и</strong>е, с<strong>и</strong>нтез, область пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

10. Охарактер<strong>и</strong>зуйте ПАСК как антагон<strong>и</strong>ста п-ам<strong>и</strong>нобензойной к<strong>и</strong>слоты. Строен<strong>и</strong>е, свойства.<br />

Обрат<strong>и</strong>те вн<strong>и</strong>ман<strong>и</strong>е на особенност<strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтеза ПАСК. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза<br />

м-ам<strong>и</strong>нофенола. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структурную формулу <strong>и</strong> схему с<strong>и</strong>нтеза бепаска, охарактер<strong>и</strong>зуйте<br />

особенност<strong>и</strong> действ<strong>и</strong>я на орган<strong>и</strong>зм.<br />

11. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку препаратам на основе п-ам<strong>и</strong>нобензойной к<strong>и</strong>слоты. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х<br />

структурные формулы <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте особенност<strong>и</strong> действ<strong>и</strong>я на орган<strong>и</strong>зм. Выдел<strong>и</strong>те в<br />

структуре анестет<strong>и</strong>ков анестез<strong>и</strong>офорные групп<strong>и</strong>ровк<strong>и</strong>.<br />

12. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза анестез<strong>и</strong>на. Дайте <strong>и</strong>х сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку.<br />

Охарактер<strong>и</strong>зуйте особенност<strong>и</strong> промыленного метода получен<strong>и</strong>я анест<strong>и</strong>з<strong>и</strong>на.<br />

13. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза новока<strong>и</strong>на. Дайте <strong>и</strong>х сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку.<br />

Охарактер<strong>и</strong>зуйте особенност<strong>и</strong> промышленного способа получен<strong>и</strong>я новока<strong>и</strong>на. Поясн<strong>и</strong>те роль<br />

д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ноэт<strong>и</strong>лата натр<strong>и</strong>я в переэтер<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> анестез<strong>и</strong>на. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альную<br />

технолог<strong>и</strong>ческую схему про<strong>и</strong>зводства д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ноэтанола <strong>и</strong> новока<strong>и</strong>на. Начерт<strong>и</strong>те<br />

самостоятельно схему оч<strong>и</strong>стк<strong>и</strong> новока<strong>и</strong>на.<br />

14. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза д<strong>и</strong>ка<strong>и</strong>на, л<strong>и</strong>дока<strong>и</strong>на, тр<strong>и</strong>мека<strong>и</strong>на. Охарактер<strong>и</strong>зуйте особенност<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>х действ<strong>и</strong>я в сравнен<strong>и</strong><strong>и</strong> с новока<strong>и</strong>ном.<br />

2.3. Сульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>дные препараты<br />

Стрептоц<strong>и</strong>д<br />

NHOCOCH 3<br />

+ 2 HSO 3 CI<br />

NHCOOCH 3 NHCOOCH 3<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

NH 3<br />

NaOH<br />

HCI HOCH 2 SO 3 Na<br />

-<br />

HCI , H 2 SO 4<br />

50 0 - Na 2 CO 3<br />

t=30-35 0 , 2 часа<br />

- CH<br />

SO 2 CI<br />

SO 2 NH 3 OH<br />

2<br />

SO 2 NHNa SO 2 NH 2<br />

стрептоц<strong>и</strong>д<br />

NHCH 2 SO 3 Na<br />

SO 2 NH 2<br />

стрептоц<strong>и</strong>д<br />

раствор<strong>и</strong>мый<br />

Альбуц<strong>и</strong>д<br />

NHCOOCH 3<br />

NHCOOCH 3<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

Ac 2 O<br />

0<br />

90-92<br />

5-6 час.<br />

SO 2 NH 2<br />

NaOH 12%<br />

23-25<br />

6-7 час.<br />

SO 2 NHCOCH 3<br />

0<br />

HCI<br />

SO 2 NNaCOCH 3<br />

NaOH<br />

SO 2 NHCOCH 3<br />

. H 2 O<br />

SO 2 NNaCOCH 3<br />

Альбуц<strong>и</strong>д<br />

18


2<br />

2<br />

SO 2 2<br />

NHCOOCH 3<br />

+<br />

NHCOOCH 3<br />

H 2 N<br />

-<br />

Py<br />

+ C NH 2 NO 3 + 2 NaOH<br />

H 2 N<br />

-NaNO 3<br />

SO 2 СI<br />

- 2H 2 O ,<br />

SO 2 NH<br />

-2H 2 O SO 2 NH<br />

C NH<br />

-Na 2 CO 3 ,<br />

-CH 3 OH<br />

H 2 N<br />

NaOH<br />

NH 2<br />

NH 2<br />

H 2 N<br />

+<br />

2 -<br />

+<br />

C NH2 CO 3 + 2NaOH<br />

-2NH 3 ,<br />

H 2 N<br />

2<br />

-Na 2 CO 3 ,<br />

NH<br />

NH 2<br />

+<br />

SO 2 NH 2<br />

H 2 N NH<br />

C<br />

NH H 2 SO 4 +<br />

C<br />

H O 2 N<br />

H 2 O +<br />

Na 2 CO 3<br />

C<br />

H 2 N<br />

-2CO 2 , -2NH 3 ,<br />

-Na 2 SO 4<br />

сульг<strong>и</strong>н<br />

NH<br />

Сульг<strong>и</strong>н.<br />

H 2 N NH<br />

H 2 N NH<br />

C<br />

C<br />

2 + 3H 2 O + H 2 SO 4<br />

NH<br />

NH<br />

C N<br />

C<br />

H 2 N O<br />

H<br />

CICH CH 2 + CI 2 + H 2 O CICH 2 C<br />

. H 2 SO 4<br />

. 2H 2 O<br />

2<br />

Норсульфазол, фталазол.<br />

H 2 N<br />

NH 2<br />

C<br />

S<br />

H 2 N<br />

NH<br />

C +<br />

SH<br />

O H<br />

C<br />

CI<br />

CH 2<br />

-HCI<br />

o + 2HCI S<br />

H<br />

N<br />

C<br />

H 2 N<br />

O<br />

C<br />

C<br />

S<br />

H<br />

H 2 N<br />

N<br />

S<br />

N<br />

H<br />

NH<br />

2CIO 2 S NHCOOCH 3 ,<br />

-H 2 O, -NaCI<br />

NaOH<br />

S<br />

N<br />

SO 2<br />

N SO 2<br />

NHCOOCH 3<br />

NHCOOCH 3<br />

NH 3<br />

S<br />

N<br />

Ca(OH) 2<br />

+ H 2 N SO 2 NHCOOCH 3 H 2 O<br />

NH SO 2 NHCOOCH 3 -CaCO 3<br />

-CH 3 OH<br />

N<br />

S<br />

s<br />

N<br />

N SO 2<br />

NH 2<br />

N SO 2 NH 2<br />

Ca<br />

HCI<br />

-CaCI 2<br />

N<br />

S NH SO 2 NH 2<br />

норсульфазол<br />

2Ca(N C N) 2 + 2H 2 O Ca(HNCN) 2 + Ca(OH) 2<br />

19


CH 3 OOCHN<br />

SO 2 CI<br />

Ca(HNCN) 2<br />

-CaCI 2<br />

(CH 3 OOCHN SO 2 NCN) 2 Ca Na 2CO 3 ,10%<br />

pH=8,2-8,5<br />

-CaCO 3<br />

Na<br />

CH 3 OOCHN SO 2 N CN<br />

Na 2 S 2 O 3<br />

H 2 SO 4 25%<br />

95-980<br />

,<br />

pH100 0 H 2N NH C NH 2<br />

C<br />

S<br />

фталазол<br />

90 0 2 NH 2 NH 2<br />

. HCNS + 2K 2 SO 4<br />

+ CO 2 + H 2 O<br />

C<br />

Этазол.<br />

3CH 3 CH 2 COOH + PCI 3 3CH 3 CH 2 COCl + H 3 PO 3<br />

NH 2 O<br />

HN<br />

+ C C 2 H 5<br />

C CI<br />

H 2 N S<br />

HN NH 2<br />

C<br />

HN SH<br />

O<br />

+ C<br />

CI<br />

C 2 H 5<br />

75 0 C<br />

HN<br />

HN<br />

C<br />

S<br />

N<br />

C<br />

Et<br />

CH 3 OOCNH<br />

Py, 75 0 C<br />

SO 2 CI<br />

CH 3 OOCHN<br />

SO 2 NH<br />

N<br />

S<br />

N<br />

NaOH,<br />

H 2 O<br />

H 2 N<br />

Et<br />

-Na 2 CO 3 ,<br />

-CH 3 OH,<br />

-H 2 O<br />

SO 2 N<br />

Na<br />

N<br />

S<br />

N<br />

Et<br />

HCl<br />

H2 N<br />

N N<br />

SO 2 NH<br />

S Et<br />

этазол<br />

20


Препараты на основе п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на<br />

H 2 N SO 2 NH Ar Ar Назван<strong>и</strong>е Ar Препарат<br />

N<br />

N<br />

П<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н-2 -<strong>и</strong>л<br />

Сульфаз<strong>и</strong>н<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

4-Mет<strong>и</strong>лп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н-2-<strong>и</strong>л<br />

CH 3<br />

Сульфам<strong>и</strong>раз<strong>и</strong>н<br />

N<br />

N<br />

4,6-Д<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н-2-<strong>и</strong>л<br />

CH 3<br />

Сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>н<br />

Сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>н.<br />

2CH 3 CH 2 OH<br />

2Na<br />

+ 2CH 3 CH 2 ONa + H 2<br />

72 C<br />

OC 2 H 5<br />

CH 3 C + CH 3 CH 2 ONa<br />

O<br />

ONa<br />

CH 3 CH 2 OC 2 H 5<br />

OC 2 H 5<br />

CH 3 C CH 3<br />

O<br />

0 H 3 C C<br />

ONa<br />

CH C CH 3<br />

O<br />

HN<br />

C<br />

H 2 N<br />

NH 2 H 2 CO 3<br />

HC<br />

CH 3<br />

C ONa<br />

C<br />

CH 3<br />

O<br />

H 2 N<br />

H 2 N<br />

C<br />

NH . H 2 CO 3<br />

CH 3<br />

С 2 H 5 OH C N<br />

HC<br />

- H 2 O<br />

C N<br />

Na 2 CO 3<br />

CH 3<br />

NH 2<br />

CH 3 OOCHN SO 2 CI, Py<br />

N _<br />

+H<br />

.<br />

CI<br />

CH 3 OOCHN<br />

SO 2 NH<br />

N<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

+<br />

-NaCl<br />

N<br />

NaOH, 5%<br />

H 2 N SO 2 -N-<br />

90-95 0 C 1час<br />

N<br />

-NaСO 3<br />

Na<br />

-СH 3 OH<br />

-<br />

H 2 O<br />

Me<br />

Me<br />

HCI<br />

H 2 N SO 2<br />

Me<br />

N<br />

NH<br />

N<br />

сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>н Me<br />

NH<br />

H 2 N SO 2 HN C<br />

NH 2<br />

O<br />

O<br />

O<br />

+<br />

O C<br />

CH 3<br />

H<br />

+ C<br />

O C H<br />

CH 3<br />

_<br />

H 2 N NH . 2 H 2 SO 4<br />

100 0 C<br />

-H 2 SO 4 ,<br />

-H 2 O<br />

HO<br />

N<br />

H 2 N SO 2<br />

Me<br />

N<br />

NH<br />

120-140 0 C,<br />

N сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>н<br />

7-12 час.<br />

Me<br />

-H 2 O<br />

N POCI N N<br />

3<br />

OH CI<br />

толуол<br />

H 2 N SO 2 NH 2<br />

HCI<br />

CI<br />

ц<strong>и</strong>клогексанол<br />

-KCI,-CO 2 ,H - 2 O<br />

Сульфап<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н.<br />

H 2 N<br />

SO 2 NH<br />

N<br />

N<br />

CI<br />

MeOH,KOH<br />

H 2 N<br />

p=0.6-0.8MПа,к<strong>и</strong>п<br />

-KCI<br />

SO 2 N<br />

K<br />

N<br />

N<br />

OCH 3<br />

H 2 N<br />

SO 2 NH<br />

N<br />

N<br />

OCH 3<br />

сульфап<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н<br />

21


Салазоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н.<br />

OH<br />

H 2 N<br />

SO 2 NH<br />

N<br />

N<br />

OCH 3<br />

HCI -<br />

CI N<br />

+<br />

N SO2 NH<br />

OCH 3<br />

NaNO 2<br />

COOH<br />

HO<br />

N N SO 2 NH<br />

N<br />

N<br />

OCH 3<br />

HOOC<br />

салазоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Охарактер<strong>и</strong>зуйте группу сульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>дных <strong>препаратов</strong>. На чем основано <strong>и</strong>х<br />

бактер<strong>и</strong>остат<strong>и</strong>ческое действ<strong>и</strong>е? Поясн<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>зм этого действ<strong>и</strong>я. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>меры.<br />

2. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те методы получен<strong>и</strong>я стрептоц<strong>и</strong>да <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте его свойства. На чем основана<br />

его способность образовывать сол<strong>и</strong> со щелочным<strong>и</strong> металлам<strong>и</strong>? Вспомн<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>змы реакц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

сульфохлор<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я, ам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я, г<strong>и</strong>дрол<strong>и</strong>за. Как<strong>и</strong>е факторы благопр<strong>и</strong>ятствуют, а как<strong>и</strong>е<br />

мешают нормальному протекан<strong>и</strong>ю данных процессов? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong> подробно оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те<br />

пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альную технолог<strong>и</strong>ческую схему про<strong>и</strong>зводства стрептоц<strong>и</strong>да.<br />

В чем пре<strong>и</strong>мущество стрептоц<strong>и</strong>да раствор<strong>и</strong>мого перед стрептоц<strong>и</strong>дом? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему<br />

с<strong>и</strong>нтеза стрептоц<strong>и</strong>да раствор<strong>и</strong>мого, указав услов<strong>и</strong>я.<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте свойства <strong>и</strong> область пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я сульфац<strong>и</strong>лнатр<strong>и</strong>я.<br />

4. Оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те способы получен<strong>и</strong>я сульг<strong>и</strong>на, сравн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х пре<strong>и</strong>мущества <strong>и</strong> недостатк<strong>и</strong>.<br />

5. Поясн<strong>и</strong>те, зачем вводят в молекулу стрептоц<strong>и</strong>да разл<strong>и</strong>чные гетероц<strong>и</strong>клы? Как<strong>и</strong>е эффекты<br />

пр<strong>и</strong> этом наблюдаются?<br />

6. Охарактер<strong>и</strong>зуйте сульфам<strong>и</strong>дные препараты, содержащ<strong>и</strong>е т<strong>и</strong>азольный ц<strong>и</strong>кл. Дайте <strong>и</strong>х<br />

сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку.<br />

7. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те методы получен<strong>и</strong>я норсульфазола, дайте <strong>и</strong>х сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку.<br />

8. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong> оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те метод получен<strong>и</strong>я фталазола. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я этого<br />

препарата.<br />

9. Охарактер<strong>и</strong>зуйте свойства, област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза этазола. Как<strong>и</strong>м<br />

образом может быть получен 2-ам<strong>и</strong>но-5-эт<strong>и</strong>л-1,3,4-т<strong>и</strong>ад<strong>и</strong>азол? Какова роль п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на пр<strong>и</strong><br />

прведен<strong>и</strong><strong>и</strong> ац<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я этого ам<strong>и</strong>на <strong>и</strong> п-мет<strong>и</strong>лкарбам<strong>и</strong>нобензолсульфохлор<strong>и</strong>дом?<br />

10. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку препаратам на основе п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на. Сравн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х действ<strong>и</strong>е на<br />

орган<strong>и</strong>зм с действ<strong>и</strong>ем стрептоц<strong>и</strong>да <strong>и</strong> друг<strong>и</strong>х сульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>дных <strong>препаратов</strong>.<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза сульфад<strong>и</strong>мез<strong>и</strong>на. Обрат<strong>и</strong>те вн<strong>и</strong>ман<strong>и</strong>е на особенност<strong>и</strong><br />

форм<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>нового ц<strong>и</strong>кла в первом <strong>и</strong> во втором методах. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную<br />

характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку эт<strong>и</strong>х методов.<br />

11. Охарактер<strong>и</strong>зуйте сульфап<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>н. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза этого препарата. Отметьте,<br />

как<strong>и</strong>е т<strong>и</strong>пы реакц<strong>и</strong>й лежат в основе его с<strong>и</strong>нтеза, пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>змы эт<strong>и</strong>х реакц<strong>и</strong>й.<br />

12. Оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те салазосульфан<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ды. К какому классу орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й он<strong>и</strong><br />

относятся? Чем обусловлен <strong>и</strong>х цвет? В чем особенност<strong>и</strong> <strong>и</strong>х действ<strong>и</strong>я на орган<strong>и</strong>зм? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те<br />

схему с<strong>и</strong>нтеза салазоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>даз<strong>и</strong>на. Оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>зм реакц<strong>и</strong>й д<strong>и</strong>азот<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я <strong>и</strong> азосочетан<strong>и</strong>я.<br />

Почему в данном случае азосочетан<strong>и</strong>е проводят в щелочной среде? Отметьте, как вл<strong>и</strong>яют<br />

соотношен<strong>и</strong>е реагентов <strong>и</strong> услов<strong>и</strong>я проведен<strong>и</strong>я процесса на качество целевого продукта.<br />

22


_<br />

3.Препараты на основе гетероц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й.<br />

3.1. Про<strong>и</strong>зводные фурана. Фурац<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н.<br />

O<br />

СH 3 C<br />

O<br />

СH 3 C<br />

O<br />

H 2 SO 4<br />

+ HNO 3 CH 3 COONO 2 + CH 3 COOH<br />

O C O<br />

+ CH 3 COONO 2 + (CH 3 CO) 2 O NaOH,H 2O<br />

O 2 N<br />

H<br />

O<br />

O<br />

CH<br />

O<br />

O<br />

C<br />

CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

O<br />

H 2 SO 4<br />

H 2 O<br />

- CH 3 COOH<br />

O 2 N O<br />

C<br />

H<br />

O<br />

.<br />

H 2 NNHCONH 2 HCI<br />

-HCl,<br />

-H 2 O<br />

O 2 N O CH N NHCONH 2<br />

фурац<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н<br />

Бензамон.<br />

O<br />

O NH 3 ,H 2<br />

C - H2 O<br />

H<br />

O CH 2 NH 2<br />

PhSO 3 Me<br />

K 2 CO 3<br />

+ -<br />

_<br />

O CH .<br />

2 NMe O 3 S Ph<br />

бензамон<br />

3.2. Препараты на основе п<strong>и</strong>разолона. Ант<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н. Ам<strong>и</strong>доп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н. Анальг<strong>и</strong>н.<br />

Me<br />

N N<br />

Ph<br />

O<br />

t 0 C<br />

Me<br />

N N<br />

Ph<br />

O<br />

_<br />

Ph SO 3 Me,t 0 C<br />

Me<br />

<strong>и</strong>л<strong>и</strong> CH 3 I<br />

Me<br />

N<br />

H + N O<br />

Ph<br />

_<br />

. O 3 SPh<br />

NaOH<br />

Me<br />

Me<br />

N N<br />

Ph<br />

O<br />

NaNO 2 ,<br />

HCI<br />

Me<br />

Me<br />

N N<br />

Ph<br />

NO<br />

O<br />

1<br />

NaHSO 3<br />

Na 2 SO 3<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

Ph<br />

NHSO 3 Na<br />

H 2 SO 4<br />

O 95-100 0 C<br />

Me NH 2<br />

Me<br />

N<br />

N O<br />

Ph<br />

2<br />

CH 2 O<br />

HCOOH<br />

Me NMe 2<br />

Me<br />

N N O<br />

Ph ам<strong>и</strong>доп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н<br />

Me<br />

NSO 3 Na<br />

NaOH,(CH 3 ) 2 SO 4<br />

Me NHCH 3<br />

CH 2 O,NaHSO 3<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

CH 2 SO 3 Na<br />

Me<br />

N N<br />

Ph<br />

O<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

Ph<br />

O<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

Ph<br />

O<br />

анальг<strong>и</strong>н<br />

1<br />

OH<br />

Ar N O + NaHSO 3 Ar N<br />

SO 3 Na<br />

Na 2 SO 3<br />

Ar NH SO3 Na + Na 2 SO 4<br />

2<br />

Ar NH 2<br />

+<br />

HCOOH<br />

HCOOH<br />

Ar<br />

CH 2 OH 2HCOOH<br />

CH 3<br />

N<br />

Ar N<br />

CH 2 OH<br />

CH 3<br />

23<br />

+ 2CO 2 + 2H 2 O<br />

3.3. Препараты на основе <strong>и</strong>м<strong>и</strong>дазола. Нафт<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н.<br />

CH 2 COOH<br />

H 2 N(CH 2 ) 2 NH 2 ,HCI<br />

CH 2<br />

N<br />

N<br />

H. NaOH<br />

HCI<br />

N<br />

N<br />

CH 2 CH 2<br />

N<br />

N<br />

HNO 3<br />

H<br />

H . HNO 3<br />

нафт<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н


Д<strong>и</strong>базол.<br />

NH 2<br />

+<br />

NH 2<br />

N C CH 2<br />

HCI<br />

-NH 4 Cl<br />

t 0 C<br />

N<br />

N<br />

CH 2<br />

д<strong>и</strong>базол<br />

Клофел<strong>и</strong>н.<br />

Me 2 N C S<br />

S<br />

S<br />

C<br />

S<br />

+ CI CI<br />

2<br />

2,6 - Д<strong>и</strong>хлоран<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н<br />

NMe 2 Me 2 N C<br />

Me 2 N<br />

CI<br />

CI<br />

C<br />

N<br />

CI<br />

CI<br />

CI<br />

H 2 N(CH 2 ) 2 NH<br />

H 2 N(CH 2 ) 2 NH 2<br />

Me 2 N C N<br />

- HCI<br />

CI<br />

HCI<br />

ступенч<br />

нагрев<br />

CI<br />

N<br />

HN<br />

N<br />

H.<br />

HCI CI<br />

клофел<strong>и</strong>н<br />

CI<br />

CI<br />

H 2 SO 4 ,<br />

CI 2 H<br />

H 2 N SO 2 NH 2<br />

H 2 N SO 2 NH 2 O<br />

2 H 2 N<br />

3.4.Препараты на основе п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на.<br />

CI<br />

CI<br />

Н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слота. Н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>д.<br />

CH 3<br />

[O]<br />

COOH<br />

[O]<br />

N<br />

N<br />

N<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

N<br />

KOH,H 2 O<br />

CH 3<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>н<br />

SO 3 ,H 2 SO 4<br />

SO 3 H<br />

NaCN<br />

CN<br />

N<br />

N<br />

200 0 C, P<br />

N<br />

COOH<br />

SOCI 2<br />

COCI<br />

C 2 H 5 OH<br />

COOC 2 H 5<br />

N<br />

NH 3<br />

NH 3 (ж),p NH 3<br />

p=2,7-2,8МПа<br />

N<br />

N<br />

t=220-230 0 C<br />

N<br />

CN<br />

KOH,<br />

H 2 O<br />

N<br />

CONH 2<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>д<br />

Д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>д н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты<br />

COCI<br />

+ HNEt 2<br />

N<br />

CONEt 2<br />

HNEt 2<br />

POCI 3<br />

COOH<br />

N<br />

д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>д<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой<br />

к<strong>и</strong>слоты<br />

N<br />

24


Про<strong>и</strong>зводные <strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты. Изон<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>д. Фт<strong>и</strong>ваз<strong>и</strong>д. Салюз<strong>и</strong>д.<br />

CH 3<br />

+ CH 2 O 100 0 C<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

CH(CH 2 OH) 2<br />

C(CH 2 OH) 3<br />

COOH<br />

COOH<br />

COCI<br />

COOC 2H 5<br />

N<br />

N<br />

+<br />

N<br />

+<br />

N<br />

HNO 3<br />

[OH - ]<br />

N+<br />

-<br />

H NO 3<br />

N<br />

SOCI 2<br />

N<br />

C 2H 5OH<br />

HCI<br />

N +<br />

H .<br />

_<br />

CI<br />

COOC2H5<br />

CONHNH 2<br />

COOH<br />

Na2CO3<br />

N<br />

NH 2NH 2 H 2O<br />

N<br />

<strong>и</strong>зон<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>д<br />

130 0 C<br />

_<br />

H 2 O<br />

N<br />

+<br />

NH 2 NH 2<br />

CHO<br />

CHO<br />

COOH<br />

N<br />

CONHN<br />

N<br />

Ac 2 O<br />

Zn<br />

C 6 H 5 Li<br />

CH<br />

OH<br />

OH<br />

OCH 3<br />

_<br />

H 2 O<br />

OCH 3<br />

фт<strong>и</strong>ваз<strong>и</strong>д<br />

_ +<br />

CH 3 COOHN COCH 3<br />

C 2 H 5 CI<br />

OCH 3<br />

CONHN<br />

OCH 3<br />

_<br />

H 2 O<br />

N<br />

cалюз<strong>и</strong>д<br />

CH<br />

OCH 3<br />

ИПС<br />

COOH<br />

HNEt 2<br />

OCH 3<br />

_<br />

Zn пыль<br />

[O]<br />

N CH 2 CH 3<br />

СH 3 COOH<br />

[O]<br />

CI<br />

N<br />

POCI 3<br />

N C 3 H 7<br />

NaCN<br />

CONHN<br />

N<br />

CH<br />

cалюз<strong>и</strong>д<br />

OCH 3<br />

раствор<strong>и</strong>мый<br />

COOH<br />

CN<br />

_<br />

COO<br />

+<br />

H 2 NEt<br />

OCH 3<br />

<strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

H 2 S<br />

Прот<strong>и</strong>онам<strong>и</strong>д<br />

CSNH 2<br />

N CH 3<br />

N<br />

CH 2 Li<br />

N C 3 H 7<br />

N C 3 H 7<br />

O<br />

N C 3 H 7<br />

N C 3 H 7<br />

прот<strong>и</strong>онам<strong>и</strong>д<br />

Кор<strong>и</strong>нфар<br />

NO<br />

H<br />

2<br />

CH 3 OOC COOCH 3<br />

H3 C<br />

N<br />

H<br />

CH 3<br />

кор<strong>и</strong>нфар<br />

3.5. Препараты на основе х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. Атофан.<br />

NH 2<br />

+<br />

OHC<br />

t 0 C N CHPh<br />

HO<br />

C COOH<br />

H 2 C п<strong>и</strong>ров<strong>и</strong>ноградная<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

COOH<br />

-H 2 O, -H 2 N Ph<br />

атофан(ц<strong>и</strong>нхофен)<br />

O<br />

C<br />

N<br />

H<br />

H<br />

N<br />

C<br />

O<br />

K 2 Cr 2 O 7 ,<br />

H 2 SO 4<br />

35 0 C<br />

O<br />

N<br />

H<br />

O<br />

H 2 O,<br />

NaOH<br />

COONa<br />

Ph<br />

C O<br />

NH 2<br />

O<br />

C<br />

CH 3<br />

25


t=100 0 C<br />

_<br />

2H 2 O<br />

COONa<br />

N<br />

Ph<br />

COOH<br />

HCI,12%<br />

-NaCI<br />

N Ph<br />

атофан<br />

СH 2 OH<br />

CHOH<br />

CH 2 OH<br />

H 2 SO 4<br />

t<br />

H<br />

CH 2<br />

CH<br />

C<br />

O<br />

+<br />

2H 2 O<br />

OH<br />

+<br />

NH 2<br />

H 2 C CH CH O<br />

+<br />

H 2 N<br />

OH<br />

H 2 SO 4<br />

ступ<br />

нагрев<br />

OH<br />

H<br />

N<br />

C<br />

CH<br />

OH 2<br />

CH 2<br />

N<br />

H<br />

H 2 SO 4<br />

H NH<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

N<br />

OH H<br />

OH<br />

_<br />

NH 2<br />

OH<br />

OH<br />

H<br />

N<br />

H<br />

CH 2<br />

_<br />

-H 2 O,<br />

NO 2<br />

OH<br />

NH 2<br />

OH<br />

OH<br />

N<br />

. H2 SO 4<br />

2<br />

х<strong>и</strong>нозол<br />

Общее уравнен<strong>и</strong>е:<br />

2<br />

OH<br />

+<br />

NH 2<br />

СH 2 OH<br />

3 CHOH +<br />

CH 2 OH<br />

OH<br />

+ H 2 SO 4<br />

NO 2<br />

. H 2 SO 4 +<br />

ступ.<br />

3 11H 2 O<br />

нагрев<br />

N<br />

OH<br />

OH<br />

N<br />

. H2 SO 4<br />

2NaOH<br />

-Na 2 SO 4 ,<br />

-2H 2 O<br />

OH<br />

N<br />

отгонка с паром;<br />

ф<strong>и</strong>льтрац<strong>и</strong>я;<br />

промывка;<br />

вакуум - перегонка;<br />

перекр<strong>и</strong>ст. <strong>и</strong>з ИПС.<br />

раств. в C 2 H 5 OH<br />

+ H 2 SO 4<br />

H 2 SO 4<br />

N<br />

OH 2<br />

х<strong>и</strong>нозол<br />

Н<strong>и</strong>троксол<strong>и</strong>н.<br />

NaNO 2<br />

H 2 SO 4<br />

NO<br />

HNO 3<br />

NO 2<br />

OH<br />

N<br />

18-20 0 C<br />

OH<br />

N<br />

35-40 0 C<br />

OH<br />

N<br />

н<strong>и</strong>троксол<strong>и</strong>н<br />

Х<strong>и</strong>н<strong>и</strong>офон.<br />

SO 3 H<br />

SO 3 H<br />

OH<br />

N<br />

SO 3 10%<br />

OH<br />

N<br />

KI, Ca(CIO) 2 , HCI<br />

I<br />

OH<br />

N<br />

+<br />

х<strong>и</strong>н<strong>и</strong>офон<br />

NaHCO 3<br />

26


O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

H<br />

O<br />

NaOH<br />

Ac 2 O<br />

C H 2 O<br />

O<br />

C O<br />

98-100 0 C N 108-110 0 C<br />

COCH 3<br />

NaOOC<br />

C<br />

N<br />

H<br />

COOH<br />

O HCI<br />

CH 3<br />

C 70-80 0 C N<br />

O<br />

PCI 3 ,CI 2<br />

ДХЭ<br />

58-62 0 C<br />

OH<br />

COCI<br />

N CI<br />

Совка<strong>и</strong>н.<br />

H 2 N(CH 2 ) 2 NEt 2<br />

толуол, 85 0 C<br />

CONH(CH 2 ) 2 NEt 2<br />

N<br />

CI<br />

C 4 H 9 OH,<br />

C 4 H 9 ONa<br />

105 0 C,<br />

5 час.<br />

CONH(CH 2 ) 2 NEt 2<br />

N<br />

OC 4 H 9<br />

оч<strong>и</strong>стка<br />

сп<strong>и</strong>рт,<br />

HCI газ<br />

CONH(CH 2 ) 2 NEt 2<br />

N<br />

совка<strong>и</strong>н<br />

OC 4 H 9<br />

3.6. Препараты на основе х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. Р<strong>и</strong>ванол.<br />

. HCI<br />

O 2 N<br />

CH 3<br />

CI 2 /Fe<br />

60-70 0 C<br />

O 2 N<br />

CH 3<br />

CI<br />

HNO 3 ,30%<br />

O 2 N<br />

COOH H 2 N<br />

OEt<br />

CI Cu,K 2 CO 3 ,130 0 C<br />

COOH<br />

OEt COCI<br />

POCI 3<br />

OEt<br />

O<br />

C<br />

OEt<br />

O 2 N<br />

NH<br />

O 2 N<br />

NH<br />

60-70 0 C<br />

O 2 N<br />

N<br />

H<br />

O 2 N<br />

OH<br />

N<br />

H<br />

OEt<br />

POCI 3<br />

70 0 C<br />

O 2 N<br />

CI<br />

N<br />

OEt<br />

. HOPOCI 2<br />

отгонка<br />

<strong>и</strong>зб POCI 3 ;<br />

разб H 2 O;<br />

t


3.7. Препараты на основе фенот<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>на. Ам<strong>и</strong>наз<strong>и</strong>н.<br />

CI<br />

CH 3<br />

CI<br />

HNO 3 , 57%<br />

130-135 0 С; CI<br />

p=0.6-0.8 МПа;<br />

7-8 час.<br />

COOH<br />

CI<br />

H 2 NPh, KCO 3 ,<br />

Cu<br />

102-109 0 C;<br />

6 час.<br />

HOOC<br />

N<br />

H<br />

CI<br />

180-200 0 С<br />

перегонка<br />

в гл.вак.<br />

- СO 2<br />

N<br />

H<br />

CI<br />

S, I 2<br />

170-180 0 C<br />

-H 2 S<br />

S<br />

N<br />

H<br />

CI<br />

CI(CH 2 ) 3 NMe 2<br />

S<br />

-<br />

NaOH<br />

-NaCI,-H 2 O<br />

N<br />

(CH 2 ) 3 NMe<br />

HCI<br />

CI<br />

S<br />

N<br />

(CH 2 ) 3 NMe<br />

.<br />

CI<br />

HCI<br />

ам<strong>и</strong>наз<strong>и</strong>н<br />

Этапераз<strong>и</strong>н.<br />

PhCI; PhMe<br />

H 2 , Ni; сп<strong>и</strong>рт<br />

H 2 CO,HCOOH SOCI 2 , к<strong>и</strong>п.<br />

HO CH 2 CH 2 C N<br />

HO CH<br />

t=95-100 0 2 CH 2 СH 2 NH 2 HO CH2 CH 2 СH 2 NMe 2 CI CH 2 CH 2 СH 2 NMe 2<br />

C;<br />

- SO 2 ,-<br />

HCI<br />

p=2.0-2.2 МПА<br />

CH 2<br />

O<br />

CH 2<br />

HN<br />

NH<br />

. 6 H 2 O<br />

MeOH<br />

t=70 0 С<br />

HN N (CH 2 ) 2 OH<br />

CICH 2 CH 2 CH 2 Br<br />

PhMe,70-80 0 C<br />

CICH 2 CH 2 CH 2 N<br />

N<br />

(CH 2 ) 2 OH.<br />

HBr<br />

S<br />

S<br />

.<br />

2HCI<br />

N<br />

H<br />

CI<br />

1)NaOH;<br />

2)HCI<br />

N<br />

CI<br />

CH 2 CH 2 CH 2 N<br />

N (CH 2 ) 2 OH этапераз<strong>и</strong>н<br />

- NaBr, - NaCI<br />

Тр<strong>и</strong>фтаз<strong>и</strong>н.<br />

HNO 3 ,<br />

H 2 SO 4<br />

CF 3<br />

40-50 0 C<br />

NO 2<br />

CF 3 [H]<br />

H 2 O,к<strong>и</strong>п<br />

NH 2<br />

CF 3<br />

Ac 2 O<br />

CF 3<br />

NHCOCH 3<br />

Br<br />

H 2 O,<br />

, CuBr,Cu,<br />

HCI<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

- HBr<br />

N CF 3<br />

COCH 3<br />

N CF 3<br />

H<br />

S, I 2<br />

S<br />

CICH 2 CH 2 CH 2 Br<br />

S<br />

N CH 3<br />

0<br />

145-155 C,<br />

-<br />

N CF<br />

HBr<br />

90-100 0 C<br />

3<br />

N CF<br />

N CF 3<br />

3<br />

-H 2 S<br />

H<br />

CH 2 CH 2 CH 2 CI<br />

CH 2 CH 2 CH 2 N N CH 3<br />

Me 2 NCH 2 CH 2 OH + SOCI 2 Me 2 NCH 2 CH 2 CI . HCI + SO 2<br />

HN<br />

S<br />

тр<strong>и</strong>фтаз<strong>и</strong>н<br />

Эт<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н.<br />

S<br />

N<br />

H<br />

S<br />

PhMe<br />

+ Me 2 NCH 2 CH 2 CI . HCI + 2NaOH тв.<br />

-2NaOH,-2H 2 O N<br />

CH 2 CH 2 NMe 2<br />

С 2 H 5 OH,<br />

HCI 36%<br />

S<br />

.<br />

HCI<br />

N<br />

CH 2 CH 2 NMe 2<br />

эт<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н<br />

28


3.8. Про<strong>и</strong>зводные бензод<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>на.<br />

9<br />

8<br />

1<br />

N<br />

7<br />

6 5<br />

N<br />

2<br />

3<br />

4<br />

Y<br />

R<br />

X<br />

N<br />

N<br />

O<br />

Z<br />

Cl<br />

NCH 3<br />

N<br />

N<br />

Ph<br />

O<br />

хлозеп<strong>и</strong>д (элен<strong>и</strong>ум)<br />

X Y Z R На<strong>и</strong>менован<strong>и</strong>е<br />

препарата<br />

H Br H -oClPh феназепам<br />

H Cl H -Ph нозепам<br />

H Cl H -oClPh лозепам<br />

CH 3 Cl H -Ph с<strong>и</strong>базон (седуксен)<br />

H NO 2 H -Ph н<strong>и</strong>тразепам<br />

1,2-Д<strong>и</strong>г<strong>и</strong>дро-1,4-бензод<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>н-2(3H)-оны<br />

R<br />

R 1<br />

N CH 2 NH 2<br />

R 2<br />

[O]<br />

R<br />

R 1<br />

N<br />

R 2<br />

N<br />

O<br />

R<br />

N<br />

R 1<br />

N<br />

CH 2 Cl<br />

O<br />

OH -<br />

R 2 NH 2<br />

R<br />

H<br />

N<br />

R 1<br />

N<br />

O<br />

PCl 3<br />

N<br />

O<br />

NHR 2<br />

PCl 3<br />

R<br />

H<br />

N<br />

R 1<br />

N<br />

N<br />

O<br />

NHR 2<br />

R<br />

N<br />

R<br />

N<br />

R 1<br />

O<br />

R 1<br />

2-алк<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>но-3H-1,4-<br />

бензод<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>ны<br />

Феназепам.<br />

NH 2<br />

+<br />

Cl<br />

ZnCl 2<br />

NHCO<br />

1. H 2 O, H 2 SO 4 ;<br />

2. NaOH<br />

NH 2<br />

ClOCH 2 NH 3 + Cl -<br />

Br<br />

ClOC<br />

Br<br />

CO<br />

Cl<br />

Cl<br />

Br<br />

CO<br />

Cl<br />

29


NH<br />

CO<br />

CH 2<br />

NH 3 , H 2 O<br />

NH<br />

CO<br />

CH 2<br />

PhMe,<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

H<br />

N<br />

O<br />

Br<br />

CO<br />

NH 3 + Cl -<br />

Br<br />

CO<br />

NH 2<br />

-H 2 O<br />

Br<br />

N<br />

Cl<br />

Cl<br />

Cl<br />

феназепам<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Охарактер<strong>и</strong>зуйте х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты на основе фурана. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему<br />

с<strong>и</strong>нтеза <strong>и</strong> оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те стад<strong>и</strong><strong>и</strong> про<strong>и</strong>зводства фурац<strong>и</strong>л<strong>и</strong>на. Как<strong>и</strong>е прав<strong>и</strong>ла техн<strong>и</strong>к<strong>и</strong> безопасност<strong>и</strong><br />

следует соблюдать пр<strong>и</strong> проведен<strong>и</strong><strong>и</strong> н<strong>и</strong>трован<strong>и</strong>я фурфурола?<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза <strong>и</strong> дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку бензамона.<br />

2. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong> на основе п<strong>и</strong>разолона: ант<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н,<br />

ам<strong>и</strong>доп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н, анальг<strong>и</strong>н. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтеза. Рассмотр<strong>и</strong>те особенност<strong>и</strong> механ<strong>и</strong>змов<br />

реакц<strong>и</strong>й восстановлен<strong>и</strong>я н<strong>и</strong>троант<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>на <strong>и</strong> алк<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я ам<strong>и</strong>ноацет<strong>и</strong>лп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>на. Вспомн<strong>и</strong>те<br />

механ<strong>и</strong>зм реакц<strong>и</strong>й н<strong>и</strong>троз<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я <strong>и</strong> алк<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я.<br />

3. Охарактер<strong>и</strong>зуйте препараты группы <strong>и</strong>м<strong>и</strong>дазола. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза нафт<strong>и</strong>з<strong>и</strong>на,<br />

д<strong>и</strong>базола, клофел<strong>и</strong>на. Как<strong>и</strong>м образом может быть получен 2,6-д<strong>и</strong>хлоран<strong>и</strong>л<strong>и</strong>н?<br />

4. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацквт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong> на основе<br />

п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на. Пр<strong>и</strong>меняются л<strong>и</strong> н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая <strong>и</strong> <strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слоты в качестве лекарственных<br />

<strong>препаратов</strong>? Ответ аргумент<strong>и</strong>руйте.<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой <strong>и</strong> <strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слот. Как<strong>и</strong>м образом<br />

осуществляется разделен<strong>и</strong>е b-п<strong>и</strong>кол<strong>и</strong>новой фракц<strong>и</strong><strong>и</strong>? Объясн<strong>и</strong>те, почему g-п<strong>и</strong>кол<strong>и</strong>н способен<br />

образовывать мет<strong>и</strong>лольные основан<strong>и</strong>я, в то время как b-п<strong>и</strong>кол<strong>и</strong>н в эт<strong>и</strong>х услов<strong>и</strong>ях мет<strong>и</strong>лольных<br />

основан<strong>и</strong>й не образует. Объясн<strong>и</strong>те, почему н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая <strong>и</strong> <strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слоты обладают<br />

амфотерным характером?<br />

5. Как<strong>и</strong>е препараты получаются на основе н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты? Дайте <strong>и</strong>х характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза. Вспомн<strong>и</strong>те, как<strong>и</strong>е реагенты <strong>и</strong>спользуются для проведен<strong>и</strong>я реакц<strong>и</strong>й<br />

ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong>я аромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й. Почему пр<strong>и</strong> ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong><strong>и</strong> х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на пре<strong>и</strong>мущественно<br />

ок<strong>и</strong>сляется бензольное ядро?<br />

6. Назов<strong>и</strong>те х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты на основе <strong>и</strong>зон<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты.<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтеза, охарактер<strong>и</strong>зуйте област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

7. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong> группы х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. Сравн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х строен<strong>и</strong>е,<br />

свойства <strong>и</strong> действ<strong>и</strong>е на орган<strong>и</strong>зм. Чем объясняется амфотерный характер эт<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>?<br />

8. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза атофана <strong>и</strong> оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те стад<strong>и</strong><strong>и</strong> про<strong>и</strong>зводства атофана <strong>и</strong>з <strong>и</strong>зат<strong>и</strong>на.<br />

Почему атофан раствор<strong>и</strong>м как в к<strong>и</strong>слой, так <strong>и</strong> в щелочной средах? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы реакц<strong>и</strong>й.<br />

Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я атофана.<br />

9. Рассмотр<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>зм реакц<strong>и</strong><strong>и</strong> Скраупа в с<strong>и</strong>нтезе х<strong>и</strong>назола. Какую роль <strong>и</strong>грает<br />

о-н<strong>и</strong>трофенол? Как<strong>и</strong>м образом получается акроле<strong>и</strong>н? Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>нозола.<br />

10. Охарактер<strong>и</strong>зуйте препараты на основе 8-г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>х<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на: н<strong>и</strong>троксол<strong>и</strong>н, х<strong>и</strong>н<strong>и</strong>офон,<br />

этеросептол. Какое действ<strong>и</strong>е он<strong>и</strong> оказывают? Для лечен<strong>и</strong>я как<strong>и</strong>х заболеван<strong>и</strong>й он<strong>и</strong><br />

пр<strong>и</strong>меняются? Почему пр<strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтезе н<strong>и</strong>троксол<strong>и</strong>на не пр<strong>и</strong>меняют прямого н<strong>и</strong>трован<strong>и</strong>я?<br />

Объясн<strong>и</strong>те, почему замещен<strong>и</strong>е <strong>и</strong>дет по бензольному, а не по п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>д<strong>и</strong>новому ядру <strong>и</strong> главным<br />

образом в положен<strong>и</strong>е-8.<br />

11. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза совка<strong>и</strong>на, назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> его пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

30


12. Дайте сравн<strong>и</strong>тельную характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong> на основе акр<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на. Для лечен<strong>и</strong>я как<strong>и</strong>х<br />

заболеван<strong>и</strong>й он<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>меняются?<br />

13. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза р<strong>и</strong>ванола. Раскройте механ<strong>и</strong>зм конденсац<strong>и</strong><strong>и</strong> Ульмана. Как<strong>и</strong>е т<strong>и</strong>пы<br />

реакц<strong>и</strong>й <strong>и</strong>спользуются пр<strong>и</strong> получен<strong>и</strong><strong>и</strong> этого препарата? Как получают<br />

п-фенет<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н?<br />

14. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза акр<strong>и</strong>х<strong>и</strong>на. Поясн<strong>и</strong>те, почему в услов<strong>и</strong>ях конденсац<strong>и</strong><strong>и</strong> Ульмана в<br />

2,4-д<strong>и</strong>хлорбензойной к<strong>и</strong>слоте замещается атом хлора в положен<strong>и</strong><strong>и</strong> 2. Какова роль фенола в<br />

реакц<strong>и</strong><strong>и</strong> ам<strong>и</strong>н<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я?<br />

15. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю нейролепт<strong>и</strong>ков фенот<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>нового ряда. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>меры.<br />

Охарактер<strong>и</strong>зуйте препараты на основе фенот<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>на. В чем отл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>е в получен<strong>и</strong><strong>и</strong> акр<strong>и</strong>д<strong>и</strong>нового<br />

<strong>и</strong> фенот<strong>и</strong>аз<strong>и</strong>нового ядер? Роль конденсац<strong>и</strong><strong>и</strong> Ульмана в <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтезе.<br />

16. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте каждую стад<strong>и</strong>ю получен<strong>и</strong>я ам<strong>и</strong>наз<strong>и</strong>на,<br />

тр<strong>и</strong>фтаз<strong>и</strong>на, этаз<strong>и</strong>на. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> <strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

17. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку препаратам на основе бензод<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>на. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза<br />

бензд<strong>и</strong>азеп<strong>и</strong>новых про<strong>и</strong>зводных.<br />

18. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза, оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те каждую стад<strong>и</strong>ю получен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку<br />

феназепама.<br />

4. Ал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я в качестве лекарственных <strong>препаратов</strong>.<br />

4.1. Препраты на основе барб<strong>и</strong>туровой к<strong>и</strong>слоты.<br />

O<br />

H 2 C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

H<br />

C<br />

H<br />

O<br />

O<br />

H 2 C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

C<br />

H<br />

OH<br />

O<br />

H 2 C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

C<br />

H<br />

O<br />

O<br />

R 2 C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

H<br />

C<br />

H<br />

O<br />

NaOH<br />

O<br />

R 2 C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

C<br />

H<br />

_<br />

+<br />

ONa<br />

+ H 2 O<br />

R 2<br />

R 3<br />

O<br />

N<br />

N<br />

H<br />

O<br />

O<br />

R 1<br />

Назван<strong>и</strong>е препарата R 1 R 2 R 3 Выпускная форма<br />

Барб<strong>и</strong>тал (веронал) H C 2 H 5 C 2 H 5 К<strong>и</strong>слота<br />

Барб<strong>и</strong>т<strong>и</strong>л-натр<strong>и</strong>й<br />

(мед<strong>и</strong>нал)<br />

Фенобарб<strong>и</strong>тал<br />

(люм<strong>и</strong>нал)<br />

H C 2 H 5 C 2 H 5 Натр<strong>и</strong>евая соль<br />

H C 2 H 5 К<strong>и</strong>слота<br />

31


Гексенал CH 3 CH 3 Натр<strong>и</strong>евая соль<br />

Барбам<strong>и</strong>л H C 2 H 5 -CH 2 -CH 2 -CH-(CH 3 ) 2 Натр<strong>и</strong>евая соль<br />

Этам<strong>и</strong>нал-натр<strong>и</strong>й H C 2 H 5<br />

CH-CH 2 -CH 2 -CH 3<br />

CH 3<br />

Натр<strong>и</strong>евая соль<br />

ROOC<br />

ROOC<br />

CH 2<br />

_ ROH<br />

O<br />

C<br />

H<br />

N<br />

N<br />

H<br />

O<br />

C<br />

CH 2<br />

C<br />

O<br />

Zn + EtI<br />

Zn<br />

Et<br />

I<br />

H 2 C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

+<br />

Zn<br />

I<br />

Et<br />

H<br />

- C 2 H<br />

C<br />

6<br />

I Zn<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

EtI<br />

-ZnI 2<br />

H<br />

Et<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

H 2 C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

EtONa<br />

_<br />

EtOH<br />

H<br />

Na<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

_<br />

EtBr<br />

NaBr<br />

H<br />

Et<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

EtONa<br />

_<br />

EtOH<br />

Na<br />

Et<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

EtBr<br />

Et<br />

Et<br />

COOEt<br />

C<br />

COOEt<br />

O<br />

NH 2<br />

C<br />

NH 2 ; EtONa<br />

_<br />

CH 3 CH 2 OH<br />

Et<br />

Et<br />

O<br />

C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

Na<br />

N<br />

C O<br />

N<br />

H<br />

HCl<br />

-NaCl<br />

Et<br />

Et<br />

O<br />

C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

H<br />

N<br />

C<br />

N<br />

H<br />

O<br />

Перекр<strong>и</strong>ст.<br />

<strong>и</strong>з д<strong>и</strong>ст. воды<br />

2С 2 H 5 OH + 2Na<br />

=<br />

2С 2 H 5 ONa<br />

+ H 2<br />

Фенобарб<strong>и</strong>тал.<br />

1.<br />

CH 2 Cl<br />

+<br />

NaCN<br />

EtOH75%-ый<br />

к<strong>и</strong>п.4 часа<br />

_ NaCl<br />

CH 2 CN<br />

EtOSO 3 H/H 2 O<br />

-NH 4 HSO 4<br />

CH 2 COOEt<br />

2.<br />

O<br />

C<br />

OH<br />

C<br />

O<br />

OH<br />

3. COOEt<br />

OEt<br />

C<br />

NaO OEt<br />

+ EtOH -H2 O<br />

O<br />

C<br />

OEt<br />

C<br />

O<br />

OEt<br />

EtONa<br />

NaO<br />

H Ph<br />

EtOOC Ph<br />

+ C<br />

C C<br />

H COOEt -EtOH NaO COOEt<br />

COOEt<br />

C<br />

OEt<br />

OEt<br />

H 2 SO 4<br />

EtOOC<br />

C<br />

-NaHSO 4 O<br />

Ph 100 0 C, Вак. Ph COOEt<br />

0<br />

C COOEt 150 С;Вак.д<strong>и</strong>ст. C<br />

H<br />

-CO H COOEt<br />

EtONa<br />

-EtOH<br />

Ph<br />

Na<br />

COOEt<br />

C<br />

COOEt<br />

EtBr<br />

Ph<br />

Et<br />

COOEt<br />

C<br />

COOEt<br />

H 2 N<br />

H 2 N<br />

C<br />

O; EtONa<br />

O<br />

Ph C<br />

C<br />

Et C<br />

O<br />

Na<br />

N<br />

C O<br />

N<br />

H<br />

H 2 SO 4 ,<br />

разб.<br />

O<br />

Ph C<br />

C<br />

Et C<br />

O<br />

H<br />

N<br />

C<br />

N<br />

H<br />

O<br />

Перекр.<br />

<strong>и</strong>з воды<br />

Ph<br />

Et<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

CN<br />

HN<br />

+ C NH<br />

CH 3 ONa<br />

H 2 N<br />

O<br />

Ph C<br />

C<br />

Et C<br />

O<br />

CN<br />

N<br />

C NH<br />

N<br />

Na<br />

H 2 SO 4 разб.<br />

O<br />

Ph C<br />

C<br />

Et C<br />

O<br />

N<br />

N<br />

H<br />

C<br />

H<br />

O<br />

Перекр.<br />

<strong>и</strong>з воды<br />

32


Ph CH 2 CN<br />

+ EtONa<br />

Бензол<br />

Ph<br />

CN<br />

С Na<br />

H<br />

EtO<br />

C<br />

EtO<br />

-EtOH<br />

O<br />

Ph<br />

CN<br />

С Na<br />

C O<br />

OEt<br />

EtBr<br />

Ph<br />

Et<br />

CN<br />

C<br />

COOEt<br />

CN<br />

HN<br />

C<br />

H 2 N<br />

O<br />

8-12 0<br />

C ;<br />

-CH 3 OH<br />

; CH 3 ONa<br />

-EtOH<br />

Ph<br />

Et<br />

O<br />

C<br />

C<br />

C<br />

O<br />

N<br />

N<br />

CN<br />

C<br />

Na<br />

NH<br />

H 2 SO 4<br />

разб.<br />

98-100 С<br />

-Na 2 SO 4 ;<br />

-(NH 4 ) 2 SO 4 ;<br />

-CO;<br />

Ph<br />

Et<br />

O<br />

C<br />

O<br />

C<br />

C<br />

N<br />

N<br />

H<br />

C<br />

H<br />

O<br />

0 Гексенал.<br />

CH 3<br />

O<br />

NC-CH-COOCH 3 NC-C-COOCH 3 HN<br />

NCCH 2 COONa,<br />

HNEt 2 Me 2 SO 4<br />

H 2 N-C-NH-CN<br />

CH 3<br />

NH CN<br />

N<br />

NH<br />

N<br />

O Na<br />

Me 2 SO 4<br />

CH 3<br />

NH CN<br />

N<br />

NH<br />

N<br />

O CH 3<br />

H 2 SO 4 ,<br />

H 2 O<br />

CH 3<br />

O<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

CH 3<br />

NaOH,<br />

MeOH<br />

NaO<br />

CH 3<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

CH 3<br />

гексенал<br />

Бензонал. Бензам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

Ph<br />

Et<br />

O<br />

C<br />

C<br />

C<br />

O<br />

H<br />

N<br />

C<br />

N<br />

C<br />

O<br />

Бензонал<br />

O<br />

Ph<br />

H<br />

CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

H 2 C<br />

O H<br />

Ph C N<br />

C C<br />

H 2 C C N<br />

O C<br />

O<br />

Бензам<strong>и</strong>л<br />

O<br />

Ph<br />

Гексам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н.<br />

Ph<br />

Et<br />

С<br />

CN<br />

COOEt<br />

+ NH 3<br />

MeOH<br />

-EtOH<br />

Ph<br />

Et<br />

С<br />

CN<br />

CONH 2<br />

H 2 O<br />

H 2 SO 4<br />

t=100 C<br />

4час.<br />

Ph<br />

Et<br />

С<br />

CONH 2<br />

CONH 2<br />

HCOOH<br />

-CO 2 ; -H 2 O<br />

195-200 C<br />

O H<br />

Ph C N<br />

CH 2<br />

C N<br />

O H<br />

Гексам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

C<br />

Et<br />

0<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Охарактер<strong>и</strong>зуйте препараты на основе барб<strong>и</strong>туровой к<strong>и</strong>слоты. Как<strong>и</strong>м образом замещен<strong>и</strong>е<br />

вл<strong>и</strong>яет на фармаколог<strong>и</strong>ческую акт<strong>и</strong>вность?<br />

2. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы <strong>и</strong> услов<strong>и</strong>я с<strong>и</strong>нтеза барб<strong>и</strong>тала. Как<strong>и</strong>м образом вводят эт<strong>и</strong>льные группы в<br />

состав малонового эф<strong>и</strong>ра?<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong> поясн<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>п<strong>и</strong>альную технолог<strong>и</strong>ческую схему про<strong>и</strong>зводства<br />

д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лмалонового эф<strong>и</strong>ра. Как<strong>и</strong>е меры техн<strong>и</strong>к<strong>и</strong> безопасност<strong>и</strong> следует соблюдать пр<strong>и</strong> получен<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

эт<strong>и</strong>лата натр<strong>и</strong>я?<br />

33


3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структуру <strong>и</strong> охарактер<strong>и</strong>зуйте област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я фенобарб<strong>и</strong>тала. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те<br />

схемы с<strong>и</strong>нтеза фенобарб<strong>и</strong>тала <strong>и</strong> подробно оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х.<br />

В чем пре<strong>и</strong>мущества <strong>и</strong>спользован<strong>и</strong>я д<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>анд<strong>и</strong>ам<strong>и</strong>да на заключ<strong>и</strong>тельной стад<strong>и</strong><strong>и</strong> по сравнен<strong>и</strong>ю с<br />

мочев<strong>и</strong>ной?<br />

4. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза гексенала <strong>и</strong> гексам<strong>и</strong>д<strong>и</strong>на. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> <strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

5. Прот<strong>и</strong>воопухолевые препараты.<br />

5.1. Про<strong>и</strong>зводные б<strong>и</strong>с(2-хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>на.<br />

S<br />

R<br />

R<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

+<br />

CH 2 CH 2<br />

N<br />

+ H 2 N R 1<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

б<strong>и</strong>оген.<br />

в-во<br />

R<br />

N<br />

R<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

+ CH 2<br />

N<br />

+<br />

CH 2<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

* HCl<br />

R =<br />

R =<br />

R =<br />

CH 3<br />

Механ<strong>и</strong>зм действ<strong>и</strong>я.<br />

R<br />

Cl<br />

_<br />

R<br />

N<br />

1<br />

CH 2 CH 2 NH R<br />

N<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

Общая схема с<strong>и</strong>нтеза.<br />

Cl CH 2 CH 2 тр<strong>и</strong>(2- хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>н<br />

эмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н<br />

CH 3 CHCl CH 2 новоэмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н<br />

+<br />

CH 2 CH 2 _<br />

+<br />

Cl<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

SOCl 2<br />

EtOH<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

(POCl 3 )<br />

R NH<br />

CH 2 CH 2<br />

2 +<br />

R N<br />

R N<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

O<br />

Новэмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н.<br />

+ H +<br />

CH 3 CH CH 2<br />

O<br />

H<br />

N<br />

Cl<br />

H<br />

N<br />

O<br />

CH 3<br />

NO 2<br />

CH 3<br />

NH 2<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

Допан<br />

+ Br 2<br />

145<br />

0 C<br />

-HBr<br />

CH 2 CH 2<br />

O<br />

EtOH<br />

CH 3 CH CH 2<br />

Cl<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

N<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

SOCl 2 ;<br />

ДХЭ<br />

CH 3 CH CH 2<br />

Прот<strong>и</strong>воопухолевые препараты второго поколен<strong>и</strong>я.<br />

HO<br />

O<br />

C<br />

CH 2 Br<br />

NO 2<br />

(СH 2 ) 3<br />

AcNH<br />

Na<br />

Хлорбут<strong>и</strong>н<br />

C<br />

-NaBr<br />

СOOEt<br />

СOOEt<br />

СH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

СH 2 CH 2 Cl<br />

HO<br />

O<br />

C<br />

O 2 N CH 2 C<br />

NH 2<br />

CH<br />

Cl<br />

CH 2<br />

Новэмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>н<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

СH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

HCl<br />

СH 2 CH 2 Cl<br />

*<br />

HCl<br />

(фен<strong>и</strong>лалан<strong>и</strong>н) Cаркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н<br />

Саркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н.<br />

COOEt<br />

NHAc<br />

COOEt<br />

H 2 /Ni<br />

80-90 C 0<br />

-H 2 O<br />

COOEt<br />

H 2 N CH 2 C NHAc<br />

COOEt<br />

CH 2 CH 2<br />

HOCH 2 CH 2<br />

O N CH 2<br />

HOCH 2 CH 2<br />

COOEt<br />

C NHAc<br />

COOEt<br />

SOCl 2 ;ДХЭ<br />

-SO 2 ;-HCl<br />

34


C<br />

Ph<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

N CH 2<br />

COOEt<br />

C NHAc<br />

COOEt<br />

NaHCO 3;H 2 O<br />

-CH 3 COONa;<br />

-CO 2 ;-EtOH<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

N CH 2<br />

CHCOOH<br />

NH 2<br />

HCl;EtOH<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

N CH 2<br />

C<br />

NH 2<br />

HCOOH<br />

*<br />

HCl<br />

Саркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н<br />

NH 2<br />

+<br />

CH 2 CH 2<br />

O<br />

N<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

POCl 3 ;2H 2 O<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

-H 3 PO 4<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

O<br />

H<br />

C<br />

N(Me) 2<br />

-HN(Me) 2<br />

O<br />

C<br />

H<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

N<br />

CH 2 CH 2 Cl<br />

HN<br />

O<br />

CH 2COOH<br />

C<br />

Ph;<br />

г<strong>и</strong>ппуровая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

AcONa<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

N<br />

CH<br />

C<br />

N<br />

C<br />

O<br />

O<br />

Zn; HCl;<br />

H 2 O<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

N CH 2<br />

CH COOH<br />

NHCO Ph<br />

H ClCH 2 CH 2 O;HCl<br />

2<br />

N CH 2 CH COOH<br />

-PhCOOH ClCH 2 CH 2<br />

NH 2<br />

HCl<br />

O<br />

NH 2<br />

C<br />

ClCH 2 CH 2<br />

ClCH 2 CH 2<br />

NH 2<br />

+<br />

H 2 C CH 2<br />

O<br />

H 2 O<br />

90 0C<br />

N CH 2<br />

O CH 3<br />

O<br />

O<br />

C H<br />

C O N<br />

CH<br />

N<br />

N<br />

OH<br />

HO N CH 3<br />

H<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

N<br />

CH 2 CH 2 OH<br />

CH COOH*<br />

NH 2<br />

HCl<br />

4-мет<strong>и</strong>лурац<strong>и</strong>л<br />

Саркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>н<br />

OH<br />

HNO 3 , OH<br />

H 2 SO 4<br />

NO<br />

N<br />

2<br />

N<br />

t


F<br />

CO<br />

Фторбензотеф<br />

S<br />

N<br />

Им<strong>и</strong>фос<br />

CH 3<br />

I<br />

CO<br />

Д<strong>и</strong>йодбензотэф<br />

Гексафосфам<strong>и</strong>д<br />

I<br />

H 2 C<br />

H 2 C<br />

N<br />

H 2 C<br />

N<br />

P<br />

S<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

N<br />

CH 2<br />

Т<strong>и</strong>офосфам<strong>и</strong>д<br />

N<br />

N<br />

P<br />

Х<br />

N<br />

N<br />

N<br />

P<br />

Х<br />

N<br />

Х = O<br />

Х = S<br />

Д<strong>и</strong>п<strong>и</strong>н<br />

Т<strong>и</strong>од<strong>и</strong>п<strong>и</strong>н<br />

ДХЭ<br />

H 2 N-CH 2 -CH 2 -OH + SOCl 2<br />

-SO 2 ;-HCl HCl * H 2N-CH 2 -CH 2 -Cl<br />

5.3. Эф<strong>и</strong>ры д<strong>и</strong>сульфоновых к<strong>и</strong>слот.<br />

H 2 N C<br />

Me 2 SO 4<br />

NH 2<br />

HN C<br />

S<br />

S<br />

KOH<br />

40-50 C 0<br />

= 1час<br />

г<br />

-H 2 O;-KCl<br />

HN<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

NH Cl 2<br />

2<br />

HO-(CH 2 ) 2 -OH;Py<br />

H 2 SO 4 CH 3 SO 2 Cl<br />

Me -HCl;-CO<br />

2<br />

2<br />

-Py HCl<br />

-(NH 4 ) 2 SO 4<br />

5.4. Вещества для фотод<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>ческой терап<strong>и</strong><strong>и</strong> рака.<br />

PSCl 3 ;KOH<br />

(-6<br />

_ o<br />

-2 C)<br />

-KCl;-H 2 O<br />

(т<strong>и</strong>охлор<strong>и</strong>стый<br />

фосфор)<br />

N<br />

N<br />

P<br />

S<br />

N<br />

Т<strong>и</strong>офосфам<strong>и</strong>д<br />

CH 3 SO 2 O (CH 2 ) 4 O SO 2 CH 3<br />

М<strong>и</strong>елосан<br />

H 3 С СH CH 2<br />

H 3 С СH CH 2<br />

N<br />

N H HN<br />

H 3 С<br />

N<br />

N<br />

Fe<br />

N<br />

CH 3<br />

H +<br />

H 3 С<br />

N<br />

NH HN<br />

CH 3<br />

N<br />

H 2 C<br />

N<br />

СH<br />

CH 2<br />

H 2 C<br />

N<br />

СH<br />

CH 2<br />

порф<strong>и</strong>н<br />

CH 2<br />

HOOC H 2 C<br />

CH 2<br />

COOH<br />

CH 3<br />

CH 2<br />

HOOC H 2 C<br />

CH 2<br />

COOH<br />

CH 3<br />

гем<br />

(ферропротопорф<strong>и</strong>н)<br />

гематопорф<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н<br />

Ph<br />

Ph<br />

1.<br />

N<br />

H<br />

+<br />

4PhCHO<br />

CH 3 CH 2 COOH<br />

t 0<br />

Ph<br />

N<br />

NH HN<br />

N<br />

Ph<br />

36


Et<br />

Et<br />

2.<br />

Et<br />

Et<br />

N CH 2<br />

X<br />

X=Cl, OH<br />

CH 3 COOH<br />

t 0<br />

Et<br />

Et<br />

NH<br />

N<br />

N<br />

HN<br />

Et<br />

Et<br />

Et<br />

Et<br />

X<br />

N<br />

N<br />

N<br />

O<br />

HO 3 S<br />

N<br />

Al<br />

N<br />

SO 3 H<br />

H 2 N-CH 2 -C-CH 2 -CH 2 -COOH<br />

N<br />

N<br />

N<br />

δ-ам<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>вул<strong>и</strong>новая к-та<br />

X=Cl, OH<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Дайте класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю прот<strong>и</strong>воопухолевых <strong>препаратов</strong>. Поясн<strong>и</strong>те основные пр<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>пы <strong>и</strong>х<br />

действ<strong>и</strong>я.<br />

2. Охарактер<strong>и</strong>зуйте препараты на основе б<strong>и</strong>с(b-хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>на. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те механ<strong>и</strong>зм<br />

прот<strong>и</strong>воопухолевого действ<strong>и</strong>я <strong>препаратов</strong> этой группы. С какой целью в состав эт<strong>и</strong>х<br />

<strong>препаратов</strong> вводят фрагменты б<strong>и</strong>огенных соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й? Сравн<strong>и</strong>те структуры <strong>и</strong> област<strong>и</strong> действ<strong>и</strong>я<br />

про<strong>и</strong>зводных б<strong>и</strong>с(b-хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>на.<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те общую схему введен<strong>и</strong>я б<strong>и</strong>с(b-хлорэт<strong>и</strong>л)ам<strong>и</strong>но группы. Зап<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те уравнен<strong>и</strong>я<br />

реакц<strong>и</strong>й получен<strong>и</strong>я эмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>на <strong>и</strong> новоэмб<strong>и</strong>х<strong>и</strong>на.<br />

4. Проанал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>руйте методы получен<strong>и</strong>я саркол<strong>и</strong>з<strong>и</strong>на, пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза, дайте<br />

сравн<strong>и</strong>тельную оценку обо<strong>и</strong>х методов.<br />

5. Как<strong>и</strong>м образом получают допан? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза. К как<strong>и</strong>м т<strong>и</strong>пам орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

реакц<strong>и</strong>й относ<strong>и</strong>тся каждая <strong>и</strong>з стад<strong>и</strong>й его получен<strong>и</strong>я?<br />

6. Дайте общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong>, содержащ<strong>и</strong>х эт<strong>и</strong>лен<strong>и</strong>м<strong>и</strong>нную группу. На чем<br />

основан механ<strong>и</strong>зм <strong>и</strong>х действ<strong>и</strong>я?<br />

7. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза т<strong>и</strong>офосфам<strong>и</strong>да. Отметьте особенност<strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтеза этого препарата.<br />

8. К какой группе прот<strong>и</strong>воопухолевых <strong>препаратов</strong> относ<strong>и</strong>тся м<strong>и</strong>елосан? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему<br />

с<strong>и</strong>нтеза, охарактер<strong>и</strong>зуйте его свойства.<br />

9. На чем основана фотод<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>ческая терап<strong>и</strong>я рака? Как<strong>и</strong>е вещества <strong>и</strong>спользуются в качестве<br />

сенс<strong>и</strong>б<strong>и</strong>л<strong>и</strong>заторов? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х структурные формулы, методы получен<strong>и</strong>я. В чем состо<strong>и</strong>т<br />

особенность действ<strong>и</strong>я d-ам<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>вул<strong>и</strong>новой к<strong>и</strong>слоты?<br />

6. Ал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я.<br />

6.1. Терпено<strong>и</strong>ды.<br />

CH 3<br />

CH 2 C CH CH 2<br />

<strong>и</strong>зопрен<br />

37<br />

(C 5 H 8 )n, n >1.


Ментол.<br />

CH 3<br />

OH<br />

CH 3 CH CH 3<br />

ментол<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

3 +<br />

+ B(OH) 3 B<br />

OH<br />

O -<br />

CH 3 CH CH 3 CH 3 CH CH 3<br />

3<br />

H 2 O, t<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

OH<br />

O-C-CH 2 -CH(CH 3 ) 2<br />

CH 3 CH CH 3 CH 3 CH CH 3<br />

вал<strong>и</strong>дол<br />

Терп<strong>и</strong>нг<strong>и</strong>драт.<br />

СH 3<br />

H 2 O,<br />

H 2 SO 4 25%<br />

С<br />

Me Me<br />

Me<br />

Me<br />

С<br />

Me<br />

OSO 3 H<br />

H 2 SO 4<br />

Me<br />

OSO 3 H<br />

Me<br />

OH<br />

H 2 O<br />

.H 2 O<br />

-H 2 SO 4<br />

Me<br />

C<br />

Me<br />

OSO 3 H<br />

Me<br />

C OH<br />

Me терп<strong>и</strong>нг<strong>и</strong>драт<br />

Камфора.<br />

СH 3<br />

CH 3<br />

O AcOH,<br />

H<br />

TiO 2 SO 4<br />

2<br />

С CH 2<br />

Me<br />

Me Me<br />

Me<br />

CH 3<br />

OCOCH 3<br />

NaOH<br />

С<br />

Me Me<br />

Me<br />

С<br />

Me<br />

OH<br />

[O]<br />

α-п<strong>и</strong>нен камфен<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

Br 2<br />

С С Me Me<br />

Me Me<br />

O<br />

Br<br />

камфора 3-бромкамфора<br />

38


6.2 Препараты стеро<strong>и</strong>дной структуры.<br />

12<br />

11 13<br />

17<br />

1 C D<br />

10 9 16<br />

2<br />

14<br />

8 15<br />

A B<br />

3<br />

7<br />

5<br />

4 6<br />

перг<strong>и</strong>дроц<strong>и</strong>клопентафенантрен<br />

HО<br />

2<br />

3<br />

21<br />

19<br />

12<br />

20<br />

11<br />

17 22<br />

18<br />

13<br />

1<br />

10 9<br />

23<br />

16<br />

14<br />

8 15 24<br />

7<br />

25<br />

4<br />

5<br />

6<br />

Холест-5-ен-3B-ол<br />

(Холестер<strong>и</strong>н)<br />

HО<br />

OH<br />

ОH<br />

хол<strong>и</strong>евая к-та<br />

C<br />

O OH<br />

CH 3 CH 3 R<br />

CH 3<br />

R<br />

H<br />

-CH 2 CH 3<br />

-CH-CH 2 -CH 2 -CH 3<br />

CH 3<br />

андростан<br />

прегнан<br />

холан<br />

эстран<br />

CH 3<br />

-CH-(CH 2 ) 3 -CH<br />

CH 3 CH 3<br />

Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я<br />

холестан<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

H<br />

H<br />

HO<br />

HO<br />

холестан капростан холестанол эп<strong>и</strong>холестанол<br />

6.2.1. Естественные гормоны человека <strong>и</strong> ж<strong>и</strong>вотных.<br />

O<br />

OH<br />

O<br />

Эстрогены.<br />

OH<br />

OH<br />

HO<br />

HO<br />

HO<br />

HO<br />

эстрон<br />

эсрад<strong>и</strong>ол<br />

экв<strong>и</strong>лен<br />

эстр<strong>и</strong>ол<br />

Андрогены.<br />

O<br />

OH<br />

HO<br />

андростерон<br />

O<br />

тестостерон<br />

Прогест<strong>и</strong>ны.<br />

OH<br />

Ac<br />

CH<br />

CH 3<br />

O<br />

прогестерон<br />

HO<br />

H<br />

5α-прегнанд<strong>и</strong>ол-3,20<br />

39


Корт<strong>и</strong>костеро<strong>и</strong>ды.<br />

HO<br />

СО CH 2 OH<br />

O<br />

OH<br />

COCH 2 OH<br />

O<br />

корт<strong>и</strong>костерон корт<strong>и</strong>зон<br />

O<br />

6.2.2. Получен<strong>и</strong>е ацетата дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона.<br />

Ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона <strong>и</strong>з холестер<strong>и</strong>на.<br />

Br 2 ,<br />

ДХЭ, Py<br />

HO<br />

холестер<strong>и</strong>н<br />

+<br />

Ac 2 O<br />

-AcOH<br />

AcO<br />

_<br />

t= _ 15 0 C<br />

+<br />

N-H * Br -<br />

AcO<br />

CrO 3 , H 2 SO 4 ,<br />

Br<br />

Br<br />

ДХЭ<br />

Zn, AcOH<br />

-Cr 2 (SO 4 ) 3 ,<br />

-ZnBr 2<br />

-AlkCOOH<br />

-H 2 O AcO<br />

6-8 час.<br />

Br<br />

_ 0<br />

Br<br />

40 50 C<br />

O<br />

N<br />

NH<br />

O<br />

AcO<br />

CHO<br />

COOH<br />

Раств.в бензоле<br />

Промывка NaOH<br />

Отгонка раст- ля<br />

Растворен<strong>и</strong>е в сп.<br />

H 2 N-NH-CO-NH 2<br />

-H 2 O<br />

AcO<br />

NH 2<br />

C<br />

O<br />

Оч<strong>и</strong>стная ф.<br />

Дробная кр<strong>и</strong>ст.,<br />

ф<strong>и</strong>льтр.<br />

-<br />

CH<br />

OMe<br />

OMe<br />

OMe<br />

N NH<br />

CO<br />

OMe<br />

CHO<br />

COOH<br />

AcO<br />

-CO 2 ;-NH 3<br />

ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона<br />

O<br />

Оч<strong>и</strong>стная ф.<br />

Дробная кр<strong>и</strong>ст.,<br />

ф<strong>и</strong>льтр.<br />

-<br />

OMe<br />

OMe<br />

CH N NH<br />

CO<br />

OMe<br />

OMe<br />

AcO<br />

-CO 2<br />

;-NH 3<br />

ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона<br />

O<br />

40


HN<br />

Ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона <strong>и</strong>з соласод<strong>и</strong>на.<br />

Ac<br />

N<br />

HO<br />

O<br />

* H 2 O<br />

соласод<strong>и</strong>н<br />

Na 2 CO 3 тв.<br />

2Ac 2 O, PhMe<br />

-AcOH,-H 2 O<br />

AcO<br />

O<br />

Отг.толуола<br />

с паром<br />

Центр<strong>и</strong>ф.<br />

Сушка<br />

0<br />

50-60 С<br />

Азот,<br />

AcOH<br />

118-120 С 0<br />

AcO<br />

AcNH<br />

O<br />

Na 2 Cr 2 O 7 ,<br />

AcOH<br />

45-560C<br />

-(AcO) 3 Cr,<br />

-AcONa,<br />

-H 2 O<br />

AcO<br />

O CH 3<br />

C<br />

AcNH<br />

O<br />

O<br />

C O CH 3<br />

Ac 2 O, к<strong>и</strong>п., 3 час.<br />

- AcNH-CH 2 -CH-CH 2 -CH 2 -COOH<br />

Перекр<strong>и</strong>ст.<br />

<strong>и</strong>з ИПС<br />

CH AcO<br />

3<br />

4-Ацет<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>но-3-мет<strong>и</strong>лвалер<strong>и</strong>ановая<br />

к-та<br />

Дег<strong>и</strong>дропрегненолона<br />

ацетат<br />

Окс<strong>и</strong>м<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>е<br />

Перерупп<strong>и</strong>ровка Бекмана<br />

CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

ацетон<br />

N C OPOCl 2<br />

NH 2 OH HCl, Py<br />

NOH<br />

POCl 3 ,Py<br />

65-68 C, 3 час.<br />

20-25 C<br />

r=1,5-2ч<br />

-PyHCl;-H 2 O<br />

AcO<br />

-PyHCl AcO<br />

NHCOCH 3<br />

NH 2<br />

CH 3<br />

AcO<br />

ацетон<br />

HCl,H 2 O<br />

20-25 C0<br />

AcO<br />

AcO<br />

O<br />

Дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона<br />

ацетат<br />

1)Оч<strong>и</strong>ст.ф.<br />

2)Кр<strong>и</strong>стал.<br />

3)ф<strong>и</strong>льтр.<br />

4)сушка<br />

41


6.2.3. Мужск<strong>и</strong>е половые гормоны <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>.<br />

R 1<br />

R<br />

R 1<br />

R<br />

O<br />

OC<br />

Et<br />

H<br />

тестостерона<br />

проп<strong>и</strong>онат<br />

O<br />

O<br />

OH<br />

H<br />

тестостерон<br />

OC (CH 2 ) 5<br />

CH 3<br />

H<br />

тестэнат<br />

OH<br />

CH 3<br />

мет<strong>и</strong>лтесто-<br />

стерон<br />

Тестостерон.<br />

O<br />

OH<br />

OBz<br />

H 2 /Ni<br />

PhСOCl<br />

NaOH<br />

AcO<br />

ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона<br />

AcO<br />

AcO<br />

O<br />

OBz<br />

OH<br />

(Me 2 CHO) 3 Al;<br />

Р-ц<strong>и</strong>я Оппенауэра<br />

O<br />

OH -<br />

-BzOH<br />

O<br />

тестостерон<br />

Мет<strong>и</strong>лтестостерон.<br />

Mg +<br />

CH 3 Br<br />

I 2 ,кт.<br />

EtOEt<br />

CH 3 MgBr<br />

OMgBr<br />

O<br />

CH 3<br />

AcO<br />

+<br />

CH 3 MgBr<br />

EtOEt<br />

AcO<br />

H 2 O<br />

-Mg(OH)Br<br />

OH<br />

OH<br />

CH 3<br />

H 2 SO 4 ;<br />

H 2 O<br />

CH 3<br />

AcO<br />

t<br />

HO<br />

(Me 2 CHO) 3 Al;<br />

OH<br />

O<br />

CH 3<br />

толуол<br />

Р-ц<strong>и</strong>я Оппенауэра<br />

O<br />

Мет<strong>и</strong>лтестостерон<br />

42


6.2.4. Женск<strong>и</strong>е половые гормоны <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>.<br />

Эстрогенные препараты стеро<strong>и</strong>дного строен<strong>и</strong>я.<br />

R R 1 R 2<br />

Назван<strong>и</strong>е препарата<br />

Et<br />

C<br />

O<br />

H<br />

OC<br />

O<br />

Et<br />

Эстрад<strong>и</strong>ола<br />

д<strong>и</strong>проп<strong>и</strong>онат<br />

R 1<br />

R 2<br />

H<br />

CH 3<br />

OH<br />

Мет<strong>и</strong>лэстрад<strong>и</strong>ол<br />

RO<br />

H<br />

OH<br />

C<br />

CH<br />

Эт<strong>и</strong>н<strong>и</strong>лэстрад<strong>и</strong>ол<br />

Эстрад<strong>и</strong>ол.<br />

OBz<br />

OBz<br />

OBz<br />

H 2 /Pt<br />

1.CrO 3<br />

2.Br 2<br />

Br<br />

HO<br />

HO<br />

O<br />

Br<br />

Me<br />

OH<br />

OBz 1. тетрал<strong>и</strong>н<br />

2. OH -<br />

Me<br />

N<br />

Me<br />

O<br />

HO<br />

Эстрад<strong>и</strong>ол<br />

Эстрон.<br />

O<br />

1.H 2 /Ni<br />

2.H 2 Cr 2 O 4<br />

3.H 2 C CH MgBr<br />

HO CH CH 2<br />

Me<br />

1)<br />

O<br />

2-мет<strong>и</strong>лц<strong>и</strong>клопент<strong>и</strong>лд<strong>и</strong>он<br />

2) OH -<br />

MeO<br />

MeO<br />

MeO<br />

C<br />

O<br />

O<br />

H + MeO<br />

O<br />

H 2 /Pt<br />

2.Py,HCl<br />

Эстрогенные препараты нестеро<strong>и</strong>дного строен<strong>и</strong>я.<br />

HO<br />

O<br />

Эстрон<br />

R<br />

H Et<br />

C* C<br />

*<br />

Et<br />

H<br />

R<br />

R=<br />

OH<br />

R = SO 3 K H 2 O<br />

с<strong>и</strong>нэстрол<br />

с<strong>и</strong>гет<strong>и</strong>н<br />

R<br />

C<br />

Et<br />

Et<br />

C<br />

R<br />

R= OH<br />

R= OСH 3<br />

ст<strong>и</strong>льбэстрол<br />

д<strong>и</strong>мэстрол<br />

43


С<strong>и</strong>нестрол.<br />

MeO + (C 3 H 7 O) 2 O<br />

O<br />

FeCl 3<br />

CH 3 O C<br />

CH 2 CH 3<br />

H 2 /Pt<br />

P<br />

OH<br />

CH 3 O C CH 2 CH 3<br />

H<br />

KHSO 4<br />

-H 2 O<br />

CH 3 CH CH CH 3<br />

Анетол<br />

1<br />

EtMgBr + CoCl 2<br />

CH 3 CH CH CH 3<br />

+ HBr CH 3 CHBrCH 2 CH 3<br />

-EtH,-C 2 H 4 ,<br />

-CoBr 2 ,-MgCl 2<br />

MeO<br />

H<br />

C<br />

Et<br />

Et<br />

C<br />

H<br />

OMe<br />

PhNH 2 HCl<br />

PhOH<br />

HO<br />

H<br />

C<br />

Et<br />

Et<br />

C<br />

H<br />

OH<br />

С<strong>и</strong>нестрол<br />

1. EtMgBr + CoCl 2<br />

MgBr 2 + MgCl 2 [(Et) 2 Co] C 2 H 6 + C 2 H 4 + Co + MgCl 2<br />

CH<br />

Br<br />

Et + Co<br />

-CoBr 2<br />

. . .<br />

CH<br />

Et<br />

CH<br />

Et<br />

+ HC<br />

CH<br />

Et<br />

Et<br />

Et<br />

HC<br />

Ст<strong>и</strong>льбэстрол.<br />

MeO<br />

CHBr CH 2 CH 3Na,NH3<br />

(ж)<br />

-NaBr,-H 2<br />

MeO C<br />

Et<br />

Et<br />

C<br />

OMe<br />

KOH,ДЭГ<br />

-MeOH<br />

HO<br />

C<br />

Et<br />

C<br />

Et<br />

ст<strong>и</strong>льбэстрол<br />

OH<br />

MeO CHO + H 2 C C OMe<br />

Et<br />

O<br />

-H 2 O<br />

O<br />

MeO CH C C OMe<br />

Et<br />

Октэстрол.<br />

1.EtMgBr<br />

2.H 2 O<br />

MeO CH HC<br />

O<br />

C<br />

CH 3 MgBr<br />

OMe<br />

MeO CH HC<br />

Me<br />

C<br />

OMe<br />

Et<br />

Et<br />

Et<br />

Et<br />

OMgBr<br />

1.H 2 O<br />

2.Демет<strong>и</strong>л<strong>и</strong>р.<br />

HO<br />

H<br />

С<br />

Et<br />

C<br />

H<br />

С<br />

OH<br />

Et<br />

H<br />

Me<br />

октэстрол<br />

44


6.2.5. Гормоны желтого тела <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>.<br />

R1<br />

R<br />

R2 R R 1<br />

R 2<br />

O<br />

CH 3 H C CH 3<br />

O<br />

O<br />

CH 3<br />

CH 3 (CH 2 ) 4 COO- C CH 3<br />

прогестерон(ест.гормон)<br />

окс<strong>и</strong>прогестерона капронат<br />

CH 3<br />

C<br />

CH<br />

OH<br />

прегн<strong>и</strong>н<br />

H<br />

C<br />

CH<br />

OH<br />

норколут<br />

O<br />

(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

C<br />

CN<br />

OH<br />

CN<br />

POCl 3 ,Py<br />

AcO<br />

AcO<br />

CN<br />

C<br />

NMgBr<br />

MeMgBr<br />

CH 3<br />

H 2 O<br />

AcO<br />

AcO<br />

C<br />

O<br />

CH 3<br />

H 2 /Ni<br />

C<br />

O<br />

CH 3<br />

O ; (Me 2 CHO) 3 Al<br />

HO<br />

HO<br />

Реакц<strong>и</strong>я Оппенаура<br />

C<br />

O<br />

CH 3<br />

O<br />

прогестерон<br />

Вспомагательные стад<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

Me<br />

Me<br />

1)<br />

HC CH 2 OH + KOH толуол HC CH 2<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

Me<br />

15-17 час Me<br />

(азот)<br />

<strong>и</strong>зобут<strong>и</strong>ловый сп<strong>и</strong>рт<br />

OK + H 2 O<br />

Прегн<strong>и</strong>н.<br />

2)<br />

CaC 2<br />

+<br />

2H 2 O<br />

HC<br />

CH<br />

+<br />

Ca(OH) 2<br />

Me<br />

3) HC CH 2<br />

Me<br />

OK + HC CH<br />

16-20 C 0<br />

2-3 час.<br />

Me<br />

HC CH 2<br />

Me<br />

OH<br />

+ HC CK<br />

45


AcO<br />

ацетат дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong><br />

андростерона<br />

Al(OCHMe 2 ) 3 ,<br />

O<br />

O<br />

толуол<br />

HC CH<br />

( HC CK + KOH)<br />

-CH 3 COOK<br />

_<br />

C CH<br />

O<br />

ф<strong>и</strong>льтрац<strong>и</strong>я<br />

сушка<br />

толуол,<br />

110-113 С 0<br />

OH<br />

HO<br />

OH<br />

OK<br />

18 C<br />

C CH<br />

C<br />

H 2 SO 4<br />

HO<br />

OH<br />

C CH<br />

O<br />

Прегн<strong>и</strong>н<br />

CH<br />

6.2.6. Гормоны коры надпочечн<strong>и</strong>ков <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>.<br />

М<strong>и</strong>нералокорт<strong>и</strong>костеро<strong>и</strong>ды<br />

Глюкокорт<strong>и</strong>костеро<strong>и</strong>ды<br />

O<br />

OH<br />

C CH 2<br />

O<br />

O<br />

O<br />

C<br />

CH 3<br />

C CH 2<br />

O<br />

O<br />

O<br />

C<br />

CH 3<br />

O<br />

Ацетат корт<strong>и</strong>зона<br />

O<br />

Ацетат дезокс<strong>и</strong>корт<strong>и</strong>костерона<br />

Ac<br />

Al(OCHMe 2 ) 3 ,<br />

C CH 3<br />

O<br />

H 2 O 2 ,<br />

NaOH<br />

O<br />

O<br />

AcO<br />

ацетат дег<strong>и</strong>дропрегненолона<br />

HO<br />

Ac<br />

Ac<br />

O<br />

HBr<br />

OH<br />

Br<br />

H 2 /Ni<br />

O<br />

O<br />

Ac<br />

OH<br />

1<br />

2<br />

3<br />

I 2 , ТГФ<br />

CH 3 COOK<br />

H 2 O<br />

А<br />

COCH 2 OH<br />

OH<br />

O<br />

O<br />

Rhizopus<br />

Nigricans<br />

HO<br />

COCH 2 OH<br />

H<br />

Ac 2 O<br />

CrO 3<br />

O<br />

OH<br />

COCH 2 OAc<br />

(м<strong>и</strong>кроб<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ч.<br />

11-г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>л-е)<br />

O<br />

O<br />

Ацетат корт<strong>и</strong>зона<br />

46


А<br />

O<br />

С<br />

CH 3<br />

+ I 2<br />

ТГФ<br />

O<br />

С<br />

CH 2 I<br />

CH 3 COOK O CH 2 OOCCH 3<br />

С H 2 O<br />

-KI<br />

O С<br />

CH 2 OH<br />

6.2.7. Кальц<strong>и</strong>феролы.<br />

R<br />

hv<br />

OH<br />

R<br />

R<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н D 2<br />

HO<br />

CH 3<br />

CH 2<br />

(Эргокальц<strong>и</strong>ферол)<br />

HO<br />

1. Ac 2 O<br />

R 2.<br />

Br<br />

O<br />

N<br />

O<br />

R<br />

Орган.<br />

основан<strong>и</strong>е<br />

R<br />

HO<br />

AcO<br />

Br<br />

HO<br />

R<br />

hv<br />

HO<br />

CH 2<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н D 3<br />

(Холекальц<strong>и</strong>ферол)<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Что такое ал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е углеводороды? Что такое терпены? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю.<br />

Дайте определен<strong>и</strong>е - что такое терпено<strong>и</strong>ды? Назов<strong>и</strong>те основные способы получен<strong>и</strong>я<br />

терпено<strong>и</strong>дов.<br />

2. Какое сырье <strong>и</strong>спользуется для получен<strong>и</strong>я ментола? Как<strong>и</strong>м образом получают ментол <strong>и</strong> где он<br />

пр<strong>и</strong>меняется?<br />

3. Как<strong>и</strong>м образом получают терп<strong>и</strong>нг<strong>и</strong>дроат? Где он пр<strong>и</strong>меняется?<br />

4. Назов<strong>и</strong>те сырье, <strong>и</strong>спользуемое для получен<strong>и</strong>я камфоры. Особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я <strong>и</strong> област<strong>и</strong> ее<br />

пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза камфоры. Как<strong>и</strong>е т<strong>и</strong>пы камфеновых превращен<strong>и</strong>й Вы<br />

знаете? Охарактер<strong>и</strong>зуйте бромкамфен. Как<strong>и</strong>м методом его получают?<br />

5. Что составляет основу строен<strong>и</strong>я стеро<strong>и</strong>дных соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й? Как<strong>и</strong>м образом нумеруются атомы<br />

в молекуле? Назов<strong>и</strong>те группы углеводородов стеро<strong>и</strong>дной структуры в зав<strong>и</strong>с<strong>и</strong>мост<strong>и</strong> от<br />

структуры боковой цеп<strong>и</strong> <strong>и</strong> нал<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>я мет<strong>и</strong>льных групп.<br />

6. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й стеро<strong>и</strong>дной структуры. Где он<strong>и</strong> встречаются в ж<strong>и</strong>вой<br />

пр<strong>и</strong>роде?<br />

7. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю естественных гормонов человека стеро<strong>и</strong>дной структуры.<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>меры.<br />

47


8. Назов<strong>и</strong>те особенност<strong>и</strong> строен<strong>и</strong>я стеро<strong>и</strong>дов. В чем состо<strong>и</strong>т отл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>е холестана <strong>и</strong> копростана?<br />

a- <strong>и</strong> b-ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>я замест<strong>и</strong>телей <strong>и</strong> б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческая акт<strong>и</strong>вность стерео<strong>и</strong>зомеров. Как строятся<br />

назван<strong>и</strong>я <strong>препаратов</strong> стеро<strong>и</strong>дной структуры?<br />

9. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те основные в<strong>и</strong>ды сырья для получен<strong>и</strong>я стеро<strong>и</strong>дных <strong>препаратов</strong>. Проанал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>руйте<br />

схемы с<strong>и</strong>нтеза ацетата дег<strong>и</strong>дроэп<strong>и</strong>андростерона <strong>и</strong>з холестер<strong>и</strong>на <strong>и</strong> соласод<strong>и</strong>на. Что такое<br />

реакц<strong>и</strong><strong>и</strong> окс<strong>и</strong>м<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я? Раскройте механ<strong>и</strong>зм перегрупп<strong>и</strong>ровк<strong>и</strong> Бекмана.<br />

10. Дайте общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку пр<strong>и</strong>родным мужск<strong>и</strong>м половым гормонам <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>м<br />

аналогам. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза мет<strong>и</strong>лтестостерона. Что такое реакт<strong>и</strong>в Гр<strong>и</strong>ньяра? Роль<br />

магн<strong>и</strong>йорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й в с<strong>и</strong>нтезе мет<strong>и</strong>лтестостерона. Рассмотр<strong>и</strong>те подробно<br />

механ<strong>и</strong>зм реакц<strong>и</strong><strong>и</strong> Оппенауэра. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те уравнен<strong>и</strong>я реакц<strong>и</strong>й, протекающ<strong>и</strong>х на стад<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong>я мет<strong>и</strong>ландростенд<strong>и</strong>ола. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я мет<strong>и</strong>лтестостерона.<br />

11. К какой группе гормональных <strong>препаратов</strong> относ<strong>и</strong>тся тестостерон? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы<br />

с<strong>и</strong>нтеза тестостерона <strong>и</strong> тестостерона проп<strong>и</strong>оната. Для чего требуется бензо<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ровать<br />

г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>группу в положен<strong>и</strong><strong>и</strong> С-17? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те соответствующее уравнен<strong>и</strong>е ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong>я по<br />

Оппенауэру. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я данных <strong>препаратов</strong>.<br />

12. Дайте общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong> женск<strong>и</strong>х половых гормонов <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

аналогов. В чем заключается структурное отл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>е андрогенных <strong>и</strong> эстрогенных стеро<strong>и</strong>дов?<br />

Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я эстрогенных <strong>препаратов</strong>.<br />

13. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза эстрад<strong>и</strong>ола <strong>и</strong> эстрона. Какую роль <strong>и</strong>грает с<strong>и</strong>м.-колл<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н <strong>и</strong><br />

тетрал<strong>и</strong>н в с<strong>и</strong>нтезе эстрад<strong>и</strong>ола? Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я эстрад<strong>и</strong>ола <strong>и</strong> эстрола.<br />

14. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку эстрогенным препаратам нестеро<strong>и</strong>дного строен<strong>и</strong>я. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему<br />

с<strong>и</strong>нтеза с<strong>и</strong>нэстрола. Какую роль <strong>и</strong>грают эт<strong>и</strong>лмагн<strong>и</strong>йбром<strong>и</strong>д <strong>и</strong> хлор<strong>и</strong>д кобальта (II) в этом<br />

с<strong>и</strong>нтезе? Как<strong>и</strong>м образом проводят реакц<strong>и</strong>ю демет<strong>и</strong>л<strong>и</strong>рован<strong>и</strong>я окс<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>льной группы? Как<strong>и</strong>м<br />

образом вл<strong>и</strong>яет удл<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>е мост<strong>и</strong>ка <strong>и</strong>з атомов углерода на свойства д<strong>и</strong>г<strong>и</strong>дрост<strong>и</strong>льбена?<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза октэстрола. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза эстрогенных <strong>препаратов</strong><br />

группы ст<strong>и</strong>льбена.<br />

15. Охарактер<strong>и</strong>зуйте гестагены <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong>. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза<br />

прогестерона <strong>и</strong> объясн<strong>и</strong>те особенност<strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтеза этого препарата. Нап<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те уравнен<strong>и</strong>е реакц<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong>я по Оппенауэру.<br />

16. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те уравнен<strong>и</strong>я реакц<strong>и</strong>й получен<strong>и</strong>я прегн<strong>и</strong>на, дайте подробное оп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е схемы<br />

с<strong>и</strong>нтеза.<br />

17. Дайте общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку гормонов коры надпочечн<strong>и</strong>ков <strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х аналогов.<br />

Что такое корт<strong>и</strong>костеро<strong>и</strong>ды? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те <strong>и</strong>х класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза ацетата<br />

корт<strong>и</strong>зона. Какую роль выполняет эпокс<strong>и</strong>дная групп<strong>и</strong>ровка на первых стад<strong>и</strong>ях с<strong>и</strong>нтеза?<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те уравнен<strong>и</strong>я стад<strong>и</strong><strong>и</strong> ок<strong>и</strong>слен<strong>и</strong>я по Оппенауэру. Какую роль <strong>и</strong>грает б<strong>и</strong>ос<strong>и</strong>нтез в<br />

получен<strong>и</strong><strong>и</strong> ацетата корт<strong>и</strong>зона?<br />

18. Дайте определен<strong>и</strong>е анабол<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>м стеро<strong>и</strong>дам. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> <strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я. Что такое<br />

кальц<strong>и</strong>феролы? Какую роль он<strong>и</strong> <strong>и</strong>грают в растущ<strong>и</strong>х орган<strong>и</strong>змах? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза<br />

в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов D 2 <strong>и</strong> D 3 . Назов<strong>и</strong>те особенност<strong>и</strong> <strong>и</strong>х с<strong>и</strong>нтеза.<br />

7. Ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>.<br />

7.1. Пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>ны.<br />

S CH 3<br />

R CO NH СH C<br />

CH 3<br />

β-лактам С N СH т<strong>и</strong>азол<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

O<br />

COOH<br />

48


R<br />

Ph-CH 2 -<br />

Бенз<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

HO CH 2<br />

п-Г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>бенз<strong>и</strong>л<br />

пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

Ph-O-CH 2 -<br />

CH 2 -CH 2 -CH CH-CH 2 -<br />

CH 3 -(CH 2 ) 5 -CH 2 -<br />

Фенокс<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

Пент<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

Гепт<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

R<br />

HN<br />

S<br />

CH 3<br />

O<br />

N<br />

CH 3<br />

COOH<br />

NH 2<br />

HOOC CH CH 2 SH<br />

ц<strong>и</strong>сте<strong>и</strong>н<br />

COOH<br />

NH 2<br />

CH CH COOH<br />

CH 3 вал<strong>и</strong>н<br />

Ph<br />

CH 2<br />

CO<br />

NH<br />

СH<br />

С<br />

O<br />

N<br />

Бенз<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

COOH<br />

пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ллаза<br />

7.1.1. Полус<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>ны.<br />

H 2 N<br />

СH<br />

С<br />

O<br />

N<br />

6-Ам<strong>и</strong>нопен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ллановая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

COOH<br />

Мет<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н.<br />

OCH 3<br />

S CH 3<br />

H 2 N СH C<br />

CH 3<br />

_<br />

COCl + +<br />

С N СH _ - HNEt 3 Cl<br />

+<br />

OCH<br />

O<br />

COO HNEt 3<br />

3<br />

OCH 3<br />

CO<br />

OCH 3<br />

NH СH<br />

С<br />

O<br />

N<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

COOH<br />

NaHCO 3<br />

OCH 3<br />

CO<br />

OCH 3<br />

NH СH<br />

С N<br />

O<br />

мет<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

H 2 O<br />

COONa<br />

Оксац<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н.<br />

Ph<br />

C C CO NH СH<br />

N C<br />

С<br />

O CH 3 O<br />

N<br />

оксац<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

COONa<br />

H 2 O<br />

Ph<br />

CH<br />

NH 2<br />

COOH<br />

CH 3 COCH 2 COOEt<br />

KOH<br />

Ph CHCOOK<br />

Me N СH<br />

C H 3 OCOCl<br />

.<br />

CH O -KCl<br />

C<br />

Ph CH C<br />

Me N<br />

C H<br />

CH<br />

C<br />

O<br />

O<br />

O<br />

C<br />

O<br />

OCH 3<br />

6-АПК,<br />

NEt 3<br />

фен<strong>и</strong>лгл<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>н<br />

OEt<br />

OEt<br />

49


Ph<br />

Me<br />

C<br />

N<br />

CH<br />

C<br />

CH<br />

H<br />

O<br />

OEt<br />

CONH<br />

СH<br />

С<br />

O<br />

N<br />

S CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

СH<br />

_<br />

+<br />

COO HNEt 3<br />

7.2. Цефаллоспор<strong>и</strong>новые ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>.<br />

HCl;H 2 O<br />

Ph<br />

S CH 3<br />

CH CONH<br />

СH C<br />

CH 3<br />

3 H<br />

С<br />

2 O<br />

NH 2 N СH<br />

O<br />

COOH<br />

Амп<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

H 2 N<br />

СH<br />

S<br />

С N<br />

O<br />

CH 2 OCOCH 3<br />

7-ам<strong>и</strong>ноцефаллоспорановая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

S<br />

CH 2 -CONH СH<br />

С<br />

O<br />

цефалот<strong>и</strong>н<br />

N<br />

S<br />

COONa<br />

CH 2 OCOCH 3<br />

CHCONH СH<br />

NH 2 С<br />

O<br />

N<br />

S<br />

COOH<br />

CH 2 R<br />

7.3. Тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ны.<br />

R= -OCOCH 3 цефалогл<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>н<br />

R= -H цефолекс<strong>и</strong>н<br />

X H 3 C OH Y N(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

OH O OH OH O<br />

С<br />

O<br />

NH 2<br />

X<br />

Y<br />

Назван<strong>и</strong>е ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ка<br />

H<br />

H<br />

H<br />

OH<br />

тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н<br />

окс<strong>и</strong>тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н<br />

CH 2 O,<br />

CH N(CH 3 OH 3 ) 2 HN O<br />

OH<br />

морфол<strong>и</strong>н<br />

0<br />

OH O OH OH С<br />

NH 2 t C<br />

O<br />

Реакц<strong>и</strong>я<br />

O Манн<strong>и</strong>ха<br />

Cl<br />

H хлортетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н<br />

CH 3 OH<br />

N(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

OH O OH OH С<br />

NHCH 2 N O<br />

O<br />

O<br />

N-Mет<strong>и</strong>лморфол<strong>и</strong>нтетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н<br />

Морфоц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>н.<br />

Метац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на г<strong>и</strong>дрохлор<strong>и</strong>д.<br />

H 3 C<br />

OH<br />

OH<br />

N(CH 3 ) 2<br />

HCl<br />

OH<br />

OH O OH OH С<br />

NH 2<br />

O<br />

O<br />

SO 2 N - Cl Na +<br />

хлорам<strong>и</strong>н Б,<br />

ацетон, вода, HCl<br />

7-10 C 0<br />

3H 2 O<br />

H 3 C O OH N(CH 3 ) 2<br />

OH SOCl 2 ,<br />

HCOOH<br />

0<br />

(-8)-(-10) C<br />

OH O OH OH С<br />

NH 2<br />

Cl<br />

O<br />

O<br />

50


OH<br />

N(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

HO 3 S<br />

ацетон, ИПС<br />

CH 3 ,<br />

CH 2 OH N(CH 3 ) 2<br />

HO 3 S<br />

CH 3<br />

OH<br />

Cl<br />

O<br />

OH<br />

O<br />

OH<br />

O<br />

С<br />

O<br />

NH 2<br />

CH 2<br />

Cl<br />

O OH O<br />

60-62 С 0<br />

OH<br />

O<br />

С<br />

O<br />

NH 2<br />

Na 2 S 2 O 3 ,<br />

NaOH<br />

CH 2<br />

OH<br />

N(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

BuOH, HCl,<br />

ацетон, вода<br />

CH 2<br />

OH<br />

N(CH 3 ) 2<br />

OH<br />

HCl<br />

OH<br />

O<br />

OH<br />

OH O<br />

С<br />

O<br />

NH 2<br />

OH<br />

O<br />

OH<br />

OH O<br />

С<br />

O<br />

NH 2<br />

метац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на г<strong>и</strong>дрохлор<strong>и</strong>д<br />

7.4. Препараты группы левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на.<br />

O<br />

H NH C CH 2 Cl<br />

O 2 N C * C*<br />

CH 2 OR<br />

R<br />

OH H<br />

H<br />

Назван<strong>и</strong>е<br />

левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>н<br />

C O (CH 2 ) 16 CH 3<br />

левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на стеарат<br />

C O O<br />

(CH 2 ) 2 C<br />

ONa<br />

левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на<br />

сукц<strong>и</strong>нат раствор<strong>и</strong>мый<br />

H<br />

рацем<strong>и</strong>ческая смесь<br />

D,L-трео-<strong>и</strong>зомеров<br />

с<strong>и</strong>нтом<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>н<br />

H<br />

Ar<br />

OH<br />

HO<br />

Ar<br />

H<br />

X H<br />

CH 2 OH<br />

D-трео<br />

H X<br />

CH 2 OH<br />

L-трео<br />

X = NHCHCl 2<br />

O<br />

H<br />

Ar<br />

OH<br />

HO<br />

Ar<br />

H<br />

Ar = NO 2<br />

H X<br />

CH 2 OH<br />

D-эр<strong>и</strong>тро<br />

X H<br />

CH 2 OH<br />

L-эр<strong>и</strong>тро<br />

51


7.4.1. Получен<strong>и</strong>е левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на <strong>и</strong>з ацетан<strong>и</strong>л<strong>и</strong>да<br />

+<br />

CH 3 COCl<br />

AlCl 3<br />

0<br />

20-25 C<br />

-HCl<br />

H 3 COC<br />

NHCOCH 3<br />

п-ацет<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ноацетофенон<br />

H 2 O;H 2 SO 4<br />

-CH 3 COOH<br />

NHCOCH 3<br />

NaNO 2 ;<br />

H 3 COC<br />

O 2 N<br />

+<br />

NH 3<br />

COCH 2 Br<br />

2<br />

SO 4<br />

-<br />

NaNO 2 ;<br />

H 2 SO 4<br />

(CH 2 ) 6 N 6 /HCl<br />

уротроп<strong>и</strong>н<br />

H 3 COC<br />

+<br />

N<br />

N<br />

CuSO 3 ;<br />

Cu 2 SO 3<br />

-<br />

HSO 4 H 3 COC<br />

O 2 N COCH 2 NH - 3 Cl + AcONa<br />

Ac 2 O,<br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенон<br />

NO 2<br />

Br 2 ;ДХЭ<br />

-HBr<br />

O 2 N CO CH 2<br />

NHCOCH 3<br />

NHCOCH 3<br />

H 2 CO;ИПС<br />

O 2 N C C CH 2 OH<br />

pH 7,5 7,7 -<br />

30-36 C 0 O H<br />

Экстрац<strong>и</strong>я<br />

эт<strong>и</strong>лацетатом<br />

1.Al(OCMe 2 ) 3<br />

ИПС абс.<br />

2.H 2 O<br />

-Al(OH) 3<br />

;CH 3 COCH 3<br />

; -CH 3 CHOHCH 3<br />

O 2 N<br />

H<br />

C<br />

C<br />

OH H<br />

NHCOCH 3<br />

CH 2 OH<br />

Отгонка<br />

ацетона<br />

<strong>и</strong> ИПС<br />

H NH + 3 Cl -<br />

HCl;H 2 O<br />

-CH 3 COOH O 2N C C CH 2 OH NaOH H NH 2<br />

O 2 N C C CH 2 OH<br />

OH H<br />

OH H<br />

D,L-треоам<strong>и</strong>н хлорг<strong>и</strong>драт<br />

D,L-треоам<strong>и</strong>н<br />

Cl 2 CHCOOCH 3<br />

мет<strong>и</strong>ловый эф<strong>и</strong>р<br />

д<strong>и</strong>хлоруксусной<br />

к<strong>и</strong>слоты<br />

СИНТОМИЦИН<br />

HOOC<br />

COOH<br />

HC<br />

CH<br />

HO OH<br />

+ D-в<strong>и</strong>нная к-та<br />

O 2 N<br />

H NH + 3 OOC - -(CHOH) 2 -COOH<br />

C C CH 2 OH<br />

OH H<br />

Экстр.<br />

MeOH<br />

NH 3<br />

O 2 N<br />

а) <strong>и</strong>з ст<strong>и</strong>рола<br />

ст<strong>и</strong>рол<br />

MeOH,<br />

NaOH<br />

СH СH 2<br />

H<br />

C<br />

C<br />

OH H<br />

D(-)-треоам<strong>и</strong>н<br />

+<br />

OMe<br />

С<br />

NH 2<br />

СH 3 OH<br />

CH 2<br />

н<strong>и</strong>трометокс<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>рол<br />

б) <strong>и</strong>з эт<strong>и</strong>лбензола<br />

CH 2 CH 3<br />

+ HNO 3<br />

CH 2 OH<br />

Cl 2 CHCOOCH 3<br />

MeOH<br />

+ Cl 2 + Na 2 CO 3<br />

H 2 SO 4<br />

25-40 C0<br />

Перекр<strong>и</strong>стал<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>я<br />

O 2 N<br />

O 2 N<br />

MeOH<br />

50 0C<br />

5,5-6ч<br />

-NaCl,<br />

-CO 2 ,<br />

-H 2 O,<br />

O 2 N<br />

п-н<strong>и</strong>троэт<strong>и</strong>лбензол<br />

52<br />

H<br />

C<br />

C<br />

OH H<br />

ЛЕВОМИЦЕТИН<br />

OMe<br />

СH<br />

NHCOCHCl 2<br />

мет<strong>и</strong>ловый эф<strong>и</strong>р<br />

хлорг<strong>и</strong>др<strong>и</strong>н ст<strong>и</strong>рола<br />

С<br />

CH 2 OH<br />

Получен<strong>и</strong>е п-н<strong>и</strong>троацетофенона.<br />

СH 2 Cl<br />

OMe<br />

п-н<strong>и</strong>трометокс<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>рол<br />

CH 2 CH 3<br />

KMnO 4 ,<br />

H 2 O<br />

-MnO 2<br />

-KOH<br />

CH 2<br />

HNO 3 ,H 2 O<br />

H 2 SO 4<br />

0<br />

0-18 C<br />

6-10 ч<br />

O 2 N<br />

O 2 N<br />

MeOH, H 2 O<br />

H 2 SO 4<br />

65-67 C0<br />

2 ч<br />

O 2 N<br />

O<br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенон<br />

OMe<br />

С<br />

H<br />

СH 2 Cl<br />

OMe<br />

С<br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенон<br />

C<br />

CH 3<br />

O


в) <strong>и</strong>з ацетофенона<br />

COCH 3<br />

H 2 /Ni<br />

CH CH 3<br />

HNO 3<br />

d=1,5<br />

O 2 N<br />

CH CH 3<br />

OH<br />

ONO 2<br />

ацетофенон фен<strong>и</strong>лмет<strong>и</strong>лкарб<strong>и</strong>нол н<strong>и</strong>трат п-н<strong>и</strong>трофен<strong>и</strong>л-карб<strong>и</strong>нола<br />

(NH 2 ) 2 CO,<br />

H 2 O<br />

O<br />

0<br />

2 N<br />

CH CH 3<br />

100 C<br />

OH<br />

8 ч<br />

п-н<strong>и</strong>трофен<strong>и</strong>лмет<strong>и</strong>лкарб<strong>и</strong>нол<br />

г) <strong>и</strong>з п-н<strong>и</strong>тробензойной к<strong>и</strong>слоты<br />

CrO 3<br />

H 2 SO 4<br />

O 2 N<br />

C CH 3<br />

O<br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенон<br />

COOH<br />

SOCl 2 ,<br />

ДХЭ<br />

COCl<br />

H<br />

Na<br />

C<br />

COOEt<br />

COOEt<br />

-NaCl<br />

COOEt<br />

O 2 N C C H<br />

O COO,Et<br />

NO 2 NO 2<br />

Регенерац<strong>и</strong>я D-трео- <strong>и</strong> D,L-треоам<strong>и</strong>нов <strong>и</strong>з маточн<strong>и</strong>ков<br />

H 2 SO 4 ,<br />

H 2 O<br />

O 2 N<br />

C CH 3<br />

O<br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенон<br />

O 2 N<br />

H NH 2<br />

O<br />

C CH CH 2 OH +<br />

C<br />

H<br />

OH<br />

pH 10,5-11, 5<br />

2 ч<br />

O 2 N<br />

-H 2 O<br />

H N<br />

C C<br />

OH H<br />

CH<br />

Ph<br />

CH 2 OH<br />

Ф<strong>и</strong>льтр.<br />

Промывка<br />

HCl,<br />

H 2 O<br />

70-75 C 0<br />

0,5 ч<br />

- Ph O H<br />

O 2 N<br />

H NH + 3 Cl -<br />

C C CH 2 OH<br />

OH H<br />

NaOH<br />

-NaCl<br />

-H 2 O<br />

H NH 2<br />

O 2 N<br />

C C CH 2 OH<br />

OH H<br />

D(-) <strong>и</strong> D,L-треоам<strong>и</strong>н<br />

7.5. Ц<strong>и</strong>клосер<strong>и</strong>н.<br />

NH 3 + Cl -<br />

CH<br />

CH 2<br />

COOMe<br />

OH<br />

Мет<strong>и</strong>лового<br />

эф<strong>и</strong>ра сер<strong>и</strong>на<br />

хлорг<strong>и</strong>драт<br />

PCl 5<br />

NH 3 + Cl -<br />

CH<br />

COOMe<br />

CH 2 Сl<br />

Мет<strong>и</strong>лового эф<strong>и</strong>ра<br />

β-хлоралам<strong>и</strong>на<br />

хлорг<strong>и</strong>драт<br />

NH 2 OH,<br />

OH - H 2 N CH C O<br />

H 2 C NH<br />

O<br />

Ц<strong>и</strong>клосер<strong>и</strong>н<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Дайте определен<strong>и</strong>е - что такое ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>? Назов<strong>и</strong>те основные методы получен<strong>и</strong>я<br />

ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков. Что такое продуцент? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>меры? На чем основано действ<strong>и</strong>е<br />

ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков <strong>и</strong> на как<strong>и</strong>е группы по молекулярному механ<strong>и</strong>зму действ<strong>и</strong>я <strong>и</strong>х подразделяют? Что<br />

собой представляют ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong> как х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческую<br />

класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков.<br />

2. Охарактер<strong>и</strong>зуйте группу пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>новых ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков. В чем заключается особенность<br />

строен<strong>и</strong>я соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й этой группы? Что такое ЕД? Назов<strong>и</strong>те основные этапы б<strong>и</strong>ос<strong>и</strong>нтеза<br />

бенз<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>на <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те основные характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>к<strong>и</strong>. Как<strong>и</strong>е меры следует<br />

предпр<strong>и</strong>н<strong>и</strong>мать для соблюден<strong>и</strong>я стер<strong>и</strong>льност<strong>и</strong> каждой стад<strong>и</strong><strong>и</strong> процесса? Поясн<strong>и</strong>те следующ<strong>и</strong>е<br />

понят<strong>и</strong>я: нат<strong>и</strong>вный раствор, б<strong>и</strong>ос<strong>и</strong>нтез, ферментац<strong>и</strong>я, ферментаторы, экстракц<strong>и</strong>я культуральная<br />

ж<strong>и</strong>дкость, предшественн<strong>и</strong>к<strong>и</strong>.<br />

3. Чем вызвана необход<strong>и</strong>мость х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческой мод<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>нов? Как<strong>и</strong>м образом это<br />

осуществляется? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза мет<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>на, оксац<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>на, ам<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>на. Отметьте<br />

пре<strong>и</strong>мущества эт<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong> по сравнен<strong>и</strong>ю с бенз<strong>и</strong>лпен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>ном.<br />

53


4. К какой группе следует отнест<strong>и</strong> цефаллоспор<strong>и</strong>новые ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong>? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>меры.<br />

Назов<strong>и</strong>те основные методы <strong>и</strong>х получен<strong>и</strong>я. В чем заключается пре<strong>и</strong>мущество<br />

цефаллоспор<strong>и</strong>новых ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков перед пен<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>новым<strong>и</strong>?<br />

5. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те общую структурную формулу <strong>и</strong> дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>новых<br />

ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему б<strong>и</strong>ос<strong>и</strong>нтеза тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>новых ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы<br />

с<strong>и</strong>нтеза тетрац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на <strong>и</strong> метац<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>на. Дайте <strong>и</strong>х характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку.<br />

6. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку <strong>препаратов</strong> группы левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на. Существован<strong>и</strong>е как<strong>и</strong>х<br />

стерео<strong>и</strong>зомеров возможно? Как<strong>и</strong>е разл<strong>и</strong>ч<strong>и</strong>я в б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х свойствах обнаруж<strong>и</strong>вают<br />

стерео<strong>и</strong>зомеры? На чем основано <strong>и</strong>х разделен<strong>и</strong>е?<br />

7. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на <strong>и</strong>з ацетан<strong>и</strong>л<strong>и</strong>да. К как<strong>и</strong>м т<strong>и</strong>пам орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

реакц<strong>и</strong>й следует отнест<strong>и</strong> х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е превращен<strong>и</strong>я на каждой стад<strong>и</strong><strong>и</strong>? Подробно оп<strong>и</strong>ш<strong>и</strong>те<br />

каждую стад<strong>и</strong>ю получен<strong>и</strong>я левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на. Благодаря чему удается пре<strong>и</strong>мущественно получать<br />

смесь трео-<strong>и</strong>зомеров? Как<strong>и</strong>м образом может быть разделена смесь стерео<strong>и</strong>зомеров? Расскаж<strong>и</strong>те<br />

как работает "с<strong>и</strong>стема" разделен<strong>и</strong>я D- <strong>и</strong> L-треоам<strong>и</strong>нов. Как<strong>и</strong>м образом осуществляется<br />

регенерац<strong>и</strong>я D-треоам<strong>и</strong>на <strong>и</strong> D,L-треоам<strong>и</strong>нов <strong>и</strong>з маточн<strong>и</strong>ков?<br />

8. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза левом<strong>и</strong>цет<strong>и</strong>на <strong>и</strong>з ст<strong>и</strong>рола. Как<strong>и</strong>м образом осуществляется<br />

разделен<strong>и</strong>е н<strong>и</strong>тро<strong>и</strong>зомеров? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза п-н<strong>и</strong>троацетофенона <strong>и</strong>з эт<strong>и</strong>лбензола,<br />

ацетофенона, п-н<strong>и</strong>тробензойной к<strong>и</strong>слоты. С какой целью пр<strong>и</strong> получен<strong>и</strong><strong>и</strong><br />

п-н<strong>и</strong>троацетофенона <strong>и</strong>з ацетофенона проводят восстановлен<strong>и</strong>е последнего?<br />

9. Охарактер<strong>и</strong>зуйте ц<strong>и</strong>клосер<strong>и</strong>н <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему его с<strong>и</strong>нтеза.<br />

8. Алкало<strong>и</strong>ды<br />

N<br />

H<br />

N<br />

анабаз<strong>и</strong>н<br />

H H<br />

N<br />

C C CH 3<br />

CH 3<br />

OH NH CH 3<br />

N<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>н эфедр<strong>и</strong>н<br />

Эфедр<strong>и</strong>н.<br />

1)<br />

C CH 2 CH 3<br />

Br 2<br />

C CH<br />

NH2CH3<br />

CH 3<br />

O<br />

O Br<br />

проп<strong>и</strong>офенон<br />

NCH NCH 3<br />

C<br />

3<br />

H 2 / кат<br />

CH CH 3<br />

C CH CH 3<br />

O<br />

OH<br />

D,L-эфедр<strong>и</strong>н<br />

2) C C CH 3<br />

O O<br />

фен<strong>и</strong>лмет<strong>и</strong>лд<strong>и</strong>кетон<br />

+<br />

NH 2 CH 3<br />

H 2 /кат<br />

H NHCH 3<br />

C C CH 3<br />

OHH<br />

D,L-эфедр<strong>и</strong>н<br />

8.1. Оп<strong>и</strong>йные алкало<strong>и</strong>ды.<br />

RO<br />

R= H<br />

Морф<strong>и</strong>н<br />

O<br />

R= CH 3<br />

Коде<strong>и</strong>н<br />

HO<br />

N CH 3<br />

R= C 2 H 5<br />

Д<strong>и</strong>он<strong>и</strong>н<br />

54


HO<br />

HO<br />

O<br />

O<br />

OH<br />

+<br />

N CH 2 CH CH 2<br />

HCl -<br />

N<br />

CH 2<br />

CH<br />

CH 2<br />

HO<br />

O<br />

налорф<strong>и</strong>н<br />

C 2 H 5 OOC<br />

Ph<br />

C 2 H 5 OOC<br />

налоксон<br />

Ph<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

Ph CH 2 CN + (ClCH 2 CH 2 ) 2 NMe<br />

бенз<strong>и</strong>лц<strong>и</strong>ан<strong>и</strong>д б<strong>и</strong>с( β-хлорэт<strong>и</strong>л)мет<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>н N<br />

CH 3<br />

8.2. Тропановые алкало<strong>и</strong>ды.<br />

CH 3<br />

промедол л<strong>и</strong>дол<br />

NC Ph HOOC<br />

Ph C 2 H 5 OOC Ph<br />

H 2 O<br />

EtOH<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

л<strong>и</strong>дол<br />

Л<strong>и</strong>дол.<br />

CH 2<br />

CH 2 CH<br />

CH 2 CH<br />

CH R<br />

NCH 3 CH 2<br />

NCH 3 CH R 1<br />

CH 2 CH CH 2<br />

CH 2 CH CH 2<br />

тропан<br />

п<strong>и</strong>ррол<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

п<strong>и</strong>пер<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

R<br />

Атроп<strong>и</strong>н H<br />

O<br />

R 1<br />

X<br />

O H<br />

C C Ph<br />

CH 2 OH<br />

X<br />

Атроп<strong>и</strong>на<br />

сульфат<br />

H<br />

O<br />

O<br />

C<br />

H<br />

C Ph<br />

CH 2 OH<br />

H 2 SO 4<br />

O<br />

Кока<strong>и</strong>н<br />

C<br />

OCH 3<br />

O<br />

C<br />

Ph<br />

O<br />

Кока<strong>и</strong>на<br />

г<strong>и</strong>дрохлор<strong>и</strong>д<br />

O<br />

C<br />

OCH 3<br />

O<br />

C<br />

O<br />

Ph<br />

HCl<br />

Тропац<strong>и</strong>н<br />

H<br />

O<br />

O<br />

C<br />

Ph<br />

C H<br />

Ph<br />

HCl<br />

55


8.3. Про<strong>и</strong>зводные пур<strong>и</strong>на.<br />

N<br />

H<br />

N<br />

H<br />

N<br />

O<br />

H<br />

N<br />

N<br />

N<br />

O<br />

N<br />

N<br />

Пур<strong>и</strong>н<br />

H<br />

Ксант<strong>и</strong>н<br />

O H<br />

CH 3 N<br />

N<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

N<br />

O<br />

CH 3<br />

N<br />

N<br />

O<br />

H<br />

N<br />

H<br />

N<br />

O<br />

CH 3<br />

N<br />

O<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

N<br />

N<br />

O<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

H<br />

O<br />

Мет<strong>и</strong>лкофе<strong>и</strong>н<br />

1,3,7,8-тетрамет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н<br />

N<br />

O<br />

N<br />

H<br />

H<br />

N<br />

N<br />

O + (СH 3 CO) 2 O<br />

мочевая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

Кофен<strong>и</strong><br />

1,3,7-тр<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н<br />

H<br />

Ph-NMe<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

H<br />

NH<br />

NH<br />

Теоф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

Теобром<strong>и</strong>н<br />

1,3- д<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н 3,6-д<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н<br />

Мет<strong>и</strong>лкофе<strong>и</strong>н.<br />

O<br />

C<br />

C<br />

O<br />

O<br />

O<br />

CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

H<br />

-СO2<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

H<br />

NH<br />

NH<br />

O<br />

C<br />

C<br />

O<br />

CH3<br />

CH3<br />

H<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

H<br />

NH<br />

N<br />

O<br />

C<br />

C<br />

OH<br />

CH3<br />

CH3<br />

O CH 3<br />

CH Cl 3 N<br />

2 /I 2 (кт)<br />

N<br />

ДХЭ сухой<br />

CH 3<br />

O N N<br />

40 C<br />

CH 3<br />

-CH 3 СOO -<br />

-PhNH + Me 2<br />

O<br />

0<br />

O N<br />

O<br />

HN<br />

O<br />

NH<br />

H<br />

N<br />

N<br />

8-мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3 N<br />

N<br />

H 2 O<br />

CCl 3<br />

N<br />

-HCl<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

CH 3<br />

(CH 3 ) 2 SO 4<br />

NaOH<br />

O<br />

CH 3 N<br />

N<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

18-20 0 C<br />

O N<br />

CH 3 N<br />

N<br />

COOH<br />

CH 3<br />

O<br />

O<br />

N<br />

CH 3<br />

N<br />

CH 3<br />

N<br />

-CO 2<br />

мет<strong>и</strong>лкофе<strong>и</strong>н<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

N<br />

Кофе<strong>и</strong>н.<br />

O<br />

N<br />

CH 3<br />

N<br />

N<br />

кофе<strong>и</strong>н<br />

Теоф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н.<br />

O CH 3<br />

CH 3 N<br />

N<br />

CH 3<br />

O N N<br />

CH 3<br />

ДХЭ,<br />

4Cl<br />

PhNO 2<br />

O<br />

CH 3 N<br />

N<br />

CCl 3<br />

CH 3<br />

80 0 C<br />

O N<br />

CH 2 Cl<br />

N<br />

H 2 O<br />

HCl<br />

-CO 2<br />

-CH 2 O<br />

-HCl<br />

O<br />

CH 3<br />

N<br />

O N<br />

CH 3<br />

H<br />

N<br />

N<br />

теоф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

Мод<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>рованный метод Траубе.<br />

MeNH<br />

C<br />

O NH<br />

Me<br />

д<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>мочев<strong>и</strong>на<br />

HOOC<br />

+ CH 2<br />

CN<br />

ц<strong>и</strong>аноуксусная<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

O<br />

NH CN<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

NH<br />

NaNO 2 ,<br />

AcOH<br />

Me<br />

ц<strong>и</strong>анацет<strong>и</strong>лд<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лмочев<strong>и</strong>на<br />

Me<br />

4-<strong>и</strong>м<strong>и</strong>но-3-мет<strong>и</strong>л-<br />

-2,6-д<strong>и</strong>оксоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>н<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

NOH<br />

NH<br />

Me<br />

4-<strong>и</strong>м<strong>и</strong>но-3-мет<strong>и</strong>л-5-<strong>и</strong>зон<strong>и</strong>трозо-<br />

-2,6-д<strong>и</strong>окс<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

56


O<br />

Zn,<br />

H 2 SO 4<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

N<br />

-2,6-д<strong>и</strong>окс<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

O<br />

NH 2 HCOOH<br />

Me<br />

N<br />

NH 2<br />

O N<br />

Me<br />

NH<br />

NH 2<br />

CHO<br />

NaOH<br />

Me<br />

4,5-д<strong>и</strong>ам<strong>и</strong>но-3-мет<strong>и</strong>л-<br />

4-ам<strong>и</strong>но-3-мет<strong>и</strong>л-5-форм<strong>и</strong>л-<br />

-2,6-д<strong>и</strong>окс<strong>и</strong>п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

O H<br />

O<br />

1.<br />

CH 2 OH<br />

H<br />

H<br />

N<br />

N<br />

H 2 CO<br />

N<br />

N<br />

O<br />

O<br />

N N<br />

N N<br />

O<br />

O<br />

H H<br />

H H<br />

мочевая к<strong>и</strong>слота 7-г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лмочевая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

2.<br />

3.<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

CH 2 OH<br />

N<br />

N<br />

OH<br />

POCl 3 N<br />

O CH 2 OH<br />

H<br />

N<br />

Cl<br />

O N N<br />

Me<br />

3-мет<strong>и</strong>л-7-хлормет<strong>и</strong>л-<br />

8-хлорксант<strong>и</strong>н<br />

O<br />

CH 3<br />

N<br />

O N<br />

CH 3<br />

теоф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н<br />

(Me 2 )SO 4 N<br />

O CH 2 OH<br />

H<br />

N<br />

O<br />

O N N<br />

Me H<br />

3-мет<strong>и</strong>л-7-г<strong>и</strong>дрокс<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>л<br />

мочевая к<strong>и</strong>слота<br />

H 2<br />

O<br />

H<br />

N<br />

Me<br />

N<br />

O N N<br />

Me<br />

теобром<strong>и</strong>н<br />

C NH HO<br />

2<br />

O + C O<br />

CH<br />

NHMe<br />

2<br />

NC<br />

NaNO 2 ,<br />

H 2 SO 4<br />

0<br />

t=95 C<br />

-NaSO 4<br />

-H 2 O<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

ц<strong>и</strong>ануксусная<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

NOH<br />

NH<br />

3-мет<strong>и</strong>л-7-<strong>и</strong>м<strong>и</strong>но-<br />

-5-<strong>и</strong>зон<strong>и</strong>трозо-2,6-<br />

д<strong>и</strong>оксоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

H<br />

N<br />

O<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Na<br />

N<br />

N<br />

Ac 2 O<br />

-AcOH<br />

Zn;<br />

HCOOH<br />

-Zn(HCOO) 2<br />

-H 2 O<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

NH 2<br />

NaOH,<br />

H 2 O<br />

HCOOH<br />

-H 2 O<br />

NH 2<br />

O<br />

H<br />

N<br />

H<br />

N<br />

N<br />

O H<br />

O Me<br />

O Me<br />

H<br />

H<br />

H<br />

N<br />

N<br />

N<br />

N<br />

мет<strong>и</strong>л<strong>и</strong>р. N<br />

3Cl 2 N<br />

H<br />

CH 3<br />

CCl 2 O<br />

CH 3<br />

3<br />

-HCl<br />

N N<br />

N N<br />

O<br />

N N<br />

-HCl,<br />

O<br />

O<br />

-CO 2<br />

H<br />

Me<br />

Me<br />

8-мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н 3,7,8- тр<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н 3,7-д<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>л-<br />

-8-тр<strong>и</strong>хлормет<strong>и</strong>лксант<strong>и</strong>н<br />

мономет<strong>и</strong>лмочев<strong>и</strong>на<br />

O<br />

NH C<br />

O C<br />

HNMe<br />

CH 2<br />

CN<br />

ц<strong>и</strong>анацет<strong>и</strong>лмет<strong>и</strong>лмочев<strong>и</strong>на<br />

O N NH<br />

Me<br />

3-мет<strong>и</strong>л-4-<strong>и</strong>м<strong>и</strong>но-<br />

-2,6-д<strong>и</strong>оксоп<strong>и</strong>р<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

NHCOH<br />

NH 2<br />

O H<br />

O<br />

H 2 SO 4 H<br />

NH<br />

N<br />

3 , H<br />

N<br />

H 2 O N<br />

H<br />

H 2 SO 2 O N<br />

4<br />

-Na 2 SO 4<br />

O N N<br />

-(NH 4 ) 2 SO 4 O N N<br />

Me<br />

2<br />

Me<br />

NaOH<br />

Me 2 SO 4 ,<br />

KOH,<br />

MeOH<br />

-MeSO 4 K<br />

-H 2 O<br />

O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

теобром<strong>и</strong>н<br />

Теобром<strong>и</strong>н.<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

57


H<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

+<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

H 2 SO 4<br />

H<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

H 2 SO 4<br />

2<br />

NH 3 ,H 2 O<br />

H<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

теобром<strong>и</strong>н<br />

4.<br />

Me<br />

O<br />

N<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

Me 2 SO 4<br />

H<br />

N<br />

O<br />

pH 8-9 pH 4-7<br />

O N N<br />

кофе<strong>и</strong>н ксант<strong>и</strong>н<br />

8.4. Про<strong>и</strong>зводные бенз<strong>и</strong>л<strong>и</strong>зох<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на.<br />

CH 3 O<br />

CH 3 O<br />

H<br />

N<br />

CH 2<br />

H<br />

N<br />

HCl<br />

Me 2 SO 4 ,<br />

MeOH<br />

C 2 H 5 O<br />

H<br />

N<br />

O<br />

C 2 H 5 O<br />

O<br />

N<br />

Me<br />

теобром<strong>и</strong>н<br />

Me<br />

N<br />

N<br />

CH<br />

HCl<br />

NH<br />

OCH 3<br />

OCH 3<br />

OC 2 H 5<br />

OC 2 H 5<br />

папавер<strong>и</strong>н но-шпа<br />

Папавер<strong>и</strong>н.<br />

MeO<br />

MeO<br />

POCl 3 ,<br />

ДХЭ<br />

к<strong>и</strong>п.<br />

вератрол<br />

MeO<br />

MeO<br />

+ CH 2 O + HCl<br />

NH<br />

Бензол<br />

Pd/C<br />

MeO<br />

MeO<br />

MeO<br />

MeO<br />

CH 2 Cl KCN<br />

MeO<br />

N<br />

HCl<br />

MeO<br />

CH 3 O<br />

CH 3 O<br />

CH 2 CN<br />

N<br />

HCl<br />

CH 2<br />

OCH 3<br />

CH 2<br />

OCH 3<br />

CH 2<br />

OCH 3<br />

дег<strong>и</strong>дропапавер<strong>и</strong>н<br />

OCH 3<br />

папавер<strong>и</strong>н основан<strong>и</strong>е<br />

OCH 3<br />

OCH 3<br />

папавер<strong>и</strong>н<br />

MeO<br />

CH 2 CN<br />

NaOH,<br />

H 2 O<br />

MeO<br />

CH 2 COONa<br />

H +<br />

MeO<br />

CH 2 COOH<br />

MeO<br />

MeO<br />

3,4-д<strong>и</strong>метокс<strong>и</strong>бенз<strong>и</strong>лц<strong>и</strong>ан<strong>и</strong>д<br />

3,4-д<strong>и</strong>метокс<strong>и</strong>фен<strong>и</strong>луксусная<br />

к<strong>и</strong>слота Na-соль<br />

MeO<br />

3,4-д<strong>и</strong>метокс<strong>и</strong>бенз<strong>и</strong>лхлор<strong>и</strong>д<br />

3,4-д<strong>и</strong>метокс<strong>и</strong>бенз<strong>и</strong>лц<strong>и</strong>ан<strong>и</strong>д<br />

3,4-д<strong>и</strong>метокс<strong>и</strong>фен<strong>и</strong>луксусная<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

58


С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е аналог<strong>и</strong> папавер<strong>и</strong>на.<br />

R<br />

C<br />

O<br />

C<br />

O<br />

R= H n= 1 спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>н<br />

R= CH 3 n= 2 апрофен<br />

CH 2 (CH 2 ) N C 2H 5<br />

HCl<br />

n C 2 H 5 R= H n= 1 апренал<br />

H<br />

Ph<br />

O<br />

C C<br />

Cl<br />

Ph<br />

хлоранг<strong>и</strong>др<strong>и</strong>д<br />

д<strong>и</strong>фен<strong>и</strong>луксусной<br />

к<strong>и</strong>слоты<br />

+ HO CH 2 CH 2 N Et<br />

Ph O<br />

NaOH<br />

HCl<br />

HC C OCH 2 CH 2 NEt 2<br />

Et -HCl,<br />

-H 2 O Ph<br />

д<strong>и</strong>эт<strong>и</strong>лам<strong>и</strong>ноэтанол спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong> основан<strong>и</strong>е<br />

Спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>н.<br />

Ph O<br />

HC C OCH 2 CH 2 NH + Et 2 Cl -<br />

Ph<br />

спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>н<br />

8.5. Алкало<strong>и</strong>ды. проч<strong>и</strong>х групп<br />

C 2 H 5<br />

O<br />

д<strong>и</strong>азо-<br />

C 2 H 5 COOH C 2 H 5 COCl метан<br />

SOCl 2<br />

CH 2 N 2<br />

O O<br />

O O<br />

хлоранг<strong>и</strong>др<strong>и</strong>д<br />

п<strong>и</strong>лоповая к-та<br />

п<strong>и</strong>лоповой к-ты<br />

O<br />

CH 2<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

C 2 H 5<br />

O O<br />

д<strong>и</strong>азометановое<br />

соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>е<br />

HCl<br />

COCHN 2<br />

H 2 O,<br />

сп<strong>и</strong>рт<br />

П<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>н.<br />

C 2 H 5 CH 2 СOOH<br />

SOCl 2<br />

O O<br />

гомоп<strong>и</strong>лоповая к-та<br />

O<br />

NK<br />

C 2 H 5<br />

O O<br />

хлоранг<strong>и</strong>др<strong>и</strong>д<br />

гомоп<strong>и</strong>лоповой к-ты<br />

CH 2 COCl<br />

CH 2 N 2<br />

C 2 H 5<br />

O<br />

O<br />

CH 2 CO<br />

CHN 2<br />

C 2 H 5 CH 2 CO<br />

HCl<br />

CH 2<br />

O O<br />

-N 2 Cl<br />

хлормет<strong>и</strong>лгомоп<strong>и</strong>лоп<strong>и</strong>лкетон<br />

O , H 2 O<br />

Фтал<strong>и</strong>м<strong>и</strong>д кал<strong>и</strong>я<br />

-KCl,<br />

COOH<br />

-<br />

COOH<br />

C 2 H 5<br />

O<br />

O<br />

CH 2<br />

CO<br />

CH 2<br />

NH 2<br />

C 2 H 5<br />

NaNCS,AcOH<br />

-AcONa O<br />

O<br />

CH 2<br />

N<br />

NH<br />

про<strong>и</strong>зводное<br />

меркапто<strong>и</strong>м<strong>и</strong>дазола<br />

SH<br />

[O]<br />

C 2 H 5<br />

O<br />

CH 2<br />

O<br />

п<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>д<strong>и</strong>н<br />

N<br />

NH<br />

C 2 H 5 CH 2<br />

CH 3 I,KOH<br />

-KI,-H 2 O O O<br />

N<br />

п<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>н основан<strong>и</strong>е<br />

N<br />

CH 3<br />

HCl<br />

C 2 H 5<br />

O<br />

O<br />

CH 2<br />

п<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>н<br />

N<br />

N<br />

CH 3<br />

HCl<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Дайте определен<strong>и</strong>е алкало<strong>и</strong>дам. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ю по х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческому строен<strong>и</strong>ю. Что<br />

служ<strong>и</strong>т сырьем <strong>и</strong> как<strong>и</strong>м образом <strong>и</strong>х получают? На пр<strong>и</strong>мере эфедр<strong>и</strong>на поясн<strong>и</strong>те, как<strong>и</strong>м образом<br />

осуществляется выделен<strong>и</strong>е <strong>и</strong> оч<strong>и</strong>стка алкало<strong>и</strong>дов. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза эфедр<strong>и</strong>на.<br />

Охарактер<strong>и</strong>зуйте его свойства <strong>и</strong> област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

Дайте краткую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку оп<strong>и</strong>йных <strong>и</strong> тропановых алкало<strong>и</strong>дов.<br />

2. Дайте характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку препаратам на основе пур<strong>и</strong>на. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те основные методы <strong>и</strong>х<br />

получен<strong>и</strong>я: полус<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е (на пр<strong>и</strong>мере мет<strong>и</strong>лкофе<strong>и</strong>на) <strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е (с<strong>и</strong>нтез Траубе, на<br />

59


пр<strong>и</strong>мере теобром<strong>и</strong>на). Изобраз<strong>и</strong>те схемы с<strong>и</strong>нтеза каждого <strong>и</strong>з представ<strong>и</strong>телей этой группы, а<br />

также покаж<strong>и</strong>те схему <strong>и</strong>х вза<strong>и</strong>мопревращен<strong>и</strong>й. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> <strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я. Что такое<br />

эуф<strong>и</strong>лл<strong>и</strong>н <strong>и</strong> где он пр<strong>и</strong>меняется?<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те общую характер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ку алкало<strong>и</strong>дов группы бенз<strong>и</strong>л<strong>и</strong>зох<strong>и</strong>нол<strong>и</strong>на. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>х пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза папавер<strong>и</strong>на <strong>и</strong>з вератрола. Вн<strong>и</strong>мательно<br />

проанал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>руйте <strong>и</strong> отнес<strong>и</strong>те каждую х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ческую стад<strong>и</strong>ю к т<strong>и</strong>пу орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х реакц<strong>и</strong>й.<br />

Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза спазмол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>на. Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> его пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я.<br />

4. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза п<strong>и</strong>локарп<strong>и</strong>на. В чем заключается метод Арндта-Айстерта?<br />

Назов<strong>и</strong>те област<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>менен<strong>и</strong>я этого соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я.<br />

9. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны.<br />

9.1. Ж<strong>и</strong>рораствор<strong>и</strong>мые в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н А.<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н А<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н А 2<br />

CH<br />

CH 3 CH 3 CH 3<br />

CH 3 CH 3 CH 3 CH 3<br />

3<br />

CH 2 OH<br />

CHO<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

R<br />

CH CH<br />

CH 3 CH 3 3 3<br />

R<br />

CH 3 CH 3<br />

β -карот<strong>и</strong>н<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

α-карот<strong>и</strong>н<br />

CH 3<br />

CH 3 CH 3<br />

CH C CH 2 CH 2 CH C<br />

CH 3<br />

γ -карот<strong>и</strong>н<br />

CH<br />

CH 3 CH 3 3<br />

hV<br />

фермент<br />

CH 3 CH 3<br />

CHO<br />

CH CH<br />

CH 3 CH 3<br />

3<br />

3<br />

CH 3<br />

CHO<br />

11-ц<strong>и</strong>с-рет<strong>и</strong>наль<br />

полностью транс-рет<strong>и</strong>наль<br />

Me<br />

Me<br />

CHO<br />

CH 3 COCH 3 ,<br />

PhONa,<br />

бензол<br />

Me<br />

Me<br />

CH<br />

CH 3<br />

CH C O<br />

CH 3<br />

CH<br />

Ac 2 O 3 CH 3<br />

CH 3<br />

H 2 SO 4 O<br />

ClCH 2 COOR<br />

EtONa(MeONa)<br />

Me<br />

Me<br />

псевдо<strong>и</strong>онон<br />

β-<strong>и</strong>онон<br />

CH 3 CH 3 CH3<br />

C<br />

O<br />

CH<br />

COOR<br />

OH -<br />

CH 3 CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

1.BrMgC<br />

C<br />

CH 3<br />

C CHCH 2 OMgBr,<br />

2.H 2 O<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

мет<strong>и</strong>лмагн<strong>и</strong>йорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й комплекс<br />

эпокс<strong>и</strong>соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>е альдег<strong>и</strong>д β-С 14<br />

60


CH 3 CH 3<br />

CH 3<br />

С С<br />

OH<br />

CH 3<br />

ацет<strong>и</strong>леновый сп<strong>и</strong>рт<br />

Me<br />

CH 2 OH<br />

CH<br />

CH 3 CH 3 3<br />

H 2 /Pd<br />

OH<br />

H 2 O,H<br />

3<br />

CH 3 CH 3<br />

CH 3 Me<br />

CH 3 CH 3<br />

CH 3 Me<br />

1.Ac 2 O<br />

2.I 2<br />

CH 3<br />

CH 2 OCOCH 3 + CH В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н А<br />

CH 3<br />

Me<br />

CH 2 OH<br />

CH 2 OH<br />

Мет<strong>и</strong>лмагн<strong>и</strong>йорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й комплекс<br />

CH 3<br />

C<br />

O<br />

CH 3<br />

H<br />

+<br />

H<br />

C<br />

O<br />

NaOH<br />

CH 3 COCH 2 CH 2 OH<br />

H 3 PO 4<br />

CH 3 COCH=CH 2<br />

мет<strong>и</strong>лв<strong>и</strong>н<strong>и</strong>лкетон<br />

HC<br />

NH 3 (ж)<br />

CLi,<br />

CH 3<br />

HC C C C<br />

OH<br />

трет<strong>и</strong>чный<br />

ацет<strong>и</strong>леновый<br />

сп<strong>и</strong>рт<br />

CH 2<br />

HCl,<br />

H 2 O<br />

алл<strong>и</strong>льная<br />

перегр.<br />

CH 3<br />

HC C C CH<br />

перв<strong>и</strong>чный<br />

ацет<strong>и</strong>леновый<br />

сп<strong>и</strong>рт<br />

CH 2 OH<br />

EtMgBr<br />

CH 3<br />

BrMgC C C CH CH 2 OMgBr<br />

магн<strong>и</strong>йорган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й комплекс<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н Е.<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

HO<br />

[O]<br />

O<br />

[H]<br />

HO<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

CH 3<br />

OH<br />

CH 3<br />

мет<strong>и</strong>л<strong>и</strong>ров. HO CH 3<br />

м-крезол<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

HO<br />

+<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

OH<br />

OH CH 3 CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

2,3,5-тр<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лг<strong>и</strong>дрох<strong>и</strong>нон<br />

CH 3<br />

2,3,5-тр<strong>и</strong>мет<strong>и</strong>лг<strong>и</strong>дрох<strong>и</strong>нон<br />

<strong>и</strong>зоф<strong>и</strong>тол<br />

CH 3<br />

AcO<br />

CH<br />

CH 3 CH 3 CH 3<br />

3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

O<br />

CH 3 токоферол ацетат<br />

O<br />

CH 3 CH 3<br />

CrO3<br />

OAc<br />

OAc<br />

1.H 2 /Pd<br />

2.Ac 2 O CH 3<br />

OH - CH 3<br />

<strong>и</strong>зоф<strong>и</strong>тол<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н К.<br />

O<br />

OAc<br />

OH<br />

OAc<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

1.OH -<br />

2.[O]<br />

O<br />

CH 3<br />

CH 3 CH 3<br />

в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н К 1<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

CH 3 CH 3<br />

CH 3<br />

OH<br />

61<br />

O


O<br />

CH 3<br />

SO 3 Na 3H 2 O<br />

O в<strong>и</strong>касол<br />

H HH<br />

H<br />

H HH<br />

HH<br />

C C C C<br />

C C C C C<br />

CH 3 (CH 2 ) 4 CH 2 (CH 2 ) 7 COOH CH 3 CH 2 CH 2 CH 2<br />

л<strong>и</strong>нолевая к<strong>и</strong>слота л<strong>и</strong>ноленовая к<strong>и</strong>слота<br />

H HH<br />

H HH<br />

H<br />

C C C C C C C C<br />

CH 3 (CH 2 ) 4 CH 2 CH 2 CH 2 (CH 2 ) 3 COOH<br />

арах<strong>и</strong>доновая к<strong>и</strong>слота<br />

H<br />

C<br />

(CH 2 ) 7 COOH<br />

9.2. Водораствор<strong>и</strong>мые в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н B 1<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н F.<br />

CH 3<br />

N<br />

N<br />

CH 2<br />

N<br />

S<br />

+<br />

CH 3<br />

Cl -<br />

CH 2 CH 2 OX<br />

в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н В 1 (т<strong>и</strong>ам<strong>и</strong>н) X=H<br />

т<strong>и</strong>ам<strong>и</strong>нмонофосфат X=-PO(OH) 2<br />

кокарбокс<strong>и</strong>лаза X=-PO(OH)-O-PO(OH) 2<br />

N<br />

COX<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н B 3 В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н B 6<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>новая к<strong>и</strong>слота X=OH<br />

н<strong>и</strong>кот<strong>и</strong>нам<strong>и</strong>д X=NH 2<br />

HO<br />

CH 3<br />

R<br />

N<br />

CH 2 OX<br />

п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>докс<strong>и</strong>н R=CH 2OH, X=H<br />

п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>доксаль R=CHO, X=H<br />

п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>доксам<strong>и</strong>н R=CH 2 NH 2 , X=H<br />

п<strong>и</strong>р<strong>и</strong>доксальфосфат R=CHO, X=-PO<br />

В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н С. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н U.<br />

H<br />

HO<br />

H<br />

C<br />

HO<br />

CH 2 OH<br />

O<br />

OH<br />

O<br />

NH<br />

CH 2<br />

3 +<br />

S CH 2 - CH 2 -CH-COOH Cl -<br />

CH 3<br />

в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н U<br />

3H 2 .H 2 O<br />

аскорб<strong>и</strong>новая<br />

к<strong>и</strong>слота<br />

Вопросы для самоконтроля.<br />

1. Какую роль <strong>и</strong>грают в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны в обеспечен<strong>и</strong><strong>и</strong> ж<strong>и</strong>зненно важных процессов? Назов<strong>и</strong>те основы<br />

номенклатуры <strong>и</strong> класс<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кац<strong>и</strong><strong>и</strong> в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов.<br />

2. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те структурную формулу в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на А. Какую роль он <strong>и</strong>грает? Что такое<br />

пров<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны А? Какова <strong>и</strong>х структура? Где он<strong>и</strong> встречаются в пр<strong>и</strong>роде? Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему<br />

с<strong>и</strong>нтеза в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на А. Как<strong>и</strong>м образом про<strong>и</strong>сход<strong>и</strong>т наращ<strong>и</strong>ван<strong>и</strong>е боковой цеп<strong>и</strong>?<br />

3. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на Е. Как<strong>и</strong>е функц<strong>и</strong><strong>и</strong> выполняет этот в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н?<br />

4. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те схему с<strong>и</strong>нтеза в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>на К 1 . Охарактер<strong>и</strong>зуйте его б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ческую роль.<br />

5. Что такое в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>н F? Его роль в процессах метабол<strong>и</strong>зма.<br />

6. Назов<strong>и</strong>те основные представ<strong>и</strong>тел<strong>и</strong> группы водораствор<strong>и</strong>мых в<strong>и</strong>там<strong>и</strong>нов. Пр<strong>и</strong>вед<strong>и</strong>те<br />

структурные формулы <strong>и</strong> поясн<strong>и</strong>те, какую роль он<strong>и</strong> <strong>и</strong>грают в процессах обмена веществ.<br />

62


3. Л<strong>и</strong>тература<br />

Основная:<br />

1. Майоф<strong>и</strong>с Л. С. Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

[Учебн. для технолог<strong>и</strong>ч. ф-ов х<strong>и</strong>м. -фармац. <strong>и</strong>нст-ов]. 2-е <strong>и</strong>зд., перераб. <strong>и</strong> доп. Л.:<br />

Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, 1964. - 716 с.<br />

2.Евст<strong>и</strong>гнеева Р.П. Тонк<strong>и</strong>й орган<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>й с<strong>и</strong>нтез. Учеб. пособ<strong>и</strong>е для вузов.- М.:<br />

Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я, 1991. - 184 с.: <strong>и</strong>л.<br />

3. Лабораторный практ<strong>и</strong>кум по х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>м препаратам: Учебное<br />

пособ<strong>и</strong>е/ М.К.Исляйк<strong>и</strong>н, Е.А.Дан<strong>и</strong>лова, Е.В.Кудр<strong>и</strong>к, Л.Д.Ягодарова; Под<br />

редакц<strong>и</strong>ей Г.П.Шапошн<strong>и</strong>кова; Иван. гос. х<strong>и</strong>м.-технол. академ. Иваново. 1998. 105<br />

с.<br />

Дополн<strong>и</strong>тельная:<br />

1. Пассет Б.В., Воробьева В.Я. Технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong><br />

<strong>и</strong> ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>ков. М.: Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, 1977. - 430 с.<br />

2. Машковск<strong>и</strong>й М.Д. Лекарственные средства 1, 2 т. М.: Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, 1994. -<br />

3. Теддер Дж., Нехватал А., Джубб А. Промышленная орган<strong>и</strong>ческая <strong>х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я</strong>. М.:<br />

М<strong>и</strong>р, 1977. - 700 с.<br />

4. Б<strong>и</strong>отехнолог<strong>и</strong>я. Под ред. Баева А.А. М.: Наука, 1984. - с.<br />

5. Бел<strong>и</strong>ков В.Г. Фармацевт<strong>и</strong>ческая <strong>х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я</strong>. В 2 ч. М.: Высш. шк., 1993. - 432 с.<br />

6. Яхонтов Л.Н., Глушков Р.Г. С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е лекарственные средства. М.:<br />

Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на,1983. - 272 с.<br />

7. Дайсон Г., Мей П. Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я с<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х лекарственных веществ. М.: М<strong>и</strong>р,<br />

1964. - 660 с.<br />

8. Порф<strong>и</strong>р<strong>и</strong>ны. Структура, свойства, с<strong>и</strong>нтез / Аскаров К.А., Берез<strong>и</strong>н Б.Д.,<br />

Евст<strong>и</strong>гнеева Р.П. <strong>и</strong> др.; Под ред. Н.С. Ен<strong>и</strong>колопяна. М.: Наука,1985. - 333 с.<br />

9. XI Государственная фармакопея СССР. М.: Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на. Вып.1. 1987. - 334 с.:<br />

Вып.2. 1990. - 400 с.<br />

10. Рубцов М. В., Байч<strong>и</strong>ков А. Г. С<strong>и</strong>нтет<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты:<br />

Справочн<strong>и</strong>к / Отв. редактор А. Г. Натрадзе. - М.: Мед<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>на, 1971. - 328 с.<br />

63


ОГЛАВЛЕНИЕ<br />

Введен<strong>и</strong>е 3<br />

Основное содержан<strong>и</strong>е курса 4<br />

Строен<strong>и</strong>е <strong>и</strong> основные методы получен<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х 8<br />

<strong>препаратов</strong><br />

1. Лекарственные препараты - соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я ал<strong>и</strong>фат<strong>и</strong>ческого ряда 8<br />

2. Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е препараты на основе карбоаромат<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х<br />

соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й 12<br />

3. Препараты на основе гетероц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>й 23<br />

4. Ал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я в качестве лекарственных <strong>препаратов</strong> 31<br />

5. Прот<strong>и</strong>воопухолевые препараты 34<br />

6. Ал<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>кл<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е соед<strong>и</strong>нен<strong>и</strong>я 37<br />

7. Ант<strong>и</strong>б<strong>и</strong>от<strong>и</strong>к<strong>и</strong> 48<br />

8. Алкало<strong>и</strong>ды 54<br />

9. В<strong>и</strong>там<strong>и</strong>ны 60<br />

64


Исляйк<strong>и</strong>н М<strong>и</strong>ха<strong>и</strong>л Констант<strong>и</strong>нов<strong>и</strong>ч<br />

Х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>я <strong>и</strong> технолог<strong>и</strong>я х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-фармацевт<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>х <strong>препаратов</strong>.<br />

Метод<strong>и</strong>ческ<strong>и</strong>е указан<strong>и</strong>я для самостоятельной работы студентов.<br />

Редактор О.А.Соловьева<br />

Корректор Т.А.Гусарова<br />

Л<strong>и</strong>ценз<strong>и</strong>я № 020459 от 04.03.92. Подп<strong>и</strong>сано в печать<br />

Ивановская государственная х<strong>и</strong>м<strong>и</strong>ко-технолог<strong>и</strong>ческая академ<strong>и</strong>я<br />

65

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!