skripta (PDF)

Uvod u povijest umjetnosti 2
4. NOVI VIJEK
4.1. Renesansa
- renesansa (tal. Rinascimento, fr. Rennaiscance - preporod)
- naziv za talijansku umjetnost 15. i 16. st. i za europsku umjetnost koja u tom razdoblju
ima renesansne karakteristike
- rana renesansa (1430-1500), quattrocento
- visoka renesansa (1500-1527.), cinquecento
- događaju se velike promjene u shvaćanju i doživljavanju svijeta i čovjeka
- razvija se humanizam, vjeruje se u povezanost Boga, čovjeka i prirode
- razvijaju se znanosti, otkriva se Novi svijet, pobijaju se crkvene dogme, pojavljuju se
neoplatonisti, znanstvenici i intelektualci koji objedinjuju kršćanstvo i antičku
idealističku filozofiju (čovjek mjerilo svih stvari)
- otkriće ljepote ljudskoga tijela i prirode, razvoj anatomije, perspektive, kanoni,
moduli, zlatni rez
- mecene, pokrovitelji umjetnosti (Milano - Visconti i Sforza, Mantova - Este i
Gonzaga, Urbino - Montefeltro, Firezna - Medici)
- naručuju djela koja bi ukazivala na njihovo podrijetlo rimskih patricija
- dva najveća začetnika renesanse su Filippo Brunelleschi, Donatello i Masaccio
- Brunelleschi je otkrio geometrijsku perspektivu proučavajući antičke spomenike na
papiru
- ideja o "homo universalisu", svestranom čovjeku (Leonardo, Alberti, Michelangelo)
Arhitektura
- antička, skladnost u točnim proporcijama, ravnoteža i simetričnost te monumentalnost
- ideja idealnog grada je pravilan zvjezdasti oblik - Filareteova sforzinda - nikad
izgrađena
- umjesto prirodnog rasta naselja, usvaja se princip kompozicije kod koje je
organizirana shema gradskih ulica i obrambenih objekata podloga za funkcionalno
obavljanje života u gradu
- umjesto jednog centra koji su posjedovali ranosrednjovjekovni gradovi, pojavljuje se u
strukturi grada veći broj istaknutih središta
- trg je pravokutnog tlocrta, okružen zgradama iste visine u prizemlju otvorene
arkadama
30