<strong>Raport</strong> 3.2 UJËRAT NËNTOKËSORE Ujërat nëntokësore dhe rezervat e tyre në Kosovë nuk janë të hulumtuar sa duhet. Ujërat nëntokësore në Kosovë gjenden në shkëmbinj të formacioneve të ndryshme, që nga Paleozoiku e deri në Kuaterneri dhe janë të rëndësishme për furnizimin me ujë të pijshëm për nevoja të popullatës, për industri, bujqësi etj. Aktualisht shfrytëzimi i ujërave nëntokësore në Kosovë bëhet kryesisht përmes puseve dhe burimeve. Në tabelën në vijim janë paraqitur disa të dhëna për disa akumulues nëntokësorë për Pellgun e Drinit të Bardhë. Tabela 12: Akumulimet nëntokësore ujore, sipërfaqja, vëllimi dhe kapacitetit i tyre për Pellgun e Drinit të Bardhë. Nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Akumulimi nëntokësor Istog Vrellë Drini i Bardhë Lubizhdë Pejë Deçan Lloqan Krk Bunar Korishë Fusha e Therandës Pellgu (km 2 ) 76 28 90 42 300 144 39 81 18 50 Vëllimi i dobishëm (m 3 ) Kapaciteti vlerësues 2,8 m 3 /sec Gjithsej (m 3 ) 12x10 6 75x10 6 2 14x10 6 0,600 14x10 6 3,23 45x10 6 4,2(150) 37,5x10 6 4,0(150) 33x10 6 3,5(150) 12x10 6 1,2(150) 10x10 6 1,6 3,6x10 6 0,38 89x10 6 19x10 6 102x10 6 55x10 6 52x10 6 45x10 6 15x10 6 50x10 6 12x10 6 63x10 6 Gjithsej 998 271x10 6 511x10 6 Ujërat nëntokësore kanë rëndësi të madhe në jetën dhe veprimtarinë ekonomike të njeriut. Kushtet e ndërlikuar gjeotektonike dhe gjeologjike kanë ndikuar që mënyra e krijimit, shtrirja, lëvizja dhe pasuritë e ujërave nëntokësore të jenë të ndryshme në territorin e Kosovës, për shkak të shtrirjes mjaftë të madhe të shkëmbinjve jo ujëlëshues. Territori i Kosovës, ka një ndërtim gjeologjik të ndërlikuar dhe karakterizohet me terrene në të cilat paraqiten akuiferet me porozitet granular dhe intergranular (aluvio<strong>net</strong> dhe sedimentet e neogjenit dhe pliocenit), akuiferet me porozitet të plasaritjeve-çarjeve, akuiferet karstik (gëlqerorët, mermerët) si dhe me terrene izolatorë, flishi, rreshpe 19 Akuiferet e aluvioneve- Sendimentet aluviale të rërave dhe zhavorreve janë të përhapura në aluvio<strong>net</strong> e të gjithë ujërave rrjedhëse. Përmasat e tyre i korrespondojnë madhësisë së aluvioneve lumore dhe kanë sipërfaqe prej 2.650 km 2 ose 24,3 % të territorit të Kosovës. Përhapje më të madhe kanë aluvio<strong>net</strong> e Drinit të Bardh, Sitnicës, Moravës së Binçës, Lumëbardhit të Pejës, Lumëbardhit të Prizrenit, Lumëbardhit të Deçanit, Drenicës, Klinës etj. Aluvioni i Sitnicës- Është i përfaqësuar nga rëra dhe zhavorri me porozitet intergranular me trashësi prej 3-20 m dhe prurje prej 3-15 l/sek. Aluvioni i Drinit të Bardhë- Ka trashësi që lëkundet prej 10-35 m, me trashësi të horizontit ujor 3-15 m dhe prurje prej 5-20 l/sek. Niveli i ujërave nëntokësore është në thellësi prej 2,5 -15,5 m. Aluvioni i Moravës së Bënçës- Ka trashësi që lëkundet prej 3-10 m me prurje deri në 8,0 l/sek dhe nivel të ujit në thellësi deri në 2,0 m. Aluvioni i Llapit- Ka trashësi deri në 10 m, nivel të ujit në thellësi 2-9 m dhe prurje prej 3 -10 l/sek 19 Ndërtimi hidrogjeologjik i Kosovës, Vilimiroviç J, 40 120 © Agjencia e Kosoves per Mbrojtjen e Mjedisit
<strong>Gjendja</strong> e Ujërave në Kosovë Harta 6: Trupat ujor nëntokësor në pellgun e Drinit të Bardhë 20 20 Projekti per mbeshtetje institucionale për MMPH dhe autoriteteve të pellgjeve lumore © Agjencia e Kosoves per Mbrojtjen e Mjedisit 41 120