pravilnik o zvanjima i ovlašćenjima o osposobljenosti pomoraca

38
3. Pomorska meteorologija i okeanografija (usmeno)
Osnovni pojmovi o meteorologiji i njena podjela, pomorsko-navigaciona meteorologija i njen značaj za navigaciju; istorijski pregled
razvoja pomorske meteorologije; uloga pomoraca u tom razvoju; atmosfera i njena podjela; sastav i gustina vazduha.
Zagrijevanje zemljine površine i atmosfere; sunčevo zračenje; uticaj visine sunca nad horizontom i geografske širine
mjesta na sunčevo zračenje; refleksija sunčevih zraka i njen uticaj na sigurnost vođenja navigacije.
Meteorološki elementi i pojave: temperatura vazduha i temperaturni režim održavanja mikro klime brodskog prostora pri
prijevozu hlađenih i drugih tereta, izotermija i inverzija i adijabatski procesi u atmosferi; atmosferski pritisak; podjela
vazdušnog pritiska na zemlji; korišćenje izotermičkih i izobarskih karata u navigaciji; vlažnost vazduha i važnost njegovog
mjerenja za prijevoz pojedinih tereta morem; magla i oblaci za potrebe navigacione analize i prognoze sigurnog plovljenja,
padavine, vidljivost i meteori i njihov uticaj na plovidbu; vazdušna strujanja (vjetar) i njihova podjela; elementi vjetra i sile
koje dejstvuju na kretanje vjetra u atmosferi; analiza pravolinijskih i krivolinijskih izobara (geostrofski i gradijentni vjetar).
Opšta cirkulacija vazdušnih masa u atmosferi; stalni vjetrovi (pasati i zapadni vjetrovi); periodični vjetrovi (monsuni);
lokalni vjetrovi (Jadranskog mora i drugih mora); uticaj stalnih, periodičnih i lokalnih vjetrova an saguaros provide.
Vazdušne mase, njihova klasifikacija i osobine; atmosferski frontovi i njihovo značenje; barički sitemi (cikloni i anticikloni);
faze razvoja ciklona i anticiklona, kao i područje njihovog djelovanja.
Opis i karakteristika tropskog ciklona; područja javljanja tropskog ciklona i njihova staza kretanja; otkrivanje i praćenje
tropskog ciklona; otkrivanje centra tropskog ciklona; manevar s brodom radi izbjegavanja centra tropskog ciklona; lokalna
vrtložna strujanja (pijavica i tornado); vremenske nepogode (nevere) termičke i dinamičke; predostrožnosti pri plovidbi u
predjelu ciklona srednjih i viših širina.
Vrijeme u polarnim područjima i navigacija u višim širinama.
Vremenska analiza i prognoza vremena; analiza vremenske karte; sinoptička konsultacija za pomorce; tehnička izrada
vremenske karte; opšta vremenska pravila kojima se najavljuje pogoršanje vremena.
Meteorološka obavještavanja za pomorce; organizacija pomorske meteorološke službe; brodske meteorološke stanice;
sadržaj meteoroloških obavještenja u otvorenom i zatvorenom tekstu; vremenski bilteni za pomorce; meteorološki
ključevi; meteorološki dnevnik; priručnici i druga dokumentacija.
Meteorološka navigacija; izbor meteorološke rute na osnovu statističkih klimatoloških podataka; izbor meteorološke rute
na osnovu primljenih vremenskih izvještaja s obalnih meteoroloških stanica ili drugih brodova i satelita.
Metode i uređaji za ispitivanje atmosfere; vrste meteoroloških stanica; upotreba radara i sondi za meteorološka mjerenja;
meteorološki sateliti i NAVTEX uređaj i njegova važnost za analizu vremena na zadanoj ruti plovljenja.
Navigaciona okeanografija i njen značaj za navigaciju; vodene površine na zemlji; osobine slatke i morske vode;
temperatura morske vode; slanost i gustina morske vode, kao i njihov uticaj na promjenu gaza i druga svojstva morske
vode koja utiču na navigaciju; batimetrija mora i okeana i batimetrijske karte u funkciji pomorske navigacije.
Kretanje u moru i pojam denivelacije mora, površinska strujanja morske vode i promjena strujanja s dubinom; struje
vjetra; gradijentne struje i plimne struje; podjela glavnih struja na Zemlji.
Talasi na moru, njihov postanak i podjela; interferencija talasa i ukršteno more; proces slamanja talasa, koji dolaze iz
duboke u plitku vodu.
Morski nivo i morske mijene (plima i oseka); atlas struja plime i oseke.
Led u moru, njegov postanak i podjela na Zemlji; uticaj zaleđivanja mora na sigurnost broda i ljudi na moru; izvještavanje i
obavještavanje u vezi leda na moru (Ice Patrol Service).
Okeanografska služba izvještavanja i upozorenja za pomorce (navigaciona hidrometeorološka služba); karte struja, talasa i
leda; karte podmorskih radova i istraživanja; okeanografska dokumentacija.
Značaj i važnost pilotskih karata pri izboru optimalne rute plovidbe.
4. Poznavanje broda i stabilnost broda (usmeno i pismeno)
Tehničko-tehnološki podaci o sredstvima pomorskog saobraćaja; razvoj broda od prvobitnog splava do brodova
savremene tehnologije; sistemi gradnje broda; osnovni pojmovi o poprečnoj, uzdužnoj i lokalnoj čvrstoći broda; osnovne
dimenzije broda; mjere (veličine) broda (deplasman, nosivost, nadvođe i kapacitetni prostor); raspored i podjela skladišnih
prostorija na brodu prema namjeni; osnovni pojmovi o poprečnoj, uzdužnoj i lokalnoj čvrstoći broda; klasifikacija brodova,
vrste pregleda i svjedočanstava vezanih za pojam sposobnosti broda za plovidbu, kao i drugih dokumenata.